داغداغان،درخت چشم نظر در باور ترکمن ها

داغداغان،درخت چشم نظر در باور ترکمن ها گروه محیط‌زیست- داغداغان درختی است برگریز از خانواده cannabaceae که بومی ایران و مناطق مدیترانه‌ای می‌باشد. داغداغان در آمریکای‌شمالی، جنوب شرقی اروپا، خاور دور، قفقاز، مناطق مدیترانه‌ای، شمال آفریقا و جنوب غرب آسیا دیده می‌شود. رویشگاه این درخت مناطق سنگلاخی و باغچه‌ها و ایوان‌های طبیعی است و در […]

داغداغان،درخت چشم نظر در باور ترکمن ها

گروه محیط‌زیست- داغداغان درختی است برگریز از خانواده cannabaceae که بومی ایران و مناطق مدیترانه‌ای می‌باشد.

داغداغان در آمریکای‌شمالی، جنوب شرقی اروپا، خاور دور، قفقاز، مناطق مدیترانه‌ای، شمال آفریقا و جنوب غرب آسیا دیده می‌شود.

رویشگاه این درخت مناطق سنگلاخی و باغچه‌ها و ایوان‌های طبیعی است و در جنگل‌های شمال ایران تقریباً دور از ساحل انتشار دارد و از ارسباران و طوالش تا گلی داغ پراکنده و مخلوط با درخت‌های بلوط دیده می‌شود و تا قسمتی از ارتفاعات میان بند داخل می‌شود.

این درخت درختی مقدس است و در اطراف امامزاده‌ها به وفور دیده می‌شود.

درخت داغداغان در آبخیزداری و ایجاد پوشش در نقاط سنگلاخی کاربرد دارد. کشت داغداغان موجب ایجاد امنیت در برابر خطرات سیل، فرسایش خاک و ریزش کوه و غیره می‌شود.

در ایران باستان از درخت «تا» برای نشانه‌گذاری محل اموال زیرخاکی استفاده می‌شده است.

این درخت در فرهنگ مردم خراسان جنوبی و ترکمن‌ها، مقدس و محترم است.

ترکمن‌‌ها چوب آن را به شکل خاص تراشیده و به گردن کودک می‌آویزند تا چشم نخورد. در خراسان به‌ویژه در زیبد چوب تراشیده آن به‌صورت + را بر بازوی کودکان می‌بستند تا از چشم بد و بیماری در امان باشند.

نقش داغداغان هم برای جلوگیری از «نظر خوردن» در فرش ترکمنی بافته می‌شود.

این درخت توانایی رویش در ارتفاعات بالا و شرایط سخت را داراست و ریشه‌های قوی آن، در شکاف صخره‌ها نفوذ می‌کند باعث متلاشی شدن آنها شده و به همین خاطر، به درخت صخره‌شکن نیز مشهور می‌باشد.

داغداغان بیش‌تر به عنوان یک گیاه زینتی کاشت می‌شود زیرا در برابر آلودگی هوا مقاوم است و طول عمر زیادی دارد.

این درخت بین ۲۰ تا ۲۵ متر رشد می‌کند قطر تنه آن در حدود یک متر می‌باشد.

پوست تنه این درخت مقاوم، صاف و خاکستری می‌باشد.

برگ درخت داغداغان زبر و خشن و کاغذی، نامتقارن با نوک کشیده و روی برگ به رنگ سبز تیره و پشت آن نقره‌ای یا خاکستری است و لبه ی آن دندانه دارد.

طول برگ‌ها بین ۵ تا ۱۵ سانتی‌متر می‌باشد.

گل‌های کوچک و منفرد آن که در کناره برگ‌ها ظاهر می‌شوند، به رنگ سفید مایل به سبز و دارای دم گلی نسبتاً دراز هستند این گل‌ها که همزمان با برگ به روی شاخه‌ها ظاهر می‌گردند، پس از آمیزش به میوه‌ای بیضوی مدور تبدیل می‌شوند.

گل‌ها همزمان هم نر هستند هم ماده و در فصل بهار شکوفا می‌شوند و جنبه زینتی ندارند.

دانه‌ها در ماه مهر رسیده می‌شوند.

میوه این درخت کوچک، تیره و بنفش رنگ و توت مانند می‌باشد یک سانتی‌متر عرض دارد خوردنی است و دارای مزه شیرینی می‌باشد.

این میوه‌ها برای پرندگان جذاب می‌باشند.

نگهداری از این درخت به شرح زیر می‌باشد: 

به طور کلی این درخت مناسب آب و هوای مدیترانه‌ای می‌باشد و در آن نواحی رشد بهتری دارد.

نور: بهتر است در آفتاب کامل قرار داشته باشد. (این درخت نمی‌تواند در سایه رشد کند.)

خاک: خاک شنی، لومی خوب زهکشی شده، خاک مناسب می‌باشد.

در اکثر خاک‌ها می‌تواند رشد کند حتی اگر زیاد غنی نباشد.

دما: دمای مناسب دمای بین ۱۶ تا ۲۱ درجه است.

این درخت طاقت خشکسالی را دارد و نیاز به آبیاری زیادی ندارد.

 خواص دارویی 

– خوردن میوه داغداغان عادت ماهیانه را باز می‌کند و دل درد را درمان می‌کند.

– برای از بین بردن ورم‌ها و کوفتگی‌ها، پودر شاخه و ریشه ی داغداغان را روی آن ضماد کنید.

خوردن پودر چوب داغداغان به مقدار کم، زخم روده و معده را درمان می‌کند.

خوردن جوشانده آن به درمان اسهال و زخم معده کمک می‌کند.

از پوست آن برای درست کردن رنگ زرد استفاده می‌شود.

 

چوب درخت داغداغان، صنعتی است. در ساختن قنداق تفنگ، عصا و دسته اشیای فلزی کاربرد دارد و همچنین در منبت کاری مورد استفاده می‌باشد.