شوک صادراتی در پی گران شدن نقل و انتقال پول

رییس کمیسیون صادرات اتاق ایران مطرح‌کرد شوک صادراتی در پی گران شدن نقل و انتقال پول پایین بودن حجم صادرات غیرنفتی به علت واقعی نبودن نرخ ارز رییس کمیسیون صادرات اتاق ایران درباره موانع و مشکلات توسعه صادرات غیرنفتی گفت ‌برخی از این موانع به عوامل داخلی مرتبط است و برخی در ارتباط با عوامل […]

رییس کمیسیون صادرات اتاق ایران مطرح‌کرد

شوک صادراتی در پی گران شدن نقل و انتقال پول

پایین بودن حجم صادرات غیرنفتی به علت واقعی نبودن نرخ ارز

رییس کمیسیون صادرات اتاق ایران درباره موانع و مشکلات توسعه صادرات غیرنفتی گفت ‌برخی از این موانع به عوامل داخلی مرتبط است و برخی در ارتباط با عوامل خارجی قابل تبیین است. با امضای برجام و رفع تحریم‌ها، برخی از مشکلات اقتصادی کشور برطرف شده است ولی موانع داخلی هنوز مرتفع نشده است. برجام نمی‌تواند برای موانع و مشکلات ساختاری کاری انجام دهد.

به گزارش مناقصه‌مزایده سیدرضی‌حاجی‌آقامیری ادامه‌‌داد: ‌در بخش مشکلات خارجی، برجام توانسته برخی از مشکلات را برطرف کند؛ اگرچه در این حوزه هم همه مشکلات رفع نشده است. مثلاً ما با یکی از کشورهای مهم دنیا که آمریکا است و بخشی از بازارهای صادرات غیرنفتی ما را تشکیل می‌داد، به مشکلات جدی برخورده‌ایم. هر قلم صادراتی به آمریکا در دوران تحریم با مانع روبه‌رو شده بود و بخشی از این مشکلات هنوز هم ادامه دارد. بنابراین خود حذف مشتری‌ مثل کشور آمریکا از صحنه صادرات غیرنفتی کشور می‌تواند یکی از عوامل عدم رشد نرخ صادرات غیرنفتی باشد. بازار آمریکا هم می‌تواند بازار مهم و مقصد مهم کالاهای ایرانی باشد و هم می‌توان این بازار را گسترش داد.‌

وی تأکید‌کرد: ‌تحریم باعث شد که بانک‌های خارجی روابط خود را بانک ایرانی قطع کنند. گران شدن نقل‌وانتقال پول و عدم امکان نقل‌وانتقال موجب شد صادرات به‌شدت ضربه بخورد و کسی نتواند کاری انجام دهد. وقتی برجام امضا شد انتظار این بود که بانک‌ها کار خود را انجام دهند ولی این اتفاق نیفتاد. یعنی با رفع تحریم، مشکلات حوزه صادرات به‌طور صددرصد رفع نشده است.‌

حاجی‌آقامیری درباره موانع داخلی صادرات گفت: ‌قیمت تمام‌شده کالای صادراتی خیلی بالاست؛ یکی از دلایل پایین بودن حجم صادرات غیرنفتی، واقعی نبودن نرخ ارز است؛ حفظ غیرمنطقی ارزش پول ملی، از موانع جدی است. در تمام کشورهای پیشرفته اقتصادی که به اهداف بزرگی نائل شده‌اند، چنین عمل کرده‌اند. مثلاً چین که رشد اقتصادی تا نرخ ۱۰ درصد را تجربه می‌کند، به جد مراقب این است که ارزش پول ملی‌اش بالا نرود. ازاین‌جهت با مخالفت‌های آمریکا روبه‌روست که چرا ارزش پول ملی را پایین می‌آورند.

وی افزود: اگر نرخ ارز در کشور پایین باشد و بخواهند ارزش پول ملی را بالا نگه دارد باید قید صادرات را زد؛ یعنی این کشور نمی‌تواند در عرصه جهانی برای صادرات رقابت کند. چین رشد اقتصادی و صادرات خود را مدیون سیاستی می‌داند که اعمال کرده است. آمریکا هم این کار می‌کند و سال‌هاست از بالا رفتن نرخ دلار جلوگیری می‌کند. ولی ما برعکس سعی می‌کنیم نرخ ارز را خلاف واقع پایین می‌آوریم. قیمت واقعی ارز این نیست که الان در جامعه است.‌

حاجی‌آقامیری به برنامه ۵‌ساله توسعه اشاره ‌کرد و گفت: ‌در برنامه چهارم توسعه عنوان شد که برای حفظ تعادل در اقتصاد، باید نرخ ارز معادل مابه‌التفاوت نرخ تورم داخلی و خارجی افزایش یابد و اگر الان این را محاسبه کنیم متوجه نرخ واقعی ارز می‌شویم. باید برای رسیدن به آن جهش تندی داشته باشیم که بحرانی در اقتصاد ایجاد می‌کند و سیستم داخلی با مشکل مواجه می‌شود.

وی ادامه‌داد: ‌باید از حالا به بعد، سالانه این قوانین را اجرایی کنیم. اگرچه این بند از قوانین برنامه چهارم و پنجم که جز قوانین دائمی هم آمده است، عملی شود، خیلی از مشکلات برطرف خواهد شد. باید دولت نسبت به اجرای این قانون، برای حفظ تعادل اقتصادی در کشور و افزایش صادرات غیرنفتی جدی باشد و این مسأله را پیگیری کند.‌

عضو هیأت نمایندگان اتاق ایران در تبیین مشکل دیگر توسعه صادرات غیرنفتی گفت: ‌ما برای صادرات در عرصه بازارهای جهانی، تبلیغات کافی نکرده‌ایم. منظور از تبلیغات این نیست که بنگاه صادراتی محصول خود را کند. بنگاه صادراتی در حد محدود، محصول خود را تبلیغ می‌کند. ما فراتر از این نیاز به تبلیغ نیاز داریم؛ نباید تبلیغات را محدود به بنگاه‌ها کنیم؛ اما تبلیغ گسترده بودجه دولتی می‌طلبد. اما دولت به این توجه ندارد.‌

حاجی‌آقا میری ادامه‌‌داد: ‌نیاز به تبلیغ به این دلیل است که بتوانیم جایگاه خود را در بازارهای جهانی پیدا کنیم. در شرایطی که نیاز مبرم به افزایش حجم صادرات غیرنفتی داریم و رشد اقتصادی قابل‌قبول در گرو صادرات غیرنفتی است کوچک‌‌‌‌ترین اهمیتی در هیچ زمانی به تبلیغات وسیع بین‌المللی نداشته‌ایم و دولت هیچ اقدامی در این مسیر انجام نداده است.

‌‌رییس کمیسیون صادرات اتاق ایران با اشاره به ابلاغ بسته حمایت از توسعه صادرات غیرنفتی گفت: ‌ابلاغ کردن بسته حمایت از توسعه صادرات غیرنفتی به معنای این نیست که حتماً بودجه آن از طرف دولت آماده است و یا حتماً این مشوق‌‌‌‌ها به‌درستی در اختیار صادرکننده‌ها قرار می‌گیرد.

وی افزود: از طرفی در تدوین این بسته با هیچ‌کدام از تشکل‌های اقتصادی بخش خصوصی مشورت نشده است؛ دولت با تشخیص خود چنین بسته‌ای را تدوین کرده است و من به نتیجه این بسته خیلی خشنود نیستم.‌

حاجی‌آقا میری ادامه‌ داد: ‌نگاه دولت نسبت به صادرات غیرنفتی کوچک است. این مبلغ را در نیمه دوم صادرات اعلام کردند؛ تا بخواهند این بسته به ارگان‌‌‌‌ها و سازمان‌ها ابلاغ شود، سال تمام می‌شود. میزان حمایت، زمان اجرا و روش اجرایی بسته حمایت از صادرات درست نیست. همه این کار‌‌‌ها جنبه تبلیغاتی دارد و نمی‌تواند به بخش خصوصی کمک جدی بکند.‌

وی در خصوص این‌که استراتژی دولت در خصوص توسعه صادرات غیر‌نفتی چه باید باشد، گفت: برای توسعه صادرات غیرنفتی واقعی، دولت‌‌‌‌ها باید استراتژی مناسبی را در پیش گیرند تا بتوانند جایگاه مناسبی در توسعه میزان صادرات داشته باشند. اما به دلیل نبود این استراتژی ما جایگاه مناسبی در بازارهای جهانی نداریم. دولت باید استراتژی توسعه صادرات غیرنفتی در پیش بگیرد. باید نرخ ارز واقعی شود، وگرنه صادرکننده برای حضور در بازارهای بین‌المللی مجبور است یا قیمت خود را پایین بیاورد یا این‌که از طرق غیرقانونی اقدام کند و کیفیت خود را کاهش دهد. پایین آمدن کیفیت به معنای شکست در بازارهای جهانی است و شکست در برابر رقبایی که کالای باکیفیت ارایه می‌کنند. ما در کشورهای منطقه با همین شیوه، بازار‌‌‌ها را از دست دادیم.

عضو هیأت نمایندگان اتاق ایران افزود: ‌کمک‌هایی که دولت می‌تواند به صادرات غیرنفتی داشته باشد به دو شکل می‌تواند انجام شود: راهکار اول به‌صورت بسته‌های حمایتی مناسب و به‌موقع است و راهکار دیگر با تغییر سیاست دولت نسبت به ارز ممکن است. قبلاً سیاست ارزی معطوف به واردات بود؛ یعنی می‌خواستند از ارز برای جلوگیری از افزایش نرخ تورم استفاده کنند؛ دولت اجازه دهد بدون دخالت دلارهای نفتی، نرخ ارز در جای واقعی خود قرار بگیرد و بر اساس برنامه چهارم و پنجم توسعه به میزان مابه‌تفاوت تورم، نرخ ارز واقعی شود.‌

 

حاجی‌آقامیری در خصوص راهبرد نهایی افزایش صادرات غیرنفتی تأکید کرد: ‌راهکار رسیدن به اهداف صادراتی در مقایسه با کشورهای پیشرفته، واقعی شدن نرخ ارز، تک‌نرخی شدن ارز، سرمایه‌گذاری خارجی برای صادرات از کشور است. ما توفیق پیدا نمی‌کنیم مگر این‌که سرمایه‌گذاری خارجی در کشور انجام شود. پایه صادرات چین بر سرمایه‌گذار خارجی استوار است‌.