حقایق برجام زیر گوش ترامپ زنگ می‌زنند!

وقتی شیپور آمریکایی از سر گشاد نواخته می‌شود حقایق برجام زیر گوش ترامپ زنگ می‌زنند! معامله مهم هسته‌ای با هدف کنترل برنامه هسته‌ای ایران پس از اتهاماتی که دونالدترامپ به‌طور مکرر درباره نقض توافق به تهران وارد کرد در خطر است. رییس‌جمهور آمریکا در اوائل ماه جاری از تأیید تعهد ایران به برجام خودداری کرد […]

وقتی شیپور آمریکایی از سر گشاد نواخته می‌شود

حقایق برجام زیر گوش ترامپ زنگ می‌زنند!

معامله مهم هسته‌ای با هدف کنترل برنامه هسته‌ای ایران پس از اتهاماتی که دونالدترامپ به‌طور مکرر درباره نقض توافق به تهران وارد کرد در خطر است. رییس‌جمهور آمریکا در اوائل ماه جاری از تأیید تعهد ایران به برجام خودداری کرد و در‌ها را برای کنگره باز گذاشت تا درباره برقراری مجدد تحریم‌ها علیه ایران تصمیم‌گیری کنند. به عنوان بخشی از توافقنامه هسته‌ای سال ۲۰۱۵، بین ایران، آمریکا و ۵ کشور دیگر ایران موافقت کرد که ذخایر مواد هسته‌ای خود را کاهش دهد و دسترسی ناظران بین‌المللی به سایت‌های نظامی‌‌اش را تضمین کند در عوض تحریم‌های اقتصادی لغو شد.

به گزارش سایت دیپلماسی ایرانی، لس‌آنجلس‌تایمز گزارش داد: «ترامپ، مخالف شدید توافق، اعلام کرده که تهران تعهدات خود را برآورده نکرده است. این قضاوتی است که تعدادی از قانون‌گذاران محافظه کار نیز به آن اعتقاد دارند. اما بسیاری دیگر از جمله مقامات ارشد کابینه، اکثر دیپلمات‌های اتحادیه اروپا و سازمان ملل مختلف او هستند و معتقدند که توافق به خوبی در حال کار است.» چه کسی حق دارد؟

ترامپ چه گفت؟

رییس‌جمهور آمریکا ایران را به «چندین مورد تخلف» از قرارداد متهم کرد. این ادعا‌ها شامل تخلف در آب سنگین مجاز مورد استفاده برای خنک کردن راکتورهای هسته ا و تعداد سانتریفیوژهای پیشرفته مجاز براساس مفاد قرارداد بود. علاوه بر این ترامپ اعلام کرد که «بازرسان بین‌المللی دسترسی کامل برای انجام بارزسی را ندارند.» او در سخنرانی ۱۳ اکتبر خود در کاخ سفید گفت: «مقامات ایرانی و رهبران نظامی بار‌ها اعلام کرده‌اند که اجازه بازرسی از سایت‌های نظامی را نمی‌دهند حتی اگر جامعه بین‌المللی نسبت به این سایت‌ها و فعالیت‌های آن به عنوان بخشی از برنامه مخفیانه سلاح هسته‌ای مشکوک باشند.»

تهران چه می‌گوید؟

رهبران ایران مدت‌هاست اعلام می‌کنند که در کنار این توافق ایستاده‌اند. در عرض چنددقیقه پس از سخنرانی ترامپ، حسن روحانی همتای ایرانی او در تلویزیون دولتی ایران برای انکار ادعاهای ترامپ ظاهر شد. روحانی گفت: «آنچه امشب شنیدیم تکرار همان اتهامات و توهین‌های بی‌اساس است که در طول ۴۰سال گذشته شنیده‌ایم.» آیت‌ا…خامنه‌ای، رهبرمعظم‌ایران نیز گفت که «دادن پاسخ حرف‌های بی‌ادبانه و خشونت‌آمیز رییس‌جمهور آمریکا وقت تلف کردن است.»

حقایق چیست؟

سایت سنجش واقعیت آمریکایی «حقایق سیاسی» نوشت: «کسب اطلاعات دقیق تر و محرمانه تر مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ایران با محدودیت بسیاری مواجه است اما مهم‌ترین مسأله مربوط به ایران کنار گذاشتن موادی است که برای ساخت سریع سلاح هسته‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.» براساس گزارش‌های اخیر سازمان دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران شرایط قرارداد را رعایت کرده است. بلومبرگ گزارش می‌دهد: «بازدیدهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نظارت‌های از راه دور، بخش‌های مهر و موم شده و تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که ایران در انطباق کامل با توافقنامه هسته‌ای است. ۸ گزارش این چنینی از ژانویه ۲۰۱۶ تهیه شده است.» ذخایر اورانیوم روی ۸۸,۴ کیلوگرم تاریخ ۲۱ آگوست ایستاده است و بسیار پایین تر از محدوده ۳۰۰ کیلوگرمی تعیین شده در قرارداد برجام است. بلومبرگ اضافه می‌کند: «تعداد سانتریفیوژهای مجاز نیز کم‌تر از حد تعیین شده ۵۰۶۰ عدد است.»

اگر چه ترامپ درباره افزایش آب سنگین حق دارد اما این افزایش کم‌تر از یک درصد تعیین شده در قرارداد است. داریل کیمبال، مدیر اجرایی سازمان کنترل اسلحه موضوع آب سنگین را «نقصی جزیی» دانسته و خاطر نشان می‌کند که ایران در حال حاضر راکتور آب سنگین در اختیار ندارد. به عبارت دیگر از نظر علمی این موضوع اساسا مطرح نیست زیرا آب سنگین بیش از حد ایران را به سمت ساخت یک سلاح هسته‌ای هدایت نمی‌کند. همچنین آژانس مخالف این ادعای ترامپ است که بازرسان از دسترسی به سایت‌ها محروم شده‌اند. یوکیانوآمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره سخنرانی ترامپ گفت: «آژانس به تمام مکان‌هایی که برای بازدید نیاز داشت دسترسی پیدا کرد. درحال حاضر ایران دقیق‌‌ترین نظارت‌های جهان درباره مسایل هسته‌ای را پشت سر می‌گذارد.»

چه کسی حق دارد؟

 

بازرسان هیچ مدرکی برای تأیید ادعاهای ترامپ ندارند و ایران مرتکب تخلفی عمده در معامله هسته‌ای نشده است. نقص فنی جزیی مانند مسأله آب سنگین نیز اصلاح شده است.