سیاست گذاری نا مشخص دولت برای تغیین قیمت سنگ آهن و انرژی

رییس خانه معدن ایران انتقاد کرد

سیاست گذاری نا مشخص دولت برای تغیین قیمت سنگ آهن و انرژی

رییس خانه معدن ایران گفت: براساس مطالعات اقتصادی صورت گرفته توسط بانک جهانی، ایران جزو ۱۰ کشور برتر با بالا‌ترین میزان ذخایر فلزات اساسی معرفی شده است.

به گزارش معدن‌نامه، محمدرضا‌بهرامن افزود: سنگ آهن و انرژی دو ماده اولیه و حیاتی برای تولید فولاد در کشور هستند که سیاست‌های بلندمدت برای آن مشخص نشده و برای تولیدکنندگان فولاد معلوم نیست که دولت کدام سیاست‌گذاری را برای تعیین قیمت سنگ‌آهن و انرژی دنبال می‌کند.

تولیدکنندگان ایرانی فولاد، از وجود سنگ‌آهن فراوان با کیفیت بالا و انرژی ارزان که برای تولید آهن اسفنجی نیاز است، بهره می‌برند اما بخش فولاد در ایران به وسیله تعرفه‌های واردات، محافظت می‌شود و در عین حال برای تولید محصولاتی با ارزش افزوده بالا، نیاز به غلبه بر چالش‌های متعددی از جمله بهره‌وری نیروی کار است.

بهرامن در خصوص بازار تقاضای سنگ‌آهن پیش‌بینی‌کرد: افزایش تقاضای داخلی برای تولید سنگ‌آهن با احتمال زیادی تشدید خواهد شد زیرا ایران خواستار ۳ برابر کردن تولید فولاد در ۱۰ سال آینده است.

او افزود: برنامه‌ریزی برای تولید ۵۵ تا ۶۰ میلیون تن فولاد تا سال ۱۴۰۴ باید در حالی مطرح شود که زیرساخت‌های آن فراهم شده و با توجه به مشکل آب نیز ممکن است تغییراتی در جانمایی کارخانه‌های فولاد صورت گیرد چراکه چالش دیگر در صنعت فولاد کشور این است که آیا جانمایی صورت گرفته برای احداث این کارخانه‌ها درست بوده یا این‌که برخی کارخانه‌های جدید الاحداث به دلیل جانمایی نامناسب نمی‌توانند پس از بهره‌برداری نرخ بازگشت سرمایه را تأمین کرده و محصولی رقابتی را وارد بازار کنند؟

بهرامن گفت: با توجه به این‌که تولید فولاد در ایران با روش احیای مستقیم صورت می‌گیرد و به گاز و برق زیادی برای تولید نیاز دارد، این سؤال به وجود می‌آید که آیا کارخانه‌های فولاد در ایران می‌توانند پس از واقعی کردن قیمت‌ها، محصولی رقابتی را وارد بازار کرده و آن را صادر کنند؟

او افزود: براساس طرح جامع فولاد هدف نهایی، برای صنعت فولاد ایران دستیابی به ظرفیت تولید (۶۰-۵۵ میلیون تن) فولاد خام و حداقل سرانه مصرف ۴۲۱ کیلوگرمی در ‌سال ۱۴۰۴ در نظر گرفته شده است در حالی که هم‌اکنون ظرفیت تولید فولاد خام در کشور در مرز ۲۴ میلیون تن قراردارد.

بهرامن تصریح‌کرد: برآورد سرمایه‌گذاری برای اجرای طرح‌های منتخب فولادی به ۱۲٫۲ میلیارد یورو می‌رسد که این رقم ۱٫۶ میلیارد یورو نیز برای ایجاد زیرساخت‌ها همچون آب، ‌برق، گاز، خطوط حمل و نقل ریلی و جاده‌ای، تأسیسات بندری و… را باید افزود.

رییس خانه معدن ایران گفت: تولید جهانی فولاد در سال ۱۹۰۰ برابر با ۳٫۲۸ میلیون تن بوده است. این مقدار با افزایش ۷٫۶ برابری به رقم ۶٫۱۹۱ در سال ۱۹۵۰ رسیده و در نهایت به ۱۶۰۹ میلیون تن در سال ۲۰۱۶ میلادی افزایش یافته است. اگر میانگین میزان تولید فولاد سالیانه در اقتصاد جهانی در بازه‌های ده ساله در نظر گرفته شود، در تمامی این دوران، تولید فولاد علی‌رغم مواجه شدن با نوسانات، به خصوص در سال‌هایی که بحران مالی جهانی رخ داده است روندی رو به رشد و صعودی داشته است.

او افزود: آمار‌ها حاکی از رشد فولاد جهان به بیش از ۴۰درصد طی دو دهه اخیر بوده است.۵۹ برابر شدن تولید فولاد طی ۱۱۵ سال گذشته نشان از اهمیت بالای این صنعت و نقش آن در اقتصاد جهانی دارد.

بهرامن گفت: صنعت فولاد در فرایند توسعه کشور‌ها به شدت مورد تقاضا قرار دارد و یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی است که می‌تواند مواد موردنیاز سایر بخش‌هایی که در فرایند توسعه نقش دارند را تأمین کند.

او خاطرنشان‌کرد: در طی سالیان اخیر بیش‌ترین حجم تولید فولاد مربوط به کشورهای آسیایی بوده و از سهم اروپا و آمریکا به شدت کاسته شده است. در بین مناطق در نظر گرفته شده تنها دو منطقه خاورمیانه و آسیا توانسته است سهم ۳۷٫۱ درصدی خود را از سال ۱۹۹۵ افزایش و به دو و ۶۹ درصدی در سال ۲۰۱۵ برسانند، و بیش‌ترین تولیدکنندگان فولاد در سال ۲۰۱۶ میلادی کشورهای چین، ژاپن و هند بوده‌اند.

بهرامن گفت: تولید چین در این سال برابر ۴٫۸۰۸ میلیون تن بوده است و تولید فولاد این کشور تقریباً ۸ برابر تولید فولاد ژاپن و ۱۰ برابر تولید هند به عنوان سومین تولیدکننده فولاد در دنیاست و این ۳ کشور در حدود ۶۳ درصد فولاد دنیا را تولید می‌کنند.

او افزود: پس از این کشور‌ها روسیه با ۷۰٫۸، کره‌جنوبی با ۶۸٫۵، آلمان با ۴۲، ترکیه با ۳۳٫۱، برزیل با ۳۱٫۲، اکراین با ۲۴٫۲ و ایتالیا با ۲۳٫۳ بیش‌ترین تولید فولاد را در سال ۲۰۱۶ داشته‌اند، لذا منطقه آسیا به دلیل تأمین ۶۳ درصد از فولاد دنیا نه تنها در مقابل نوسانات بازارهای جهانی ایستادگی کردند بلکه نوسانات این منطقه به دیگر نقاط جهان نیز سرایت کرد و بازار‌ها را تحت تأثیر نوسانات خود قرارداد.

بهرامن گفت: اما منطقه خاورمیانه نیز از جمله مناطقی بود که از سال ۱۹۹۷ تا به امروز تنها در دو سال ۱۹۹۸ و ۲۰۱۵ که بحران‌های مالی شرق آسیا و مازاد ظرفیت فولاد به‌وجود آمده رشد منفی را تجربه کرده است و در دیگر سال‌ها همواره با افزایش تولید فولاد خود روبه‌رو بوده است، به‌طوری‌که این منطقه رشد ۶٫۶ درصدی را از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۶ تجربه کرده است. تولید این منطقه در سال ۲۰۱۵ در حدود ۰٫۵ درصد کاهش و سپس در سال ۲۰۱۶ در حدود ۷ درصد افزایش داشت.

بهرامن خاطرنشان‌کرد: مصرف فولاد با توجه به درجه توسعه‌یافتگی کشور‌ها می‌تواند تغییر کند به این معنی که کشور‌ها در ابتدای مسیر توسعه میزان قابل توجهی فولاد مصرف کرده و پس از آن‌که به توسعه رسیدند از مصرف خود می‌کاهند با توجه به این واقعیت انتظار بر آن است که کشورهای توسعه‌یافته فولاد کم‌تری مصرف کنند و در مقابل کشورهای در حال توسعه مقدار بیش‌تری فولاد به مصرف برسانند، لذا میزان توسعه‌یافتگی کشور‌ها را می‌توان با مصرف سرانه فولاد آنها مورد مطالعه قرارداد.

او افزود: بر این اساس کشورهای مثل ایران، کره‌جنوبی، هند، چین، برزیل و ترکیه به‌عنوان کشورهای در حال توسعه در نظر گرفته شده‌اند.

بهرامن گفت: ایران به عنوان کشوری در حال توسعه دارای سرانه مصرف فولاد ۷٫۲۳۸ کیلوگرم است که این میزان نسبت به دوره ۶ ساله گذشته به میزان ۱۵ درصد افت داشته، میزان سرانه مصرف فولاد در خاورمیانه در این مدت ۲۵۲ کیلوگرم ثبت شده، به این ترتیب جمهوری اسلامی ایران به میزان ۱۳٫۳کیلوگرم کم‌تر است.

رییس خانه معدن ایران تصریح کرد: سهم ایران از تولید فولاد با روش کوره قوس الکتریکی (احیای مستقیم) در ۴ ماهه ۲۰۱۷ طی سال گذشته ۸۷٫۸ درصد بود در حالی‌که متوسط دنیا به میزان ۲۵٫۳ درصد ثبت شد یعنی سهم ایران با روش تولید احیای مستقیم نزدیک به ۲٫۵ برابر متوسط جهان است و بقیه به روش کوره بلند (استفاده از زغال‌سنگ) صورت می‌گیرد.

بهرامن با اشاره به آمار‌ها طی ۴ ماه ۲۰۱۷ گفت: تولید شمش فولادسازان نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۱۶ رشد ۱۴٫۳ درصدی داشته و در عین حال تولید فولاد خام ایران طی مدت ۴ ماه نخست ۲۰۱۷ میلادی، ۶ میلیون و ۳۶۹ هزار تن فولاد خام بوده است که در مقایسه با رقم مدت مشابه سال قبل رشد ۱۴٫۳درصدی داشته است.

او گفت: رشد اقتصادی جهان و مناطق مختلف در افزایش یا کاهش تولید فولاد نقش قابل توجهی برجای می‌گذارد هنگامی که اقتصاد جهانی با رونق روبه‌روست تولید این صنعت افزایش می‌یابد و با به‌روز کردن برنامه رکود در آن، میزان تولید فولاد کاهش می‌یابد.

 

بهرامن تصریح کرد: رشد اقتصاد جهانی در سال ۲۰۱۶ برابر۳٫۲ درصد بوده که این نرخ در حدود۰٫۱ درصد کم‌تر از میزان پیش‌بینی شده در ژوئن ۲۰۱۶ میلادی بوده است، و با توجه به پیش‌بینی بانک جهانی، رشد اقتصاد جهانی با افزایش اندک به ۲٫۷ در سال ۲۰۱۷ و ۲٫۹ در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ خواهد رسید لذا، با توجه به اصلاحیه پیش‌بینی بانک جهانی در خصوص دستیابی کشورهای در حال توسعه به رشد اقتصادی ۳٫۴درصدی در سال ۲۰۱۷، که ایران نیز در زمره این کشورهاست، به رشد اقتصادی ۲٫۴ درصد (کاهش ۰٫۱واحدی) این واحد را تقویت می‌کند که چنان‌چه رشد مثبت در کشورهای در حال توسعه به‌وجود ‌آید، تقاضا برای فولاد طی دو سال آتی افزایش خواهد یافت.