مادران ورزشکار، نوزادان باهوش تر دارند

مادران ورزشکار، نوزادان باهوش تر دارند

استادیار فیزیولوژی ورزشی و عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم ورزشی و تربیت بدنی با تأکید بر اهمیت فعالیت بدنی متناسب در دوران بارداری گفت: مادران ورزشکار علاوه بر منتفع شدن از مزایای متعدد سلامتی و زایمان آسان، نوزادان باهوش تری هم به دنیا می‌آورند.

معصومه هلالی زاده در گفت‌و‌گو با ایرنا درباره تأثیر فعالیت‌های ورزشی در دوران بارداری، با اشاره به دستورالعمل و توصیه‌های انجمن زنان و زایمان آمریکا/american college of obstetricians and gynecologists در سال ۲۰۰۲ گفت: راهنمای جدید این انجمن در مورد ورزش در دوران بارداری و پس از زایمان، دوران بارداری را زمانی مهم و حساس برای تغییر و اصلاح شیوه زندگی معرفی و با صراحت به مادران باردار توصیه کرده است که اگر پیش از بارداری فعال بوده‌اند، در این دوران به فعالیت خود ادامه داده و اگر پیش از آن فعال نبوده‌اند، برای تأمین سلامت خود و فرزند، برنامه اصولی فعالیت ورزشی متناسب با سطح آمادگی و سلامت جسمی را تحت نظر پزشک و فیزیولوژیست ورزشی آغاز کنند.

وی ادامه داد: تعیین وضعیت تندرستی زنان در سال‌های آتی زندگی، در گرو اصلاح عادات آنان طی دوران بارداری است. در این راهنما ذکر شده است که هیچ دلیل مبنی بر تأثیر منفی فعالیت ورزشی اصولی در دوران بارداری وجود ندارد و زنان باردار باید پیش از بارداری، طی بارداری و پس از آن فعالیت ورزشی مستمر داشته باشند. علاوه بر این، توصیه‌های کاربردی مفیدی برای تمرین ورزشی در گروه‌های خاص شامل زنان مبتلا به دیابت، چاقی و پرفشاری خون و ورزشکاران رقابتی و حرفه‌ای ارایه شده است.

ورزش در بارداری؛ کاهش خطر ابتلا به دیابت، افزایش سطح آمادگی بدنی و…

فارغ‌التحصیل دکتری فیزیولوژی ورزشی از دانشگاه تهران در مورد تأثیر انجام فعالیت‌های ورزشی اصولی در دوران بارداری بر رشد و تکامل جنین و سلامت مادر نیز گفت: چاقی و اضافه وزن مهم‌ترین چالش جسمانی در دوره بارداری هستند و بهترین راه جلوگیری از مبتلا شدن به اضافه وزن در این دوران، ورزش منظم است. ورزش همچنین سبب می‌شود که پس از زایمان، بدن زودتر شکل طبیعی و عادی خود را بازیابد، چاقی شکمی سریع تر از بین برود و سینه‌ها دچار افتادگی نشوند.

وی یادآور شد: تحرک بدنی، سبب فعالیت بهتر دستگاه‌های تنفس، گوارش و گردش خون و رفع مشکل یبوست و تسریع خون‌رسانی به تمام قسمت‌های بدن به‌خصوص پا‌‌ها خواهد شد. علاوه بر این، نقش ورزش در تأمین سلامت روانی، اعتماد به نفس و آرامش فکری مادر در دوران بارداری انکارناپذیر است.

به گفته هلالی‌زاده، داشتن فعالیت ورزشی کافی در دوران بارداری کاهش خطر دیابت بارداری، افزایش سطح انرژی و سطح آمادگی بدن، تقویت عضلات ناحیه شکم، کاهش خستگی ناشی از حمل جنین، تسهیل و تسریع گردش خون و اکسیژن‌گیری مادر و جنین را به همراه دارد.

وی ادامه داد: فعالیت ورزشی منظم مادر در دوران بارداری، به ویژه فعالیت‌های هوازی، باعث اکسیژن رسانی بهتر به سلول‌های جنین به خصوص در سلول‌های مغزی و کاهش ریسک اختلالات مغزی پیش از تولد و هنگام تولد می‌شود.

مادران ورزشکار؛ نوزادان باهوش

دانش‌آموخته دوره پسادکتری کینزیومتریکس/kinesiomatrix از دانشگاه اورباناشمپین (UIUC) آمریکا با اشاره به نتایج یک مطالعه روی نوزادان متولد شده از زنانی که در طول دوره بارداری به‌طور پیوسته فعالیت ورزشی انجام می‌دادند، گفت: این مطالعه نشان داد نوزادان این زنان از سایر کودکان باهوش‌تر بودند و آمادگی قلبی عروقی بالاتری داشتند.

وی درمورد بهترین فعالیت‌های ورزشی برای دوران بارداری نیز توضیح داد: انجام هر فعالیت ورزشی با شدت متوسط مانند شنا، یوگا، پیاده‌روی تند، حرکات موزون و ایروبیک کم شدت مفید است. در میان انواع فعالیت‌ها، پیاده‌روی تنها ورزشی است که مادران باردار در هر مرحله بارداری، می‌توانند آن را شروع کنند و تا زمان زایمان از مزایای آن بهره‌مند شوند.

هلالی‌زاده درمورد پیامدهای کم تحرکی و نپرداختن به فعالیت‌های ورزشی منظم در دوران بارداری یادآور شد: کم تحرکی در هر دوره زندگی به ویژه دوره‌های خاص زندگی زنان مانند بلوغ، بارداری، شیردهی و یائسگی با پیامدهای منفی زیادی همراه است؛ چنان‌چه طبق گزارش انجمن پزشکی کانادا، خطر ابتلا به چاقی و بیماری‌های قلبی- عروقی به عنوان دومین عامل مرگ و میر زنان در سطح جهان را به‌طور قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد.

کم تحرکی عامل سرطان سینه، روده بزرگ و …

وی با اشاره به وجود آمار گوناگون در این زمینه گفت: کم‌تحرکی در زنان در حدود ۲۱ تا ۲۵ درصد عامل سرطان سینه و روده بزرگ، ۲۷ درصد عامل دیابت و حدود ۳۰ درصد عامل بیماری ایسکمیک قلب (عدم خون‌رسانی به عضله قلب) است. تمام این عوارض ناشی از تغذیه غیراصولی و سطح پایین تحرک بدنی است. همچنین ریسک بروز پوکی استخوان که به مراتب در زنان بالاتر و در حدود دو برابر مردان است، تحت‌تأثیر بی‌تحرکی به شدت بالا می‌رود.

این کارشناس فیزیولوژی ورزشی ادامه داد: آمار ابتلا به فقر کلسیم و شیوع پوکی استخوان در ایران، به مراتب بالاتر از سطح میانگین جهانی است؛ طوری که بیش از ۹۰ درصد ایرانیان با کمبود کلسیم مواجهند و براساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سن پوکی استخوان در زنان ایرانی به ۳۵ سال کاهش یافته است؛ در حالی که اجرای تمرینات ورزشی اصولی و برخورداری از سطح تحرک جسمانی کافی به دلیل وارد آوردن فشار مناسب روی استخوان‌‌ها از کاهش تراکم توده استخوانی و بروز پوکی استخوان جلوگیری می‌کند و با افزایش خون رسانی به اندام‌‌ها موجب تقویت عضلات و استخوان‌‌ها می‌شود.

تمرین بدنی منظم؛ زایمان آسان

وی در این مورد که آیا تمرین منظم در زایمان آسان تأثیرگذار است یا خیر گفت: فعالیت بدنی با منعطف ساختن مفاصل لگن و تقویت عضلات فعال در موقع زایمان، بدن را برای زایمان سریع‌تر و راحت‌تر آماده می‌کند. همچنین تحقیقات نشان داده زنانی ‌که در دوران بارداری منظم فعالیت ورزشی دارند، پس از زایمان به داروی مسکن کم‌تری نیاز دارند.

 

وی در مورد نکات مهم ورزشی در دوران بارداری خاطرنشان کرد: ورزش در دوران بارداری نباید با هدف کاهش وزن انجام شود؛ زیرا سبب تداخل در روند فیزیولوژیک بارداری و رشد جنین است. به هر حال، هدف اصلی از تمرین‌های بدنی در دوران بارداری حفظ حالت و وضع عضلات بدن و زیبایی اندام مادر است تا بتواند از نظر جسمی و روانی برای زایمان طبیعی و بی‌عارضه آماده شود. شرط اساسی برای ایمن بودن برنامه ورزشی در این دوران، پرهیز از خستگی مفرط و بروز مشکل دی‌هیدراسیون (کم‌آبی) بدن است. تنها خط قرمز انجمن زنان و زایمان آمریکا برای تمام زنان باردار، ورزش‌های پر زد و خورد و تماسی است که به دلیل افزایش خطر آسیب دیدگی منع شده‌اند.