ایجاد سوراخ‌های عظیم در تندرا سیبری

ایجاد سوراخ‌های عظیم در تندرا سیبری

براساس اعلام آکادمی علوم روسیه، خروج گاز متان طی چند ماه گذشته، باعث ایجاد دست‌کم دو سراخ بزرگ در تندرا سیبری شده است.

به گزارش سینا‌پرس در شمال‌غرب روستای سیاخا (Seyakha) در مناطق دوردست شمال سیبری، گزارش‌هایی از انفجار، وقوع آتش‌سوزی و خروج دود منتشر شد و حسگرهای لرزه‌ای وقوع این انفجار‌ها را ثبت کردند.

دانشمندان آکادمی علوم روسیه در بررسی این منطقه، با یک دهانه تازه در نزدیکی مسیر رودخانه مواجه شدند؛ همچنین دهانه ناشناخته دیگری در منطقه Tyumen سیبری شناسایی شد. شاهدان محلی، از مشاهده شعله‌های آتش و دود در نزدیکی این دو دهانه در اواخر زمستان یا اوایل بهار خبر دادند.

دانشمندان براین باورند که با توجه به پدیده گرمایش جهانی، پرمافراست منطقه سیبری در خطر ذوب شدن قرار دارد.

پرمافراست (permafrost) خاکی است که طی سال‌های طولانی به صورت یخ‌زده باقی مانده است و هر ماده ارگانیک، مانند چمن مرده یا اجساد حیوانات به صورت یخ زده در پرمافراست باقی می‌ماند.

هنگامی که پرمافراست ذوب می‌شود، مقادیر عظیمی از متان آزاد می‌شود. به گفته دانشمندان روس، انتشار ناگهانی متان می‌تواند منجر به وقوع انفجار شود. میزان متداول بودن و سرعت انتشار متان، یکی از موضوعات بحث‌برانگیز جامعه علمی است؛ به‌خصوص این‌که منطقه سیبری بسیار دور و تقریباً ناشناخته باقی مانده است.

بن‌ابوت، از محققان دانشگاه میشیگان تأکیدکرد: با گرم شدن قطب شمال، فرایندی موسوم به عمیق شدن لایه فعال (active-layer deepening) روی می‌دهد. با ذوب شدن خاک (پرمافراست)، مواد ارگانیک در داخل خاک گرفتار شده و شروع به تجزیه شدن یک‌باره می‌کنند که این مسأله باعث انتشار ناگهانی گازهای قابل اشتعال از جمله متان می‌شود.

در برخی موارد، انتشار گاز روند کندی دارد و در برخی موارد دیگر، این انتشار به سرعت روی می‌دهد که باعث ایجاد چاله، گودال یا دهانه‌هایی در منطقه می‌شود.

نتایج مطالعه‌ای که ماه ژوئن منتشر شد نشان می‌دهد، حدود ۱۱۶۰۰ سال قبل، در زمانی که ورقه‌های یخ عقب‌نشینی کرده و بقایای متان یخ زده آزاد شدند، دست‌کم ۱۰۰ دهانه عظیم در یکی از مناطق بستر قطب شمال شکل گرفت. این دهانه‌ها، پینگو (pingo) نامیده می‌شوند.

 

محققان بر این باورند که فرایند مشابهی در منطقه سیبری روی داده است و پینگو‌ها یا تپه‌های پرمافراست پوشیده از خاک در سیبری نیز شکل گرفته‌اند. اگر آنها به سرعت ذوب شوند، می‌توانند حجم زیادی از متان را آزاد کرده و (در اثر این انفجارها)، دهانه‌هایی مشابه نمونه‌های موجود در بستر قطب شمال ایجاد می‌شوند.