نظریات شناور و مشکلات ایستا

نظریات شناور و مشکلات ایستا مجتبی قدیری پیشنهاد شناور شدن ساعت کاری کارمندان دولت برای کاهش ترافیک مهر ماه توسط حسن‌پورسیدآقایی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران در شورای شهر، مطرح شد. طرحی که بیش از آن‌که عملی باشد، نظریه‌پردازی  محسوب می‌شود. چرا که به هیچ عنوان زیرساخت‌ها و زمینه‌های اجرای آن فراهم نیست و […]

نظریات شناور و مشکلات ایستا

مجتبی قدیری

پیشنهاد شناور شدن ساعت کاری کارمندان دولت برای کاهش ترافیک مهر ماه توسط حسن‌پورسیدآقایی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران در شورای شهر، مطرح شد. طرحی که بیش از آن‌که عملی باشد، نظریه‌پردازی  محسوب می‌شود. چرا که به هیچ عنوان زیرساخت‌ها و زمینه‌های اجرای آن فراهم نیست و این‌که هر ساله در ماه‌های پایانی تابستان چنین طرح‌هایی از سوی برخی مسؤولان مطرح می‌شود، جای بسی تعجب دارد!

مهم‌ترین دلیل ترافیک مهر ماه استفاده از خودروهای شخصی برای رساندن فرزندان به مدارس است و این‌که والدین ساعات کاری خود را حتماً با ساعت مدارس تنظیم می‌کنند تا بتوانند کودکان خود را به موقع به مدرسه برسانند. حال این‌که چگونه قرار است با شناور کردن ساعات کاری کارمندان دولت، مشکل ترافیک مهر ماه حل شود؛ مصداق همان مثل معروف «پرتغال فروش را پیدا کنید» است.

بیش از آن‌که از شناور شدن ساعات کاری صحبت کنیم، باید از کاهش تقاضا برای سفرهای درون‌شهری سخن بگوییم و این‌که چگونه می‌توانیم شهروندان را ترغیب کنیم تا از خودروی شخصی کم‌تر استفاده کنند. موضوعی که کم‌تر به آن پرداخته می‌شود، در حالی‌که مهم‌ترین مشکل ترافیک، استفاده از خودروهای شخصی، خصوصاً  خودروهای تک‌سرنشین است؛ با توجه به این‌که طرح‌هایی مثل همسفر‌یاب می‌تواند استفاده از خودروهای تک‌سرنشین را کاهش دهد، کماکان شاهد مخالفت برخی نهاد‌ها با این طرح هستیم. هر چند آنها نیز دلایل خود را دارند.

این‌که چرا شهروندان ترجیح می‌دهند از خودروی شخصی برای رفت‌وآمد خود استفاده کنند، دلایل متفاوتی دارد. مهم‌ترین علت آن عدم داشتن سرویس مناسب برای رفت‌وآمد به سر کار است و این امر باعث شده تا شهروندان برای کاهش هزینه‌های سفرهای درون‌شهری و سهولت و راحتی از خودرو شخصی استفاده کنند. کاری که سال‌هاست از سوی بسیاری از شاغلان انجام می‌گیرد و امروزه اگر قرار باشد برای این افراد سرویس رفت‌وآمد هم فراهم کرد با توجه به عادت دیرینه‌شان به راحتی خودروی شخصی خود را کنار نمی‌گذارند.

شاهد این مثال ورود خودروهای شخصی قبل از ساعات طرح ترافیک به این محدوده طرح ترافیک است که مشاهده می‌شود داخل بسیاری از این خودرو‌ها، افراد در ساعات اولیه روز، خواب هستند.

یکی دیگر از دلایل ترافیک مهرماه، عدم اجازه به والدین برای سوار کردن فرزند خود در سرویس اداری است. با توجه به این‌که فرزند آنها در نزدیکی محل کارشان به مدرسه می‌رود، مجبور هستند برای تردد خود و فرزندانشان به محل کار از خودروی شخصی استفاده کنند.

نبودن جای پارک نیز یکی از مهم‌ترین دلایل ترافیک شهری است که می‌توان گفت عملکرد شهرداری در این خصوص بسیار ضعیف بوده است و در این سال‌ها با توجه به توسعه شهر به صورت عمودی و فروش تراکم، شاهد هستیم که شهرداری در خصوص کمبود پارکینگ‌های ساختمانی فقط به دریافت پول از درخواست کنندگان تراکم ساخت بسنده نموده است.

ضعف فرهنگ رانندگی را نیز نباید نادیده گرفت. کاری که سال‌هاست از سوی برخی دستگاه‌ها برای ارتقای آن تلاش می‌شود اما هنوز این تلاش‌ها مثمر‌ثمر نبوده است. این‌که تخلفات راهنمایی و رانندگی با جریمه و دریافت پول حل‌وفصل شود، یکی از دلایلی است که بسیاری از افراد ترسی از تخلف در رانندگی نداشته باشند. اگر مثلاً قرار باشد راننده خاطی به مدت ۱۰ روز در ساعت خاصی خود را به کلانتری محل معرفی نماید و دفتری را امضا نماید و در کلاس‌های مقررات راهنمایی ‌و رانندگی شرکت کند و در آخر با اخذ یک آزمون سخت مجوز دوباره رانندگی بگیرد، با توجه به مشغله کاری بسیاری از رانندگان، شاهد آن خواهیم بود که دیگر کسی در حین رانندگی تخلف نمی‌کند.

این‌‌ها چند دلیل ساده افزایش ترافیک تهران است. حالا قرار است با شناور کردن ساعات کاری کارکنان دولت این معضل را حل کنیم! به جرأت می‌توان گفت این طرح اصلاً قابلیت اجرا شدن ندارد چه برسد به این‌که بتواند بخشی از مشکلات ترافیک را حل‌وفصل کند. امیدواریم معاون جدید حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران که سال‌ها در زمینه حمل‌و نقل ریلی فعالیت داشته‌، سابقه درخشان خود را با نظریات ساده شناور درب رابر مشکلات ایستای ترافیک زیر سؤال نبرد.