پرداخت سود ۵۷ درصدی به سپرده‌گذاران خاص

دبیرکل بانک مرکزی عنوان کرد پرداخت سود ۵۷ درصدی به سپرده‌گذاران خاص دبیر کل بانک مرکزی با اشاره به مشکلات و چالش‌های تعاونی اعتبار ثامن‌الحجج به تشریح عملکرد بانک مرکزی و سایر دستگاه‌ها برای ساماندهی و تعیین تکلیف این تعاونی پرداخت. چالش‌‌‌ها و مشکلات تعاونی اعتبار ثامن‌الحجج که از سال ۹۴ آغاز شد، با وجود […]

دبیرکل بانک مرکزی عنوان کرد

پرداخت سود ۵۷ درصدی به سپرده‌گذاران خاص

دبیر کل بانک مرکزی با اشاره به مشکلات و چالش‌های تعاونی اعتبار ثامن‌الحجج به تشریح عملکرد بانک مرکزی و سایر دستگاه‌ها برای ساماندهی و تعیین تکلیف این تعاونی پرداخت.

چالش‌‌‌ها و مشکلات تعاونی اعتبار ثامن‌الحجج که از سال ۹۴ آغاز شد، با وجود کاهش سطح بحران، از بین نرفته است. رییس‌کل بانک مرکزی در آذر ماه ۹۴ مسؤولیت ساماندهی و تعیین تکلیف این تعاونی اعتبار را به محمود احمدی دبیر کل بانک مرکزی داد. متن کامل گفت‌وگو فارس با دبیر کل بانک مرکزی را در ادامه می‌خوانید.

* تعداد سپرده‌گذاران تعاونی ثامن‌الحجج چقدر بود و چرا روند کار ساماندهی این قدر طول کشید؟

روزی که تعاونی را گرفتیم، مدیران تعاونی می‌گفتند دو میلیون و ۳۰۰ هزار سپرده‌گذار داریم اما با بررسی‌های ما مشخص شد تعداد سپرده‌گذاران یک میلیون و ۲۵۷ هزار نفر است. آذر ماه ۹۴ همه اطلاعات را به ضرب و زور گرفتیم.

بعد برنامه‌ریزی کردیم و بردیم شورای پول و اعتبار. خدا شاهد است که یک سال و نیم گذشته همه زندگی من شده است ثامن‌الحجج. ما که اَلَکمان را آویخته‌ایم، فقط برای حل مشکل مردم این کار‌‌ها را کردیم.

برای حل این مشکل دوهزارو۲۰۰ میلیارد تومان از منابع بانک مرکزی پرداخت کردیم و حدود دوهزارو۲۰۰ میلیارد تومان دیگر را تعهد کردیم که پرداخت کنیم. کی گفته اگر اموال فروش نرفت ما تعهدات را پرداخت نمی‌کنیم؟ من نمی‌دانم این اطلاعات را چه کسی به شما داده است؟

* در متن تعهد‌نامه‌ای که بانک از سپرده‌گذاران گرفته بود، این قید آمده بود.

نه، قضیه از این قرار بود که ما وقتی اطلاعیه‌ دادیم، به بانک پارسیان گفتیم این فرم‌ها را به مردم بدهید تا امضا کنند. بانک پارسیان یک بندی اضافه کرده بود که اگر بانک مرکزی پولی ندهد، من مسؤولیتی ندارم. بلافاصله با بانک صحبت کردیم و گفتیم این‌که ما به شما منابع می‌دهیم یا نمی‌دهیم، مسأله من و شما است. شما از ما تعهد بگیر که به شما منابع می‌دهیم.

اعلام کردیم هر سپرده‌گذار مؤسسه منحله ثامن‌الحجج که به بانک پارسیان منتقل می‌شود، بانک مرکزی در سررسید تعهد می‌دهد که مطالباتش را پرداخت کند. حالا ممکن است اموال مؤسسه فروش برود، ممکن است فروش نرود.

۸-۹ گزارش به شورای پول و اعتبار، ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی و شورای عالی امنیت ملی بردم و مصوبه گرفتم. به ریز در گزارش‌ها مشخص کردیم که در فاز اول، فاز دوم و فاز سوم چه کاری می‌خواهیم انجام دهیم.

* این‌که می‌گویید ۲۲۰۰ میلیارد تومان در تعهد بانک مرکزی است، این تعهد یعنی چی؟

برای اولین بار بانک مرکزی خودش تعهد کرده اگر اموال مؤسسه ثامن هم فروش نرود، این مبلغ را به سپرده‌گذاران در سررسید تعیین شده پرداخت کند.

سر تا پای گزارش شما اشتباه است. همین هفته مزایده خودپرداز‌‌ها را برگزار کردیم. این هفته مزایده شعب را برگزار می‌کنیم. اموال را به‌طور کامل ضبط کردیم. اموالی که از محل سپرده‌های مردم خریده و به نام مؤسسه یا به نام افراد دیگر و رفقا و اشخاص زده است، ضبط کرده‌ایم. باور کنید در طول ۳۵ سال خدمت من تا حالا نبوده در هیچ موضوعی بانک مرکزی این میزان مسؤولانه ورود کند.

* قبول دارید کار ساماندهی سپرده‌گذاران فرسایشی شد؟

احمدی: چاره‌ای نداشتیم. ببینید، در ابتدا که مؤسسه را تحویل گرفتیم ۳ تا ۴ هزار میلیارد تومان کسری داشت. مؤسسه یک سری سپرده‌ها را از افراد خاص گرفته بود و نرخ‌های سود ۵۷ درصد، ۵۴ درصد، ۵۲ درصد و ۴۶ درصد به حساب آنها واریز می‌کرد. این دیگر سود نبود، در واقع رشوه بود. این باعث کسری عمده شد.

یا این‌که مؤسسه ملکی را خریده بود با این امید که قیمت آن رشد کند اما به دلایلی حتی قیمت آن کاهش هم پیدا کرده بود. از روز اول هم این مؤسسه با کسری مواجه بود. اگر می‌خواستیم مجوز بدهیم، به مؤسسه‌ای مجوز می‌دادیم که کسری دارد؟

* اما بانک مرکزی داشت به این مؤسسه مجوز می‌داد. یعنی در آستانه ارایه مجوز بود.

نمی‌گویم که اصلاً نمی‌خواست مجوز بدهد. مراحل صدور مجوز مشخص است. بانک مرکزی سپرده قانونی از این مؤسسه گرفته بود، من که کتمان نمی‌کنم. بانک مرکزی فرایند صدور مجوز را برای این مؤسسه تعیین کرد. بانک مرکزی به مؤسسه گفت نمی‌توانید خودتان صاحب کل سهام مؤسسه باشید. نمی‌شود بانک برای یک شخص یا خانواده آن باشد. در نهایت ۱۰ درصد این مؤسسه را می‌توانید داشته باشید.

* چند سؤال اساسی باقی مانده است که پاسخ آن خیلی دقیق گفته نشده است. کسری مؤسسه ثامن‌الحجج چقدر بوده است؟

کسری مؤسسه در روزی که ما تحویل گرفتیم، برآورد‌ دو تا ۳ هزار میلیارد تومانی کردیم. البته موقعی می‌توانیم کسری یا مازاد را اعلام کنیم که ارزش ریز همه اموال را بدانیم. در حال حاضر که به دنبال شناسایی هستیم، اموال جدیدی هم کشف کرده‌ایم.

بهای املاک به‌طور دقیق مشخص نیست و وقتی به پول تبدیل شد، قابل ارزیابی است. به عنوان مثال این مؤسسه یک برج در مشهد داشت که ارزش آن ۱۲۰۰ میلیارد تومان بود اما هم‌اکنون حداکثر قیمت پیشنهادی ۶۵۰ میلیارد تومان است.

هیأت تسویه ما معاون دادستان تهران است. هر هفته جلسه داریم. از وزارت اطلاعات و یک تیم ۲۰ نفره از بانک مرکزی این موضوع را پیگیری می‌کنیم.

ما اولین تجربه انحلال مؤسسه را داشتیم. در طول تاریخ بانک مرکزی تنها یک بانک تصفیه شده که آن هم مربوط به قبل از انقلاب است و هنوز به هنوز است، تصفیه نشده است. من برای انتقال تجربیات از روز اول همه اقدامات و عملکرد را مستندسازی کردم که هم‌اکنون به ۶۰۰۰ صفحه رسیده است.

* میزان طلب باقی مانده سپرده‌گذاران چقدر است؟

۳۵۵۰ میلیارد تومان طلب باقی مانده است.

* با فروش اموال، پوشش داده می‌شود؟

خیر، قطعاً پوشش داده نمی‌شود. برداشت ما این است که برخی افراد بوده‌اند که ماهی ۴ میلیارد تومان سود می‌گرفتند. حالا به آنها پول بدهیم؟

* ۴ میلیارد تومان ماهی سود می‌گرفتند؟ با همان نرخ‌های ۴۶ درصد و….

بله، بله. واقعاً ما با یک فساد بزرگ برخورد کردیم. همه اسامی را به قوه قضاییه ارجاع دادیم. خدا شاهد است که با همه متخلفان برخورد کردیم و هر اسمی در هر جا دیدم که با این پرونده مرتبط بود، به قوه قضاییه ارجاع دادیم و نمی‌دانید چه فشاری روی بانک مرکزی آوردند.

در حال حاضر اشراف کامل به ثامن‌الحجج داریم، در حالی که در آن زمان هیچ اطلاعاتی به ما نمی‌دادند.

* در این مدت چقدر ملک فروختید؟

هیچ ملکی نفروختیم چون اگر می‌فروختیم به قیمت مفت می‌خریدند. شورای پول و اعتبار به من گفت چرا املاک را نمی‌فروشی من گفتم خریداران می‌دانند که این مؤسسه در شرایط اضطرار است و به ثمن بخس املاک را می‌خرند.

* پس در این مدت هرچه به سپرده‌گذاران دادید، پول سپرده قانونی مؤسسه و منابع بانک مرکزی بوده است.

هرچه دادیم پول بانک مرکزی بود. حتی یک صندلی هم نفروختیم.

* چه تعداد سپرده‌گذار باقی مانده است؟

حدود ۳ هزار نفر.

* این ۳ هزار نفر هیچ پولی نگرفته‌اند؟

نه، همه این افراد ۳۵ میلیون تومان گرفته‌اند.

* یکی از سپرده‌گذاران کلان چند وقت پیش تماس گرفت و گفت من هیچ پولی نگرفتم.

این نکته‌ای که گفتید من را یاد خاطره‌ای انداخت. یکی از نمایندگان مجلس برای وزیر اقتصاد سؤال طرح کرده بود. ۳ هفته پیش رفتیم دفتر آقای طیب‌نیا. آن نماینده ۳ تا سپرده‌گذار را با خودش آورده بود. من آنها را نمی‌شناختم اما وقتی به اسم همدیگر را صدا کردند، سوابق آنها را درآوردم و متوجه شدم یکی از اینها یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان سود می‌‌گرفت.

با آن نماینده مجلس تماس گرفتم و گفتم لااقل سپرده‌گذارهای ۳۰ میلیون و ۴۰ میلیونی با خودت می‌‌آوردی نه اینها که یک میلیارد و دو میلیارد سود می‌گرفتند.

* به عنوان سؤال آخر فکر می‌کنید این ماجرای ثامن‌الحجج تا کی ادامه یابد؟

 

خیلی زمان ببرد تا خرداد ماه سال آینده. نهایتاً باید یک ساله این ماجرا جمع شود.