بیماری هلندی موجب ساخت ۴٫۷ میلیون واحد مسکونی خالی یا خانه دومی شده است

وزیر راه و شهرسازی بیماری هلندی موجب ساخت ۴٫۷ میلیون واحد مسکونی خالی یا خانه دومی شده است   اتفاق دیگری که رخ داد همان بیماری است که اقتصاددانان تحت‌عنوان بیماری هلندی مطرح می‌کنند. بدین مفهوم، یک سرمایه‌گذاری گسترده در بخش مسکن رخ دارد که منجر به احداث حدود ۲٫۶ میلیون واحد مسکونی فاقد ساکن […]

وزیر راه و شهرسازی

بیماری هلندی موجب ساخت ۴٫۷ میلیون واحد مسکونی خالی یا خانه دومی شده است

 

اتفاق دیگری که رخ داد همان بیماری است که اقتصاددانان تحت‌عنوان بیماری هلندی مطرح می‌کنند. بدین مفهوم، یک سرمایه‌گذاری گسترده در بخش مسکن رخ دارد که منجر به احداث حدود ۲٫۶ میلیون واحد مسکونی فاقد ساکن و حدود ۲٫۱ میلیون واحد مسکونی به عنوان خانه دوم

به گزارش صما وزیر راه و شهرسازی با تشریح اصلی‌‌ترین مسایل حوزه مسکن و ارایه توصیه‌هایی به سیاست‌گذاران آتی این حوزه از رشد ۱۵۰ درصدی کفایت سرمایه بانک مسکن خبر داد و تأکیدکرد: راهکار ما برای ۳ گروه عمده متقاضی مسکن یعنی جوانان و خانه‌اولی‌ها، حاشیه‌نشینان و ساکنان بافت‌های فرسوده و در نهایت توانمندکردن متقاضیان است که این مدل، مدل بانک مسکن برای فعالیت‌های آتی است.

عباس‌آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در مراسم رونمایی از سند راهبردی بانک‌ مسکن در افق ۱۴۰۰ و جلسه شورای هماهنگی مدیران ستادی بانک مسکن، ضمن ابراز خرسندی از حضور در بانک مسکن و ارزیابی از عملکرد بانک در دوره ۴ساله تدبیر و امید، گفت: نکته‌ای که علاقه‌مندم به آن توجه داشته باشیم نگاهی است که ما به بخش مسکن در ایران داریم. فکر می‌کنم در این بخش نیاز به تعمق زیادی داریم تا بتوانیم ارزیابی از شرایط بازار مسکن در کشور داشته باشیم.

نرخ رشد شهری در بیش‌تر استان‌ها نزدیک صفر است

آخوندی گفت: آمار سال ۹۵ نشان می‌دهد نرخ کل رشد جمیعت ۱٫۲۴ و در این حدود بوده است. استان‌هایی که نرخ رشدشان بالای یک درصد است حدود ۱۵ استان هستند و عمده نرخ رشد جمعیت ایران در استان‌های کشور حدود ۱٫۱۷، ۱٫۳۳ و ۱٫۴۲ است. تقریباً نیمی از استان‌های کشور استان‌هایی هستند که نرخ رشد منفی و نرخ رشد نزدیک به صفر دارند. این خیلی با تحولات جمعیتی دهه ۶۰ و ۷۰ متفاوت است. همچنین در بررسی استان به استان وقتی نرخ رشد جمعیت شهری و روستایی همان استان را بررسی می‌کنیم می‌بینیم که نرخ رشد شهری آن استان به سمت صفر نزدیک است.

این مقام مسؤول با اشاره به این‌که طرح‌های جامع شهری حدود هر ۱۰ سال یکبار برای هر شهری بازنگری می‌شود، یادآور شد: وقتی ما طرح‌های جامع شهر‌ها را در شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران بازنگری می‌کنیم شاهد هستیم که بیش‌تر شهر‌ها به افق جمیعتی پیش‌بینی شده در طرح جامع نرسیده‌اند. بنابراین بررسی‌ها و بازنگری‌هایی که در این چندساله انجام شده جمعیت با نرخ رشد صفر پیش‌بینی می‌شود و به همین دلیل نیز تحولات جمعیتی بسیار حایز اهمیت است.

تشریح دو اتفاق بسیار بزرگ در بخش مسکن

وزیر راه و شهرسازی گفت: دو اتفاق بسیار بزرگ در ۱۰ سال گذشته در بخش مسکن رخ داد. یکی بحث مسکن مهر بود که در هر صورت چیزی حدود دو میلیون عرضه ایجاد شد که برای این دو میلیون عرضه اعلام شده که برای بخشی از آن، تقاضای مؤثری وجود دارد و برای بخش دیگری نیز تقاضای متوسطی وجود دارد. بنابراین عرضه گسترده دو میلیونی را از جهت مداخله دولت داشتیم که یکی از اتفاقاتی است که باید به آن توجه کنیم.

سیاست‌گذار ارشد حوزه مسکن کشور ادامه داد: اتفاق دیگری که رخ داد همان بیماری است که اقتصاددانان تحت‌عنوان بیماری هلندی مطرح می‌کنند. بدین مفهوم، یک سرمایه‌گذاری گسترده در بخش مسکن رخ دارد که منجر به احداث حدود ۲٫۶ میلیون واحد مسکونی فاقد ساکن و حدود ۲٫۱ میلیون واحد مسکونی به عنوان خانه دوم در سراسر کشور، شد.

آخوندی با تأکید بر این‌که بازار ویژه‌ای در کشور وجود دارد که نیاز واقعی متقاضیان مسکن را پاسخگو نیست، گفت: کاهش نرخ رشد جمعیت از یک سو، افزایش عرضه ۲٫۶ میلیون خانه خالی و عمدتاً در کلان‌شهرها، انباشت ۲٫۱ واحد میلیون مسکونی خانه دوم از سوی دیگر نشان می‌دهد که بازار ویژه‌ای در کشور وجود دارد که نیاز واقعی متقاضیان مسکن را پاسخ نمی‌دهد. به همین جهت وقتی بخش مسکن را مورد توجه قرار می‌دهیم می‌بینیم که از جهت ارقام کلی ما چیزی حدود ۲۴ خانوار داریم و چیزی بیش از ۲۷ میلیون خانه در کشور داریم. در واقع اینها نشان می‌دهند که ما یک بازار به شدت دستکاری شده داریم.

وی ادامه داد: در بازار مسکن ایران، دست کاری‌های بسیار گسترده‌ای انجام شده و این دستکاری در دو میلیون واحد مسکن مهر، ۲٫۶ میلیون واحد مسکن سوداگری که به صورت مسکن خالی است و همچنین ۲٫۱ میلیون خانه دوم است که مجموعا ۴٫۷ میلیون واحد مسکونی می‌شود که بیش از ۲۵ درصد کل خانوارهای ایران را شامل می‌شود.

عرضه‌ای نیست که بتواند تقاضای بازار را پاسخ دهد

وی تصریح‌کرد: اصلی‌‌ترین مسأله که بسیار مهم است سیاست‌گذار نسبت به آن دقت و توجه داشته باشد این است که نحوه مداخلات گذشته باعث شده که عرضه و تقاضا هم‌‌‌دیگر را قطع نکنند. بدین‌معنا عرضه در یک محلی شکل گرفته که آنجا عمدتاً تقاضایی وجود نداشته است و در مکان‌هایی که تقاضا وجود دارد نیز اصولاً عرضه مناسبی صورت نگرفته است. و به عبارتی دیگر، عدم تلاقی عرضه و تقاضا در حوزه مسکن یکی از اصلی‌‌ترین مسایل ما است.

آخوندی یادآور شد: دو میلیون و ۵۷۸ خانه خالی در کشور وجود دارد اما عرضه‌ای نیست که بتواند تقاضای بازار را پاسخ دهد و بنابراین ما یک عدم تلاقی عرضه و تقاضای بسیار جدی در حوزه بخش مسکن داریم.

عضو کاببنه دولت تدبیر و امید گفت: در حال حاضر سؤالی که فراروی سیاست‌گذار است این است که آیا مفهوم اقدام سریع برای خروج از رکود یک کار مجددی مثل مسکن مهر است که بار دیگر دولت مداخله کند همچون مداخله‌ای که در مسکن مهر داشت و بار دیگر یک میلیون واحد ایجاد شود و برایش تقاضایی وجود نداشته باشد؟ بسیار مهم است که در حال حاضر در حوزه سیاست‌گذاری به چه سمتی برویم.

وزیر راه و شهرسازی افزود: علت این‌که بنده شخصاً در این ۴ساله تا این حد روی بحث توانمندسازی و مدل بانک مسکن تأکید داشته و دارم این است که تنها راه‌حلی که می‌بینم توانمندسازی متقاضیان واقعی مسکن است و آخر کار هیچ‌کدام از مدل‌های دهه ۵۰، ۶۰ و ۷۰ پاسخگوی نیاز دهه ۹۰ نخواهد بود.

حل مسأله مسکن با وعده یک ساله، سخنی خلاف واقع است

وی با اشاره به این‌که بحث پس‌انداز و تمرکز بر روی گروه‌های هدف را در همین ساختمان در سال‌های ۷۵ و ۷۶ مطرح کرد، افزود: معتقدم آن افرادی که به مردم این وعده را می‌دهند که می‌توانند ظرف یک سال مسأله مسکن را حل کنند آنها حتماً به مردم خلاف واقع می‌گویند. مسکن بزرگ‌‌ترین سرمایه‌گذاری خانوار است و هیچ چاره‌ای جز نظام پس‌انداز خانوار در هیچ جای دنیا ندارد. هر جایی که خواسته‌اند به بحث مسکن توجه کنند به سمت نظام پس‌انداز خانوار رفته‌اند. زیرا که بزرگ‌‌ترین پس‌اندازی است که یک خانواده در طول زندگی خود انجام می‌دهد.

آخوندی تصریح‌کرد: کاری که ما باید انجام دهیم این است که نظام خرد خانوار را با نظام پس‌انداز کلان کشور تأمین منابع در سطح کلان آنها را به هم پیوند دهیم. این کار خوشبختانه به‌تدریج دارد پاسخ می‌دهد. در حال حاضر میزان پس‌اندازکنندگان بخش مسکن به حدود ۲۰۰ هزار رسیده است که آنها به فاصله یک سال تا ۱۸ ماه وارد بازار می‌شوند. ما این سیاست را سال ۷۲ تعقیب کردیم در اوایل دهه ۸۰ میزان پس‌اندازکنندگان در کشور به نزدیک به ۳ میلیون نفر رسید. یعنی یک نظمی در حوزه عرضه و تقاضا در بخش مسکن داشت ایجاد می‌شد که متأسفانه آن بمبی که از سال ۸۴ به بعد در بخش مسکن گذاشته شد و در واقع یک وعده بیهوده‌ای که داده شد کل نظام پس‌انداز را در حوزه مسکن متلاشی کرد.

تأکید بر نظام پس‌انداز

وی گفت: معتقدم اگر آن برنامه نظام پس انداز تداوم پیدا می‌کرد ما هیچگاه دچار چنین گرفتاری در بخش مسکن نمی‌شدیم و اگر آن پس‌انداز بیش از ۳ میلیون نفری ادامه پیدا می‌کرد مرتب در این بازار مسکن، افراد با اطمینان خاطر پس‌انداز می‌کردند و تسهیلات تعهدی می‌داشتیم. در حال حاضر نیز راهکار قابل توجهی که باید سیاست‌گذاران به آن توجه کنند به نظرم همین نظام پس‌انداز و رونق آن است. این کار وقتی ایجاد می‌شود که مردم مطمئن شوند سیستم پس‌انداز کار می‌کند. یعنی اگر کسی پس‌انداز کرد حتماً به تسهیلات موردنظر خود دست پیدا می‌کند.

آخوندی در بیان مجموعه کارهایی که در وزارت راه و شهرسازی برای حل مسأله مسکن انجام شد نکاتی را ارایه کرد و گفت: ما در وزارت راه و شهرسازی چندین کار انجام دادیم. نرخ سود تسهیلات را پایین آورده‌ایم و در حال حاضر به چیزی حدود ۸ و ۹ درصد رسیده است که در زمانیکه در بازار نرخ مبادله در حدود ۲۷ درصد است ۸ تا ۹ درصد نرخ بسیار پایینی است. اندازه تسهیلات از ۲۰ میلیون تومان برای زوجین به چیزی در حدود ۱۶۰ میلیون تومان رسیده و در حدود ۸ برابر شده است.

 

وزیر راه و شهرسازی گفت: سرمایه بانک مسکن در حدود ۳ هزار و ۳۰۰ میلیاردتومان بود خوشبختانه با پیگیری‌های متعددی که صورت گرفت این افزایش سرمایه به چیزی حدود ۵ هزار میلیارد اعمال شد و به ۸ هزار و ۳۰۰ میلیاردتومان رسید و در حدود ۱۵۰ درصد سرمایه بانک مسکن رشد پیدا کرد که این میزان در تاریخ بانک مسکن بی‌سابقه است.