بررسی برخی مفاد تأثیر‌گذار شرایط عمومی پیمان در ایجاد دعاوی پیمانکاران-قسمت آخر عباس جلالوند، میرحسین سیدسراجی، حیدر دشتی ناصر آبادی نقد ۱۲: اولاً صلاحیت سرپرست کارگاه باید مستند به تخصص (مدرک تحصیلی، تجربیات و سابقه اجرایی، مدارکی مانند پروانه اشتغال یا گواهینامه‌های خاص) مد نظر مشاور باشند. ثانیاً در شرایط خصوصی پیمان قید شود در […]
بررسی برخی مفاد تأثیر‌گذار شرایط عمومی پیمان در ایجاد دعاوی پیمانکاران-قسمت آخر
عباس جلالوند، میرحسین سیدسراجی، حیدر دشتی ناصر آبادی
نقد ۱۲: اولاً صلاحیت سرپرست کارگاه باید مستند به تخصص (مدرک تحصیلی، تجربیات و سابقه اجرایی، مدارکی مانند پروانه اشتغال یا گواهینامه‌های خاص) مد نظر مشاور باشند. ثانیاً در شرایط خصوصی پیمان قید شود در مواردی که کارگاه بیش از یک شیفت کاری است رییس کارگاه معاونین لازم را معرفی نماید. ثالثاً مسؤولیت سرپرست کارگاه و حدود اختیارات او توسط پیمانکار اعلام گردد. (سرپرست کارگاه تام‌الااختیار نیست)
ماده ۱۹ – کنترل نقاط نشانه، پیاده کردن نقشه‌ها، اندازه‌گیری‌ها
الف) پیمانکار، پیش از عملیات موضوع پیمان باید نقاط نشانه و مبدأ را از لحاظ تطبیق با نقشه‌ها کنترل نماید و در صورتی که اختلافی موجود نباشد، درستی آنها را تأیید و اعلام دارد و درصورتی که اختلافی وجود داشته باشد، مراتب را به اطلاع مهندس مشاور برساند تا وضع موجود با مهندس مشاور و کارفرما صورت‌مجلس شود و ملاک شروع عملیات قرارگیرد. بدیهی است که پس از آغاز عملیات، هیچ‌گونه اعتراضی ازجانب پیمانکار در این زمینه پذیرفته نیست. پس از تحویل هر قسمت ازکارگاه، پیمانکار باید بی‌درنگ، نقاط نشانه و مبدأ و همچنین علایم مربوط به آنها را با بتن یا مصالح بنایی تثبیت نماید و در مدت اجرای کار تا تحویل موقت، به هزینه خود، حفظ و نگهداری کند.
نقد ۱۳: در اینجا پیمانکار را مجبور نموده که پس از آغاز عملیات حق هیچ‌گونه اعتراضی بابت اختلاف در نقاط نشانه و مبدأ نباید داشته باشد اما در برخی پروژه‌ها مانند پروژه‌های راهسازی نقاط و نشانه‌ها مسیر به مسیر و در حین اجرای کار دریافت می‌شوند بنابراین با توجه به تحویل مسیر به مسیر نقاط و بسته به شرایط هر پروژه پیمانکار حق اعتراض خواهد داشت. بیان نمودن جمله «حق هیچ‌گونه اعتراضی ندارد» با وجود شرایط تغییر پذیر، مغایر با آیین دادرسی است. از طرفی در پاراگراف آخر این بند به صراحت بیان شده که پس از تحویل هر قسمت از کارگاه، پیمانکار باید نقاط نشانه و مبدأ را تثبیت نماید که این توضیح با جمله ابتدایی این بند «پیش از آغاز عملیات موضوع پیمان پیمانکار باید نقاط را کنترل نماید» در تناقض است.
ب) پیمانکارمتعهد است که نقشه‌ها، امتداد‌ها و محورها را با نظارت مهندس مشاور پیاده کند و درستی آنها را با مهندس مشاور صورت‌مجلس کند.
درصورتی که هنگام پیاده کردن نقشه‌ها، امتداد‌ها و محورها، اختلافی در مورد تراز آنها در مدارک فنی مشاهده شود، وضع موجود را پیمانکار و مهندس مشاور و کارفرما صورت‌مجلس می‌کنند. تراز کف پی بنا‌ها و زیرسازی راه‌ها و تمام عملیاتی که پس از انجام کار پوشیده می‌شوند و بعداً مریی نیستند، یا به هر صورت، کنترل و اندازه‌گیری کامل آنها میسر نباشد، باید پیش از پوشیده شدن یا ازبین رفتن آثار آنها، صورت‌مجلس شود و به امضای مهندس ناظر و رییس کارگاه برسد. این صورت‌مجلس‌ها، ملاک اندازه‌گیری‌ها در تنظیم صورت‌وضعیت‌ها است. اگر پیمانکار عملیاتی را که باید مورد آزمایش یا بازدید قرارگیرد و تأیید شود، پیش از آنکه اقدامات پیش‌گفته انجام شود بپوشاند، موظف است پوشش‌های انجام شده را به هزینه خود‌بردارد و پس از انجام آزمایش‌ها و بازدیدهای لازم و تأیید انجام کار ازسوی مهندس ناظر، به هزینه خود، نسبت به پوشش مجدد و اصلاح کاراقدام کند.
نقد ۱۴: اولاً تأیید صورت مجلس کردن کارهایی که بعداً پوشیده خواهد شد توسط ناظر و رییس کارگاه، نادرست است چرا که این موضوع فراتر از مسؤولیت آنها بوده و می‌بایست توسط مشاور وکارفرما تأیید شود. دوماه پس از صورت مجلس و تحویل نقاط باید به پیمانکار مهلتی جهت بررسی نقاط، رفع ابهام و اشکالات داده شود و پس از تعیین و تکلیف و کنترل کامل، محورها و امتداد‌ها پیاده گردند و کارهای اجرایی بر مبنای صحیح ادامه یابد و تأخیرات آن مجاز شمرده شود.
ماده ۲۰ – تجهیز کارگاه، تدارک مصالح، تجهیزات و ماشین‌آلات
الف) پیمانکار موظف است که پس از تحویل گرفتن کارگاه، با توجه به مدت تعیین شده برای تجهیز، طرح جانمایی تجهیز کارگاه را تهیه کرده و پس از تأیید مهندس مشاور، آن را مبنای تجهیز کارگاه قراردهد. تأمین آب، برق، سوخت و مخابرات، به‌طور کلی، تجهیز کامل کارگاه، به نحوی که برای اجرای کار طبق اسناد و مدارک پیمان لازم است، به عهده پیمانکار می‌باشد، مگر آنکه در اسناد و مدارک پیمان، ترتیب دیگری پیش‌بینی شده باشد.
نقد ۱۵: در برخی پروژه‌های عمرانی، تجهیز کامل کارگاه در زمان شروع عملیات میسر نمی‌باشد و این تجهیز و تهیه طرح جانمایی با توجه به شرایط کار و در حین پیشرفت عملیات کامل شده. بنابراین تجهیز صرفاً منطبق با شروع کار نبوده و بسته به نوع پروژه و در مدت زمان نامشخص صورت می‌گیرد.
ب) تأمین نیروی انسانی، مصالح و تجهیزات، ماشین‌آلات و ابزار به عهده پیمانکار است، مگر آن که در اسناد و مدارک پیمان، ترتیب دیگری پیش‌بینی شده باشد. مصالح و تجهیزاتی که پیمانکار برای انجام عملیات موضوع پیمان تهیه و درکارگاه نگهداری می‌کند، باید به قرار زیر باشد.
۱) اگرمنابع تهیه مصالح و تجهیزات در اسناد و مدارک پیمان تعیین شده یا بعداً معین شود، باید از همان منابع تهیه گردد، نمونه یا کاتولوگ فنی مصالح و تجهیزات باید از نظر تطبیق با مشخصات فنی، پیش از سفارش، به تأیید مهندس مشاور برسد. در هر حال، از نظر مرغوبیت باید کاملاً طبق مشخصات فنی باشد و مورد تأیید مهندس مشاور قرارگیرد.
نقد ۱۶: دراین قسمت با آمدن کلمه «بعداً» تناقض ایجادشده، بالاخره تهیه منابع مطابق با منابع مذکور دراسناد پیمان است یا منابعی که بعداً معین می‌گردند.
۲) ذکر منابع تهیه مصالح و تجهیزات در اسناد و مدارک پیمان یا تعیین آنها ضمن اجرا، از تعهدات پیمانکار در قبال تهیه مصالح و تجهیزات مرغوب و کافی نمی‌کاهد. بدین روی، پیمانکار موظف است با مطالعه کافی نسبت به امکانات محلی و کیفیت منابع تهیه مصالح و تجهیزات، نظر و پیشنهاد خود را تسلیم مهندس مشاور کند. در صورتی که استفاده از این قبیل منابع مورد موافقت مهندس مشاور و کارفرما قرارگیرد، اقدام به تهیه و حمل آنها نماید. بدیهی است که کارفرما این حق را دارد که منابع تهیه مصالح را تغییردهد و پیمانکار موظف به رعایت آن می‌باشد. اگر به مناسبت این تغییر محل، اضافه یا کسر هزینه‌ای بابت تغییر مسافت حمل یا عوامل دیگر ایجاد شود، تفاوت بها، به اقتضای مورد، از پیمانکار کسر یا به او پرداخت می‌شود.
پیمانکار ملزم به رعایت مقررات مربوط به استخراج و بهره‌برداری شن و ماسه و دیگر مصالح معدنی است.
نقد ۱۷: منابع تهیه مصالح و تجهیزات باید به‌طور دقیق در اسناد و مدارک پیمان گنجانیده شود چراکه ممکن است ضمن اجرا و با تغییر محل منابع موجبات ضرر وزیان پیمانکار فراهم گردد در این صورت پیمانکار را مجبور به قبول خسارات نموده است.
نقد ۱۸: اولاً اعمال این موضوع فقط در صورت عقب ماندن پروژه از برنامه زمانی آن‌هم به خاطر قصور و سهل‌انگاری پیمانکار دارای اعتبار است نه در هر صورتی که مشاور تشخیص دهد. دوماً چگونه مشاور با انجام مطالعات، مشخصات ماشین‌آلات و ابزار را جهت اجرای کار در ابتدا تأیید نموده و حال در حین اجرای عملیات آنها را نامناسب برای ادامه کار تشخیص می‌دهد. آیا برای هزینه‌های جابه‌جایی، تعویض و… تمهیداتی پیش‌بینی شده است؟ تقبل خسارات وارده برعهده و متوجه کیست؟ با این‌که خطا از طرف مشاور بوده این پیمانکار است که باید ضرر کرده و ادعای هیچ هزینه اضافی را نیز ننماید!
ماده ۲۱ – حفاظت از کار و شخص ثالث، بیمه کار، مراقبت‌های لازم
الف) پیمانکار از روز تحویل کارگاه تا روز تحویل موقت عملیات موضوع پیمان، مسؤول حفظ و نگهداری کارهای انجام شده، مصالح، تجهیزات، ماشین‌آلات و ابزار، تأسیسات و بناهایی می‌باشد که زیر نظر و مراقبت او قراردارد، وبه همین منظور، اقدامات لازم را برای نگهداری و حفاظت آنها در داخل کارگاه در مقابل عوامل جوی و طغیان آب رودخانه‌ها و سرقت و حریق و مانند اینها به عمل می‌آورد.
نقد ۱۹: اولاً پیمانکار موظف به مراقبت و حفاظت از راه‌ها، محوطه‌ها و زمین‌های تحویل گرفته از طرف کارفرما مطابق صورت‌جلسه تحویل می‌باشد نه کلیه راه‌های انحرافی، فرعی و منتهی به‌کارگاه. دوما جانمایی کارگاه و بنا به تشخیص، مطالعات و تحقیقات صورت گرفته توسط مشاور انجام می‌شود چرا و چگونه پیمانکار باید قادر به حفاظت موارد مذکور در مقابل عوامل جوی مانند وقوع سیل باشد مگرشرایط محل اجرای پروژه از نظر شرایط جوی و آب و هوایی توسط مشاور مناسب شناسایی نشده است.
نقد ۲۰
۱٫ به‌طور کلی ما فاقد یک دستورالعمل مدون مبنی بر اعمال حفاظت فنی و بهداشت کار(HSE) در قراردادهایمان هستیم.
۲٫ در صورتی می‌توان پیمانکار را موظف به ایجاد و رعایت قوانین و دستورالعمل‌های حفاظت و بهداشت کار نمود که این ضوابط در شرایط خصوصی پیمان و با لحاظ هزینه‌ای بابت آن درج شده باشد.
۳٫ پیمانکار متعهد است از وارد شدن خسارت و آسیب به املاک مجاور جلوگیری نماید. منظور از کلمه مجاور چیست؟ (تعریف نشده).
۴٫ جبران خسارت وارده به املاک و تأسیسات یا محصول در صورتی برعهده پیمانکار است که قبلاً اطلاعات کامل و دقیقی در خصوص تأسیسات و املاک مجاور ازطرف کارفرما دراختیار او قرارداده و درصورت عدم‌رعایت ایمنی در آن موارد پیمانکار مقصر خواهد بود.
ج) پیمانکار مکلف است که پیش ازشروع کار، تمام یا آن قسمت ازکارهای موضوع پیمان را که دراسناد و مدارک پیمان تعیین شده است، درمقابل مواردی ازحوادث مذکور در اسناد یادشده به نفع کارفرما نزد مؤسسه‌ای که مورد قبول کارفرما باشد، بیمه نموده و بیمه‌نامه‌ها را به‌کارفرما تسلیم کند. بیمه‌نامه‌هاباید تا تاریخ تحویل موقت اعتبارداشته باشد، تازمانی که تحویل موقت انجام نشده است، پیمانکارمکلف است که بیمه‌نامه‌ها را تامدتی که لازم است تمدید کند. کارفرما هزینه‌های مربوط به بیمه به شرح پیش گفته را در مقابل ارایه اسناد صادر شده ازسوی بیمه‌گر، عیناً به بیمه‌گر پرداخت می‌کند. آن قسمت ازهزینه بیمه که مربوط به مدت تأخیرغیرمجاز پیمانکار باشد، به حساب بدهی پیمانکارمنظور می‌شود. درصورت بروزحادثه‌ای که باعث ازبین رفتن تمام یاقسمتی ازکارهای انجام یافته و مصالح وتجهیزات پای کار شود، پیمانکارموظف است که: اولاًمراتب رافوراً به‌کارفرما و مهندس مشاور و طبق مقررات بیمه به بیمه‌گراطلاع دهد. ثانیاً: طبق دستورکارفرما یا مهندس مشاور، کار‌ها را به حالت اولیه بازگرداند. برنامه زمانی انجام کارهای پیش‌گفته توسط پیمانکارتهیه می‌گردد و پس از تأیید مهندس مشاور وکارفرما، به اجرا درمی‌آید. کارفرما خسارت‌های وارد برآنچه راکه بیمه شده است از بیمه‌گر وصول می‌نماید و مبلغ وصول شده را برای تجدید عملیات به تناسب پیشرفت کار و طبق هزینه تمام شده، اعم از هزینه مستقیم یا غیرمستقیم (بالاسری)، باتأیید مهندس مشاور به تدریج یا اعاده کار به حالت اولیه به پیمانکار پرداخت می‌کند. کارفرما باید کارهای موضوع پیمان را به نحوی بیمه کند که در صورت بروز حادثه، خسارت دریافتی از بیمه‌گر برای اعاده کار‌ها به حالت اولیه کافی باشد، درصورتی‌که تکلیف بیمه کار در اسناد پیمان تعیین نشده باشد، پیش ازشروع کار، پیمانکار چگونگی بیمه کار را ازکارفرما استعلام می‌نماید و کارفرما درمدت ۱۰ روز کار‌ها و حوادث مشمول بیمه را تعیین و به پیمانکار ابلاغ می‌کند تا پیمانکار طبق مفاد این بند، در مورد بیمه کار اقدام کند. اگر کارفرما عملیات موضوع پیمان را بیمه نکند، درصورت وقوع حادثه، جبران خسارت‌های واردشده به عهده او می‌باشد.
نقد ۲۱:
۱٫ بابت اتلاف زمان بیش از ۱۰ روز در اثر سهل‌انگاری کارفرما و مشاور باید زمان از دست رفته را در تأخیرات مجاز پیمانکار لحاظ نمایند.
۲٫ در زمان بیمه نمودن پروژه، کارفرما به‌خاطر کاهش هزینه، پوشش‌های بیمه‌ای را ناقص انجام می‌دهد. حین بروز حادثه خیلی از موارد و هزینه‌ها به ناحق به پیمانکار تحمیل می‌شود. در این بند به‌طور کلی نوع پوشش بیمه‌ای و نوع حوادث جهت بیمه مشخص نشده است.
و) پیمانکار متعهد است که عملیات اجرایی خود را طوری انجام دهد که راه عبور مناسبی درپیاده‌رو و سواره‌رو برای عبور و مرور رهگذران و وسایط نقلیه همواره باز بماند و مصالح خود را در محل‌هایی انبار کند که موجب ناراحتی یا زحمت ساکنان اطراف، یا رهگذران نشود. استفاده ازماشین‌آلات و ابزار در ساعات عادی کار، و درنتیجه، صدای آنها و همچنین استفاده از راه‌های معین به منظور انجام عملیات، مزاحمت تلقی نمی‌شود. در مواردی که اجرای کار ایجاب کند که قسمتی از سواره‌رو یا پیاده‌رو برای مدتی موقت و با اطلاع مهندس مشاور یا مهندس ناظر به کلی مسدود شود، پیمانکار باید با کسب مجوز لازم از مقامات محلی، عبور و مرور را باراه‌های انحرافی که مسیر آنها باید به تأیید مهندس مشاور برسد، تأمین کند. کارفرما نیز مساعدت لازم را برای تحصیل مجوزهای مورد نیاز به‌عمل می‌آورد. اگر ترتیب احتساب و پرداخت هزینه ایجاد و نگهداری راه‌های انحرافی در اسناد و مدارک پیمان معین نشده باشد، این هزینه‌ها به عهده پیمانکاراست. همچنین پیمانکار متعهد است که در حمل مصالح و ماشین‌آلات و عبور آنها از راه‌ها، پل‌‌ها و تونل‌ها، رعایت قوانین، مقررات و استاندارد‌ها را بکند و اگر عبور ماشین یا مصالحی ترتیب خاصی را ایجاب کند، با نظر کارفرما یا مهندس مشاور اقدام نماید. هرگاه پیمانکار برخلاف مفاد این بند رفتار کند، مسؤول جبران خسارت‌های وارد شده می‌باشد.
نقد ۲۲: در صورتی پیمانکار مسؤول کسب مجوز و ایجاد راه‌های انحرافی است که قبلاً در شرایط خصوصی پیمان آن موضوع پیش‌بینی شده و به اطلاع پیمانکار رسیده باشد. اگر راه عبور به اندازه کافی برای عبور و مرور پیاده و سواره در دسترس باشد اما از طرفی نیاز به پایدارسازی دیواره‌ها یا سازه‌های مجاور باشد پرداخت هزینه‌های این عملیات بر عهده کیست. هزینه نگهداری راه‌های انحرافی مطابق پیوست تجهیز کارگاه در فهرست بهای برعهده کارفرماست و در اینجا بر عهده پیمانکار، که این دو با هم در تناقض هستند!
ز) پیمانکار متعهداست که انتظامات کارگاه را تأمین کند و از ورود اشخاص غیرمجاز و کسانی که باعث اختلال نظم کارگاه می‌شوند خود یا توسط مقامات انتظامی جلوگیری کند.
نقد ۲۳: پیمانکار عملاً خود قدرت اعمال و اجرای این موضوع را ندارد. و در مناطقی که حفظ نظم و امنیت به لحاظ نیاز سلاح‌های گرم در توان پیمانکار نیست و باید کارفرما اقدام لازم جهت هماهنگی و حضور ارگان‌های نظامی و انتظامی در محل را به‌عمل آورد. هزینه اقدامات فوق‌الذکر به عهده کارفرماست. در صورت درگیری و بروز هر اتفاق یا وارد شدن خسارت کارفرما باید جوابگو باشد.
ماده ۲۲ – ترتیب گردش مدارک، نقشه‌ها و ابلاغ دستورکارها
الف) تمام نقشه‌ها، مشخصات، دستورالعمل‌ها و استانداردهای فنی که دارای مهر و امضای مهندس مشاوراست، به تعداد نسخه‌های درج شده در اسناد و مدارک پیمان و درصورتی که در اسناد و مدارک پیمان تعداد نسخه معین نشده باشد، در دو نسخه، بدون دریافت هزینه، دراختیار پیمانکار قرار می‌گیرد. درصورت نیاز پیمانکار، نسخه‌های اضافی به هزینه اوتکثیر می‌شود. پیمانکار باید یک نسخه از نقشه‌هاومشخصات، با آخرین تغییرات آنها را همیشه در کارگاه نگهداری کند، تا درصورت لزوم، به منظور بازرسی کار‌ها در اختیارمهندس مشاور، کارفرما یا نمایندگان آنها قرارگیرد. نسخه اصل نقشه‌ها و مدارک، تا پایان کار نزد مهندس مشاورباقی می‌ماند.
نقد ۲۴:
۱٫ تهیه نسخه از نقشه‌ها دیگر منسوخ شده و کارفرما باید اطلاعات پیمان را به‌صورت فایل و سی‌دی در موعد مقرر در برنامه زمانی و با تمام خصوصیات مورد نیاز نظیر اندازه‌گیری‌ها و.. ارایه دهد.
۲٫ مشاور معمولاً هزینه نقشه‌ها و مشخصات را از پیمانکار دریافت می‌کند ولی کارفرما و قانون در این خصوص اقدام خاصی انجام نمی‌دهند.
ب) پیمانکار موظف است که پیش از آغاز هر قسمت ازکار، تمام نقشه‌ها، دستورالعمل‌ها و دیگر اسناد و مدارک فنی مربوط به آن قسمت را با دقت مطالعه کند و اندازه درج شده درنقشه‌ها را کنترل نماید، به نحوی که هیچ‌گونه ابهامی از نظر چگونگی اجرای کار برای خود و کارکنانش باقی نماند. به‌طورکلی، کمبود نقشه برای هرقسمت از کار هرگز از تعهدات پیمانکار مبنی بر اجرای کامل کار نمی‌کاهد. درصورت مشاهده اشتباه در اندازه‌ها یا هرگونه ابهام یاکسری در مدارک، نقشه‌ها و دستورالعمل‌ها، پیمانکار باید به‌موقع رفع نقص آنها را از مهندس مشاور درخواست کند. مهندس مشاور موظف است که با توجه به برنامه زمانی اجرای کار، برای تکمیل نقشه‌ها و ابلاغ به پیمانکار اقدام کند.
نقد ۲۵: عدم‌تعیین مدت زمان لازم جهت ابلاغ توسط کارفرما از جمله ضعف این بند بوده و نباید ابلاغ‌‌ها در هر زمانی که ممکن است پیمانکار را گرفتار نماید، داده شوند. همچنین به آن اضافه گردد در صورت تأخیر مشاور در ابلاغ نقشه‌ها و دستورالعمل‌ها خسارت تأخیر به پیمانکار تعلق می‌گیرد.
ج) هرگاه پیمانکار در مورد درستی بعضی نقشه‌ها و محاسبات یا دستور کار‌ها یا مشخصات مصالح و تجهیزاتی که بنابه دستورکارفرما ازمنابع معینی تحصیل می‌شود ایرادی داشته باشد، باید با توجه به برنامه زمانی تفصیلی، مراتب را با ذکر دلیل به اطلاع مهندس مشاور برساند. درصورتی که مهندس مشاور، درستی مدارک پیش‌گفته را تأیید کند، ولی پیمانکار همچنان نسبت به آنها ایراد داشته باشد، پیمانکار باید موضوع را به‌کارفرما منعکس نماید و پس از دریافت نظرکارفرما، طبق نظر او انجام دهد. درچنین حالتی، پیمانکار فقط مسؤول اجرای کار است و درمورد صحت نقشه‌ها، مشخصات، محاسبات و دستور کارهای مربوط، مسؤولیتی ندارد. هزینه رفع عیب و نقص درچنین مواردی به عهده پیمانکار نمی‌باشد.
نقد ۲۶: اتلاف زمان به‌وجود آمده بابت مکاتبات و نامه‌نگاری‌ها اداری بایستی به عنوان تأخیر مجاز برای پیمانکار در نظر گرفته شود.
ه) نقشه‌هایی چون ساخت، کارهای انجام شده به نحوی که اجراشده‌اند، می‌باشد و شامل تمام نقشه‌های اجرایی، اعم ازتغییر یافته یا بدون تغییر است. پیمانکار باید نقشه‌هایی چون ساخت را به تدریج و طبق نظر مهندس مشاور در ۳ نسخه که یک نسخه آن قابل تکثیر باشد تهیه کند و برای بررسی و تأیید، به مهندس مشاور بدهد. مهندس مشاور، یک نسخه ازنقشه‌های چون ساخت تأیید شده را در اختیار پیمانکار قرار می‌دهد.
نقد ۲۷: بهتراست مشاور نظر به در دست داشتن کلیه فایل‌های اطلاعاتی و مشخصات، نقشه‌هایی چون ساخت را در حین اجرای کار آماده کند نه در پایان کار.
ز) مهندس مشاور، تمام موافقت‌ها، تصویب‌ها، اخطار‌ها و دستورکارها را به‌صورت کتبی، به پیمانکار ابلاغ می‌کند، و در موارد لزوم، به نحو پیش‌بینی شده در اسناد و مدارک پیمان، به تأیید کارفرما نیز می‌رساند و سپس به پیمانکار ابلاغ می‌کند. پیمانکار، پس از وصول دستورکارها، می‌تواند برای اصلاح آنها اظهارنظر کند.
اما در هرحال، موظف به اجرای چنین دستورکارهایی است. در موارد صدور دستور کار شفاهی از سوی مهندس مشاور، پیمانکار می‌تواند درخواست ابلاغ کتبی آنها را کند و مهندس مشاور نیز موظف است که دستورکارها را کتبی به پیمانکار ابلاغ کند، در غیراین صورت، این دستورکارها برای پیمانکار معتبر نیست. مهندس مشاور یک نسخه رو نوشت از تمام نامه‌های ابلاغی، همراه بانقشه‌ها، دستورکارها و صورت‌جلسه‌ها را برای کارفرما ارسال می‌کند.
نقد ۲۸: دفتر دستور کار و صورت مجلس‌های پیش ابلاغی پیمانکار در کارگاه موجود است چرا مشاور به‌جای دستورات شفاهی، دستورات خود را به‌صورت مکتوب در آن دفتر به پیمانکار ارایه نمی‌دهد؟ چطور مشاور می‌تواند شفاهی بیان کند ولی پیمانکار باید به‌صورت کتبی درخواست مکتوب آنها را کند.
۴٫ نتیجه‌گیری
علاوه بر اصلاح تمامی موارد مذکور در هر ماده، می‌توان در وهله اول یک‌سونگری شرایط عمومی پیمان به نفع کارفرما را به عنوان مهم‌ترین ضعف آن برشمرد. از طرفی تعهداتی که در ماده ۱۶ این نشریه به عنوان تعهدات پیمانکار آمده عملاً با وجود پاره‌ای مسایل مانند محدودیت زمانی انجام مناقصه و یا محدود بودن شرایط برای دسترسی به کلیه اطلاعات مرتبط با موضوع پیمان، خارج از توان و ظرفیت او بوده، نه تنها پیمانکار بلکه کلیه دستگاه‌های اجرایی از سیاست‌های آتی دولت، وقوع عوارض غیرمتعارف جوی و یا تغییرات ناگهانی در قیمت مصالح، ابزار، دستمزد‌ها و… آگاهی ندارند و عملاً غیرقابل پیش‌بینی است. در ماده ۱۷ اگر کارفرما تعهدات مالی خود را به‌موقع انجام ندهد و پیمانکار نیز دستمزد کارگران خود را پرداخت نکند ماده مذکور موضوعیت خود را از دست خواهد داد. در این میان حقوق کارگران بلا تکلیف می‌ماند. ضمن آنکه مبالغ تضمین جهت رفع نقایص کار بوده نه تسویه طلب کارگران. در این صورت اگر نقصی در کار ایجاد شود کارفرما از چه محلی باید تأمین اعتبار نماید. در ماده ۱۸ می‌بایست اضافه گردد با موافقت پیمانکار، اعمال تغییرات در برنامه زمانی تفصیلی که ممکن است خارج از محدوده برنامه زمانی کلی باشد، صورت پذیرد. هزینه‌های اضافی ناشی از تغییرات در برنامه زمانی تفصیلی بایستی با توافق پیمانکار و کارفرما محاسبه گردیده و به پیمانکار پرداخت گردد. اختیاراتی که در ماده ۲۰ به مشاور داده شده، در واقع سبب محدود کردن کار و ایجاد وقفه در اجرا می‌شود به عنوان مثال اجازه مشاور جهت خروج ماشین‌آلات ولو برای تعمیرات ضرورت ندارد. از طرفی تأمین غذا و مسکن کارگاهی برای مشاور از طرف پیمانکار در اکثر پروژه‌ها نوعی زیاده خواهی است.
ارایه شده در اولین کنفرانس ملی عمران و توسعه
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.