شیشه عمر آپارتمان‌نشینان در دستان پیمانکاران آسانسورها

شیشه عمر آپارتمان‌نشینان در دستان پیمانکاران آسانسورها گروه راه‌وشهرسازی- دیگر از خانه‌های ویلایی و حیاط‌دار در شهرهای بزرگ به خصوص تهران خبری نیست و هرکجا را که می‌نگری، آپارتمان‌های چند طبقه را مشاهده می‌کنی که آسانسور‌ها نقشی کلیدی را دستیابی آسان به طبقات را بازی می‌کنند. اما مشکل اینجاست که میزان امنیت آن چقدر از […]

شیشه عمر آپارتمان‌نشینان در دستان پیمانکاران آسانسورها

گروه راه‌وشهرسازی- دیگر از خانه‌های ویلایی و حیاط‌دار در شهرهای بزرگ به خصوص تهران خبری نیست و هرکجا را که می‌نگری، آپارتمان‌های چند طبقه را مشاهده می‌کنی که آسانسور‌ها نقشی کلیدی را دستیابی آسان به طبقات را بازی می‌کنند. اما مشکل اینجاست که میزان امنیت آن چقدر از سوی سازندگان ساختمانی و پیمانکاران نصب آسانسور‌ها و بازرسان ایمنی که از نظام مهندسی می‌آیند و می‌روند، تضمین شده است؟ مرگ ۱۲۰ انسان در چند سال گذشته پاسخ تلخی است به این‌که آسانسورهایمان چندان مورد اطمینان نیستند و هر لحظه ممکن است جان انسانی را بگیرند. استفاده از قطعات استاندارد و مراقبت‌های مستمر و اصولی و نیز پاسخگو بودن همان پیمانکار نصاب آسانسور بخش جدی دستیابی به حفاظت و ایمنی بالا است.

درخواست جدی مهندسان ناظر در مطالبه مستندات خرید قطعات آسانسور‌ها از پیمانکاران

مدیرکل استاندارد فارس تأکید کرد که آموزش اصناف و جدیت هرچه بیش‌تر مهندسان ناظر در مطالبه مستندات خرید مصالح ساختمانی و تجهیزات و قطعات آسانسور‌ها از پیمانکاران و مجریان ساختمان، در جلوگیری از تولید و عرضه مصالح ساختمانی غیراستاندارد بسیار اهمیت دارد.

مرتضی رهنما در خصوص آسانسور و لزوم رعایت استاندارد‌ها نیز گفت: آسانسور در واقع بالابر انسانی است و باید واجد شرایط و ضوابط استاندارد باشد.

رهنما با قبول این‌که در برخی واحدهای ساختمانی حتی در بخش دولتی هم به‌جای آسانسور از بالابر باری استفاده می‌شود، گفت: بالابر مخصوص حمل بار، مشمول استاندارد اجباری نیست اما آسانسورها، مشمول استاندارد اجباری است.

وی با تصریح این‌که استفاده از بالابر به‌جای آسانسور، اقدامی خلاف قانون و بسیار خطرناک است، گفت: شهرداری تا زمانی که آسانسور نصب شده در ساختمان‌ها دارای تأییدیه استاندارد نباشد، پایان‌کار نمی‌دهد و این راهکاری است برای نظارت.

نقش نظام‌مهندسی در کاهش حوادث آسانسور

در سال‌های اخیر از بیش‌ترین حوادث شهری و ساختمانی، حوادث مربوط به آسانسور‌ها بوده و روزانه اخبار مختلفی در خصوص حوادث ناشی از نقص و ایرادات آسانسور در ساختمان‌ها به گوش می‌رسد که متأسفانه منجر به حبس، جراحت و حتی فوت شهروندانی می‌شود که از این آسانسورهای معیوب استفاده می‌کنند و ناآگاهانه جان خود را به خطر می‌اندازند.

کارشناسان علت بالا بودن آمار مرگ و میر در آسانسور‌ها را بی‌توجهی به نکات ایمنی در نصب این وسیله مورد نیاز ساختمان‌های بلندمرتبه و غیراستاندارد بودن ۷۰ درصد قطعات به‌کاررفته در آسانسور‌ها توسط سازندگان و پیمانکاران نصاب آسانسور می‌دانند. درحالی که در کنار استفاده از قطعات باکیفیت و استاندارد در ساختمان‌ها و همچنین به‌کارگیری نصاب‌های حرفه‌‌ای و انجام بازرسی‌های لازم و به موقع، می‌توان به راحتی ایرادات آنها را برطرف و از وقوع چنین حوادث دلخراشی جلوگیری کرد.

حال سؤال این است که در کشور ما چه معضلاتی در بخش ایمنی آسانسور‌ها وجود دارد و نهاد‌ها و سازمان‌های ذی‌ربط مثل نظام مهندسی چگونه می‌توانند حوادث در این بخش را به حداقل برسانند؟

فرهنگ‌سازی اثرگذارتر از اهرم زور

در همین رابطه دبیر انجمن تولیدکنندگان قطعات آسانسور و پله برقی با تأکید بر این‌که طبیعتاً اگر از آسانسور نگه‌‌داری نشود، کم‌‌کم دچار عیب و ایراد می‌شود و حادثه به وجود می‌‌آورد گفت: همان‌طور که اگر یک خودرو که در سطح شهر حرکت می‌کند، فاقد معاینه فنی باشد، به عنوان یک خودروی معیوب به حساب می‌آید و پلیس می‌تواند آن را جریمه کند، یک آسانسور هم به همین ترتیب است.

صمد شفایی ادامه داد: درواقع آسانسور یک وسیله نقلیه است که در محیط فلزی بسته حرکت عمودی دارد و اگر معاینات خاص و به موقع خود را نداشته باشد، طبیعتاً دچار حادثه می‌شود.

وی ادامه داد: در بحث حوادث آسانسور متأسفانه ما با یکسری از بهره‌‌برداران مواجهیم که حتی حاضر به پرداخت شارژ ساختمان خود بابت نگه‌‌داری از آسانسور نیستند و برای رفع این معضل معتقدیم که باید بحث فرهنگ‌‌سازی در بین بهره‌برداران انجام شود.

شفایی با بیان این‌که تا وقتی که فرهنگ‌‌سازی انجام نگیرد به هیچ‌‌وجه نمی‌توان با اهرم زور جلوی وقوع این حوادث را گرفت اظهار داشت: ابتدا باید فرهنگ‌‌سازی شود تا مردم و مصرف‌‌کنندگان با خطرات بی‌‌توجهی به موضوع نگهداری از آسانسور آشنا شوند. پس در گام اول بحث فرهنگ‌‌سازی و نحوه استفاده از آسانسور مطرح است و طبیعتاً اهرم‌‌های قانونی در اولویت‌های بعدی باید قرار بگیرد.

وی همچنین افزود: از طرفی قطعات تولیدی آسانسور باید دارای استاندارد باشند تا مردم با خیالی آسوده آنها را در ساختمان خود به‌کار بگیرند و ما در بحث استاندارد کمیته‌هایی در انجمن داریم که قطعات تولیدی را استاندارد می‌کنند و تأییدیه می‌دهند و سپس شرکت‌های طراحی و مونتاژ با استفاده از این قطعات آسانسور را نصب و راه‌‌اندازی می‌کنند.

بازرسی ادواری یک کار مشکل

شفایی در پاسخ به این‌که آیا بازرسی‌‌های ادواری از آسانسور‌ها لازم است، گفت: به‌طور معمول ماهیانه باید حداقل یک بار از آسانسور بازدید و بازرسی انجام شود. یعنی کارشناس یا تکنسین فنی سر ساختمان اداری، تجاری و مسکونی حاضر شود و این وسیله را چک کند و برگه‌‌ای به آنها بدهد مبنی بر این‌که آسانسور چه ایراداتی دارد و یا دارای چه ایراداتی بوده که توسط متخصصان مربوطه رفع شده است.

وی با بیان این‌که اگر این اقدامات به موقع و به درستی انجام شود، قطعاً حوادث کم‌تری در بخش آسانسور‌ها به وجود می‌آید گفت: اگر قرار باشد بازرسی-های ادواری توسط سازمان و ارگان خاصی انجام شود، در حرف گفتن آن راحت است، ولی ما تا بخواهیم تعداد بسیار زیاد آسانسورهای نصب شده و در حال استفاده در ساختمان‌ها را یکی‌یکی بازرسی کنیم، بسیار زمان می‌برد.

دبیر انجمن تولیدکنندگان قطعات آسانسور و پله برقی افزود: همچنین بسیاری از افراد همکاری نمی‌کنند و بازرس هم نمی‌تواند ساختمان را پلمب کند، یعنی حتی چالش‌‌های اجتماعی به وجود می‌‌آورد. بنابراین برای این‌که به این نقطه نرسیم، باید ابتدا از طریق سامانه‌ها و جراید فرهنگ‌‌سازی کنیم و سپس اگر واقعاً بازرسی توسط نهادهای ذی‌ربط راه آخر باشد، آن را انتخاب کنیم.

شفایی ادامه داد: به هر حال هر ساختمانی دارای مدیر و یا هیأت‌مدیره‌‌ است که ساکنان باید با آنها همکاری کنند و بپذیرند همان‌طور که یک وسیله نقلیه ماهیانه به هزینه‌‌ سرویس نیاز دارد، آسانسور هم به این هزینه نیاز دارد.

وی با ابراز تأسف از این‌که وقتی نوبت به هزینه نگهداری آسانسور می‌رسد، مالکان ساختمان حاضر نیستند هزینه‌‌ای بابت این وسیله‌‌ بپردازند و همکاری کنند گفت: اکثر مردم تصور می‌کنند آسانسور وسیله‌‌ای است که همواره باید کار کند اما این تصور منطقی نیست. علاوه بر این بسیاری از مالکان و مدیران ساختمان در جریان نیستند که درصورت بروز یک حادثه در آسانسور، مسؤولیت برعهده دارند و باید جوابگو باشد. لذا نسبت به این قضیه بی‌‌توجهند و به راحتی از کنار آن عبور می‌کنند.

ساختمان‌هایی که بعد از ساخت ر‌ها می‌شوند

علاوه بر این رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اصفهان با اشاره به مشکلات آسانسور‌ها در ساختمان‌ها تصریح کرد: آسانسور به عنوان یکی از اجزای ساختمان است و حتی اگر بهترین نوع آسانسور دنیا در یک ساختمان نصب و استفاده شود، بعد از مدتی باید بازبینی و تست شود و عیوب آن برطرف شود تا منجر به حادثه نشود. در حالی که نوبت بازرسی از آسانسور‌ها مشخص نیست.

علی عموشاهی با بیان این‌که این ضعف فقط در بخش آسانسور وجود ندارد عنوان کرد: در بخش تجهیزات آتش‌‌نشانی شاید بتوانیم تجهیزات اعلام و اطفای حریق را در ساختمان نصب و به حال خود ر‌ها ‌‌کنیم، ولی تجهیزات الکتریکی و مکانیکی باید به صورت نوبتی بازرسی شوند که عملکرد دقیق آنها مشخص شود، چون هر کالایی طول عمر دارد و ممکن است خراب شود.

وی همچنین با بیان این‌که گردونه صنعت ساختمان از تولید مصالح آغاز می‌شود و تا مرحله مطالعات، طراحی، نظارت، اجرا، بهره‌‌برداری و درنهایت تخریب و بازیافت مصالح ادامه دارد گفت: سازمان نظام مهندسی فقط یک گوشه کوچک از این فرایند یعنی طراحی و نظارت را برعهده دارد.

عموشاهی با انتقاد از این‌که امروز متأسفانه ساختمان بعد از اتمام ساخت به حال خود ر‌ها می‌شود، گفت: این در حالی است که بعد از پایان ساخت و در دوره بهره‌‌‌برداری، حتماً باید مجوزهای لازم را بسته به نوع ساختمان به صورت نوبتی در دوره‌های چند ساله صادر کنیم تا بازرسی و بازبینی لازم از ساختمان‌ها انجام شود.

وی افزود: مبحث ۲۲ مقررات ملی ساختمان به موضوع نگهداری و تعمیر ساختمان در طول دوره بهره‌برداری می‌پردازد که باید آن را به عنوان یکی از برنامه‌های اساسی عملیاتی کنیم.

عموشاهی همچنین افزود: از طرفی متأسفانه در کشور ما رایج است که بهره‌‌برداران تغییراتی در ساختمان‌ها بدهند که ممکن است آثار زیان‌‌باری برای سازه یا برای معماری و تأسیسات مکانیکی و برقی آن داشته باشد که این موارد باید به صورت نوبتی در ساختمان‌ها بازرسی و به‌‌طور نوبتی گواهی بهره‌‌برداری آنها تمدید شود.

این مسؤول با بیان این‌که برای انجام این امر نیاز به الزامات قانونی وجود دارد تصریح کرد: ما در سازمان نظام مهندسی استان، فعالیت در این بخش‌ها ازجمله آسانسور، موتورخانه‌ها، تابلوهای برق، سیستم اطفا و اعلام حریق و… را شروع کرده‌‌ایم و امیدواریم که با اجرای مبحث ۲۲ بتوانیم گام مؤثری در این راه ‌برداریم.

وی با تأکید بر این‌که باید روش‌های اجرای این مبحث مشخص و تفاهمنامه‌هایی برای نحوه اجرای آن با شهرداری منعقد شود گفت: کل اجزای ساختمان دقیقاً عین یک موجود زنده است که به‌طور دائم باید چکاب و معاینه شود و در این زمینه باید برنامه‌ریزی دقیق انجام دهیم و روی این موارد کار کنیم.

سقوط کارگری به چاهک آسانسور

چندی پیش هم مدیر روابط‌عمومی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تبریز از سقوط کارگر جوان به چاهک آسانسور خبر داد و گفت: کارگر ۳۲ ساله در حین کار، از طبقه چهارم یک ساختمان در حال ساخت واقع در ولیعصر۲ به چاهک آسانسور سقوط کرده است.

 

وی با بیان این‌که آتش‌نشانان با رعایت اصول ایمنی عملیات را آغاز کردند، خاطرنشان کرد: پس از رسیدن آتش‌نشانان بر بالین این کارگر و بررسی‌ اولیه مشخص شد، وی از ناحیه صورت، گردن و کمر دچار مصدومیت شده است.