نابودی تالاب‌‌ها برخی شهر‌ها را تهدیدمی‌کند

نابودی تالاب‌‌ها برخی شهر‌ها را تهدیدمی‌کند با همکاری همه جانبه و مدیریت اصولی، بحران تالاب‌ها قابل مدیریت است در غیر این صورت باید منتظر فاجعه باشیم. ما سالانه ۲۰ تریلیون دلار به خودمان خسارت می‌زنیم! بله؛ ۲۰ تریلیون دلار. به عبارتی سالانه معادل ۷۶ میلیون میلیارد (بیلیارد) تومان از جیب مردم جهان می‌رود و آنها […]

نابودی تالاب‌‌ها برخی شهر‌ها را تهدیدمی‌کند

با همکاری همه جانبه و مدیریت اصولی، بحران تالاب‌ها قابل مدیریت است در غیر این صورت باید منتظر فاجعه باشیم.

ما سالانه ۲۰ تریلیون دلار به خودمان خسارت می‌زنیم! بله؛ ۲۰ تریلیون دلار. به عبارتی سالانه معادل ۷۶ میلیون میلیارد (بیلیارد) تومان از جیب مردم جهان می‌رود و آنها همچنان به این وضع ادامه می‌دهند. رقمی که حتی نوشتن آن دشوار است.

به گزارش مهر، این رقم چیزی حدود ۷ برابر بودجه سالانه کشوری مانند ایران است که اگر درصدی از آن به یک اقتصاد تزریق شود می‌تواند باعث تحول جدی در آن شود. با محاسبه سهم خودمان از این خسارت متوجه می‌شویم چه منبع عظیمی در حال اتلاف و تخریب است.

همه این رقم عجیب تنها زیان مالی از بین رفتن تالاب‌ها در جهان است که متأسفانه کشور ما نیز سهم قابل توجهی از این خسران دارد. خسارت‌های دیگر، آثار بسیار محسوس‌تر و ملموس‌تری در کیفیت زندگی ما دارند و روز به روز شرایط را برای ادامه روال عادی زندگی در نقاط بحرانی دشوارتر می‌کنند.

فاجعه زیان‌های مالی، شاید کوچک‌ترین زیان از بین رفتن تالاب‌ها در نسبت با دیگر آسیب‌های فقدان آنها باشد. تخریب تالاب‌ها می‌تواند باعث تغییرات آب و هوا، خشکسالی، سیلاب، تخلیه شهرها، شیوع ریزگرد، از بین رفتن فرصت‌های گردشگری و مشاغل و منابع معیشتی مردم شود.

با این اوصاف هر چه زودتر از این روند جلوگیری نشود باید منتظر ویرانی بخش‌های بزرگی از منابع طبیعی و انقراض گونه‌های گیاهی و جانوری و همینطور مناطق قابل سکونت و رفاه بشر باشیم.

طبق برآوردها، زیست‌بوم‌های طبیعی سالانه ۳۳ تریلیون دلار ارزش خدماتی ایجاد می‌کند که ۴٫۹ تریلیون دلار آن به تالاب‌ها اختصاص دارد.

کشورهای پیشرفته جهان از دهه‌ها پیش برای جلوگیری از این روند پیش‌بینی‌هایی کرده‌اند که به کند شدن و در مواردی نتایج امیدوارکننده در حفاظت از تالاب‌ها منجر شده است تا جایی که برخی از تالاب‌ها از آستانه نابودی کامل بازگشته‌اند و امروز وضعیت نسبتاً مطلوبی دارند.

در ایران نیز بیش از یک دهه است که طرح حفاظت از تالاب‌ها طراحی و اجرایی شده که خوشبختانه در سال‌های گذشته نتایج خوبی به همراه داشته است. هر چند هنوز راه بسیاری تا نقطه مطلوب داریم و این پروسه زمان‌بر خواهد بود و با برنامه‌ریزی و هماهنگی همه بخش‌های مربوطه باید پیگیری شود.

اهمیت این اقدام زمانی آشکارتر می‌شود که بدانیم از ۴۲ نوع تالاب مختلف شناسایی شده در جهان، ۴۱ نوع آن در ایران وجود دارد و این زیست‌بوم بخش قابل توجهی از جغرافیای کشور را به نسبت کشورهای دیگر به خود اختصاص می‌دهد.

متأسفانه طی دهه‌های گذشته وضعیت خوبی بر تالاب‌های کشور حاکم نبوده است و به دلایل متعددی از جمله افزایش جمعیت، توسعه اقتصادی ناپایدار و مدیریت نادرست منابع آب کشور، تالاب‌ها در معرض خطر قرار گرفته‌اند تا جایی که برخی از تالاب‌ها تا مرز نابودی کامل پیش رفته‌اند.

برای پیشگیری، کنترل و اصلاح این روند از سال ۲۰۰۵ «طرح حفاظت از تالاب‌های ایران» در قالب همکاری دولت جمهوری‌اسلامی‌ایران، برنامه عمران ملل متحد و صندوق تسهیلات محیط‌زیست جهانی کلید زده شد.

رویکرد این طرح معرفی شیوه‌های مدیریتی جدید به منظور حفاظت و بهره‌برداری خردمندانه و پایدار از تالاب‌های کشور است.

تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد، بحران تالاب‌ها در صورت عزم عمومی و همکاری نهادهای مختلف و مرتبط و همچنین استفاده از شیوه‌های مدیریت صحیح و اصول علمی و کارشناسی، قابل کنترل بوده و این زیست‌بوم‌های ارزشمند را می‌توان به چرخه طبیعی خود بازگرداند.

امیدواریم با حمایت کلیه اقشار مردم، مسؤولین، مدیران و ساکنان بومی این مناطق، تهدید پیش روی تالاب‌ها را تبدیل به یک فرصت برای مشارکت مردم و ارتقای همکاری‌های بین بخشی در حل مسایل و مشکلات مشابه در کشور کنیم.