تبعات نرخ ارز بر صادرات و واردت کشور افزایش نرخ ارز افزایش صادرات را در پی دارد مهم‌ترین انتقادی که به دولت و سیستم ارزی کشور طی سال‌های گذشته همیشه وارد بوده این است که نرخ ارز را غیرواقعی پایین نگهداشته و هر سال متناسب با میزان تورم سالانه نرخ ارز را طی سال افزایش […]
تبعات نرخ ارز بر صادرات و واردت کشور
افزایش نرخ ارز افزایش صادرات را در پی دارد
مهم‌ترین انتقادی که به دولت و سیستم ارزی کشور طی سال‌های گذشته همیشه وارد بوده این است که نرخ ارز را غیرواقعی پایین نگهداشته و هر سال متناسب با میزان تورم سالانه نرخ ارز را طی سال افزایش پیدا نمی‌کند، در حالی که طبق قوانین تکلیفی و برنامه‌های توسعه دولت موظف است متناسب با تورم هر سال نرخ ارز را افزایش دهد و در واقع این قوانین اجرایی نشده‌اند.
به گزارش مناقصه‌مزایده تحولات نرخ ارز در کوتاه‌مدت بر نرخ تورم تأثیر می‌گذارد، اما در بلندمدت نرخ ارز نیز مانند بقیه قیمت‌ها در اقتصاد تحت تأثیر سیاست‌های پولی است. پایین بودن نرخ ارز در مقابل قیمت کالا‌ها و خدماتی که در اقتصاد ایران تولید می‌شود باعث شده، جریان تجارت خارجی به زیان اشتغال و رشد اقتصادی غیرنفتی باشد. نرخ ارز از دو سو بر بخش واقعی اقتصاد تأثیر می‌گذارد: در مسیر اول، کاهش نرخ ارز واقعی باعث افزایش واردات شده و در مسیر دوم، کاهش این نرخ باعث کاهش صادرات شده است.
سلب فرصت‌های برنامه‌ریزی برای صادرات با تکانه‌های ارزی
محمد لاهوتی با اشاره به این‌که متأسفانه جهش‌های ناگهانی و تکانه‌های ارزی قابل پیش‌بینی نیستند و فرصت برنامه‌ریزی را از صادرکنندگان سلب می‌نماید، گفت: تغییرات ناگهانی در افزایش نرخ ارز و یا ورود دولت در کاهش یک‌باره آن اثرات منفی خود را بر اقتصاد باقی می‌گذارد.
لاهوتی عضو شورای گفت‌و‌گو دولت و بخش خصوصی با بیان این‌که دولت در سال جاری به دنبال اجرا کردن یکسان‌سازی نرخ ارز بوده و با افزایش نرخ ارز رسمی نیز باعث افزایش نرخ ارز آزاد در بازار شده است، در توضیح این موضوع افزود: افزایش نرخ ارز مبادله‌ای طی ماه گذشته بیان کننده حرکت دولت به سمت واقعی کردن نرخ ارز است ولی با توجه به افزایش نرخ ارز مبادله‌ای نرخ ارز آزاد هم متناسب با همان و بعضا بیشتر افزایش پیدا کرده است به این معنی که فاصله نرخ ارز مبادله‌ای و بازار آزاد بیشتر شده است چرا که وقتی نرخ ارز مبادله‌ای افزایش پیدا می‌کند، اگر بانک مرکزی بازار را مدیریت نکند و به میزان لازم ارز در بازار تزریق نکند نرخ ارز آزاد هم افزایش خواهد یافت و این رشد قیمت بیش از مقداری خواهد بود که در نرخ ارز مبادله‌ای افزایش را شاهد بوده‌ایم به نوعی این افزایش تقریباً می‌توان گفت که تصاعدی هست، اتفاقی که در هفته‌های گذشته هم در بازار شاهد بوده‌ایم تا جایی که تفاوت نرخ ارز مبادله و ارز آزاد یک ماه گذشته حدود ۵۰۰ تومان بوده است ولی حالا و بعد از افزایش قیمت ارز مبادله‌ای از سوی بانک مرکزی تقاوت این دو به ۷۰۰ تومان رسیده است و این نشان می‌دهد هر چقدر نرخ ارز مبادله‌ای افزایش پیدا کند نرخ ارز آزاد با سرعت بیش‌تری رشد می‌کند و همین موضوع یکی از دلایل افزایش نرخ ارز در هفته‌ها و روزهای گذشته بوده است.
وی ادامه‌داد: چون بانک مرکزی سیاست تک‌نرخی کردن ارز را دنبال می‌کند و برای رسیدن به ارز تک نرخی در ابتدا باید نرخ ارز واقعی شود، بعید نیست که در شرایط کنونی بانک مرکزی اجازه دهد نرخ ارز تا مرز بیش از اعداد و ارقام فعلی بالا برود تا در زمان یکسان‌سازی نرخ ارز میانگین قیمت ارز مبادله‌ای و ارز آزاد را به عنوان نرخ واحد و ارز تک‌نرخی اعلام کنند.
عضو هیأت نمایندگان اتاق تهران درباره تأثیرات این تحولات بر صادرات و صادرکنندگان کشور گفت: این برنامه و سیاست دولت می‌تواند به تک‌نرخی شدن نرخ ارز و واقعی شدن نرخ ارز کمک کند ولی اشکال در این هست که کالا‌ها به محض افزایش قیمت ارز گران خواهند شد و صادرکنندگان امروز با ارز ۴ هزار و ۱۰۰ تومانی که نرخ امروز هست کالا را خریداری می‌کنند ولی مطمئن نیستند در ۳ تا ۴ ماه آینده که وجوه این کالا به آنها بازگشت با چه قیمتی باید محاسبه کنند. بنابراین یکی از اشکالات اساسی این روش غیرقابل پیش‌بینی بودن و غیرقابل محاسبه بودن نرخ ارز در زمان حصول و وصول وجوه کالاهای صادراتی هست. اگر شما بازار ارز را در اواخر سال میلادی گذشته بررسی کنید می‌بینید که نرخ ارز تا ۴ هزار و ۲۰۰ تومان افزایش پیدا کرد ولی بعد از مدتی علی‌رغم این‌که نه ارز تک نرخی شد و نه قیمت آن واقعی، متأسفانه با دخالت دولت نرخ ارز دوباره به ۳ هزار و ۷۰۰ تومان کاهش پیدا کرد. به صورت کلی تکانه‌ها و تنش‌‌ها باعث می‌شود که متأسفانه ثبات و آرامشی که در بازار وجود دارد به هم بخورد و صادرکنندگان قادر نباشد پیش‌بینی کنند که در زمان وصول کالاهای صادراتی‌شان قیمت ارز چقدر هست و به نوعی این نابه سامانی اقتصادی را به وجود می‌آورد.
لاهوتی در ادامه به مسؤولان بانک مرکزی توصیه کرد: اگر بانک مرکزی به دنبال تک‌نرخی و واقعی کردن نرخ ارز هست باید این مسأله را در زمان مشخص و در یک لحظه اعلام کند و به سمت تک‌نرخی شدن حرکت کند نباید نگران این باشد که اگر قیمت واقعی نرخ ارز را به عنوان قیمت واقعی اعلام کند سیستم اقتصادی کشور دچار تحول می‌شود؛ بالاخره این هزینه‌ای هست که باید بعد از حدود ۱۰ سال چند نرخی بودن برای جلوگیری از ایجاد رانت و فساد و برای شفاف‌سازی اقتصاد و حمایت از تولید یک‌بار برای همیشه پرداخت شود.
واقعی‌سازی نرخ ارز راهکاریی برای جلوگیری از افت بیشتر صادرات غیرنفتی
رییس سابق کمیسیون توسعه صادرات اتاق ایران ضمن وخیم دانستن اوضاع صادرات غیرنفتی گفت: دولت برای جلوگیری از افت بیشتر صادرات غیرنفتی و همچنین رسیدن به رشد اقتصادی مطلوب چاره‌ای جز حرکت به سمت واقعی‌سازی نرخ دلار ندارد.
سید‌رضی‌حاجی‌آقا میری، اظهارکرد: به نظر می‌رسد دولت در حال قبول کردن این موضوع است که واقعیت در مورد نرخ دلار غیر از آن چیزی است که تاکنون بوده است.
وی افزود: به نظر می‌رسید که دولت چنین اقدامی را در مورد نرخ دلار انجام و اجازه دهد که این نرخ بالا برود. وضعیت صادرات غیرنفتی به شدت وخیم است و ما احتیاج به صادرات غیرنفتی داریم و اگر دولت بخواهد که این وضعیت تغییر کند اقدامی که می‌تواند در جهت بیشتر پایین نیامدن صادرات غیرنفتی انجام دهد این است که اجازه دهد قیمت دلار واقعی شود.
عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران ادامه‌داد: این‌گونه نیست اگر قیمت دلار واقعی شود افزایش صادرات غیرنفتی چشم‌گیر خواهد شد، چرا که باید کار‌ها و اقدامات دیگری برای آن صورت بگیرد ولی همین که دولت اجازه ندهد نرخ دلار پایین آید حایز اهمیت است. از طرف دیگر برای این‌که دولت بخواهد به رشد اقتصادی مناسبی برسد چاره‌ای ندارد جز این‌که اجازه دهد قیمت‌ها به سمت واقعی‌سازی برود و بیش از این به واردکنندگان یارانه ندهند.
آقامیری تصریح‌کرد: دولت به جای این‌که نرخ دلار را از طریق جلوگیری از واردات بالا ببرد، بهتر است که به تدریج اجازه دهد واردات به میزان لازم انجام شود و حتماً با توجه به این موضوع نرخ دلار بالاتر هم خواهد رفت. اکنون اگر توجه کنیم می‌بینیم که تا حدودی جلوی واردات گرفته شده است؛ یعنی در عین این‌که نمی‌خواهند این کار انجام شود ولی برای این‌که نرخ دلار بیش از این بالا نرود مجبور شدند که این اقدام را اجرایی کنند.
وی درباره این‌که چقدر احتمال دارد که دولت با تزریق ارز نرخ دلار را پایین بیاورد، گفت: امیدوارم این بی‌خردی انجام نشود که دوباره دولت نرخ دلار را در بازار پایین بیاورد؛ به دلیل این‌که عمده این مسایل با سیاست مرتبط است و فشارهای غیرمعقول در داخل وجود دارد که نمی‌توان با قطعیت گفت این رویکرد اتفاق نمی‌افتد.
آقامیری تصریح‌کرد: از طرف دیگر مشخص نیست که شرایط مالی دولت در چه وضعیتی قرار دارد. آیا واقعاً دولت به شکل تعمدی اجازه داده است که نرخ دلار بالا برود یا دلار در کار نیست که وارد بازار کند. ممکن است این افزایش نرخ دلار به دلیل محدودیت‌های ارزی هم باشد، چون دلاری که در حال حاضر به دستمان می‌رسد کفاف نیازهای‌مان را نمی‌دهد و اگر این‌گونه باشد می‌توان نتیجه‌گیری کرد که دولت نمی‌تواند نرخ دلار را پایین بیاورد.
تعدیل نرخ ارز به نفع صادرات است
پدرام سلطانی، نایب رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، تعدیل افزایشی این روزهای نرخ ارز را به نفع صادرات کشور دانست و ابراز امیدواری کرد، دولت استفاده بهتری از ابزارهای توسعه صادراتی خود داشته باشد.
سلطانی خاطرنشان‌کرد: در دو ماه اخیر تعدیل نرخ ارز، اتفاق مثبتی بوده که به نفع صادرات کشور تمام شده است و خوشحالیم که بانک مرکزی با عجله و رفتار هیجانی به دنبال پایین کشیدن نرخ ارز نیست.
نایب رییس اتاق ایران تأکید‌کرد: تعدیل نرخ ارز سبب می‌شود تا در ۶ ماه دوم سال شاهد اثرگذاری مثبت آن در صادرات باشیم.
سلطانی ابراز امیدواری کرد، این سیاست متوقف نشود و اجازه دهند نرخ ارز با آرامش روند افزایشی خود را طی کند.
وی تصریح‌کرد: این مهم بیش از یارانه‌های مستقیمی که دولت می‌خواست به صادرات بدهد، به امر صادرات کمک خواهد کرد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.