خرما؛ مرهم فراموش شده‌ای برای رفع محرومیت کرمان

تکاپو در بزرگ‌‌ترین نخلستان‌های کشور خرما؛ مرهم فراموش شده‌ای برای رفع محرومیت کرمان جنوب کرمان مقام نخست تولید خرما در کشور را به خود اختصاص داده است اما عدم برند‌سازی و بازاریابی و سرمایه‌گذاری در فرآوری این محصول مشکلی است که همچنان کشاورزان را آزار می‌دهد. به گزارش مهر، همه ساله در کشور حدود یک […]

تکاپو در بزرگ‌‌ترین نخلستان‌های کشور

خرما؛ مرهم فراموش شده‌ای برای رفع محرومیت کرمان

جنوب کرمان مقام نخست تولید خرما در کشور را به خود اختصاص داده است اما عدم برند‌سازی و بازاریابی و سرمایه‌گذاری در فرآوری این محصول مشکلی است که همچنان کشاورزان را آزار می‌دهد.

به گزارش مهر، همه ساله در کشور حدود یک میلیون تن خرما در تولید می‌شود که استان کرمان سهمی ۳۰۰هزار تنی از این محصول را به خود اختصاص داده است، هر چند کرمان رتبه نخست تولید خرما را ندارد اما مقام نخست سطح زیر کشت نخلستان‌ها در کشور را یدک می‌کشد و عقب‌ماندگی در تولید نیز به دلیل قدیمی بودن نخل‌‌ها در برخی از شهرستان‌های جنوبی کرمان است.

طبق گفته فرماندار بم تنها در این شهرستان سالانه معادل ۳٫۵ میلیون بشکه نفت، خرما صادر می‌شود و این نشان از توان بالایی اقتصادی استان در این خصوص دارد، پتانسیلی که تا کنون به خوبی از آن استفاده نشده است.

طبق گفته فرماندار بم تنها در این شهرستان سالانه معادل ۳٫۵ میلیون بشکه نفت، خرما صادر می‌شود و این نشان از توان بالایی اقتصادی استان در این خصوص دارد، پتانسیلی که تاکنون به خوبی از آن استفاده نشده است

هر چند تلاش‌هایی برای کشت گونه‌های جدید و پرثمر خرما شروع شده اما کشت‌های سنتی برجای مانده از دهه‌های گذشته موجب هدررفت آورده‌های کشاورزی در این بخش می‌شود.

برای رفع این مشکل تکثیر ارقام پر ثمر در دستور کار قرار گرفته و در سال جاری ۳هزارو۶۵۰ نهال بین کشاورزان توزیع شده است.

شرق استان کرمان و به خصوص بم مرکز تولید رطب مضافتی است که در کشور مشتری‌های پر و پا قرصی دارد اما این جنوب کرمان است که بیش‌ترین نخلستان‌های استان را دارد و پتانسیل بالقوه اقتصادی را در خود جای داده است.

در این بخش از استان کرمان بیش از ۲۶ هزار هکتار باغ زیر کشت نخلستان‌های قرار گرفته است که شامل دیم و غیردیم می‌شود که کلوته و مضافتی مهم‌ترین ارقام این نخلستان‌ها به شمار می‌آیند.

۱۰هزارو۷۵۳ هکتار از باغ‌های منطقه زیر کشت رقم کلوته و ۱۵هزارو۳۶۲ هکتار به تولید رقم مضافتی اختصاص دارد و نکته قابل توجه این است که در تولید ۶۶هزار تن خرمای کلوته و ۹۴هزار تن خرمای مضافتی و حدود ۱۰هزار تن نیز از سایر ارقام از هیچ‌گونه سم و کود شیمیایی استفاده نمی‌شود.

پتانسیل‌های اقتصادی خرمای جنوب کرمان با وجود محرومیت‌های شدیدی که در این منطقه وجود دارد اما نتوانسته درمانگر محرومیت‌های جنوب باشد دلیل این انفعال هم عدم برنامه‌ریزی صحیح بوده است.

بازارهای جهانی به روی خرماکاران باز نشده است

در واقع خرمای ایران هنوز نتوانسته جای مناسبی در بازار جهانی پیدا کند اگر به بازار خرمای کشورهای عربی سری بزنید، این بزرگ‌‌ترین بازار مصرف جهان کم‌تر به سراغ خرمای ایران آمده است و دلیل این امر هم عدم بازاریابی و سپردن بازار به کشورهای رقیب بوده است.

چون بازار داخلی ایران خود متقاضی اصلی این خرما است کشاورزان کم‌تر به فکر تولید صادرات‌محور بوده‌اند و به همین دلیل نیز صنعت بالادستی خرما و فرآوری محصول نیز در دستور کار قرار نگرفته است.

اکثر کشورهای صادر کننده در بازار جهانی کشورهایی هستند که هم از نظر کیفیت و هم کمیت بسیار عقب‌تر از ایران هستند اما همین کشور‌‌ها در زمینه بازاریابی، بسته‌بندی، برندسازی چنان پیشرفت کرده‌اند که می‌توانند محصول بی‌کیفیت خود را چندین برابر قیمت خرمای با کیفیت ایرانی به فروش برسانند.

چون بازار داخلی ایران خود متقاضی اصلی این خرما است کشاورزان کم‌تر به فکر تولید صادرات محور بوده‌اند و به همین دلیل نیز صنعت بالادستی خرما و فرآوری محصول نیز در دستور کار قرار نگرفته است

اما پس از سال‌ها حالا خرمای جنوب کرمان قدم‌هایی در بازار جهانی برداشته است و حالا خرما را به روسیه، افغانستان، پاکستان و آسیای میانه و هند صادر می‌کند.

این گام‌های سست در حالی برداشته شده است که به نظر می‌رسد دولت باید به محرک اصلی برای رونق خرمای ایران در بازار جهانی تبدیل شود.

سیدیعقوب‌موسوی، رییس جهاد کشاورزی جنوب کرمان می‌گوید: یکی از سیاست‌های سال‌های اخیر در حوزه کشاورزی تولید صادرات محور است و در همین زمینه نیز گام‌های خوبی برای صادرات خرما به کشورهای مختلف برداشته شده است.

وی با اشاره به راه‌اندازی گمرک و فرودگاه در جیرفت گفت: این پتانسیل‌‌ها در جنوب کرمان در بهبود وضعیت صادرات تأثیر‌گذار است اما باید مارکتینگ در بحث کشاورزی جدی تر پیگیری شود.

موسوی افزود: محصول خرمای جنوب کرمان کاملاً ارگانیک است، ما با تولید سالانه ۲۰۰هزار تن در طول سال مقام اول تولید ارقام تجاری را داریم که شامل مضافتی و کلوته است.

رییس جهاد کشاورزی جنوب کرمان بیان کرد: از سرمایه‌گذاری در این بخش حمایت می‌کنیم و امیدواریم کشاورزان و سرمایه‌گذاران در این زمینه فعال شوند.

۲۵ درصد خرمای تولیدی کرمان صادر می‌شود

رییس انجمن خرمای استان کرمان نیز حرف‌های زیادی دارد و به تولید ۳۰۰هزار تنی خرما در کرمان در سال اشاره می‌کند و به مهر می‌گوید: ۵۰ درصد خرمای صادراتی کشور در کرمان تولید می‌شود.

وی به لزوم تثبیت قیمت خرما اشاره کرد و افزود: یکی از مشکلات ما این است که باید خرما را در سردخانه‌ها انبار کنیم و تا رمضان سال آینده صبر کنیم و بعد خرما را بفروشیم.

مشایخی بیان کرد: برخی از دلالان هم از کمبود نقدینگی کشاورزان استفاده و محصول را با قیمت اندک خریداری می‌کنند اما در سال‌های اخیر خرید‌های حمایتی از کشاورزان موجب شده حضور دلالان کمرنگ‌تر شود.

وی بیان کرد: کشاورز توان بازاریابی در بازار جهانی را ندارد یا باید شرکت تعاونی قدر وجود داشته باشد و یا دولت حمایت کند اما این‌که بگوییم که ما پتانسیل داریم و باید در بازارجهانی حضور پیدا کنیم، فقط شعار است چون زمینه صادرات وجود ندارد.

وی صادرات را امری تخصصی و نیازمند به حمایت دولت دانست و افزود: نگویید کشاورز محصول را صادر کند چون حتی در بازاریابی محصول کشاورزی در بازار داخلی هم مشکلات عدیده‌ای وجود دارد که دولت نتوانسته آنها را حل کند.

 

برنامه‌ریزی به خصوص در زمینه باز کردن درهای جدید بازار جهانی به سمت تولیدات نخلستان‌های کرمان که رتبه نخست زیر کشت محصول و رتبه دوم تولید را دارد می‌تواند زمینه را برای ایجاد اشتغال و توسعه صنایع وابسته در استان فراهم کند.