حذف پیمانکار داخلی از مناقصات بین‌المللی به دلیل ناآشنایی به قوانین

حذف پیمانکار داخلی از مناقصات بین‌المللی به دلیل ناآشنایی به قوانین ‌شهره حقی- مشاور حقوق کسب‌وکار گفت: باوجود آشنایی نسبتاً کامل جامعه پیمانکاران ایرانی با شرایط عمومی و خصوصی پیمان، حضور آنها در رقابت‌های جهانی به دلیل عدم همگرایی با نظام قراردادهای بین‌المللی، با موانع جدی مواجه شده است. به گزارش مناقصه‌مزایده، مصطفی‌خلیلی تصریح ‌کرد: […]

حذف پیمانکار داخلی از مناقصات بین‌المللی به دلیل ناآشنایی به قوانین

‌شهره حقی- مشاور حقوق کسب‌وکار گفت: باوجود آشنایی نسبتاً کامل جامعه پیمانکاران ایرانی با شرایط عمومی و خصوصی پیمان، حضور آنها در رقابت‌های جهانی به دلیل عدم همگرایی با نظام قراردادهای بین‌المللی، با موانع جدی مواجه شده است.

به گزارش مناقصه‌مزایده، مصطفی‌خلیلی تصریح ‌کرد: برای تبیین و بررسی این مسأله می‌توان به عدم اشراف بر قراردادهای EPC اشاره کرد؛ اجرای قراردادهای EPC با دارا بودن نکات کاربردی و مثبت همچنان در فضای پیمانکاری ایران ناشناخته بوده و یکی از تبعات اصلی و مهم این عدم شناخت را می‌توان حذف پیمانکار داخلی از رقابت با شرکت‌های خارجی دانست که سالیان متمادی به‌صورت حرفه‌ای نسبت به انجام امور پیمان‌ها به روش EPC در جامعه بین‌المللی مشغول به فعالیت هستند.

وی افزود: از سوی دیگر پیمانکاران ایرانی به جهت عدم آشنایی با این نوع از فرایند انعقاد قرارداد‌ها از فرصت شرکت در مناقصات گوناگون و حضور در قراردادهای بین‌المللی محروم شده و این امر تداوم فعالیت آنها را با مشکل جدی مواجه خواهد کرد.

خلیلی ادامه‌ داد: در مقابل شرکت‌های خارجی به دلیل اطمینان کارفرمایان و یا صاحبان کار در خصوص دو مسأله بااهمیت شامل «مبلغ نهایی» و «زمان قطعی پایان کار»، رویکرد اصلی خود را مبتنی بر قراردادهای EPC بنا نهاده و با در نظر گرفتن مزایا و معایب این نوع از منظر کارفرمایان و پیمانکاران، حضور حرفه‌ای خود را در پروژه‌های بین‌المللی حفظ کرده‌اند.

وی گفت: اما این مسأله مهم در ایران مغفول مانده و نیاز است که تمهیدات لازم برای همگرایی هر چه بیش‌تر فعالیت حرفه‌ای و تخصصی کارفرمایان و پیمانکاران داخلی به این نوع از قرارداد‌ها اندیشیده شود.

مشاور حقوق کسب‌وکار افزود: پروژه‌های EPC دارای ویژگی‌های خاص و مبتنی بر کنترل و برنامه‌ریزی هستند و در این روش ۳ آیتم مهندسی، تأمین و ساخت در قالب یک قرارداد انجام می‌یابد؛ EPC مخفف واژگان engineering (مهندسی)، procurement (تأمین)، construction (ساخت) است.

خلیلی افزود: همزمان با امضا و تبادل قرارداد EPC، پیمانکار مطابق با اسناد و مدارک مناقصه تعهدات خود را پذیرفته و در این راستا می‌تواند با به‌کارگیری پیمانکاران فرعی بخش‌هایی از تعهدات خود را برون‌سپاری کند.

وی یادآور شد: این تیپ قرارداد از پیچیدگی‌های خاص برخوردار بوده و مستلزم این است که از خدمات کارشناسان دارای تخصص لازم بالأخص کارشناسان حقوقی و نیز کارشناسان فنی مرتبط با موضوع پیمان، به‌عنوان مشاور در این نوع از قرارداد‌ها استفاده شود.

به گفته خلیلی از الزامات و اطلاعات موردنیاز یک کارشناس خبره در قراردادهای EPC می‌توان به آشنایی با قوانین و مقررات مربوطه، خدمات مهندسی محلی، کارکنان نظارتی محلی و… اشاره کرد.

مشاور حقوق کسب‌وکار با بیان این‌که دلیل اصلی صاحبان کار، کارفرمایان و نیز شرکت‌های خارجی در ترجیح یک قرارداد EPC بر سایر قرارداد‌ها اطمینان از هزینه‌هاست چراکه در این قراردادها، پیمانکار موظف است پروژه را بدون اعمال هرگونه تغییر در هزینه‌ها به‌ کارفرما یا صاحب‌کار تحویل دهد، افزود: البته نباید ازنظر دور داشت که اعمال تغییرات از سوی کارفرما یا صاحب‌کار، مذاکرات و توافقات بعدی در خصوص قیمت و تغییرات را نیز در پی خواهد داشت.

وی ادامه‌ داد: فارغ از توضیحات اجمالی و مثال فوق، جهت معرفی شرکت‌ها و پیمانکاران داخلی در قراردادهای بین‌المللی باید هرچه سریع‌تر تحقیقات و بررسی‌های لازم در خصوص انعقاد این نوع از قرارداد‌ها و ارایه آموزش‌های دقیق و استاندارد در دستور کار متولیان امر قرار گرفته و پیرو آن فرصت‌های مهم و سازنده را در مناقصات بین‌المللی مغتنم شمرد؛ به‌نحوی‌که بتوان با اشراف و آشنایی با این مقوله و آموزش نیروهای متخصص، حضور در پروژه‌های مطرح و کارآمد را برای جامعه کارفرمایان و پیمانکاران ایرانی به ارمغان آورد.

خیلیل یادآور شد: البته ناگفته نماند که اخیراً کارفرمایان داخلی نیز برای کاهش ریسک در پروژه‌های عمرانی و صنعتی، رویکرد خود را مبتنی بر واگذاری پروژه‌ها به‌صورت EPC گذاشته‌اند که این مسأله اهمیت موضوع و پرداختن جدی به این مقوله را دو چندان می‌کند.

 

وی گفت: در حقیقت انجام امور پیمانکاری در ایران و جهان مستثنا از تغییر رویکرد‌ها نبوده و لازم است متصدیان این حوزه در داخل کشور جهت تأمین منافع حداکثری و حضور فعال در پروژه‌ها و قراردادهای بین‌المللی و در رقابت با شرکت‌های خارجی، خود را با شرایط روز منطبق کرده و با پیاده‌سازی نظام مدیریت پروژه‌ها به روش EPC بیش‌ازپیش خود را به‌ نظام قراردادهای بین‌المللی نزدیک کنند تا بتوانند با کارفرمایان خارجی تعامل و همکاری و متقابلاً با پیمانکاران خارجی قدرت رقابت بیش‌تری داشته باشند.