فلزات سنگین، مهمان ریه تهرانی‌‌ها

فلزات سنگین، مهمان ریه تهرانی‌‌ها

در سال‌های اخیر، مطالعه در خصوص آلودگی هوا به‌ویژه در محیط‌زیست شهری تا حد زیادی روی گردوغبار رسوب کننده در خیابان‌‌ها و جاده‌ها متمرکز شده است. محققین کشورمان وضعیت دو منطقه مهم شرق و غرب تهران را از ترکیبات این گردوغبار مورد بررسی قرار داده‌اند.

به گزارش سینا پرس خاک‌های سطحی در کنار گردوغبار خیابان‌‌ها و جاده‌ها از شاخص‌های آلاینده‌های محیط‌زیست شهری به‌حساب می‌آیند و معمولاً از برهم کنش مواد جامد، مایع و گاز ناشی از منابع مختلف سرچشمه گرفته و به‌طور بالقوه می‌توانند حامل بار آلودگی بالایی از فلزات سنگین و آلاینده‌های آلی باشند.

دلیل اهمیت بررسی گردوغبار خیابانی این است که چنین گردوغباری به‌وسیله افرادی که از خیابان‌‌ها عبور می‌کنند، به‌راحتی استنشاق می‌شود. همچنین این گردوغبار می‌تواند توسط کودکان به خاطر رفتارهایی مثل به دهان بردن اشیاء مختلف و مکیدن دست و انگشتان و بلعیده می‌شود. بنابراین، گردوغبار خیابانی، مسیر مهمی در آلودگی افراد با عناصر سمی است و در سال‌های اخیر نیز نگرانی در حال افزایشی درمورد آلودگی فلزات سنگین در گردوغبار خیابانی به خاطر اثرات سمی بالقوه آنها ایجاد شده است.

بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، گردوغبار خیابانی هر دو منطقه مورد مطالعه تهران، دارای آلودگی متوسط تا بالایی به عناصر سنگین سرب، قلع، روی، آرسنیک، مس و کادمیوم بود.

این عناصر در هر دو منطقه درجه غنی‌شدگی بسیار بالا تا شدیدا بالایی را نشان دادند و طبق نظر محققین، منشأ آنها عمدتا، فعالیت‌های انسانی بوده است. بااین‌حال، شاخص ریسک اکولوژیک برای منطقه شرق تهران، متوسط و برای منطقه غرب، پایین بود.

با توجه به فراوانی خودرو‌ها در هر دو منطقه و ساخت‌وسازهای در حال انجام، به نظر پژوهشگران، فرسایش تایر و باتری خودرو‌ها در کنار مواد ساختمانی، منشأ اصلی انتشار کادمیوم است.

همچنین طبق گفته محققین، بالاتر بودن میزان سرب در منطقه شرق باعث شده است که این منطقه ریسک اکولوژیکی بالاتری را نشان دهد. لذا گردوغبار خیابانی در این منطقه از نظر آلودگی به فلزات سنگین به‌ویژه سرب همراه با منابع ورود آن به محیط، باید بیش‌تر موردتوجه قرار گیرد.

نتایج این پژوهش اخیراً در مجله «سلامت و محیط‌زیست» وابسته به انجمن علمی بهداشت محیط ایران منتشر شده است.