۶ ماه دوندگی تنها برای یک مجوز!

موانع فعالیت و توسعه دانش‌بنیان‌ها؛ ۶ ماه دوندگی تنها برای یک مجوز! معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری فهرستی از وعده‌ها برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان تهیه کرده که به نظر می‌رسد هنوز در مرحله طرح و ابلاغ باقیمانده است. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ کاغذبازی اداری بلای جان شرکت‌های دانش‌بنیان شده است، این تمام […]

موانع فعالیت و توسعه دانش‌بنیان‌ها؛

۶ ماه دوندگی تنها برای یک مجوز!

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری فهرستی از وعده‌ها برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان تهیه کرده که به نظر می‌رسد هنوز در مرحله طرح و ابلاغ باقیمانده است.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ کاغذبازی اداری بلای جان شرکت‌های دانش‌بنیان شده است، این تمام چیزی است که مدیران شرکت‌های بنیانی که با آنها گفت‌وگو کردیم مدعی آن بودند. اعضای این شرکت‌ها با اشاره به این‌که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری وعده‌های زیادی در خصوص حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در خصوص تسهیلات مالی، معافیت گمرکی، مالیاتی، واردات و صادرات کالاهای دانش‌بنیان و مسایلی مانند این به آنها داده‌اند خاطرنشان می‌کنند که این حمایت‌ها در عمل بر روی کاغذ باقیمانده و هنوز آنها مجبورند برای گرفتن یک مجوز بیش از ۶ ماه دوندگی داشته باشند.

شرکت‌های دانش‌بنیان نقش مهمی در عرصه اقتصاد دانش‌بنیان و مقاومتی برعهده دارند، بنابراین توجه به شرکت‌های دانش‌بنیان، ایجاد بازار خدمات و کالا‌های دانش‌بنیان، حمایت از طرح‌های کلان ملی و تجاری‌سازی فناوری دانش‌بنیان باید مورد توجه قرار گیرد. امروزه اقتصاد دانش‌بنیان در بیش‌تر کشور‌های پیشرفته جهان از کاربرد بالایی برخوردار است و بخش قابل توجهی از تولیدات صنعتی این کشور‌ها توسط شرکت‌های دانش‌بینان تأمین می‌شود، موضوعی که متأسفانه در کشور ما با چالش‌های بسیار زیادی روبه‌رو است.

به گفته مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان، فارغ از تخصص نداشتن برخی از داورانی که سنجش شرکت‌ها برای دانش‌بنیان اعلام شدن را انجام می‌دهند، این مرحله از ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان از سرعت مناسبی برخوردار است، اما بعد از آن، شتاب کارهای اداری گرفته می‌شود و شرکت‌ها با وعده‌ها و کاغذ بازی‌های بسیاری ر‌‌ها می‌شوند که کسی پاسخگوی آن نیست.

با توجه به سیاست‌های کلان اقتصادی و توصیه اندیشمندانه مقام‌معظم‌رهبری، اقتصاد دانش‌بنیان یکی از مهم‌ترین پایه‌های اقتصاد مقاومتی کشور محسوب می‌شود و بر همین اساس ایشان تأکید دارند: اقتصاد مقاومتی اقتصاد دانش‌بنیان است، یعنی از پیشرفت علمی استفاده می‌کند و اقتصاد را بر محور علم قرار می‌دهد.

در شرایطی که رهبر معظم انقلاب «ارتقای جایگاه جهانی کشور، افزایش سهم تولید، صادرات محصولات و دستیابی به رتبه نخست اقتصاد دانش‌بنیان» را یکی از اهداف مهم اقتصاد مقاومتی برشمرده‌اند. اکنون فراهم کردن شرایطی برای افزایش توانایی تولیدکنندگان و همچنین ایجاد زمینه‌های محیطی مناسب برای نوآوری یکی از با ارزش‌‌ترین زیربنا‌های اقتصاد مقاومتی به نظر می‌رسد.

حضرت‌آیت‌ا…‌خامنه‌ای در دیدار با رییس‌جمهور و اعضای هیأت دولت شرکت‌های دانش‌بنیان را به عنوان یکی از محور‌های اساسی اقتصاد مقاومتی مورد توجه قراردادند و خاطرنشان‌کردند: بر روی شرکت‌های دانش‌بنیان حتماً باید تکیه شود و تجاری‌سازی علوم فناوری، پارک‌های علم و فناوری و مانند اینها بسیار خوب و لازم است. البته در تشخیص شرکت‌های دانش‌بنیان دقت شود یعنی شاخصه‌ها و مشخصه‌ها معین شود و شرکت دانش‌بنیان استانداردسازی شود؛ یعنی به معنای واقعی کلمه شرکت دانش‌بنیان باشد.

تسهیلات معاونت علمی و فناوری که به شرکتی تعلق نمی‌گیرد

برای دانش‌بنیان شدن شرکت‌ها، شرکت متقاضی ابتدا باید وارد سامانه ارزیابی صلاحیت شرکت‌های دانش‌بنیان شده، اطلاعات خود را جهت ارزیابی به دبیرخانه کارگروه کارگزاران بفرستد و پس از تأیید نهایی به عنوان یک شرکت دانش‌بنیان معرفی می‌شود.

معاونت علمی و فناوری رییس‌جمهور می‌گوید که جهت حمایت از شرکت‌ها‌ی دانش‌بنیان و بهبود وضعیت و عملکردشان پس از تأیید نهایی مزایایی اعم از تسهیلات مالی، معافیت گمرکی و مالیاتی، خدمات صادرات محصولات دانش‌بنیان، کسری خدمت نظام وظیفه، خدمات شبکه آزمایشگاهی و فناوری راهبردی، استقرار شرکت دانش‌بنیان در برج فناوری و دوره‌های آموزشی شرکت‌های دانش‌بنیان و غیره قرارداده است. برای مثال: به شرکت‌های نوپایی که خواهان گسترش محصولات خود هستند وام تا سقف یک میلیارد ریال با کارمزد ۴ درصد می‌دهد و اگر شرکت نوپا از تسهیلات قرض‌الحسنه یک میلیارد ریالی به خوبی استفاده کند تا سقف ۳ میلیارد ریال دیگر نیز به او وام تعلق می‌گیرد.

با وجود این وعده‌ها مدیرعامل یک شرکت نوپا می‌گوید: چندین ماه است که به ما وعده داده‌‌اند و هنوز به وعده خود عمل نکرده‌اند؛ حدوداً ۶ ماه است که من به دنبال گرفتن وام هستم، اما تازه به من گفته‌اند که ۳ الی ۴ ماه دیگر وام را می‌دهند.

شرکت‌های مستقر در شهرستان‌ها هم به کلاس‌های آموزشی که از سمت معاونت برای شرکت‌ها برگزار می‌شود انتقاد‌هایی وارد می‌کنند؛ آنها می‌گویند تمامی کلاس‌‌ها در تهران برگزار می‌شود و «اگر مدیرعامل و کارمندان شرکت‌های دانش‌بنیانی که در خارج از تهران هستند هر بار بخواهند برای شرکت در این کلاس‌‌ها به تهران بیایند سخت خواهد بود، به این موضوع اعتراض هم کرده‌ایم که پس از گذشت چندین ماه تنها یک کلاس برای ما برگزار کرده‌اند».

ناهماهنگی بین معاونت علمی و نهادهای دیگر مرتبط با اقتصاد دانش‌بنیان

یکی دیگر از تسهیلات و مزایایی که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای شرکت‌های دانش‌بنیان در نظر گرفته است، معافیت مالی و گمرکی است که به گفته این شرکت‌ها ابلاغیه از سوی معاونت اعلام شده، اما پیگیری از سمت اداره مالیات و گمرک انجام شده است.

شرکت‌های دانش‌بنیان مطرح می‌کنند: هرچند این موضوع از طرف معاونت علمی تصویب شده است، اما ما برای استفاده از این موضوع با مشکل روبه‌رو هستیم زیرا بین این دو سازمان ناهماهنگی وجود دارد و هیچ یک تلاشی برای هماهنگ شدن با یکدیگر نمی‌کنند.

براساس بررسی‌ها به نظر می‌رسد در موضوع صادرات و واردات کالا‌های دانش‌بنیان توسط دانشگاه‌ها هم ناهماهنگی‌هایی وجود دارد و با وجود این‌که اختیاراتی به دانشگاه‌ها تفویض شده است، اما به دلیل هماهنگ نبودن آنها با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری طی شدن مراحل پیش‌روی شرکت‌های دانش‌بنیان چندین ماه طول می‌کشد.

مشکل بزرگی که قریب به اتفاق تمامی شرکت‌های دانش‌بنیان معترض آن هستند دریافت مجوز است، این شرکت‌ها مطرح می‌کنند که برای دریافت هر مجوز باید بیش از ۶ ماه دوندگی کنند.

هنگامی که با مدیرعامل یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان در خصوص چگونگی دریافت این مجوز‌ها صحبت کردیم، وی تأکید داشت: برای دریافت یک مجوز در زمینه زیست فناوری و کشت بافت فناوری از سال گذشته درگیر هستم و هنوز موفق به دریافت آن نشده‌ام.

 

در مجموع به نظر می‌رسد کاغذبازی اداری، در کنار طولانی بودن مدت انتظار برای استفاده از تسهیلات معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از جمله مشکلات دنباله‌داری است که باعث شده کشور نتواند از ظرفیت‌ این شرکت‌ها برای دانش‌بنیان کردن اقتصاد استفاده کند، مسایلی که لزوم عزم جدی معاونت در دولت دوازدهم برای تسهیل امور شرکت‌های دانش‌بنیان را نمایان‌تر می‌کند.