نقشه‌های زمین‌شناسی راز ژنتیکی نهفته در آن منطقه است

عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی نقشه‌های زمین‌شناسی راز ژنتیکی نهفته در آن منطقه است عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی و مدیر مرکز پژوهشی زمین‌شناسی پارس (آرین‌زمین) در همایش تخصصی نقشه‌های زمین‌شناسی محور توسعه پایدار در سخنرانی خود تحت عنوان نقشه‌های زمین‌شناسی و نقش آنها در پژوهش‌های کاربردی و توسعه‌ای با بیان این‌که نقشه […]

عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی

نقشه‌های زمین‌شناسی راز ژنتیکی نهفته در آن منطقه است

عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی و مدیر مرکز پژوهشی زمین‌شناسی پارس (آرین‌زمین) در همایش تخصصی نقشه‌های زمین‌شناسی محور توسعه پایدار در سخنرانی خود تحت عنوان نقشه‌های زمین‌شناسی و نقش آنها در پژوهش‌های کاربردی و توسعه‌ای با بیان این‌که نقشه زمین‌شناسی هر منطقه دربردارنده اطلاعات جامعی درباره ویژگی‌های مختلف زمین‌شناسی آن منطقه است، گفت: در صورتی که برداشت‌‌ها درست و به دقت منتقل شده باشند، می‌توان گفت اطلاعاتی که در مجموعه نقشه‌های زمین‌شناسی با مقیاس‌های مختلف یک منطقه وجود دارد، راز ژنتیکی نهفته در آن منطقه است.

به گزارش مناقصه‌مزایده به نقل از روابط‌عمومی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، منصور قربانی ضمن تقسیم‌بندی نقشه‌های زمین‌شناسی در کشور به دو گروه اصلی خاطرنشان‌کرد: نقشه‌های معمولی پایه یا موضعی که به شکل نقشه‌ای در مقیاس‌های یک‌دویست‌وپنجاه هزارم، یکصدهزارم، یک‌پنجاه‌هزارم و یک‌بیست و پنج‌هزارم تهیه شده و می‌شوند و هدف آنها پوشش کل کشور با اطلاعات زمین‌شناسی هر منطقه است.

وی ضمن اشاره به نقشه‌های تکتونیکی ایران، ‌نقشه سایزموتکتونیک ایران، نقشه ماگماتیسم ایران، نقشه متامورفیسم، نقشه کوه آب‌نگاری تصریح‌کرد: نقشه‌های موضوعی نیز که با نگرشی خاص به یک یا چند موضوع و در مقیاس‌های کوچک ولی در مقیاس ناحیه‌ای و کشوری تهیه می‌شوند؛ معمولاً از تلفیق نقشه‌های گروه اول به‌وجود می‌آیند و همانطور که گفته شد موضوع خاصی در ایجاد آنها مورد نظر بوده است.

به گفته عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی، نقشه‌ زمین‌شناسی از مهم‌ترین منابع اطلاعات پایه برای هر فعالیت زمین‌شناسی است که این فعالیت‌ها می‌تواند پژوهشی، کاربردی یا توسعه‌ای‌ و… باشد.

قربانی با بیان این‌که تاریخچه تهیه نقشه‌های زمین‌‌شناسی به بیش از ۲۰۰ سال پیش برمی‌گردد، افزود: نقشه‌های زمین‌شناسی (نقشه‌های پایه و نقشه‌های موضوعی) هر یک اطلاعات خاصی دارند که باید با توجه به نوع پژوهش و مقیاس مورد نظر به‌کار گرفته شوند.

به گفته وی؛ هرچند که از وظایف اصلی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی است اما در ایران شرکت ملی نفت ایران نقشه‌های حوضه زاگرس و کپه‌داغ را تهیه کرده و در حال تکمیل و بازنگری آنهاست.

قربانی با بیان این‌که نقشه‌های زمین‌شناسی به عنوان ابزاری مهم در پژوهش‌های کلان کشور مورد استفاده قرار می‌گیرند و مبنای کلیه پژوهش‌های بنیادین، کاربردی و توسعه‌ای هر کشوری هستند، گفت: شایسته است بازنگری جامع و همسان‌سازی در نقشه‌های پایه کشور در مقیاس یک‌دویست‌پنجاه هزارم و نیز یکصدهزارم صورت گیرد و این امر با محول شدن این کار به متولی تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی میسر می‌شود که بایستی همراه با تهیه نقشه مبنا، بررسی داده‌های جدید و تلفیق اطلاعات، استفاده از استانداردهای بین‌المللی تهیه نقشه‌، در کنار بازبینی متخصصان به منظور کاهش خطای انسانی باشد.

تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی مطابق با استاندارد مشابه بین‌المللی

در ادامه این مراسم بهمن سلیمانی معاون مدیر امور اکتشاف مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با بیان این‌که کاربرد نقشه‌های زمین‌شناسی به عنوان ابزاری پایه برای انجام تمامی فعالیت‌های اکتشافی و عمرانی بر کسی پوشیده نیست، افزود: در فعالیت‌های اکتشافی، تعیین موقعیت، ابعاد و هندسه ساختار‌ها مورد اکتشاف هیدروکربن، با استفاده از نقشه‌های زمین‌شناسی دقیق امکان‌پذیر است.

به گفته سلیمانی علاوه بر این ترسیم برش‌های ساختاری، تفسیر پروفیل‌های لرزه‌ای و تهیه نقشه‌های عمقی وابسته به وجود نقشه‌های زمین‌شناسی است.

وی افزود که در تاریخ ۱۰۰ ساله اکتشاف نفت و گاز در ایران تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی با پوشش سراسری و ناحیه‌ای با مقیاس‌های مختلف یک‌میلیونیم، یک‌دویست‌وپنجاه هزارم، یکصدهزارم و یک‌پنجاه‌هزارم توسط شرکت ملی نفت ایران انجام گرفته است.

معاون مدیر امور اکتشاف مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با اشاره به این‌که سیر تکاملی تهیه این نقشه‌ها طی یک قرن گذشته نیز تغییرات زیادی داشته، خاطرنشان‌کرد: استفاده از ابزار و وسایل ابتدایی و نقشه‌های کاغذی آغاز شده و به ترسیم نقشه‌های تمام رقومی با استفاده از ابزارهای فوق دقیق موقعیت‌یاب‌مکانی و تکنیک‌های سنجش از دور ماهواره‌ای و سیستم اطلاعات مکانی در امروز منتهی می‌شود.

سلیمانی خاطرنشان‌کرد: مأموریت مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی، از نقشه‌های کلی کوچک مقیاس برای سراسر ایران آغاز شده و با تدوین استاندارد‌های جهانی این تکامل مسیر خود را ادامه داده است.

وی با بیان این‌که تهیه نقشه‌های مشابه برای نواحی کپه‌داغ، ایران مرکزی و دشت‌مغان در حال برنامه‌ریزی است، تصریح‌کرد: در سال‌های اخیر پروژه‌های تهیه نقشه‌های بزرگ مقیاس یک‌پنجاه‌هزارم، به‌صورت تمام رقومی و با استاندارد مشابه بین‌المللی در نواحی مختلف ایران بیش از ۳۰۰ برگ در زاگرس و مکران تهیه شده است