کشف نقاط ایده‌آل برای احداث دیتاسنترهای بومی

 

 

در شرایطی که اغلب کشورهای پیشرفته و در حال توسعه به سمت نقطه‌یابی مطلوب برای احداث دیتاسنتر می‌روند و اقیانوس، زیر زمین و دل کوه را برای کشف ایده‌آل‌‌ترین شرایط واکاوی می‌کنند، ایران نیز منتظر ننشسته و نقطه‌یابی مطلوب را انجام داده است.

به گزارش تسنیم، مراکز داده به مجموعه‌ای از سرورها، زیرساخت‌های ارتباطی – امنیتی و تجهیزات الکترونیکی گفته می‌شود که برای ارایه، نگهداری و پشتیبانی از سرویس‌های تحت شبکه مانند اینترنت به‌کار گماشته می‌شوند.

دیتاسنتر‌ها شامل قسمت‌هایی نظیر شبکه، نرم‌افزار، تجهیزات غیرشبکه، نرم‌افزار، توزیع قدرت، ذخیره‌سازی، تأسیسات و… هستند اما پیش از ورود به هر یک از این بخش‌ها طراحی و جانمایی مراکز داده است که اهمیت دارد.

به عنوان مثال دولت هنگ‌کنگ سال‌ها پیش قصد این را داشت تا دیتاسنترهای خود را به دلیل صرف انرژی کم‌تر در زیر زمین بسازد؛ استدلالشان نیز این بود که ساخت دیتاسنتر در مکان‌های خنک که کم‌تر انرژی‌بر بوده و سیستم تهویه آن به دلیل خنکی ذاتی، می‌تواند کم‌تر نسبت به نمونه‌های معمولی هزینه سالیانه داشته باشد به صرفه‌تر است.

نروژی‌‌ها هم به واسطه استقرار دیتاسنترهای‌شان در نقاط سردسیری لقب سبز‌ترین مراکز داده دنیا را به خود اختصاص داده‌اند.

مدت‌‌ها پیش نیز ساخت مراکز داده آسیایی در دل کوه توسط کارشناسان کنفرانس فضا مطرح شد اما به دلیل این‌که دو سوم سرزمین هنگ‌کنگ مناسب کندن کوه نیست، پیشنهاد قابل قبولی برای آن‌ها نبود.

با توجه به این‌که امروزه طراحی و جانمایی مراکز داده از امور حیاتی به حساب می‌آید و شرکت‌های بزرگی نظیر گوگل و مایکروسافت نیز به سمت استقرار دیتاسنترهای خود در نقاط سردسیری رفته‌اند تا به این طریق میزان استفاده از منابع و انرژی را به حداقل برسانند و در عوض آن از امکانات محیطی بهره ببرند، این سؤال پیش می‌آید که مسؤولان کشور ما علی‌رغم وجود برنامه‌های مدون برای راه‌اندازی مراکز داده ملی چه فکری به حال جانمایی‌های مناسب کرده‌اند؟

امیرحسین دوایی، معاون فن‌آوری و نوآوری وزارت ارتباطات در این باره در گفت‌وگویی اظهار کرد: در این زمینه قطعاً دچار چالش هستیم.

وی با بیان این‌که در حال حاضر بحث راه‌اندازی IXPهای ملی یا همان نقاط تبادل ترافیک داده را در ۳-۴ نقطه کشور داریم، ابراز کرد: این نقاط در واقع محلی برای تبادل داده میان تولیدکنندگان محتوا و سرویس‌دهندگان خدمات است.

معاون وزیر ارتباطات تأکید کرد که این IXP‌ها مادامی که به تبادل ترافیک داخل کشور می‌پردازند از تخفیف بسیار زیادی در بحث پهنای باند برخوردار خواهند بود.

وی افزود: این موضوع به‌طور طبیعی دیتاسنتر‌ها را ترغیب می‌کند تا خود را کنار IXP‌ها جهت استفاده از این مزیت پهنای باندی قرار دهند.

دوایی با اشاره به الزامات زیست‌محیطی، انرژی، جغرافیایی، امنیتی و زلزله هم گفت: این قبیل شاخص‌‌ها نیز در طراحی دیتاسنتر‌ها بسیار اهمیت دارند و در واقع بهره‌وری و کارایی DC‌ها از این طریق سنجیده می‌شود.

او با بیان این‌که در کشور ما تعداد محدودی دیتاسنتر حرفه‌ای توسط بخش خصوصی توسعه یافته است، اذعان کرد: غلب دیتاسنترهای توسعه یافته در کشور کوچک و در حد چند رک و سرور هستند که شاید در دنیا مفهوم دیتاسنترداری بیش از این باشد.

معاون فن‌آوری وزارت ارتباطات تصریح کرد: بحث مدیریت انرژی در دیتاسنتر بسیار اهمیت دارد. وقتی با چنین سوبسید بزرگی که در انرژی به آن‌ها داده می‌شود اما باز هم قیمت‌های آن‌ها قابل رقابت با نمونه‌های بین‌المللی نیست به این نتیجه می‌رسیم که بهره‌وری انرژی پایینی داریم. شاخص‌های جهانی نشان می‌دهد که ۳۵ درصد هزینه دیتاسنتر‌ها مربوط به انرژی مصرفی آن‌ها می‌شود.

وی با اشاره به این‌که چنین شاخصی در کشور ما کم‌تر مورد توجه واقع شده است، گفت: زمانی که الزامات کاهش مصرف انرژی رعایت شود، مراکز داده بزرگی قابل شکل‌گیری است که در آن صورت ظرفیتشان هم براساس مگاوات سنجیده می‌شود.

او افزود: در حال حاضر داریم روی این موضوعات کار می‌کنیم و بحث رتبه‌بندی دیتاسنتر‌ها را مطرح کرده‌ایم تا سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بتواند مانند سایر ارزیابی‌های خود در اپراتورهای ICT، به رتبه‌بندی این بخش براساس شاخص‌هایی که اشاره کردم بپردازد.

 

دوایی به گواهی سطح کیفی خدمات مراکز داده نیز اشاره کرد و گفت: این گواهی در واقع تضمین سرویس‌دهی به مشتریان است و دو مزیت دارد که اولی در ارتباط با تشویق شرکت‌های خصوصی و دولتی به استفاده از آن دیتاسنتر‌ها و دیگری ترغیب خود مراکز داده به تجمیع شدن با هم است تا بر این اساس، تعداد دیتاسنترهای غیرحرفه‌ای به حداقل برسد.