آب سیاسی شد لزوم فسادزدایی از فعالیت‌های اقتصادی، صنعتی، آب و پتروشیمی رییس سابق انجمن جامعه‌شناسی ایران گفت: شرایط گفت‌و‌گو درباره آب با سیاسی شدن مسأله بسیار پیچیده شده است. به گزارش ایلنا، محمدامین‌قانعی‌راد در نشستی خبری که با موضوع آب و رویکردهای نو در آستانه آغاز به‌کار دولت دوازدهم برگزار شد، با اشاره به […]
آب سیاسی شد
لزوم فسادزدایی از فعالیت‌های اقتصادی، صنعتی، آب و پتروشیمی
رییس سابق انجمن جامعه‌شناسی ایران گفت: شرایط گفت‌و‌گو درباره آب با سیاسی شدن مسأله بسیار پیچیده شده است.
به گزارش ایلنا، محمدامین‌قانعی‌راد در نشستی خبری که با موضوع آب و رویکردهای نو در آستانه آغاز به‌کار دولت دوازدهم برگزار شد، با اشاره به این‌که جامعه‌شناسی در مسایل آب ایران جدی گرفته نمی‌شود، غالب بودن تفکر مهندسی در بخش آب را دلیل این مسأله معرفی کرد.
وی افزود: بدون اجتماعی کردن مسأله آب، نمی‌توان راه‌حلی برای آن ارایه کرد. در حال حاضر این نگرانی وجود دارد که وضعیت قبلی ادامه یابد و نهادهای مدنی و انجمن‌های علمی به عنوان نهادهای کم‌توقع و صاحب ایده، همچنان نادیده گرفته شوند.
قانعی‌راد تأکیدکرد: انتظار ما این است که انجمن‌های علمی در جلسات کارشناسی دعوت شوند و ایده‌های آنها جدی گرفته بشود و با آنها تعامل لازم انجام شود.
وی با بیان این‌که باید پیامدهای فعالیت‌های عمرانی در فرهنگ و جامعه به دقت بررسی شود، حفظ منابع حیاتی را یکی از اولویتهای اصلی جامعه‌شناسان اعلام کرد و افزود: نقد ما به فعالیت‌های مهندسی ندیده گرفتن منابع حیاتی است. در غیر این صورت فعالیت‌های مهندسی، فعالیت‌هایی خلاقانه هستند.
رییس سابق انجمن جامعه‌شناسی ایران افزود: ما می‌خواهیم تنوع زیستی داشته باشیم، نخلستان‌های ما زنده باشد، ماهی‌ها در دریا به حیات خود ادامه دهند. اما فعالیت‌های صنعتی خاک و آب را آلوده می‌کنند. همان عناصر اربعه که در گذشته مبنای توسعه معرفی می‌شد امروز در حال نابودی است. خاک دچار فرسایش شدید شده است و نه تنها منابع سطحی بلکه منابع آب زیرزمینی نیز به اسم اقتصاد آلوده می‌شوند. این مسأله برای ما نگران‌کننده است.
وی اضافه‌کرد: بی‌توجهی نسبت به محیط‌زیست تحت عنوان بحران آب ممکن است صورت گیرد. نشانه‌هایی از این مسأله در کشور دیده می‌شود.
قانعی‌راد گفت: گروهی می‌گویند که در جنوب برای تولید یک کیلوگرم خرما دو هزار و ۳۰۰ لیتر آب مصرف می‌شود که قیمت آن ۳ هزار تومان است. پس باید برای این مسأله فکری شود و برای فعالیت کشاورزی کم بازده که نمی‌تواند اشتغال ایجاد کند، جایگزینی معرفی شود.
وی ادامه‌داد: در انتخابات اخیر مسأله پتروشیمی توسط یکی از کاندیدا‌ها به عنوان یک محور جدی برای ایجاد اشتغال مطرح شد. این کاندیدا خیلی جدی گفت که به ازای تولید یک میلیون تن محصول، ۲۰۰ هزار شغل مستقیم و ۴۰۰ هزار شغل غیرمستقیم ایجاد می‌شود. در آن مقطع فکر کردم این یک حرکت پوپولیستی است اما امروز می‌بینیم که اقتصاد ایران به سرعت به سمت پتروشیمی الایزشدن در حرکت است.
رییس سابق انجمن جامعه شناسی ایران بیان‌کرد: نشانه‌های این گفته را در حرکت چهارم مرداد در بخش آب پخش شهرستان دشتستان شاهد بودیم. وزیر صنعت، معدن و تجارت برای افتتاح یک پروژه فاقد مجوز زیست‌محیطی به منطقه سفر کرد و با اعتراض مردم، این پروژه متوقف شد. اما سؤال اینجاست که یک وزیر چگونه به خود اجازه می‌دهد بدون دریافت مجوز زیست‌محیطی پروژه پتروشیمی را که برای آب و خاک عوارض دارد، افتتاح کند؟
وی ادامه‌داد: اخبار وحشتناکی وجود دارد که هیچ یک از صنایع عسلویه دارای تأسیسات تصفیه پساب نیستند و فقط مجتمع مبین دارای این تأسیسات است. سایر واحدهای صنعتی پساب خود را به مجتمع مبین ارسال می‌کنند، این مجموعه نیز به دلیل تکمیل ظرفیت قادر به تصفیه کامل نیست و پساب سرطان‌زای کارخانه‌ها وارد محیط می‌شود. قدرت ویرانگری بخش صنعت قابل مقایسه با بخش کشاورزی (در صورتی که محصولات آن سمپاشی نشود) نیست.
قانعی‌راد تأکیدکرد: صنایع پتروشیمی حتی اگر خروجی‌های آن رقیق باشد، به سرعت محیط را آلوده می‌کند.
وی با اشاره به اولویت اسناد بالادستی که بخش کشاورزی را محور توسعه معرفی کرده‌اند، تغییر اولویت توسعه کشور و حرکت آن به سمت توسعه پتروشیمی را روندی نگران‌کننده توصیف کرد.
رییس سابق انجمن جامعه‌شناسی ایران افزود: در سند پتروشیمی آمده است که ایران باید تولیدکننده اول محصولات پتروشیمی باشد و این مسیر توسط تصمیم‌سازان دنبال می‌شود.
به گفته وی بعد از اعتراض مردم جنوب به احداث پتروشیمی در منطقه آب پخش، طرفداران پتروشیمی اعلام کردند که محصولات پتروشیمی آب کم‌تری نسبت به کشاورزی مصرف می‌کنند زیرا یک تن آبزیان در منطقه شکار می‌شود و ۹۰۰ کیلوگرم آن هدر میرود. پس به این ترتیب صیادان آبزیان را نابود می‌کنند. استدلال‌هایی وجود دارد که نباید ما را به سمت خداحافظی با نخلستان و صیادی بکشاند. ما باید بدانیم که با محیط‌زیست مواجه هستیم.
قانعی‌راد اشتغال‌زایی بالای صنعت پتروشیمی را رد کرد و گفت: اگر پتروشیمی یک میلیون تن محصول پایین‌دستی تولید کند، قادر به ایجاد ۲۰۰ هزار شغل خواهد بود. در حال حاضر ما یک تن محصول پلیمری تولید می‌کنیم و آن را به خارج صادر می‌کنیم. اشتغال در صنایع پایین‌دستی پترشیمی است. از سال ۸۸ به بعد مصوبه‌ای داریم که محصولات پتروشیمی به جای عرضه در بورس، به تدریج در بازار آزاد با حواله‌های سازمان ذی‌ربط توزیع می‌شود. براساس گزارش‌های کارشناسی، این مصوبه سالیانه ۷۰۰ میلیارد تومان رانت برای برخی ایجاد می‌کند. گروه‌هایی که زیر لفافه تولید و اشتغال این حواله را دریافت می‌کنند و خارج از بورس محصولات را جابه‌جا می‌کنند، صاحبان این رانت هستند.
وی تأکیدکرد: حرکت‌های زیست‌محیطی ژست‌های شیک نیست بلکه با سلامت مردم سر و کار دارد. این‌که گفته می‌شود در شرایط نبودن اشتغال شعار محیط‌زیست نباید داد، بد‌ترین شکل مسأله‌پردازی در کشور است. این رویه مجموعه منازعات بین جامعه مدنی، دولت و بازار را تشدید می‌کند.
رییس سابق انجمن جامعه‌شناسی ایران گفت: شرایط گفت‌و‌گو درباره آب با سیاسی شدن مسأله بسیار پیچیده شده است. ما برای حل مسأله آب نیازمند سرمایه اجتماعی چندگانه هستیم تا ذی‌نفعان مختلف در مسأله آب را به یکدیگر پیوند بزند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود تأکیدکرد: مخالفت جامعه‌شناسان با طرح‌های توسعه، به مفهوم مخالفت با توسعه نیست بلکه مخالفت با ناپایداری طرح‌های توسعه است. وقتی پروژه‌ای پیوست اجتماعی ندارد، اجرای آن در جامعه گسست ایجاد می‌کند.
قانعی‌راد افزود: در حال حاضر طرح‌های توسعه اقتصادی در اولویت قرار گرفته، گفت: نمی‌توان حفظ محیط‌زیست را با پول سنجید. این نگاه غلطی است که همه چیز را تبدیل به پول کنیم. بین حق حیات یک جانور و پول نسبتی وجود ندارد.
رییس سابق انجمن جامعه‌شناسی ایران اضافه‌کرد: توده مردم دغدغه معیشت دارند اما نباید برنامه‌ریزان فقط اولویت را به مسایل اقتصادی بدهند.
وی در ادامه برای بهبود شرایط فعلی پیشنهاداتی ارایه کرد. به گفته قانعی راد باید برای ارزیابی‌های اجتماعی و زیست‌محیطی، منابع مالی به مؤسسات اختصاص یابد. تمامی وزرا و شخصیت‌های سیاسی کشور مشاور آب داشته باشند. طرح‌های عمرانی بدون مجوز افتتاح نشود.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.