کوچ اجباری درپی خشکی گلوگاه‌های آبی

کوچ اجباری درپی خشکی گلوگاه‌های آبی منابع آب سد‌ها هیچ‌گاه برای تأمین آب شهرهای بزرگ اطمینان‏ بخش نیستند. ظرفیت‌های انتقال آب بین حوضه‏‌ای نیز به پایان خط رسیده لذا باید باور کرد که خشکی در سرزمین ایران یک حقیقت است. به همین سادگی، کوچ گروهی کلان‌شهرهای کشور کلید خواهد خورد و این کلان‌شهر‌ها (تهران، شیراز، […]

کوچ اجباری درپی خشکی گلوگاه‌های آبی

منابع آب سد‌ها هیچ‌گاه برای تأمین آب شهرهای بزرگ اطمینان‏ بخش نیستند. ظرفیت‌های انتقال آب بین حوضه‏‌ای نیز به پایان خط رسیده لذا باید باور کرد که خشکی در سرزمین ایران یک حقیقت است. به همین سادگی، کوچ گروهی کلان‌شهرهای کشور کلید خواهد خورد و این کلان‌شهر‌ها (تهران، شیراز، مشهد، اصفهان و …) در یک قدمی خالی از سکنه‏ شدن هستند.

به گزارش ایسنا، از سوی دیگر کلان‌شهر تهران با مصرف سالیانه بیش از یک میلیارد و دویست میلیون مترمکعب آب، بیش از یک پنجم آب مورد نیاز مراکز شهری و روستایی کل کشور را با سرانه‏‌ای معادل بیش از ۲۲۰ لیتر در شبانه‏‌روز برای هر شهروند مصرف می‌کند، گویی که شهروندان تهرانی در یک سرزمین پربارش زندگی می‌کنند.

 کلان‌شهر شیراز نیز با ۱۶۴ چاه که دائم فرونشست می‌کند و بی‏‌آب می‌شوند، با سرانه مصرف بیش از ۲۰۹ لیتر در شبانه‏‌روز (با احتساب هدررفت آب در شبکه توزیع)، کم‌کم به کوچ ساکنانش نزدیک می‌شود. شهرهای کویری همانند سمنان نیز از قافله مصرف‏‌زدگی آب عقب نمانده‏‌اند و شوربختانه همان سرانه ۲۲۰ لیتر در شبانه‌‏روز را برای شهروندانشان دارند.

اکنون بیش‌تر چاه‌ها برای تأمین آب شهری در مناطق کارستی (کارست پدیده‌ای در پوسته زمین است که آثار آن به صورت اشکال مختلف از قبیل حفرات و غار‌ها در سطح و در زیر سطح وجود دارد.

در همین رابطه داریوش‌مختاری، کارشناس و پژوهشگر آب تصور می‌کند که کاهش مصرف آب شهری در دستور کار شرکت‌های آب و فاضلاب نیست. به ویژه پس از سیاست حذف یارانه‌های مصرف، درآمد شرکت‌های آب و فاضلاب به میزان قابل توجهی افزایش یافت. از همان زمان این احتمال بود که جذابیت درآمد بالا، انگیزه این شرکت‌ها را برای فرهنگ‏سازی و آموزش شهروندان برای کاهش مصرف آب از بین ببرد.

این کارشناس آب بر این باور است که به محض افزایش تعرفه آب که مورد نظر سیاست‌گذاران برای کاهش مصرف آب است، درآمد شرکت‌های آب و فاضلاب افزایش پیدا می‌کند و همین جذابیت، مانع از اقدام برای اعمال شیوه‌ها و اقدامات آنان برای کاهش مصرف آب شده است، حتی آنان را تشویق به فروش بیش‌تر انشعاب آب در کلان‌شهرهایی که دچار انفجار جمعیت شده‌اند، می‌کند.

وی تصریح‌کرد: لازم است که مجلس‌شورای‌اسلامی وارد عمل شده و با تنظیم یک متمم یا اصلاحیه قانونی بی‏درنگ نسبت به قانون تأسیس شرکت‌های آب و فاضلاب اقدام کند. در این اصلاحیه، ضمن این‌که باید جریمه‌های سنگین چند میلیون تومانی برای شهروندانی که مصرف سرانه آب ساکنان هر واحد مسکونی آنها بیش از ۵۰ لیتر در شبانه‏‌روز باشد، اعمال کرد، در همان حال شرکت‌های آب و فاضلاب ملزم شوند دست‌کم ۳۰ درصد از درآمدهایی که از محل فروش آب و انشعابات به دست می‏‌آورند را برای فرهنگ‏سازی و آموزش شهروندان و ترمیم و مرمت شبکه‌های فرسوده هزینه کنند.

 

گرچه شرکت‌های آب و فاضلاب تاکنون اقدامات متعددی برای کاهش مصرف آب انجام داده‌اند اما همچنان بحران آب در ایران استوار باقی مانده لذا لازم است که پیگیری‌ها و کارهای عملی جدی‌تری در حوزه ساماندهی منابع آبی کشور صورت بگیرد.