قرق‌شکنی، ضیافت قتل‌عام پرندگان مهاجر درمازندران

قرق‌شکنی، ضیافت قتل‌عام پرندگان مهاجر درمازندران دوستداران محیط‌زیست در مازندران سنت «قرق‌شکنی» در تالاب‌های این استان را ضیافت قانونی برای قتل عام پرندگان مهاجر زمستان گذران ارزیابی کرده و خواستار پایان دادن به این اقدام شدند. قرق‌شکنی، ضیافت قتل‌عام پرندگان مهاجر در مازندران به گزارش ایرنا، تعدادی از اعضای سازمان‌های مردم نهاد حامی محیط‌زیست در […]

قرق‌شکنی، ضیافت قتل‌عام پرندگان مهاجر درمازندران

دوستداران محیط‌زیست در مازندران سنت «قرق‌شکنی» در تالاب‌های این استان را ضیافت قانونی برای قتل عام پرندگان مهاجر زمستان گذران ارزیابی کرده و خواستار پایان دادن به این اقدام شدند.

قرق‌شکنی، ضیافت قتل‌عام پرندگان مهاجر در مازندران

به گزارش ایرنا، تعدادی از اعضای سازمان‌های مردم نهاد حامی محیط‌زیست در مازندران در نشست خبری با عنوان «نه به شکار پرندگان مهاجر»  که با حضور رییس اداره حیات وحش محیط‌زیست استان در بنیاد حریری بابل برگزار شد، بر ضرورت همکاری دستگاه‌های مسؤول در این زمینه تأکید کردند.

قرق‌شکنی همه ساله در روزهای پایانی حضور پرندگان مهاجر در تالاب‌ها و دامگاه‌های بیش‌تر مناطق مازندران انجام می‌شود و هدف اصلی آن در زمان‌های قدیم بیرون راندن پرندگان از دامگاه‌ها برای آماده کردن زمین‌های شالیزاری برای کشت بوده است.

در این روش اهالی روستاهای همجوار تالاب‌ها و همچنین روستاهایی که دارای آب‌بندان پرنده‌پذیر هستند به‌ویژه در شهرستان‌هایی مانند فریدونکنار، بابلسر، محمودآباد، بابل و دیگر مناطق همجوار، دست‌کم به مدت یک هفته دامگاه‌ها را امن نگه می‌دارند تا پذیرای بیش‌ترین تعداد پرندگان شوند.

پس از این تمهیدات، از شکارچیان منطقه و حتی خارج از منطقه و استان‌های دیگر برای اجرای سنت قرق‌شکنی دعوت می‌شود و در روز خاصی که بیش‌تر در ماه اسفند واقع می‌شود، دسته جمعی وارد منطقه قرق شده می‌شوند و پرندگان را شکار می‌کنند.

البته در بعضی از مناطق، شب قبل از قرق‌شکنی در خارج و حتی داخل دامگاه‌ها تورهای هوایی زیادی نصب می‌شود تا بیش‌ترین تعداد پرندگان در آخرین لحظات حضورشان در دامگاه شکار شوند. هدف از نصب این تور‌ها که به‌طور معمول دامگاه‌ها فاقد آنها هستند، گرفتار کردن پرندگان ترسان و در حال فرار در تور هوایی است و به این ترتیب بر تعداد شکار‌ها افزوده می‌شود.

پرندگانی که از تور و شلیک شکارچیان در طول قرق‌شکنی جان سالم به در می‌برند، دامگاه را برای همیشه ترک می‌کنند و مجبورند مدت باقی مانده تا مهاجرت به سرزمین اصلی را در دریا یا تالاب‌های فاقد قرق‌شکنی سپری کنند و یا این که به مهاجرت خود زودتر از موعد پایان دهند.

محمودقاسم‌پوری، عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس در این نشست گفت: در سال‌های اخیر موج بسیار مثبت و ارزشمندی در جامعه ایجاد شده که دوستداران محیط‌زیست و حیات وحش دغدغه‌های خود را برای حفظ آن بیان می‌کنند و با گسترش فضای مجازی اثر گذاری این سازمان‌های مردم نهاد بسیار جلوه بیش‌تری یافته است.

وی افزود: افکار عمومی انتظار دارد دستگاه‌های دولتی در کنار سازمان‌های مردم نهاد راهکارهای مناسبی برای حفظ محیط‌زیست و حیات وحش ارایه دهند.

** حیات وحش مازندران در مرحله هشدار

جواد ساداتی یکی از فعالان محیط‌زیست بابل هم در این نشست گفت: حیات‌وحش مازندران به مرحله هشدار رسیده است و هیچ پرنده، خزنده و یا چرنده‌ای نباید شکار شود.

وی افزود: متأسفانه یک نسل‌کشی در قرق‌شکنی انجام می‌شود و دیده شده که یک شکارچی دو کیسه پرنده در قرق‌شکنی شکار کرده است.

این فعال محیط‌زیست با تأکید بر ضرورت ممنوعیت قرق‌شکنی برای بیرون راندن پرندگان از دامگاه‌ها، گفت: از محیط‌زیست می‌خواهیم که تالاب‌ها را با قرق‌شکنی به میدان جنگ تبدیل نکنند.

بسیاری از کارشناسان محیط‌زیست یکی از دلایل عدم موفقیت پروژه حفظ و احیای «درنای سیبری» در شمال ایران را تیر خوردن نمونه‌های پرورش یافته در اسارت درنا که به جمعیت کوچک وحشی معرفی شده بودند، درست در زمان قرق‌شکنی عنوان می‌کنند.

به اعتقاد این کارشناسان بیش‌تر پرندگان تکثیر شده در اسارت و معرفی شده به طبیعت برخلاف پرندگان وحشی، در ارتفاع پایین پرواز می‌کنند که این رفتار، موجب آسیب‌پذیری بیش‌تر این پرندگان در برابر شکارچیان و صیادان می‌شود. به همین دلیل معرفی هیچ‌یک از درناهای تکثیر شده در اسارت نیز با موفقیت انجام نشد و در نهایت اندک بازمانده جمعیت غربی درنا سیبری نیز از بین رفت و جمعیت غربی این پرنده بزرگ و باشکوه برای همیشه از طبیعت ایران و جهان حذف شد.

** حرکت گام به گام ولی مداوم

کعبه توسلی، عضو انجمن حامیان محیط‌زیست بابلسر نیز در این نشست گفت: باید با نگاه منصفانه و واقع‌بینانه به این موضوع نگاه کنیم و نباید انتظار داشته باشیم که روند فعلی شکار پرندگان یک جا متوقف شود.

وی افزود: باید با ارایه راهکارهای مناسب و شغل جایگزین برای این صیادان به مرور زمان این روند را کنترل کنیم.

این فعال زیست‌محیطی اظهار داشت: با ارایه برنامه‌های کوتاه مدت و بلند مدت می‌توانیم برای دستیابی به اهداف خود که حفظ حیات وحش مازندران است، موفق عمل کنیم.

وی تغییر قوانین ناکارآمد، برخورد با فروشندگان پرندگان در حال انقراض، معرفی گونه‌های در حال انقراض و وضع جریمه‌های سنگین از یک سو و آموزش و فرهنگ‌سازی مردم از سویی دیگر از طریق رسانه‌ها و فضای مجازی را از جمله راهکارهای مؤثر در راستای حفظ حیات وحش برشمرد.

پرنده‌نگری، راهکاری جایگزین

عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس یکی از برنامه‌های جایگزین برای سنت قرق‌شکنی و ایجاد درآمد برای مردم منطقه را اجرای طرح پرنده‌نگری دانست و گفت: باید برای حل این مشکل راهکارهای عملی ارایه شود و فرهنگ‌سازی یکی از اساسی‌‌ترین اقدامی است که در این مسیر باید انجام دهیم.

وی افزود: همه ما باید بدانیم که فرهنگ‌سازی زمانبر است و نباید انتظار داشته باشیم که در کوتاه‌‌ترین زمان به نتیجه برسیم.

قاسم‌پوری اظهار داشت: در کشور فنلاند ۱۰ هزار برج پرنده‌نگری وجود دارد که مسافران و گردشگران به بالای برج رفته و پرندگان را نظاره می‌کنند، اما متأسفانه در ایران هنوز یک برج پرنده‌نگری نداریم و این به عنوان یک نقص مطرح است.

** نگاه اقتصادی به شکار، یک نقص

رییس اداره حیات وحش سازمان محیط‌زیست مازندران نیز در این جلسه گفت: ما نمی‌توانیم به‌طور کامل تمام شکار‌ها را ممنوع کنیم بلکه آن چیزی که ما مخالفیم شکار نباید به صورت اقتصادی مطرح باشد و از قبل آن سود کلان به دست بیاید.

کوروس‌ربیعی افزود: ما با شکار دامگاه و دوما موافق هستیم و از سویی دیگر نمی‌توانیم اهالی را که ۱۵۰ سال یا بیش‌تر به این روش سنتی شکار می‌کنند، به یک‌باره متوقف کنیم.

وی گفت: در سال جاری به دلیل هشدارهای دامپزشکی هیچ پروانه شکاری صادر نشده است و از سوی دیگر در ۱۰ سال اخیر نیز هیچ پروانه‌ای برای شکار چهارپا در مازندران صادر نکرده‌ایم.

 

او افزود: در خصوص ممنوعیت قرق‌شکنی به لحاظ قانونی در این نشست نمی‌توانم یک جواب قطعی بدهم بلکه باید این موارد بررسی شود.