سناریوی صادرات گاز به پاکستان وارد فاز حقوقی شد لبریز شدن کاسه صبر مسؤولان نفتی به‌دنبال بلاتکلیفی میلیارد‌‌ها دلار هزینه گازی توقف اجرای قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان در حالی ۱۵ ساله شده است که مسؤولان صنعت نفت رسماً اعلام کرده‌اند ایران برای پیگیری حق خود وارد فاز حقوقی شده و این قرارداد را […]
سناریوی صادرات گاز به پاکستان وارد فاز حقوقی شد
لبریز شدن کاسه صبر مسؤولان نفتی به‌دنبال بلاتکلیفی میلیارد‌‌ها دلار هزینه گازی
توقف اجرای قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان در حالی ۱۵ ساله شده است که مسؤولان صنعت نفت رسماً اعلام کرده‌اند ایران برای پیگیری حق خود وارد فاز حقوقی شده و این قرارداد را از طریق مراجع حقوقی بین‌المللی پیگیری می‌کند.
به گزارش فارس، مذاکره صادرات گاز ایران به پاکستان ۱۵ سال پیش در حالی آغاز شد که در آن زمان تصمیم براین بود خط لوله‌ای با عنوان خط لوله صلح میان ایران، پاکستان، هند و در نهایت چین احداث شود تا گاز ایران از عسلویه به آسیای شرقی برسد.
در سال ۲۰۰۲ یعنی زمان مذاکرات اولیه شاید کم‌تر کسی فکر می‌کرد صادرات گاز ایران به پاکستان در قالب خط لوله صلح، به سنگ بزرگی به عنوان تحریم برخورد کند و امروز که در سال ۲۰۱۷ به سر می‌بریم فقط سهم ایران در احداث خط لوله صادرات گاز به پاکستان انجام شده باشد.
سال‌های پایانی دولت هشتم در حالی آغاز رایزنی‌های اولیه ایران و پاکستان بود که در نهایت در سال‌های اول دولت نهم مذاکره ایران و پاکستان به نتیجه رسید و قرار بود در سال ۸۶ قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان در قالب خط لوله صلح امضا شود.
اما پس از کش‌وقوس‌هایی، اوایل سال ۸۸ بود که قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان میان رؤسای جمهور دو کشور امضا و در نهایت مقرر شد ۱۱۰۰ کیلومتر از این خط لوله در ایران و ۱۰۰۰ کیلومتر در پاکستان احداث و روزانه ۶۰ میلیون مترمکعب گاز از طریق این خط لوله ۵۶ اینچی به پاکستان صادر شود.
پس از آن‌که امضای این قرارداد در صدر اخبار رسانه‌های خارجی قرار گرفت، فشارهای آمریکا به پاکستان به منظور لغو قرارداد صادرات گاز ایران به این کشور تشدید شد، به‌طوری که در تاریخ ۱۴ سپتامبر سال ۲۰۰۹ مجله تایم در یادداشتی با عنوان «چرا پاکستان کمک نمی‌کند؟» مسؤولان این کشور را به دلیل امضای این قرارداد مؤاخذه کرد.
با تمام این فشار‌‌ها کار احداث خط لوله صادرات گاز ایران به پاکستان از سال ۸۸ توسط قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا آغاز شد و به اتمام رسید.
اما تاکنون مسؤولان پاکستانی به دلایل مختلف ازجمله نداشتن منابع مالی کار ساخت این خط لوله را به تعویق انداخته‌اند و این در حالی است که این کشور درحال وارد کردن گاز مایع (LNG) از قطر است.
پاکستانی‌‌‌ها می‌گویند پولی برای پرداخت بهای گاز ایران را ندارند و بار‌‌ها گفته‌اند هزینه ساخت خط لوله واردات گاز از ایران بسیار زیاد است که به استناد اطلاعات مندرج در رسانه‌های بین‌المللی، این کشور گاز مورد نیاز خود را از قطر ۳۵ درصد گران‌تر از گاز ایران خریداری می‌کند و بنابراین گفته پاکستانی‌‌‌ها که ما پولی برای ساخت خط لوله واردات گاز از ایران نداریم کمی غیرقابل باور است.
کارشکنی‌‌‌ها و عدم آغاز عملیات اجرایی خط لوله از سوی پاکستان در حالی اتفاق می‌افتاد که ایران از سال ۲۰۱۱ با صرف میلیارد‌‌ها دلار کار خط لوله خود را به اتمام رسانده بود و به اسلام‌آباد فرصت داده بود تا پایان ۲۰۱۴ عملیات خط لوله را تکمیل کند و یا در غیراین صورت روزانه تا تکمیل عملیات جریمه‌ای یک میلیون دلاری را روزانه به ایران بپردازد.
پاکستان اما همچنان درمورد تعهدات قراردادی خود سکوت کرده و با تکیه بر تحریم‌های ایران و نبود سرمایه‌گذار در پاکستان برای اجرای عملیات، خرید گاز از ایران را به تعویق می‌انداخت تا جایی که از سوی وزیر نفت ایران بحث امکان فسخ قرارداد مطرح شد.
اما ایران مصمم بود که پس از برداشته شدن تحریم‌ها، بازگشت خود را به بازارهای گازی بین‌الملل با فروش گاز به همسایگان کلید بزند و بنابراین مدیرعامل شرکت ملی گاز با تأکید بر این‌که ایران عملیات لوله‌گذاری خود را تا مرز پاکستان به اتمام رسانده و آماده فروش گاز است، اعلام کرد تصمیمی برای جریمه پاکستان ندارد و البته در صورت ادعای خسارت نیز پاکستان احتمالاً توان پرداخت نخواهد داشت.
همانطور که گفته شد قرار است گاز صادراتی به پاکستان از پارس‌جنوبی تأمین شود، به این ترتیب که بخشی از گازی که از فازهای ۱۷ و ۱۸ این دو واحد تولید می‌شود، به پاکستان و هندوستان صادر شود و البته خط لوله مورد نیاز آن نیز تا مرز پاکستان کشیده شده است.
بی‌اعتنایی پاکستان در زمینه واردات گاز از ایران تا جایی ادامه یافته است که حتی جامعه بازرگانان پاکستان از دولت این کشور در خواست کرده‌اند به تعهدات خود برای تکمیل خط لوله واردات گاز از ایران پایبند باشد.
فریدمقیس‌شیخ، رییس اتاق بازرگانی و صنعت ملتان در جنوب منطقه پنجاب پاکستان اعلام کرد این کشور باید هرچه زودتر، به تعهدات خود برای تکمیل ساخت خط لوله آی-پی (ویژه صادرات گاز ایران به پاکستان) عمل و موانع اجرای این پروژه را بر طرف کند.
با این حال اصرار ایران بر صادرات گاز و انکار پاکستان بر واردات گاز همچنان به قوت خود باقیست.
این وضعیت بالاخره کاسه صبر مسؤولان نفتی ایران را که تا کنون در برابر کوتاهی همسایه شرقی مماشات کرده‌اند را نیز لبریز کرده و زنگنه وزیر نفت ایران در تازه‌‌‌ترین اظهارات خود اعلام کرد: طرف پاکستانی جواب درستی به ایران نمی‌دهد. یک تا دو روز پیش از برکناری آقای نوازشریف، نخست‌وزیر پیشین پاکستان، نامه رسمی از طریق مجاری دیپلماتیک به شاهد خاقان عباسی، وزیر نفت پیشین پاکستان نوشتم و آمادگی ایران را برای صادرات گاز به پاکستان اعلام کردم.۲ روز بعد خاقان عباسی پس از برکناری نوازشریف، نخست‌وزیر موقت پاکستان شدند، از این رو نتیجه و سرانجام نامه مشخص نشد.
به گفته زنگنه از این پس مسیر حقوقی این قرارداد از سوی شرکت ملی نفت ایران پیگیری خواهد شد. هم‌اکنون کار در مرز متوقف مانده است و ما میلیارد‌‌ها دلار برای این خط لوله احداث شده، هزینه کرده‌ایم؛ طرف پاکستانی در مقطعی اعلام کرد به دلیل تحریم‌ها قادر به احداث خط لوله در خاک پاکستان نیست اما اکنون نزدیک دو سال است که تحریمی وجود ندارد، چنین رفتاری در عرف تجارت بین‌المللی قابل قبول نیست.
با این شرایط باید منتظر گشایش پرونده دادخواهی ایران در دیوان داوری بین‌المللی بود، مگر این‌که تدبیر دولتمردان پاکستان علاج واقعه را قبل از وقوع کند.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.