نظام آماری فعلی ایران در دنیا منسوخ شده است

سخنگوی دولت

نظام آماری فعلی ایران در دنیا منسوخ شده است

نوبخت اظهار کرد: نظام آماری فعلی کشور که در آن مأموران به خانه‌ها می‌روند و آمار جمع‌آوری می‌کنند، در دنیا منسوخ شده است و باید به سمت نظام آماری ثبتی مبنا برویم.

به گزارش ایسنا، محمدباقرنوبخت در جلسه شورای آمار که برای بررسی روش تهیه برنامه عملیاتی، برنامه ملی آمار که امروز ۲۲ خرداد در سازمان برنامه و بودجه تشکیل شد، بیان کرد: تشکیل جلسه شورای عالی آمار در راستای یک مأموریتی است که در بند «ب» ماده ١٠ قانون احکام دائمی توسعه تعیین شد. در این بند حکمی صراحت دارد که باید برنامه ملی آمار برای دوره ٥ ساله ١٣٩٦ -١٤٠٠ به تصویب شورای عالی آمار برسد.

وی افزود: یعنی همزمان با برنامه ششم، برنامه ملی آمار قرار است تهیه شود که در شورای ملی آمار تصویب شد. امروز قرار است رایزنی شود که چطور این برنامه تهیه شود. سازمان برنامه و بودجه یک سازمان تخصصی در تهیه برنامه است. ما از تجارب خود استفاده کردیم و برای تهیه هر برنامه ابتدا یک نظام تدوین برنامه تهیه می‌کنیم و باید تعریف کنیم وضعیت موجود چیست و وضعیت مطلوب کدام است و با کدام راهبرد‌ها می‌توان به آن رسید.

نوبخت گفت: وضعیت کنونی ما همین نظام سنتی است. که باید به درب خانه افراد رفت اطلاعات گرفت و منتشر کرد که در دنیا منسوخ شده است. در قرن بیست‌ویکم از روش استقرایی از ریزداده‌های اداری استفاده می‌شود که به آن نظام آماری ثبتی مبنا می‌گویند. برای رفتن به وضعیت مطلوب باید راهبرد داشته باشیم که رییس مرکز آمار ایران ١٢ جهت‌گیری و راهبرد کلی را ارایه کرده است که اعضای شورای عالی آمار ایران آن را بررسی کرده است.

همچنین نوبخت اظهار کرد: امیدواریم تا آبان ماه سال جاری برنامه ملی آمار در شورای عالی آمار تصویب شود.

او در ادامه این نشست در پاسخ به مباحث مطرح شده از سوی نماینده بانک مرکزی ایران در خصوص تهیه و انتشار آمار اظهار کرد: در هیأت دولت نیز مباحث مربوط به تهیه و انتشار آمار بحث شده است و مباحث به مجلس هم کشید و در نهایت تصویب شد که مرجع رسمی مرکز آمار باشد.

نوبخت بیان کرد: البته این موضوع به این معنی نیست که دستگاه‌های دیگر نمی‌توانند آمار تهیه کنند. بانک مرکزی هم می‌تواند آمارهای خود را تولید کند.

قانون درباره پنهان کاران آماری مسکوت است

همچنین در خصوص مسایل آماری رییس مرکز آمار با اشاره به این‌که در بسیاری از کشور‌ها ارایه نکردن آمار جرم است، به مسکوت بودن قانون ایران در این زمینه اشاره کرد و گفت: بسیاری از مشکلات نظام آماری ایران در برنامه ملی آمار که آبان ماه تصویب می‌شود قابل رفع است.

امیدعلی‌پارسا در پنجاه‌وپنجمین جلسه شورای عالی آمار که برای بررسی و تصویب راهبردهای برنامه ملی آمار برگزار شده بود، اظهار کرد: نظام آماری ایران با همه دستاوردهای آن در مقیاس جهانی در زمره نظام‌های سنتی دسته‌بندی می‌شود. در دولت قبل مرکز آمار ملزم به برگزاری سرشماری به صورت ۵ ساله شده بود که بایستی لغو شود و براساس قانون آمار بایستی سرشماری به صورت دوره‌های ۱۰ ساله انجام شود.

 او در بخش دیگری از سخنانش گفت: در کشورهای دیگر ندادن آمار جرم محسوب می‌شود ولی در ایران، قانون مسکوت است و اگر آمار صحیح ارایه نشود، اتفاقی نمی‌افتد.

پارسا همچنین گفت: در دنیا سرشماری نفوس و مسکن معیار مهمی برای سنجش میزان توسعه‌یافتگی نظام آماری است که امیدواریم با اقداماتی که انجام می‌شود سرشماری دوره بعد ثبتی‌ مبنا باشد.

او به مسایل مربوط به موازی کاری اشاره کرد و گفت: در حال حاضر موازی‌کاری در تهیه نرخ باروری، سهم بهداشت، تعاون، تورم و بیکاری وجود دارد و دستگاه‌ها آمارهای متفاوتی ارایه می‌کنند.

رییس مرکز آمار ایران گفت: اکنون اعتماد عمومی به برخی آمار‌ها کاهش پیدا کرده است. برخی دستگاه‌ها با توجیهات فراوان، آمار به مرکز آمار نمی‌دهند و حتی آمارهایی که به مراکز بین‌المللی داده می‌شود، دوگانگی دارد.

وی ادامه داد: برای حل بسیاری از مشکلات پیش‌نویس نظام تهیه و تدوین برنامه ملی آمار تا سال ۱۴۰۰ تهیه شده که باید به تصویب برسد و یکی از اهداف آن، کاهش هزینه‌ اجرایی و افزایش بار پاسخگویی است، بنابراین نظام کیفیت آمار باید مستقر شود.

 

در ادامه این نشست علیرضازاهدیان یکی از معاونان مرکز آمار ایران با بیان این‌که بسیاری از مشکلات مربوط به موازی اکنون حل شده است، بیان کرد: بسیار خرسندم که بگویم مشکل موازی کاری اکنون تا حد قابل‌توجهی حل شده است. مثلاً شنیده‌ایم که برای واردات برنج، اقدامی صورت نمی‌گیرد تا آمارهای مرکز آمار ارایه شود.