نابودی زیست‌کره دریاچه ارژن و پریشان

نابودی زیست‌کره  دریاچه ارژن و پریشان نابودی منابع آبی، کشاورزی بی‌رویه و قطع درختان، خطر خروج ذخیره‌گاه‌های زیست سپهر ارژن و پریشان را از فهرست یونسکو محتمل کرده است. به گزارش مهر، ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره یا زیست سپهر بخشی از زمین است که در آن امکان زندگی وجود دارد و زیستگاه انسان و سایر موجودات به […]

نابودی زیست‌کره  دریاچه ارژن و پریشان

نابودی منابع آبی، کشاورزی بی‌رویه و قطع درختان، خطر خروج ذخیره‌گاه‌های زیست سپهر ارژن و پریشان را از فهرست یونسکو محتمل کرده است.

به گزارش مهر، ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره یا زیست سپهر بخشی از زمین است که در آن امکان زندگی وجود دارد و زیستگاه انسان و سایر موجودات به شمار می‌رود. ذخیره‌گاه‌های زیست‌ سپهر نیز مناطق حفاظت‌شده‌ای محسوب می‌شوند که سایت‌های مطالعاتی برای پژوهشگران فراهم می‌کنند.

در استان فارس نیز ذخیره‌گاه زیست سپهر ارژن و پریشان نمونه این ذخیره‌گاه‌های حفاظت شده هستند که در ۶۰ کیلومتری شیراز قرار دارد.

ارژن و پریشان روزگاری مأمنی برای زیستمندان محسوب می‌شد و دریاچه‌های ارژن و پریشان نیز هر ساله میزبان پرندگان مهاجر بودند و در مجموع ذخیره‌گاه ارزشمندی در حوزه محیط‌زیست محسوب می‌شد تا این‌که دلایل مختلفی نظیر خشکسالی، قطع درختان، استفاده بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی هر دو دریاچه را با بحران بی‌آبی و خشکی مواجه و درختان منطقه نیز برای استفاده از زغال و سایر محصولات بریده شدند تا روند نابودی این منطقه در کشاکش بی‌تفاوتی تصمیم‌سازان استان آغاز شود.

دبیر مؤسسه ۱۳ فروردین در این رابطه گفت: ذخیره‌گاه زیست سپهر ارژن پریشان از اولین ذخیره‌گاه‌های ثبت شده در سازمان یونسکو است و بی‌شک ارزش اکولوژیکی و تنوع زیستی منطقه آنچنان غنی بوده که در مراحل اولیه ارزیابی بدون هیچ مشکلی به ثبت جهانی یونسکو رسیده است.

به جز یک تا دو چشمه بسیار کوچک در دریاچه پریشان که فقط آب پرندگان ساکن را تأمین می‌کند دیگر آبی در پریشان نیست و در سال هیچ‌گونه پرنده مهاجری در پریشان فرود نمی‌آید. وی افزود: در ارتفاعات و در کوه‌های شرقی ذخیره‌گاه ارژن پریشان در جنوب خان‌زنیان و حسین‌آباد، زرشک و گونه‌های دیگر پوشش‌های انبوهی را به وجود آورده‌اند. با این وجود بررسی اکولوژیکی ذخیره‌گاه زیست سپهر ارژن پریشان به ما نشان می‌دهد که وضعیت این منطقه به شدت بحرانی است و تا سال‌های متمادی نیاز به حفاظت، نگهداری و کاستن تنش‌های به وجود آمده در این منطقه توسط انسان‌ها دارد.

وی با اشاره به خشک شدن نی‌زارهای پریشان بیان‌کرد: جوامع درختچه گز در بستر پریشان به‌خصوص در شرق و غرب آن رو به گسترش است و گونه‌های علفی از خانواده اسفناجیان سطح تمام بستر پریشان را پوشانده‌اند.

این فعال حوزه محیط‌زیست بیان‌کرد: آتش‌سوزی‌های مداوم چه زیر سطحی و چه رو سطحی در فصول مختلف به‌خصوص فصل گرم یکی از بزرگ‌ترین معضلات پریشان و جوامع محلی اطراف پریشان است.

وی با اشاره به این‌که انبوه مواد آلی بستر پریشان توسط آتش‌سوزی‌ها از بین می‌رود، گفت: افزایش چاه‌ها و چهارفصل شدن کشاورزی و سیستم‌های نوین آبیاری و کشت‌های زیر پلاستیکی منجر به پمپاژ آب از اعماق زمین در تمام فصول شده و بزرگ‌ترین تالاب آب شیرین ایران به آنچنان مصیبتی گرفتار شده که قرار است آب از ده‌ها کیلومتر دورتر با ساخت یک سد به آن منتقل شود.

کاظمینی با اشاره به حال و روز جنگل زاگرس در محدوده ذخیره‌گاه زیست سپهر ادامه‌داد: گونه‌های گیاهی جنگل، به علت کشت‌های زیر اشکوب و مصرف آب باران برای این کشت‌ها از سالیان گذشته چنان ضعیف شد که آفت سوسک چوب‌خوار به جان آنها افتاده و باعث خشکیدگی شاخه و حتی تنه در بعضی از آنها شده است.

وی گفت: شخم و چرای دام اجازه رشد هیچ‌گونه نهال بر روی زمین بستر جنگل نمی‌دهد و عملاً جنگل پیر و بدون زادآوری شده، آتش‌سوزی در کوهستان و قطع درختان برای تولید زغال و ایجاد کوره‌های زغال‌سازی به علت قیمت بالای آن نیز یکی از بزرگ‌ترین مشکلات جنگل در این منطقه است که روز به روز بر شدت آن افزوده می‌شود.

دبیر مؤسسه ۱۳ فروردین افزود: فشارهای زیاد برای گسترش صنایع و توسعه ناپایدار درون جنگل از مشکلات دیگر است و سرانجام جاده‌سازی‌های بسیار زیاد در درون جنگل، چه دشت و چه ارتفاعات، آخرین ضربه‌ها را به جان جنگل وارد می‌سازد.

کاظمینی گفت: اخیراً هم عده‌ای به دنبال جدا کردن منطقه دشت برم از حوزه جغرافیایی شهرستان کازرون و الصاق آن به شهرستان کوه چنار هستند که این اتفاق ناخوشایند می‌تواند بزرگ‌ترین ضربه بر پیکر مدیریت یکپارچه منطقه باشد و به عنوان یک نمره منفی در پرونده ذخیره‌گاه ثبت شود.

 

وی اظهارکرد: قطعاً سازمان محیط‌زیست نباید اجازه تقسیم ذخیره‌گاه را در تقسیمات کشوری بدهد چرا که قبلاً در مورد مناطق چهارگانه اتفاقات مشابهی داشته‌ایم و عملاً بخش‌هایی از آن مناطق ارزش اکولوژیکی خود را از دست داده‌اند و حال این موضوع با توجه به جهانی بودن ذخیره‌گاه تحت هیچ شرایطی نباید اتفاق بیفتد و لازم است مدیریت یکپارچه موجود حفظ شود.