دولت پیمانکار بزرگ و رقیب بخش خصوصی است

اعتراف معاون وزیر راه

دولت پیمانکار بزرگ و رقیب بخش خصوصی است

برگزاری مزایدات رقابتی در زمین‌های خارج از بافت‌های تاریخی

 در سال ۱۳۹۲ که دولت تدبیر و امید کار خود را آغاز کرد تعداد پروژه‌های نوسازی و بهسازی در محلات هدف بازآفرینی شهری ۴۰ مورد بود که هم اکنون به ۶۸۰ پروژه رسیده است.

به گزارش ایسنا، محمدسعیدایزدی، معاون وزیر راه و شهرسازی، در نشست خبری به مناسبت هفته دولت، اظهار کرد: اگر بتوانیم در کنار منابع خود، منابع بخش خصوصی را قرار دهیم می‌توانیم بگوییم موفق بوده‌ایم. ابزار تشویق ما برای تشویق بخش خصوصی، ابتدا این است که این بخش را به رسمیت بشناسیم. توسعه‌گر می‌تواند با تجهیز منابع مالی با مشارکت اهالی وارد عمل شود و ساخت و ساز انجام دهد. تجربه‌های خوبی هم داریم که گسترده نیست اما همان تجارب محدود نشان می‌دهد که توسعه‌گران می‌توانند نقش کلیدی در توسعه و بهسازی داشته باشند که امیدواریم در اولین جلسه شورای پول و اعتبار این اقدام نهایی شود.

نحوه تأمین منابع توسعه‌گران برای بازآفرینی شهری

وی افزود: اخیراً بانک مرکزی به بانک مسکن اجازه داد ۱۰۰۰ میلیارد تومان از محل منابع استمهال مسکن مهر به اعطای تسهیلات با سود ۸ درصد به انبوه‌سازان و توسعه‌گران اختصاص دهد که اقدام بسیار ارزشمندی است و می‌تواند زمینه را برای ورود توسعه‌گران فراهم کند. توسعه‌گر دو ویژگی اساسی دارد یکی این‌که یک نهاد تخصصی وارد این قضیه می‌شود و نحوه ارزیابی و صلاحیت این نهاد گنجانده شده است که می‌تواند مجوز را از وزارت راه و شهرسازی بگیرد.

انبوه‌سازان مسیر را اشتباه رفته‌اند

مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری با بیان این‌که طی سالیان گذشته سرمایه‌گذاران مسکن و انبوه‌سازان مسیر خود را اشتباه انتخاب کرده‌اند گفت: مردم نیازمند مسکن لوکس نیستند بلکه باید ساخت و ساز در مناطق فرسوده انجام شود. قول می‌دهم اگر با معماری درست و با استفاده از تسهیلات درست اقدام به ساخت و ساز کنند، امکان ندارد چیزی که در بافت‌های ناکارآمد می‌سازند، مورد اقبال قرار نگیرد. با ۱۶۰ میلیون تومان می‌توان ۶۰ درصد هزینه ساخت یک مسکن در محله سیروس را فراهم کرد که قبلاً کم‌تر از ۱۰ درصد بود. پس انبوه‌ساز بهتر است به منطقه‌ای بیاید که تسهیلات برای خرید متقاضیان وجود دارد. پس چرا نباید در آن منطقه سرمایه‌گذاری کنند؟ این علامت سؤالی است که باید راجع به آن بحث شود.

ایجاد نهاد تسهیلگر برای نوسازی و بهسازی

ایزدی تصریح کرد: در یک نهاد دیگر هم سرمایه‌گذاری کرده‌ایم به نام تسهیلگر. دفاتر خدمات نوسازی محلات، مردم را بسیج می‌کنند که وارد عرصه نوسازی و بهسازی شوند و کمک حال دولت باشند.

وی ادامه داد: ما در بحث مدیریت زمین کار می‌کنیم. ما متأسفانه در سال‌های قبل سیاستی در مدیریت زمین نداریم که خلأ جدی است. لذا باید سیاست‌های زمین را اجرا کنیم. دکتر آخوندی هم یکی از ابزارهای دولت را مدیریت زمین می‌دانند که باید به صورت جدی به‌خصوص در مناطق هدف ما مورد توجه قرار گیرد. ما نقش جدید دولت را تعریف می‌کنیم. نمی‌خواهیم مثل گذشته رقیب بخش خصوصی باشیم و به یک پیمانکار بزرگ تبدیل شویم بلکه سعی ما در ساختار جدید، حمایت از بخش خصوصی است. زمین هم ابزاری است که در اختیار دولت است و باید در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد.

معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که نوسازی بافت‌های تاریخی در چندین شهر کشور دنبال می‌شود، تصریح کرد: ما چند پروژه داریم که دو پروژه در محروم‌ترین استان ما سیستان‌وبلوچستان است. چابهار و زاهدان به عنوان تجاربی موفق است. مثلاً در چابهار، زاهدان یا بندرعباس مردم برای ارتقای کیفیت زندگی‌شان آستین‌ها را بالا زده‌اند. این نشان می‌دهد این جریان دارد همه گیر می‌شود. در عرصه بافت‌های تاریخی هم چند شهر از جمله گرگان، نائین و یزد را داریم که از خبرنگاران دعوت می‌کنیم از این شهر‌ها بازدید کنند.

نوسازی محلات همت‌آباد و مفت‌آباد

به گفته ایزدی، محله همت‌آباد و مفت‌آباد جزو محلاتی است که ساکنان آن از ایمنی، امنیت و بحران هویت به شدت رنج می‌برند. طرحی برای این محلات در نظر گرفتیم که مصوب شد. وام ودیعه مسکن به اهالی همت‌آباد دادیم. نهاد توسعه محله را نیز تشکیل دادیم اعضای محل تعاونی تشکیل دادند و تسهیلات ودیعه مسکن در اختیارشان قرار گیرد. الان آمادگی کلنگ‌زنی و احداث اولین پروژه محله همت‌آباد هستند. مردم از ما تسهیلات می‌گیرند، از بیرون هم سرمایه‌گذار می‌آورند و خودشان نوسازی می‌کنند. دولت هم نرفته آنجا زمین بخرد و بساز و بفروشی راه بیندازد.

فرسوده‌سازی نتیجه اقدامات مدیریت شهری

وی درباره بی‌نظمی در نوسازی منطقه ۱۲ گفت: وقتی شهرداری به خود اجازه می‌دهد که در پلاک‌های با مساحت بسیار کم، اجازه ساخت می‌دهد نتیجه‌‌اش بی‌نظمی و به هم ریختن سیمای شهری می‌شود. دانه‌بندی غلط، رعایت نکردن تراکم حد مجاز و بسیاری مسایل دیگر باعث آسیب این مسأله شده است. وقتی به تمام صددرصد فضا اجازه ساخت داده‌اند چیزی هم از فضای سبز باقی نمی‌ماند. مدیریت شهری به خود اجازه داده که بافت فرسوده را فرسوده تر کند که من اسم آن را فرسوده‌سازی می‌گذارم.

پرداخت دیون دولت به شهرداری

ایزدی خبر داد: یکی از تقاضاهای مانده شهرداری‌ها از دولت از سال ۱۳۸۹ بود که دولت خواسته برای تشویق نوسازی و بهسازی هزینه پروانه را شهرداری بین ۵۰ تا صددرصد تخصیص دهد که دولت متعهد شده بود این مابه‌التفاوت را پرداخت کند. از سال ۱۳۸۹ تا الان دولت دیون خود را به شهرداری‌ها پرداخت نکرده بود که ما موفق شدیم در چند ماه گذشته این رقم را پرداخت کنیم. برآورد ما در تمام شهرداری‌های سراسر کشور حدود ۸۰۰ میلیارد تومان بود که نزدیک به ۵۰۰ میلیارد تومان پرداخت شده است.

رشد ۱۶۰۰ درصدی پروژه‌های عمران و بهسازی از ابتدای دولت تا کنون

همچنین هوشنگ عشایری، عضو هیأت مدیره شرکت عمران و بهسازی شهری، اظهار کرد: ادعای دولت تدبیر و امید اگر بخواهیم در حوزه اجرایی تفسیر کنیم همان نگاه مدبرانه بود. دولت یازدهم در ابتدای سال ۱۳۹۲ بلادرنگ به سمت و سوی تعریف پروژه‌های ساختمانی ورود پیدا نکرد، لذا دو سال اول را تصویب کرد. ابتدا سند تصویب کرد، ستاد تشکیل داد و برنامه را تعریف کرد و در سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ وارد کار اجرایی شد. در سال ۱۳۹۲ حدود ۴۰ پروژه داشتیم با حدود ۳۷ میلیارد تومان ولی امروز که سال ۱۳۹۶ است این رقم به ۶۸۰ پروژه با ۶۴۰ میلیارد تومان رسیده است. پس نشان می‌دهد که نگاه مدبرانه در برنامه نوسازی و بهسازی جامه عمل پوشیده است.

وی افزود: از این ۶۸۰ پروژه که در جنس سخت‌افزاری است حدود ۷۰۴ پروژه اجرایی و ۳۵۰ پیمانکار اقدام عملیاتی دارند. این همان نهادسازی و جریان‌سازی است که شکل گرفته و به این موضوع می‌بالیم که یک جریان همراه با تفکر جمعی به این مسأله رسیده است. تنوع پروژه‌های ما نیز بسیار فراگیر است. ۱۴۰ پروژه مشارکتی خارج از منابع بودجه‌ای دولت است. ۶۱ پروژه مرکز آموزشی و مدرسه با مساحتی حدود ۶۴۲ هزار متر مربع داریم، ۳۹ درمانگاه با مساحت ۲۶۳ هزار متر مربع، ۳۶سالن ورزشی، ۱۹ کتابخانه، ۴۸ پروژه چندعملکردی، ۲۸ پروژه پارک و فضای سبز شهری، ۲۲۷ پروژه بهسازی معابر محلات هدف، ۳۴ پروژه شبکه اجرای آب و فاضلاب، ۲۱ پروژه شبکه برق و روشنایی و ۱۴۰ پروژه مسکونی که مداخله مستقیم در تولید مسکن داریم به نام پروژه‌های مشارکتی و نیز خرید و مرمت ۱۲۰ خانه ارزشمند تاریخی را انجام دادیم. لذا تنوع فعالیت‌های اجرایی ما نشان می‌دهد برنامه‌های نوسازی ما صرفاً مربوط به ایجاد مسکن نیست بلکه به صورت چندجانبه حرکت می‌کنیم.

مدل زمین صفر برای نوسازی در بافت‌های تاریخی

عشایری تأکید کرد: در بافت‌های تاریخی به علت محدودیتی که خودمان انجام می‌دهیم که قرار نیست نظام و ضوابط حاکم بر یک محله به هم بریزد، با افزایش تراکم ساخت‌وساز مخالفیم؛ چرا که این آسیب، جریان زندگی شهری را در این محلات به هم می‌ریزد. لذا محدودیت‌هایی ایجاد می‌کنیم و بیش از ۳ طبقه اجازه ساخت نمی‌دهیم. اینجا تئوری زمین صفر را مطرح کردیم و گفتیم زمین‌های که طی ۲۰ سال گذشته نسبت به تملک خانه‌های مردم اقدام کردیم و زمین را مسطح کردیم، این اراضی را بدون محاسبه قیمت در اختیار توسعه گران قرار می‌دهیم. به آنها می‌گوییم بسازید، سود ببرید، سود را هم ما تضمین می‌کنیم و اگر با احتساب سود انتظاری، بر اساس نظر کارشناسی چیزی باقی ماند به دولت اختصاص می‌یابد. اگر هم باقی نماند دولت چیزی از دست نداده بلکه به هدف خود یعنی نوسازی و بهسازی رسیده است.

 

عضو هیأت مدیره شرکت عمران و بهسازی با بیان این‌که مدل دوم، زمین‌های خارج ازبافت‌های تاریخی است که اراضی پشتوانه‌ای ما است، تصریح کرد: آنجا دیگر نگاه ما مشارکتی است چون درون بافت‌های هدف ما نیست. آنجا زمین داریم و سرمایه‌گذار براساس نظام مدیریت شهری، منطبق بر آن پروژه تعریف می‌کند. آنجا دیگر به زمین و ساخت ارزش ریالی می‌دهیم و قرارداد مشارکت بسته می‌شود. سهم خود را برمی‌داریم و از محل واگذاری آن به متقاضیان در جریان فضای رقابتی مزایده، پول آن را به عنوان منابع داخلی به پروژه‌های مدرسه، پارک، مسجد، درمانگاه و غیره هزینه می‌کنیم.