تصفیه پساب صنایع شیمیایی با بازیابی کاتالیست‌های مستعمل

محققان دانشگاه صنعتی سهند تبریز توانستند کاتالیست‌های مستعمل را بازیابی کرده و به منظور حذف ترکیبات آلی فرار آب مورد استفاده قرار دهند. از نتایج این پژوهش که در مقیاس آزمایشگاهی انجام شده است می‌توان به‌منظور تصفیه‌ پساب صنایع شیمیایی که حاوی ترکیبات آلی هستند استفاده کرد.

به گزارش ایرنا از ستاد ویژه توسعه فن‌آوری نانو ریاست جمهوری، در صنعت پتروشیمی از کاتالیست‌های مختلفی به‌منظور افزایش سرعت بسیاری از واکنش‌‌ها استفاده می‌شود. این کاتالیست‌‌ها پس از بار‌ها استفاده، کارایی خود را از دست می‌دهند.

کاتالیست‌ها می‌توانند آلودگی‌های زیست‌محیطی فراوانی را ایجاد کنند. ازاین‌رو بازیابی و استفاده‌ مجدد از آن‌‌ها هم به لحاظ اقتصادی و هم به لحاظ زیست‌محیطی حایز اهمیت است.

مهندس نبی‌ا… غریب زاده، محقق دانشگاه صنعتی سهند تبریز گفت: کاتالیست‌های واحد استایرن شرکت پتروشیمی تبریز به‌عنوان یک پسماند محسوب شده و مشکلات زیست‌محیطی فراوانی ایجاد می‌کنند. همچنین ترکیبات آلی فرار موجود در پساب‌های صنایع شیمیایی و پتروشیمی از مهم‌ترین و خطرناک‌‌ترین آلاینده‌های موجود در محیط‌های آلی به شمار می‌روند که عوارضی از قبیل سرطان، بیماری‌های چشم، تنگی نفس و حساسیت‌های پوستی را به دنبال دارند.

وی افزود: در این راستا در این پژوهش سعی شده تا با احیا و بازیابی کاتالیست‌های مستعمل در مقیاس نانومتری، از آن‌‌ها جهت حذف ترکیبات آلی موجود در پساب استفاده شود.

به گفته غریب‌زاده استفاده از نتایج این طرح علاوه بر رفع مشکلات زیست‌محیطی و اقتصادی ناشی از کاهش کارایی کاتالیست‌ها، حذف ترکیبات آلی خطرناک و سرطان‌زا، از پساب صنایع شیمیایی را به دنبال خواهد داشت.

وی در خصوص نقش فن‌آوری نانو در این طرح گفت: نانو ذرات به دلیل دارا بودن نسبت سطح به حجم بالاتر، فعالیت بالاتری دارند و بازدهی فرایند حذف ترکیبات آلی در آن‌‌ها افزایش می‌یابد. از سوی دیگر حضور نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن موجب می‌شود پس از فرایند تصفیه، این کاتالیست توسط یک میدان مغناطیسی از محلول آبی جدا شده و نیازی به فیلتراسیون نباشد که این امر موجب کاهش هزینه‌ها خواهد شد.

این طرح در قالب پایان‌نامه‌ کارشناسی ارشد نبی‌ا… غریب زاده و با راهنمایی دکتر اسماعیل فاتحی‌فر و دکتر رضا علیزاده از دانشگاه صنعتی سهند تبریز انجام شده است. این پایان‌نامه که با همکاری شرکت پتروشیمی تبریز انجام‌ شده و تحت عنوان پایان‌نامه‌ مورد نیاز صنعت به تأیید داوران ستاد ویژه‌ توسعه‌‌ فن‌آوری نانو نیز رسیده است. آیین‌نامه‌ حمایت از پایان‌نامه‌های مورد نیاز صنعت در سایت www.nano.ir/hrdc موجود است.