کلسترول غذایی و باورهای غلط

کلسترول غذایی و باورهای غلط امروز شاهدیم که تحولات بسیار عمیقی در سبک زندگی مردم پیدا شده و زندگی آرام روستایی و بی‌سروصدا ناگهان تبدیل به زندگی شهری شده که همراه آن بیماری‌های جدید دنیای غرب مردم را مبتلا کرده است. اندازه‌گیری کلسترول و چربی خون و مصرف دارو‌‌ها برای درمان آن‌ها، آنژیوگرافی، آنژیو پلاستی […]

کلسترول غذایی و باورهای غلط

امروز شاهدیم که تحولات بسیار عمیقی در سبک زندگی مردم پیدا شده و زندگی آرام روستایی و بی‌سروصدا ناگهان تبدیل به زندگی شهری شده که همراه آن بیماری‌های جدید دنیای غرب مردم را مبتلا کرده است.

اندازه‌گیری کلسترول و چربی خون و مصرف دارو‌‌ها برای درمان آن‌ها، آنژیوگرافی، آنژیو پلاستی و بای‌پس قلب در جامعه دغدغه کلامی مردم شده ولی همواره در این مبتلایان، کلسترول و سایر لیپو پروتئین‌های خونشان بهتر از حد نرمال بوده و افراد دارای کلسترول پائین به همان اندازه یا حتی بیش‌تر از افراد با کلسترول بالا، مبتلا به امراض قلبی شده‌اند و در نتیجه این سؤال در جامعه ی پزشکی امروز باید پاسخ داده شود که آیا وابستگی مستقیم و مؤثری بین کلسترول خون و امراض قلبی و یا دقیق‌تر بگوییم، بین کلسترول غذایی و کلسترول خون وجود دارد؟

آیا تبلیغات پی‌درپی سالیان اخیر که منجر به کاهش قابل توجه مصرف تخم مرغ در آمریکا و اروپا شده است باعث کاهش بروز امراض قلبی و عروقی شده است؟ متأسفانه شیوع این بیماری‌ها نه تنها با کاهش مصرف کلسترول‌های غذایی کاهش نیافته بلکه در نتیجه ی سایر عوامل مؤثر، سیر صعودی نیز پیدا کرده است.

طی تحقیقات متعدد در طول ۴۰ سال گذشته بر روی کلسترول‌های غذایی که سرآمد آنها تخم مرغ است و به‌ویژه مندرجات راهنمای تغذیه کشور آمریکا در سال ۲۰۱۵ ثابت شده که رابطه‌ای معنی‌دار بین کلسترول غذایی و امراض قلبی عروقی وجود نداشته و آنچه که امروز باید بسیار مهم و جدی انگاشته شود توجه مهم به کاهش قابل ملاحظه اسیدهای چرب اشباع و ترانس در رژیم غذایی است که در حال حاضر در دستور کار و اولویت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم قرار دارد.

آیا ارتباطی بین کلسترول غذایی با عوارض قلبی-عروقی وجود دارد؟

در گذشته تصور می‌شد که فقط غذاهای دارای کلسترول فراوان در افزایش کلسترول خون مؤثرند، اما امروزه ثابت شده، مقدار چربی اشباع غذا بیش‌تر از خود کلسترول، در افزایش کلسترول خون مؤثر است.

کلسترول خون و کلسترول غذایی، با این‌که از نظر شیمیایی یکسان هستند، اما این بیانگر یکسان بودن آنها در هر مورد نیست، و به همین دلیل است که تأثیر خوردن کلسترول غذایی بر سلامت می‌تواند تا حد بسیار زیادی متفاوت از پیامدهای داشتن کلسترول خون بالا باشد. لذا،

اولاً مقدار چربی‌های اشباع موجود در غذا(روغن‌های حیوانی و روغن نباتی جامد) بیش‌تر از خود کلسترول غذا، عامل اصلی افزایش کلسترول خون است و اگر غذایی فاقد کلسترول باشد دلیل بر بی‌خطر بودن آن نیست.

ثانیاً علاوه بر تغذیه، سایر عوامل مثل کشیدن سیگار، اضافه وزن و چاقی، مقدار کم فعالیت بدنی، میزان استرس و عصبانیت فرد نیز بر روی مقدار سرمی و نوع کلسترول خون مؤثرند.

بر همین اساس در راهنماهای تغذیه‌ای مدرن(به ویژه راهنمای تغذیه آمریکا- ۲۰۱۵) تأکید زیادی بر روی کنترل دریافت چربیهای اشباع و ترانس شده است. در این رابطه مثلاً تعدادی از سازمان‌های بین‌المللی ترویج سلامت از قبیل بنیاد قلب کانادا، بنیاد قلب استرالیا و بنیاد قلب ایرلند تأکید دارند که: برای مدیریت کلسترول خون به جای حذف یا کاهش کلسترول غذایی باید بر روی میزان مصرف چربی‌های اشباع و ترانس متمرکز شویم.

براساس شواهد بسیار معتبر اپیدمیولوژیک و مطالعات بالینی، ۷۵درصد یا بیش‌تر از مردم با خوردن کلسترول‌های غذایی هیچ‌گونه تغییر معنی داری را حتی در یک دوره زمانی وسیع از خود نشان نمی‌دهند و در بقیه نیز که پاسخ می‌دهند به گونه‌ای است که LDL و HDL هر دو با هم افزایش یافته و لذا نسبت LDL به HDL حفظ شده و تغییری نمی‌کند لذا در بسیاری از کشور‌‌ها تخم مرغ که برخلاف سایر غذاهای حاوی کلسترول دارای چربی اشباع بسیار کمی است، به عنوان محور اساسی یک رژیم غذایی سالم مورد تأکید و ترویج است.

 

منبع:مهر