شش و بش مناقصه‌ای برای باز کردن گره مالی ستاره خلیج‌فارس

سایه مدیریت جدید برسر ابرپروژه بنزینی پهن می‌شود شش و بش مناقصه‌ای برای باز کردن گره مالی ستاره خلیج‌فارس پالایشگاهی که قرار بود با تولید بنزین بار فشار روانی صادرات بنزین را از روی دوش کشور ‌بردارد، بعد از بیش از یک دهه همچنان با مشکلات مالی دست به گریبان است و با وجود این‌که […]

سایه مدیریت جدید برسر ابرپروژه بنزینی پهن می‌شود

شش و بش مناقصه‌ای برای باز کردن گره مالی ستاره خلیج‌فارس

پالایشگاهی که قرار بود با تولید بنزین بار فشار روانی صادرات بنزین را از روی دوش کشور ‌بردارد، بعد از بیش از یک دهه همچنان با مشکلات مالی دست به گریبان است و با وجود این‌که راهکارهایی برای رفع مشکل مالی آن پیشنهاد شده، هنوز شاه کلید رفع این مشکل پیدا نشده است.

به گزارش ایسنا، ساخت پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج‌فارس در سال ١٣٨٥ کلید خورد اما تحریم‌ها گریبان این پالایشگاه را گرفت و ساخت آن در دولت‌های نهم و دهم در دوران تحریم به دلیل نبود تجهیزات و سرمایه کافی به کندی پیش رفت. پس از برجام اجرای این طرح پالایشی شتاب گرفت و برخی واحدهای آن نظیر واحد تقطیر نیز در سال ٩٥ به بهره‌برداری رسید.

با بهره‌برداری کامل از پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، علاوه بر این‌که ایران از نظر تأمین بنزین مورد نیاز کشور خودکفا می‌شود، به صادرکننده بنزین نیز تبدیل خواهد شد. فاز یک این طرح به همراه واحدهای یوتلیتی، مخازن و جانبی ۱۰ اردیبهشت‌ماه امسال با حضور رییس‌جمهوری به بهره‌برداری و تولید مستمر رسیده است و هر چند تولید بنزین بعضاً با وقفه مواجه شده اما به‌طورکلی ١٢ میلیون لیتر بنزین با استاندارد یورو ٤ به تولید بنزین کشور اضافه می‌کند.

قرار است با راه‌اندازی کامل این پالایشگاه روزانه ٣٦٠ هزار بشکه میعانات گازی از طریق خط لوله از عسلویه به این پالایشگاه منتقل شود و بدین‌ترتیب روزانه٣٦ میلیون لیتر بنزین، ١٤ میلیون لیتر گازوئیل و ۳ میلیون و ٣٧٠ هزار لیتر سوخت جت به میزان تولید فرآورده‌های نفتی کشور اضافه شود اما به نظر می‌رسد مشکلات مالی راه‌اندازی فازهای دو و ۳ این پالایشگاه را با مشکل مواجه کرده است.

روند ساخت و اتمام این پالایشگاه از دولت‌های قبل به دولت دوازدهم منتقل و به یکی از اولویت‌های وزارت نفت در دولت دوازدهم تبدیل شد. اولویتی که به نظر می‌رسد مشکلات مالی گریبان تحقق یافتن آن را گرفته است.

زمزمه‌های مشکلات مالی اتمام این پالایشگاه از اواسط تابستان و زمانی که مدیرعامل تاپیکو، از سهام‌داران پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، خواسته خود از دولت برای پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس را تخفیف در خوراک میعانات گازی عنوان کرد، قوت گرفت.

درخواستی که با پاسخ منفی وزیر روبه‌رو شد

محمدحسن‌پیوندی اعلام کرد انتظار داریم دولت اجازه دهد خوراک به جای قیمت فوب منهای ۵ درصد با قیمت فوب منهای ۱۰ درصد به این پالایشگاه تحویل شود تا منفعت بیش‌تری نصیب کشور شده و روند ساخت پالایشگاه نیز سرعت گیرد. درخواستی که یک ماه گذشته مجدداً به این صورت مطرح شد که طبق بند ۱۲ و ۱۳ قانون رفع موانع تولید حق این پالایشگاه است که نسبت به پالایشگاه‌های دیگر از ۵ درصد تخفیف بیش‌تری برخوردار شود. درخواستی که بیژن زنگنه، وزیر نفت در جمع خبرنگاران به آن پاسخ منفی داد و گفت طبق قانون امکان فروش خوراک با تخفیف ۱۰ درصدی برای این پالایشگاه وجود ندارد.

پولی به ستاره داده نشد

همچنین مرتضی‌امامی، مدیرعامل سابق پالایشگاه نفت ستاره خلیج‌فارس در یک نشست خبری در مورد زمان تکمیل فازهای ستاره خلیج‌فارس توضیح داد: دو ماه گذشته اعلام کردیم فاز یک پالایشگاه تا آخر پاییز تکمیل شود اما این زمان به شرطی بود که منابع مالی مورد نیاز پالایشگاه تأمین شود. در حال حاضر دو ماه گذشته و هیچ پولی به ما داده نشده است. با این حال سرعت عملیات اجرایی بدون تزریق هیچ پولی ۵ برابر شده است. طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته فاز نخست تا پایان دی‌ماه، فاز دوم تا پایان سال ۹۷ و فاز سوم ۶ ماه پس از تکمیل فاز دو تکمیل خواهد شد و به‌طورکلی در اولین فصل سال ۹۸ به شرطی که جریان نقدینگی مسایل حل شود، پالایشگاه روی ظرفیت خواهد بود.

از سوی دیگر عضو هیأت مدیره تاپیکو از احتمال برگزاری مناقصه برای فازهای ۲ و ۳ پالایشگاه خلیج‌فارس خبر داد و گفت: برای تأمین منابع مالی تکمیل فازهای پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس روش‌های مختلفی پیشنهاد شده که یکی از آنها این است که فازهای ۲ و ۳ پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس به مناقصه گذاشته شود. این مناقصه ممکن است داخلی یا خارجی باشد، اما این روش فعلاً در حد یک مذاکره است.

به گفته اسلام‌خسروی، پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس مبلغ ۱۰۰ میلیارد تومان از یکی از بانک‌ها تأمین مالی کرد. این ۱۰۰ میلیارد وامی بوده که از بانک سامان به ضمانت تاپیکو اخذ شده است. اگر تخفیفات لازم برای خرید خوراک به این پالایشگاه داده شود، سهامداران رغبت بیش‌تری برای تأمین سرمایه باقی‌مانده خواهند داشت. همچنین می‌توان از منابع صندوق توسعه ملی استفاده کرد.

وی افزود: روشی دیگری که برای تأمین منابع مالی پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس مطرح شده، اما هنوز به نتیجه قطعی نرسیده این است که فازهای ۲ و ۳ پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس به مناقصه گذاشته شود. این مناقصه ممکن است داخلی یا خارجی باشد، اما این روش فعلاً در حد یک مذاکره است.

معاون مالی و تأمین منابع و عضو هیأت مدیره تاپیکو پیش از این گفته بود سرمایه ثبتی این پروژه ۲۵۰۰ میلیارد تومان بوده که البته تاکنون ۳ میلیارد و ۸۰۰ میلیون یورو از طریق صندوق توسعه اخذ و صرف شده است. برای ادامه راه حدود ۷۰۰ تا یک میلیارد یورو دیگر لازم است که برای تأمین آن چند راه وجود دارد. برای جذب این سرمایه یا سهامدار جدید به سهامداران اضافه خواهد شد یا سهامداران قبلی سرمایه خود را افزایش خواهند داد و یا موضوع مجدداً در صندوق توسعه مطرح می‌شود تا این وجه از طریق این صندوق تأمین شود. ممکن است راه چهارم مذاکره با سرمایه‌گذاران خارجی و قرار گرفتن آنها در کنار ما باشد. البته فعلاً با سرمایه‌گذاران خارجی مذاکره‌ای صورت نگرفته است.

تجربه ستاره خلیج‌فارس تکرار نشود

امیدواری در مورد اتمام پالایشگاه خلیج‌فارس درحالی وجود دارد که عباس‌کاظمی، مدیرعامل سابق شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی هفته گذشته در مراسم معرفی مدیرعامل جدید برای این شرکت نسبت به تکرار تجربه‌هایی مانند پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس هشدار داد و با اشاره به شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت به عنوان شرکتی که ۱۴ پالایشگاه در داخل و خارج کشور راه‌اندازی کرده، گفت: باید از ظرفیت‌های این شرکت بیش‌تر استفاده شود تا تجربه‌هایی مانند پروژه پالایشی ستاره خلیج‌فارس تکرار نشود.

 

همچنین در مراسم مذکور زنگنه و علیرضا‌صادق‌آبادی، مدیرعامل جدید شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی تکمیل پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس را یکی از مهم‌ترین اولویت این شرکت در دوران مدیریت جدید عنوان کردند.