بازار ارز در انتظار هوای تازه اقتصادی

وقتی دیدگاه‌های ارزی کابینه جدید با هم متفاوت است بازار ارز در انتظار هوای تازه اقتصادی محمدشریعتمداری و مسعودکرباسیان برای وزارت رأی اعتماد گرفته‌اند، اما اختلافات ارزی این دو عضو احتمالی کابینه نمودار شده، یکی از افزایش می‌گوید و دیگری از فراهم نبودن شرایط. به گزارش مهر، اختلافات ارزی کابینه‌ها در ایران گویا تمامی ندارد. […]

وقتی دیدگاه‌های ارزی کابینه جدید با هم متفاوت است

بازار ارز در انتظار هوای تازه اقتصادی

محمدشریعتمداری و مسعودکرباسیان برای وزارت رأی اعتماد گرفته‌اند، اما اختلافات ارزی این دو عضو احتمالی کابینه نمودار شده، یکی از افزایش می‌گوید و دیگری از فراهم نبودن شرایط.

به گزارش مهر، اختلافات ارزی کابینه‌ها در ایران گویا تمامی ندارد. در این میان، وزیر اقتصاد می‌گوید که هنوز زمان تک‌نرخی کردن ارز فرا نرسیده و باید الزامات و شرایط آن فراهم شود و وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌گوید که نرخ فعلی ارز، به نفع واردات است و چندان تناسبی با بخش تولید ندارد.

۳ضلعی نظرات ارزی سمیه ـ میرداماد- باب همایون

محمدشریعتمداری، وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت، یک بار دیگر نسبت به نرخ کنونی ارز زبان به گلایه گشود و اعلام کرد که نرخ فعلی دلار در بازار، مناسب تولید و صادرات نیست و تنها حمایت‌کننده واردات است؛ بنابراین اولین وعده‌ای که داد این بود که با هماهنگی بانک مرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی، این نرخ را اصلاح خواهد کرد.

او در دفاعیات خود در مجلس‌شورای‌اسلامی اعلام کرد: با ر‌ها کردن نرخ ارز مخالفم، ولی تثبیت غیرعقلایی نرخ ارز بدون توجه به مابه التفاوت نرخ داخلی و خارجی، قطعاً صادرات کشور را با اختلال مواجه خواهد کرد.

شریعتمداری گفت: نرخ کنونی ارز، حامی واردات است، بنابراین باید اصلاحات لازم را بر روی آن انجام داد. او به این نکته هم اشاره کرد که اگر رأی اعتماد نمایندگان را داشته باشد و وزیر صنعت، معدن و تجارت در دولت دوازدهم شود، در شورای پول و اعتبار حضور یابد و روی این نرخ ارز، مذاکره لازم را صورت دهد.

اما شریعتمداری خودش هم می‌داند که نرخ ارز موضوعی فرادستگاهی و فراوزارتخانه‌ای است که باید با هماهنگی کامل وزرا در شورای پول و اعتبار و نهادهای تصمیم‌گیر، تعیین شود و به این راحتی‌‌ها هم‌، کار قابلیت اجرایی ندارد؛ شاید لازم باشد صرافان و فعالان بازار ارز و حتی صادرکنندگان عمده که ارز قابل توجهی در اختیار دارند و گاه به عرضه بازار را به سمت خود می‌کشانند و گاه با بستن فلکه تزریق ارز به بازار، به بازی گرفته شوند.

همه اینها در شرایطی است که بانک مرکزی هم‌اکنون شرایط را مهیا برای یکسان‌سازی نرخ ارز نمی‌داند و همچنان وعده می‌دهد که این عملیات که به زعم بسیاری از کارشناسان، واقعی کردن ارز به سمت افزایش نرخ آن است، باید در شرایط خاص خود پیاده‌سازی شود تا بلکه بتواند ماندگاری داشته باشد؛ نه این‌که همچون گذشته، یکسان‌سازی نرخ ارز برای مدت زمان کوتاهی اجرایی شده و پس از آن، ارز به جای دونرخی پس از یکسان سازی، ۳نرخی شود و بازار سیاه برای آن شکل گیرد.

در این میان ولی‌ا…‌سیف، رییس کل بانک مرکزی هم می‌گوید: ما تصور می‌کردیم پس از برجام، تبادلات و روابط بانکی کشور در شرایط مطلوبی قرار بگیرد و براساس آن بتوانیم یکسان‌سازی نرخ ارز را عملیاتی کنیم؛ اما به دلیل عدم وجود روابط بین‌المللی کافی، یکسان‌سازی نرخ ارز به تأخیر افتاد.

رییس کل بانک مرکزی با بیان این‌که بعد از برجام روابط زیادی برقرار شد؛ اما به میزان مورد انتظار نرسید، گفت: براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، یکسان‌سازی نرخ ارز اوایل دولت دوزادهم عملیاتی خواهد شد.

سیف گفت: فکر می‌کردیم بعد از برجام ارتباطات بانکی در شرایط مطلوبی قرار بگیرد و بتوانیم یکسان‌سازی نرخ ارز را عملیاتی کنیم؛ اما چون روابط بین‌المللی ناکافی است، اجرای این برنامه به تأخیر افتاد؛ البته روابط زیادی به نسبت قبل از برجام برقرار شد اما به میزان مورد انتظار نرسید.

اما ۳ضلعی نظرات سکانداران ساختمان‌های سمیه(وزارت صنعت)، میرداماد(بانک مرکزی) و باب‌همایون(وزارت امور اقتصادی و دارایی) را مسعودکرباسیان، وزیر پیشنهادی امور اقتصادی و دارایی تکمیل می‌کند؛ فردی که معتقد است اصل پذیرفته کاهش نرخ سود بانکی، تغییر نرخ ارز، یکسان‌سازی نرخ، حمایت از صادرات از سوی دولت دوازدهم وجود دارد، اما باید شرایط مهیا شود، چراکه زمانی بحث تک نرخی کردن ارز مطرح بود، اما بعد از تک‌نرخی کردن، باز هم قیمت چندنرخی شد. ما نمی‌خواهیم این یکسان‌سازی، بازگشت‌پذیر باشد.

اقتصاد منتظر تصمیم نهایی

در این میان، مسعودخوانساری، رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران معتقد است که یکسان‌سازی نرخ ارز علی‌رغم وعده‌های قبلی دولت، هنوز محقق نشده، اما با شروع کابینه می‌توان انتظار داشت که این کار مهم در اقتصاد ایران هم عملیاتی شود.

وی می‌افزاید: یکسان‌سازی نرخ ارز از جمله کارهای اساسی و مهمی است که باید در دولت دوازدهم به سرانجام برسد؛ این در حالی است که متأسفانه در طول سال‌های بعد از انقلاب، تثبیت نرخ ارز را به‌عنوان ارزش در کشور دیده‌ایم و بالا رفتن قیمت ارز را بحران و اشکال در اقتصاد دانسته‌ایم.

رییس اتاق تهران، متوسط نرخ تورم در سال‌های بعد از انقلاب را حدود ۲۲ درصد اعلام کرد و افزود: در ایران همه حساسیت‌ها متوجه نرخ ارز بوده و باعث شده تا حالت سینوسی در اقتصاد کشور به وجود بیاید که ‌بیش‌ترین ضربه را به صنایع و تولیدکنندگان زده است.

خوانساری با تأکید بر این‌که ایجاد ثبات در نرخ ارز را در طول فعالیت دولت یازدهم قبول دارد، گفت: با این حال این ثبات نمی‌تواند پایدار باشد.

این فعال بخش خصوصی توضیح داد تا بهمن ماه سال گذشته به‌طور متوسط ۲۵ تومان به نرخ دلار مبادله‌ای افزوده می‌شد تا فاصله بین نرخ دلار مبادله‌ای و بازار آزاد کاهش یابد اما از این ماه این رقم به دو تومان کاهش پیدا کرده است و در صورتی که برای این موضوع چاره‌اندیشی نشود، بار دیگر فنر قیمت دلار ر‌ها خواهد شد.

رییس اتاق بازرگانی ادامه‌داد: ‌بیش‌ترین ضربه را از نوسانات ارزی تولیدکنندگان خوردند و در حال حاضر به‌دلیل نوسانات شدید سال‌های ۹۰ و ۹۱ بسیاری از کارآفرینان کشور در زندان هستند.

وی خاطرنشان‌کرد: از سال ۱۳۹۲ تاکنون بیش از ۶۰ درصد تورم داخلی داشته‌ایم که این موضوع در نرخ ارز خود را نشان نمی‌دهد؛ نرخ دلار در ابتدای دولت یازدهم حدود ۳ هزار و ۷۵۰ تومان بود که این رقم در حال حاضر نیز در همین حدود است، پس تورم کجا رفته است؟

خوانساری پیش‌بینی کرد که تورم (نه مانند سال‌های ۹۱‌–۹۰) بر نرخ ارز اثر خواهد گذاشت و ثبات حاضر ادامه‌دار نخواهد بود؛ هرچند که برای این موضوع باید رکود موجود در بازار را نیز مدنظر قرارداد.

چهارراه استانبول، منتظر تصمیم کابینه تازه نفس

اکنون کسبه و کاسبان چهارراه استانبول منتظر تصمیم کابینه هستند و هر یک سیگنالی از حرف‌های وزرای پیشنهادی برداشت کرده‌اند، بنابراین منتظر هستند ببینند که چه اتفاقی رخ خواهد داد و دولت چگونه می‌تواند این شرایط را مدیریت کند؛ اما بدون شک، رویای بازگشت روزهای پرتلاطم ارزی باید از سوی این افراد به پستو‌ها برده شود و دیگر انتظار این را نداشته باشند که بازار یله و ر‌ها در حوزه ارزی، مدیریت شود.

 

این در حالی است که اکنون برخی بر این باورند که یکسان‌سازی نرخ ارز، شجاعتی می‌خواهد تا یک بار برای همیشه، پرونده ارزهای چند نرخی و رانتی بسته شود. حال باید منتظر ماند و دید که دولت دوازدهم، کی و با چه شیوه‌ای یکسان‌سازی نرخ ارز را صورت خواهد داد و آیا این شجاعت در این دولت وجود خواهد داشت که کار را کلید زده و با ‌کم‌ترین تبعات اقتصادی و معیشتی برای مردم، اجرایی کند.