آوانس گازی خانگیران به کم کاری ترکمن ها

شبیخون حوادث و ایستادگی کارکنان نفتی

آوانس  گازی خانگیران  به کم کاری ترکمن ها

فازهای عسلویه به داد مخازن گازی شمال شرق کشور رسید

سمیه مهدوی- گرمای بالای ۵۰ درجه و سرمایه منفی ۲۰ درجه فقط بخشی از سختی کار شاغلین صنعت نفت و گاز کشور را ترسیم می‌کند. محیط خشک و بیابانی در دور‌ترین نقاط با حداقل امکانات رفاهی انتظار کارگران و متخصصانی را می‌کشد که خطرناک‌ترین و غیرقابل پیش‌بینی‌‌ترین اتفاقات ممکن و غیرممکن را برایشان به ارمغان می‌آورد. در پی این سکانس‌های دلهره‌آور، شبیخون شن‌های روان با تلنگر باد شرایط را بغرنج‌تر از پیش می‌کند.

از گازهای کشنده و سمی که با نشت کردنش در کم‌تر از ثانیه‌ای می‌تواند منجر به قتل‌عامی تاریخی شود تا حیوانات درنده و گزنده‌ای که با چنبره زدن روی تجهیزات و ادوات پایگاه‌های نفتی و گازی افراد را غافلگیر می‌کند؛ همگی مشت نمونه خروار حوادثی است که در کمین سکانداران صنایع کلیدی کشور قرار گرفته‌اند.

دو میدان گازی خانگیران و گنبدلی که در دل مناطق شمال‌شرق کشور جای گرفته‌اند؛ میزان قابل‌توجهی از خوراک گازی نیروگاه نکا و پتروشیمی بجنورد و همچنین گاز مصرفی ۶ استان کشور (خراسان‌رضوی، خراسان‌جنوبی، خراسان شمالی، مازندران، گلستان و بخشی از سمنان) را تغذیه می‌کنند، از جمله میادین مهم و پرریسکی هستند که می‌توان گفت با عبور ۳ دهه از عمر بهره‌برداری به‌ویژه در مخزن مزدوران که بدلیل سمی بودن گاز موجود درآن مستعد حادثه بیش‌تری است خوشبختانه تا کنون حادثه‌ای رخ نداده؛ که خود این امر نشان از نظارت دقیق توام با آگاهی متصدیان امر در این منطقه دارد. همچنین نقش مخازن گازی مناطق شرق کشور در خصوص میزان تولید گاز انکارناپذیر است به گونه‌ای که عملکرد خوب در این منطقه به کاهش فشار تولید در قطب انرژی کشور یعنی عسلویه کمک شایان توجهی کرده است.

اما تأمین‌کنندگان، پیمانکاران، و سازندگان در تعامل با شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق کشور از جمله حلقه‌های مهم صنعتی هستند که در راندمان کاری این دو پروژه گازی از به‌کارگیری تجهیزات با برند داخلی گرفته تا پشت سر گذاشتن فراز و نشیب این شرکت برای حضور در مناقصات می‌تواند بسیار تأثیر‌گذار باشد.

تا پیش از این یعنی اوایل بهره‌برداری میادین تمام تجهیزات را از شرکت‌های اروپایی تأمین می‌کردند تا این‌که با گذشت زمان بازار داخلی به حدی از خودکفایی و پیشرفت رسید تا در ساخت و عرضه کالای مورد نیاز بتواند پاسخگو باشد.

در همین راستا گروهی از خبرنگاران و عکاسان راهی این منطقه عملیاتی شدند تا روند حرکت صعودی این شرکت و وضعیت تولید دو میدان گازی خانگیران و گنبدلی از نزدیک نظاره‌گر باشند.

 «اهمیت مخازن گازی این ناحیه به قدری است که کمبود ناشی از قطع صادرات گاز ترکمنستان به ایران، از طریق افزایش تولید و برداشت از میادین و مخازن ذخیره‌سازی گاز جبران شد.» این سخن مدیرعامل شرکت نفت و گاز شرق بود که خطاب به خبرنگاران درباب اهمیت مخازن مذکور اظهار کرد.

محمدمام‌بیگی گفت: در سال ۹۵ حدود ۱۵٫۸ میلیارد گاز (معادل ۴۳ میلیون مترمکعب) توسط نفت و گاز شرق تولید شد یعنی رقمی در حدود ۶ درصد از گاز کشور این منطقه تأمین شد.

وی با بیان این‌که گاز مخزن مزدوران بسیار ترش و جزو اسیدی‌‌ترین و نادر‌ترین مخازن گازی ایران و جهان است مطرح کرد: مخزن شوریجه در میدان خانگیران دارای ۲۳ میلیارد مترمکعب گاز بوده که تا سال ۹۳ حدود ۹۴ درصد از آن برداشت شد؛ بنابراین از سال ۹۳ به بعد این مخزن به عنوان مخزن ذخیره‌سازی گاز مورد استفاده قرار گرفت.

مام‌بیگی در خصوص بهره‌برداری از میدان جدید گازی بیان کرد: میدان گازی توس در سال آینده توسعه می‌یاید که از آن ۳ تا ۵ میلیون مترمکعب تولید خواهد شد.

او در همین راستا تأکید کرد: ظرف ۱۰ سال آینده به اندازه رقم کنونی نمی‌توان گاز تولید کرد، بنابراین تولید از میدان توس یکی از راه‌حل‌های مناسب بعد از افت تولید از سال ۱۴۰۴ گاز خواهد بود و دیگر به از مدار خارج شدن ترین‌های پالایشگاه نیازی نمی‌شود.

مدیرعامل شرکت نفت و گاز شرق گفت: ما در حال حاضر سعی می‌کنیم از میدان استراتژیک شوریجه با توان تولید ۱٫۶ میلیارد متر مکعب در تابستان تولید نداشته باشیم و شوریجه D نیز که بعد از این‌که ۹۴ درصد از آن تولید داشتیم به مرحله ذخیره‌سازی رسیده و فقط برداشت زمستانی داریم و طبق برنامه ۱۰ میلیون متر مکعب در روز ذخیره و در ۴ ماهه پایانی سال روزانه ۱۴ میلیون متر مکعب برداشت می‌کنیم و اگر این روند ادامه یابد در سال ۹۸ و ۹۹ می‌توانیم ۲۰ میلیون متر مکعب در زمستان برداشت کنیم.

وی ادامه داد: در سال ۹۳، ۵۶۰ میلیون متر مکعب، در سال ۹۴، یک میلیاردو۱۰۰میلیون متر مکعب و درسال ۹۵ یک میلیارد و ۳۸۰ میلیارد متر مکعب در مخزن شوریجه ذخیره شد که اثر مثبت آن در زمستان و همزمان با قطع صادرات گاز ترکمنستان به کشورمان مشهود بود.

این مدیر نفتی با اشاره به تولید ۷ دهم میلیون متر مکعب از میدان گنبدلی، اظهار داشت: تولید از این میدان باید ۵ تا ۶ سال پیش تولید متوقف می‌شد ولی با توجه به تعامل با پالایشگاه هاشمی‌نژاد و اصلاحات و برنامه‌های حفاری که انجام دادیم، بعد از ۶ سال هنوز تولید می‌کنیم و انتظار می‌رود تا ۵-۶ سال آینده نیز روند تولید ادامه داشته باشد.

مام‌بیگی با گریزی به اجتناب‌ناپذیر بودن عواقب زیست‌محیطی فلرینگ پالایشگاه‌ها، بیان کرد: این منطقه از نظر پوشش گیاهی با مشکل مواجه است بنابراین سعی براین مبناست که با رعایت نکات زیست‌محیطی آلایندگی در حفاری چاه‌ها و فرایند عملیاتی به حداقل برسد. از جمله این اقدامات این بود که برای اولین‌بار در این منطقه آلایندگی چاه‌ها با گل روغنی به صفر کاهش یافت، در زمینه فلرینگ نیز با به حداقل رساندن فلر‌ها کمک شایانی به آب و هوای منطقه شد. همچنین با اضافه کردن واحد و بروز کردن سیستم‌ها میزان آلایندگی در روستاهای اطراف کاهش یافته است.

مدیرعامل شرکت نفت و گاز شرق همچنین اظهار داشت: ما در این منطقه به خاطر شرایط خاص گاز تولیدی نیازمند تجهیزات ویژه‌ای هستیم که قبلاً از اروپا و امریکا تأمین می‌شد اما به مرور توانستیم کالای مورد نیاز را از منابع داخلی تأمین کنیم که در این زمینه پیشرفت‌های خوبی حاصل شده و تا حد زیادی در بسیاری مورد از جمله تجهیزات چاه‌ها به خودکفایی رسیده‌ایم.

پس از پاسخگویی مدیرعامل شرکت نفت و گاز شرق به سؤالات اصحاب رسانه، کارناوال خبرنگاران از مناطق عملیاتی خانگیران بازدید کردند.

 

گفتنی است، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق، سومین شرکت تحت پوشش شرکت نفت مناطق مرکزی ایران است که مسؤولیت تولید، تفکیک اولیه و انتقال گاز و میعانات گازی به منظور تأمین خوراک پالایشگاه گاز شهیدهاشمی‌نژاد را در منطقه شرق ایران بر عهده دارد. تولید گاز و میعانات گازی از میدان خانگیران (مخازن مزدوران، شوریجه B و D) و میدان مشترک مرزی گنبدلی در سرخس از مهم‌ترین فعالیت‌های شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق می‌توان نام برد.