هر ساعت ۵۰ خودرو وارد معابر پایتخت می‌شود!

۲۰راهکار برای کاهش ترافیک و آلودگی هوای پایتخت هر ساعت ۵۰ خودرو وارد معابر پایتخت می‌شود!  در حال حاضر یکی از مهم‌ترین چالش‌های جدی امروز شهر تهران مسأله ترافیک و آلودگی هوا است. منابع متحرک در ایجاد آلودگی هوای تهران سهم ۸۵ درصدی دارند. در پژوهشی که اخیراً شهرام‌شهابیان، کارشناس شهرسازی در خصوص راهکارهای کاهش […]

۲۰راهکار برای کاهش ترافیک و آلودگی هوای پایتخت

هر ساعت ۵۰ خودرو وارد معابر پایتخت می‌شود!

 در حال حاضر یکی از مهم‌ترین چالش‌های جدی امروز شهر تهران مسأله ترافیک و آلودگی هوا است. منابع متحرک در ایجاد آلودگی هوای تهران سهم ۸۵ درصدی دارند. در پژوهشی که اخیراً شهرام‌شهابیان، کارشناس شهرسازی در خصوص راهکارهای کاهش آلودگی هوا انجام شده است ۲۰ راهکار علمی برای کاهش این منبع آلودگی پیشنهاد شده است.

به گزارش مهر، این کارشناس حوزه شهرسازی با بیان این‌که در حال حاضر شهر تهران دارای ۴ میلیون خودرو بوده که تعداد خودروهای وارد شده از شهرهای اقماری به تهران را نیز می‌باید به این عدد اضافه کرد، گفت: در جهان به ازای هر ۵ نفر یک خودرو وجود داشته در حالی‌که در کشور ما در ازای هر ۳ نفر یک خودرو وجود دارد. در کنار این تعداد خودرو باید رقمی بیش از ۷۵۰ هزار دستگاه موتورسیکلت در شهر تهران را نیز به آن اضافه کرد.

او با اشاره به آمار منتشر شده از سوی مرکز هوا و اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: ۸۵ درصد از کل آلودگی هوای تهران ناشی از منابع متحرک است، بنابراین در شهری که روزانه بیش از ۱۲۰۰ دستگاه خودرو شماره‌گذاری می‌شود یعنی در هر ساعت ۵۰ خودرو وارد شبکه معابر درون‌شهری تهران می‌شود می‌توان متوجه شد که چه بار بسیار سنگینی به شهر و حیات زنده آن وارد می‌شود.

۸ چالش استفاده از خودروهای شخصی در پایتخت

این کارشناس حوزه شهری با اشاره به مهم‌ترین چالش‌های استفاده از وسایل حمل‌و‌نقل شخصی گفت: کیفیت پایین خودروهای تولید داخل و نیز خودروهای وارداتی ساخت چین، استاندارد نبودن یک سوم از خودروهای در حال تردد در سطح شهر تهران، کیفیت نازل سوخت مصرفی خودروها، تعداد زیاد خودروهای فرسوده در شرایط کنونی، وجود موتورسیکلت‌های با احتراق ناقص، عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، مسافرکشی خودروهای با شماره‌های متفاوت در سطح شهر و فرهنگ چگونگی استفاده از خودرو از مهم‌ترین مشکلات تردد خوردوهای شخصی در تهران است.

او برای مهار مشکل موتورسیکلت‌ها در پایتخت ۴ پیشنهاد مطرح می‌کند؛ جلوگیری از تولید و شماره‌گذاری موتورسیکلت‌های بنزینی، تولید و شماره‌گذاری موتورهای برقی نه با قدرت بالا بلکه با قدرت متوسط و به پایین، تغییر در قوانین صدور گواهینامه‌های موتورسیکلت و تغییر در قوانین نحوه تخلفات موتورسیکلت سواران.

بسته پیشنهادی برای حل مشکل تاکسی‌های فرسوده

او برای حل این مشکل پیشنهاد کرد: تاکسی‌های پیکان، پراید و آردی و مهم‌تر از همه ون‌های چینی از ناوگان تاکسیرانی از ناوگان تاکسیرانی خارج شوند. جایگزینی خوروهای فرسوده با ماشین‌های هیبریدی، گسترش تاکسی‌های اینترنتی و تلفنی با نظارت سازمان تاکسیرانی، مجهز شدن تاکسی‌‌ها به دستگاه‌های کارتخوان کارت شهروندی، ساماندهی نظام حرکتی تاکسی‌‌ها در سطح شهر و جلوگیری از تردد تاکسی‌های سرگردان، توجه به حقوق شهروندی با هدف ارایه بهترین کیفیت و خدمات به مردم، الزام استفاده از کولر در روزهای گرم سال، رعایت بهداشت عمومی و خصوصی برای تاکسی‌‌ها و رانندگان تاکسی، در نظر گرفتن آموزش‌های تخصصی برای رانندگان تاکسی و ارایه گواهینامه‌‌های مربوطه، برنامه‌ریزی برای زمانی کردن تردد تاکسی‌‌ها (تقسیم‌بندی زمانی)، بازنگری در قوانین مربوط به خروج تاکسی‌های فروسوده و مکان‌یابی مناسب ایستگاه‌های تاکسی در سطح شهر از دیگر راهکارهای پیشنهادی برای ساماندهی تاکسی‌های فرسوده است.

آمار دقیقی از خودروهای فرسوده وجود ندارد

در حال حاضر در حدود ۴ میلیون خودروی شخصی در سطح شهر تهران در حال تردد هستند. سهم آلودگی هوای تهران از سواری‌های شخصی در حدود ۴۵ درصد است. این در حالی است که روزانه در حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد خودروهای موجود از شهرهای اقماری اطراف، وارد شهر تهران می‌‌شوند.

استفاده مادم العمر از خودرو

شهابیان با تأکید بر لزوم تغییر قوانین در این حوزه گفت: واقعیت آن است که استفاده مادام‌العمر از خودرو‌ها در هیچ جای دنیا امکان‌پذیر نیست و یک راننده نمی‌تواند چند دهه متوالی با یک خودرو تردد کند. زیرا خودرو‌ها مانند بسیاری از وسایل دیگر تاریخ مصرف دارند. موضوع کیفیت خودرو از آنجا که مستقیماً با ایمنی و سلامت افراد جامعه سروکار دارد، از درجه اهمیت بیش‌تری برخوردار است.

با نگاهی به تجارب بین‌المللی در می‌یابیم که عمر مفید برای هرگونه استفاده و یا نقل و انتقال خودرو به ‌درستی تعریف و توسط قانون‌گذار مشخص شده است. براساس موازین و قوانین موجود در اتحادیه اروپا، عمر مفید خودرو بین ۱۲ تا ۱۵ سال در نظر گرفته شده است در حالی‌که در کشور ایران خودروهای با سن بیش از۳۰ سال در حال تردد هستند.

کاهش ساعات کار مغازه‌ها و فروشگاه‌های سطح شهر از ساعت ۲۴ به ساعت ۲۲، راه‌اندازی برخی از مکان‌های ویژه به‌منظور افزایش خدمات با ساعت کار بیش‌تر مثل راسته اغذیه‌فروشی‌ها، افزایش ساعات کار خطوط مترو از ساعت ۲۲ به ساعت ۲۴ و برخی از خطوط نیز به‌صورت شبانه‌روزی، تغییر ساعت عبور و مرور کامیون‌‌ها در سطح شهر از ساعت ۲۲ به ساعت ۲۴، ممنوعیت تردد کامیون‌‌ها در سطح شهر تهران برای شب‌های پنجشنبه و جمعه، تغییر وضعیت در نظام حرکتی برخی از معابر سطح شهر براساس حجم ترافیک عبوری، تولید و پخش انواع مباحث ترافیکی از صدا و سیما با هدف ارتقای فرهنگ ترافیک عمومی مثل ممنوعیت عبور عابرین پیاده از عرض خیابان در زمان عبور خودرو‌ها و یا ممنوعیت عبور موتورسیکلت از پیاده‌رو و … از دیگر پیشنهاداتی است که در این پژوهش برای کاهش آلودگی هوا و ترافیک به آن اشاره شده است.

 هرگونه برنامه‌ریزی و اقدام در راستای حل مشکل ترافیک تهران نیازمند عزم جدی است که با همکاری دستگاه‌های مسؤول و متولیان امر می‌تواند امکان‌پذیر است.

شهابیان با بیان این که مهم‌ترین اقدام برای حل این مشکل بازنگری و تدوین قوانین جدید است، گفت: متأسفانه در کشور ایران قانونی در مورد عمر مفید خودرو‌ها وجود ندارد این در حالی است که در بسیاری از کشور‌ها دولت‌ها با وضع قوانین در مورد خودروهای دست دوم، نگهداری اینگونه خودرو‌ها را بسیار سخت و پرهزینه اعلام می‌کنند.

وی ادامه‌داد: در کشور ایران هزینه پایین نقل و انتقال، بیمه، عوارض و… نگهداری یک خودرو دست دوم با کارکرد چندین ساله را برای مالکین خودرو آسان کرده است. در حال حاضر به نظر می‌رسد دولت می‌باید به صورت جدی وارد این عرصه شده و ضمن بازنگری در قوانین سال‌های ۱۳۷۴، ۱۳۹۰ و ۱۳۸۲ نسبت به وضع قوانین محدودکننده جدید اقدام کند.

۲۰ اقدام اورژانسی برای کاهش آلودگی هوا و ترافیک

مهم‌ترین اقدامات اولویت‌دار برای کاهش آلودگی هوا در این پژوهش ممنوعیت تردد و خرید و فروش خودرو با عمر بیش از ۱۵ سال در شهر تهران، بازنگری در تعاریف خودروهای فرسوده براساس عمر مفید خودورها، بازنگری در روند خروح خودروهای فرسوده و تعریف مکانیزم‌های سهل و آسان در جهت سرعت بخشیدن به آن، ممنوعیت شماره‌گذاری موتورسیکلت‌های بنزینی، ایجاد مشوق‌های لازم جهت تولید و استفاده از موتورهای برقی، بازنگری در قوانین و مقررات صدور گواهینامه موتورسیکلت، ساماندهی وضعیت نظام حرکتی و سرویس‌دهی ناوگان تاکسیرانی، مینی‌بوسرانی و اتوبوسرانی، تغییر ساعات کار مغازه‌ها در سطح شهر تهران، شبانه‌روزی کردن خطوط مترو با در نظر گرفتن امینیت شهروندان، ممنوعیت فروش روزانه آرم طرح ترافیک، استفاده حداقلی از نیروهای راهنمایی و رانندگی در سطح معابر، توسعه دوربین‌های کنترل ترافیک بر پایه سیستمی نمودن نظام حرکت در کلیه معابر شهر تهران، استفاده از رسانه ملی در جهت ارتقای فرهنگ ترافیک، وضع قوانین سخت‌گیرانه راهنمایی و رانندگی، تعیین تکلیف وضعیت خورودهای مسافرکش شخصی، برخورد جدی با خودرو‌ها و موتورسیکلت‌های دودزا، معکوس کردن نرخ بیمه خودرو به گونه‌ای که با افزایش سن خودرو میزان بیمه آن نیز افزایش یابد، کاهش نرخ تعرفه واردات خودروهای هیبریدی، نوسازی دائمی ناوگان تاکسیرانی براساس برنامه زمانی چرخشی و ممنوعیت استفاده از خودروهای چینی در ناوگان حمل و نقل عمومی است.

 

گرچه در برنامه ششم توسعه کشور در زمینه ساخت، تکمیل و توسعه قطار حومه‌ای کلان‌شهر‌ها موضوعاتی پیش‌بینی شده است که می‌تواند زمینه برخی از اقدامات هدفمند را در راستای بهبود شرایط زیست‌محیطی کلان‌شهر‌ها من‌جمله شهر تهران فراهم کند اما این مسأله نیازمند صرف زمان، هزینه و تلاش فراوانی بوده که قطار حرکت افزایشی تعداد خودروهای شهر تهران و به دنبال آن آلودگی بیش‌تر شهر را متوقف نخواهد ساخت. بنابراین به نظر می‌رسد تنها راهکار اجرایی کوتاه مدت وضع قوانین و مقررات جدیدی است که بتواند شرایط وضع موجود را با اولویت سلامت شهروندان تغییر دهد.