آتش‌سوزی یکی از مخاطرات تابستانی مراتع طبیعی سمنان است

آتش‌سوزی یکی از مخاطرات تابستانی مراتع طبیعی سمنان است یکی از عوامل تخریب و نابودی جنگل‌ها و مراتع آتش‌سوزی است که در فصل تابستان بلای جان جنگل‌ها و مراتع استان سمنان می‌شود. به گزارش مهر، آتش‌سوزی علاوه بر نابودی درختان جنگل و پوشش مرتعی سبب بر هم خوردن اکوسیستم شده و حیات جانوران را نیز […]

آتش‌سوزی یکی از مخاطرات تابستانی مراتع طبیعی سمنان است

یکی از عوامل تخریب و نابودی جنگل‌ها و مراتع آتش‌سوزی است که در فصل تابستان بلای جان جنگل‌ها و مراتع استان سمنان می‌شود.

به گزارش مهر، آتش‌سوزی علاوه بر نابودی درختان جنگل و پوشش مرتعی سبب بر هم خوردن اکوسیستم شده و حیات جانوران را نیز به مخاطره می‌اندازد. ترکیب گونه‌های گیاهی عرصه منابع طبیعی را مختل و سبب تضعیف پایداری گونه‌های نادر و ذخایر ژنتیکی می‌شود. به طوری که چند سال پس از وقوع یک آتش‌سوزی در منطقه گونه‌های مهاجر سطح عرصه را تسخیر و جامعه گیاهی گذشته را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

همچنین آتش‌سوزی سبب بر هم خوردن میزان همسالی درختان و نابودی نهال‌های جوان و فقیر شدن خاک و دفرمه شدن شکل ظاهری درختان می‌شود.

آتش‌سوزی عرصه زندگی ساکنان جنگل‌نشین را نیز محدود کرده و با سوختن علوفه و محصولات فرعی برای آنان دستان‌تهی، دام‌های گرسنه، فقر و فلاکت را نوید خواهد داد.

از این رو رعایت نکات ایمنی برای جلوگیری از این خطر ضروری به نظر می‌رسد و در این راه نقش مشارکت مردم کم‌تر از مسؤولان نیست.

یکی از مواردی که در این زمینه بسیار مؤثر است، آموزش‌های لازم برای عموم مردم و به ویژه کشاورزان حاشیه جنگل با هدف رعایت نکات ایمنی است تا هنگام فصل برداشت محصول نکات ایمنی را رعایت و بیش‌تر احتیاط کنند.

۱-پیشگیری

هر کجا اکسیژن هوا، مواد سوختنی و شعله در مجاورت هم قرار گیرند، آتش به وجود خواهد آمد. انسان برای اجتناب از خطر آتش‌سوزی و برای حفظ سرمایه‌های طبیعی، جنگل‌ها و مراتع باید این ۳ عامل را از همدیگر دور نگاه دارد. اکسیژن هوا که در کنترل انسان نیست پس فقط شعله و مواد سوختنی را می‌توان کنترل کرد، این بهترین راه پیشگیری از آتش‌سوزی است.

همه گیاهان جنگل و مرتع مواد سوختنی را تشکیل می‌دهند. علوفه و چوب با کم‌ترین شعله‌ای آتش می‌گیرند و خاموش کردن آن کار دشواری است. این بدین معنی است که مواد سوختنی هم در کنترل انسان نیست. پس دیگر چاره‌ای جز اجتناب از ایجاد شعله نیست، همه باید مواظب باشند روشن کردن آتش در جنگل‌ها و مراتع خطر ایجاد آتش‌سوزی را به دنبال دارد. گیاهان و علوفه سطح جنگل مرتع را باید حتی‌الامکان با چرای دام و برداشت دستی کاهش داد و تنه‌های پوسیده و خشک درختان را پاکسازی کرد.

ایجاد خطوط فاصله بین قطعات جنگل، مراتع و یا زمین‌های کشاورزی و کاشت گونه‌های آتش بر در فواصل منظم نیز از عوامل مهم برای جلوگیری از حرکت و سرایت آتش است.

– خودداری از روشن کردن آتش در جنگل و مرتع.

– برداشت علوفه کف جنگل، مراتع و چرانیدن دام.

– پاکسازی محیط جنگل و مرتع از تنه‌های درختان خشک و پوسیده.

– ایجاد خطوط فاصله بین قطعات جنگل و مرتع.

– ایجاد مرزهای خاکی مثل کانال و خاکریز و سنگ چین بین مزارع و حاشیه جنگل و مرتع.

– جلوگیری از قطع درختان و بوته‌ها.

۲-کنترل و مهار

برای کنترل و مهار آتش‌سوزی ابتدا ما باید از وقوع حریق به سرعت آگاه شویم. مهار آتش‌سوزی در لحظات اولیه بسیار ساده‌تر از زمان گسترش و تقویت آن است. برای اطلاع از وقوع آتش‌سوزی هوشیاری ساکنان عرصه‌های مجاور جنگل‌ها، مراتع و زمین‌های کشاورزی یکی از عوامل آگاهی از وقوع آتش‌سوزی است.

اما بهترین راه کنترل و کاهش خسارت اقدام ساکنان نزدیک محل آتش‌سوزی برای خاموش کردن آتش است.

اگرچه وجود امکانات آتش‌نشانی و هم نیروی امداد از عوامل مؤثر در اطفا و مهار حریق است اما در استان‌های کوهستانی به علت صعب العبور بودن راه‌های دسترسی و کوهستانی بودن و محدودیت آب در مناطق و بعد فاصله به صورت جدی نمی‌توان روی این امکانات حساب کرد بلکه مشارکت مردم یعنی تلاش ساکنان عرصه‌های جنگلی و بسیج نیروهای انسانی این مناطق مؤثر‌ترین عامل کنترل و مهار آتش‌سوزی است.

 

در مواردی که گستردگی حریق و وزش باد کار مهار را دشوار کند باید از نیروهای سازمان یافته امداد و نجات استفاده کرد، قابل ذکر است ۹۰درصد آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مرتع توسط انسان‌ها و به صورت ناآگاهانه رخ می‌دهد.