پیشنهادهای تازه برای حل بحران آب

رییس انجمن ژئوپلیتیک ایران مطرح کرد

پیشنهادهای تازه برای حل بحران آب

رییس انجمن ژئوپلیتیک ایران افزایش پدیده‌هایی مانند ریزگرد و خشکسالی را پیامد فقدان «دیپلماسی آب» دانست و راه‌هایی مانند تعیین مستشار آب و خرید چشمه‌های آب شیرین در کشورهای مختلف را پیشنهاد کرد.

به گزارش ایرنا، محمدحسین‌پاپلی‌یزدی با تأکید بر اهمیت برگزاری همایش ملی «دیپلماسی آب و فرصت‌های هیدروپلیتیک غرب آسیا» گفت: آب مثل نفت شده است و جنگ‌های آینده بر سر آب خواهد بود و اگر به دنبال راهکارهای حل مسایل آب به کمک دیپلماسی آب نباشیم، تبعات بحران بین‌المللی آب به سراغ ما خواهد آمد.

وی افزود: در کشور ما سیاست‌های داخلی آب وجود دارد، اما فقدان یک راهبرد روشن و مدون راجع به آب‌‌ها و رودخانه‌هایی که به کشور وارد یا از کشور خارج می‌شود و ما از آنها حقابه داریم، حس می‌شود. در کل ما دیپلماسی آب در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی نداریم.

استاد دانشگاه تربیت مدرس یادآوری کرد: ۴۰ سال پیش که ترکیه می‌خواست سدهایی روی رودخانه دجله و فرات بزند، مسؤولان کشور ما باید با به‌کارگیری دیپلماسی آب با آنها وارد مذاکره می‌شدند و به تفاهم و توافق می‌رسیدند. در آن صورت آب‌هایی که از کشورهای سوریه و عراق در درون رودخانه دجله و فرات می‌آید و رودخانه اروندرود را می‌سازد، وضع کنونی را پیدا نمی‌کرد.

نتیجه ساخت سدهای ترکیه، خشکی هور‌‌ها و باتلاق‌‌‌ها در عراق است و امروز ریزگردهای این مناطق خشک، استان‌های غربی کشور را با مشکلات عدیده زیست‌محیطی روبه‌رو می‌کند.

وی درباره اختلاف آب میان افغانستان و ایران بر سر رودخانه هیرمند گفت: افغانستان در سال ۱۳۵۱ قراردادی با ایران در زمان امیرعباس هویدا راجع به آب رودخانه هیرمند منعقد کرد که از اساس به ضرر ایران بود و در دوران رژیم گذشته حق ایران را به کم‌تر از ۱۰ درصد تقلیل دادند. ‌اکنون نیز افغانستانی‌‌‌ها مشغول ساخت سدهایی هستند که بر آب‌های ورودی به ایران تأثیر منفی می‌گذارد.

استاد دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: بیش از ۹۰ درصد آب سد دوستی که بین ایران و ترکمنستان است، از افغانستان تأمین می‌شود. افغانستان سد سلما را با کمک هندی‌‌‌ها ساخته است که می‌تواند مانع ورود آب به سد دوستی شود.

به گفته وی، در شرایطی که دیپلماسی آب نداریم، چگونه می‌خواهیم با تاجیکستان وارد مذاکره شویم تا منافع ملی ما را در سال‌های آینده تضمین کند و پیامدهای امنیتی نیز به بار نیاورد؟

دبیر همایش ملی دیپلماسی آب و فرصت‌های هیدروپلیتیک غرب آسیا اضافه کرد: رودخانه مرزی ارس نیز مشکلاتی دارد که بیش‌تر به آلودگی مربوط می‌شود. معادن در حال بهره‌برداری مس ارمنستان در آینده برای رود ارس خطرناک است.

راهکارهای پیشنهادی

رییس انجمن ژئوپلیتیک ایران تأکید کرد: سیاست‌های روشنی با همسایگان درباره آب‌های مرزی نداریم اما می‌توانیم با تدوین دیپلماسی آب به سمت صلح آب برویم.

پاپلی یزدی افزود: در وزارت نیرو ساختاری در سطح اداره کل رودخانه‌های مرزی وجود دارد اما در ساختار وزارت خارجه یک معاونت یا اداره کل برای آب نداریم که مثلاً مستشار آب به کشورهای مختلف بفرستیم.

وی پیشنهاد کرد: می‌توانیم از هم‌اکنون چشمه‌های آب شیرین دنیا را خریداری کنیم، ولو اگر یک مترمکعب از این آب را هم به ایران نیاوریم. چون سرمایه‌گذاری در بخش آب برای کشور سودآور و همسو با منافع ملی ایران است.

رییس انجمن ژئوپلیتیک ایران تصریح کرد: اگر همین حالا ما به دنبال راهکارهای حل مسایل آب به کمک دیپلماسی آب نباشیم، در ۱۰ سال آینده تبعات بحران بین‌المللی آب به سراغ ما خواهد آمد.

پاپلی‌یزدی نگاه راهبردی رهبرمعظم‌انقلاب برای تخصیص بودجه با هدف مهار و کنترل آب‌های مرزی سودمند دانست و پیشنهاد کرد با حرکت به سمت تمدن دریایی، پولی را که می‌خواهیم خرج تهران کنیم، اطراف دریای عمان سرمایه‌گذاری کنیم تا جمعیت مولد در سواحل مکران مستقر شود.

همایش ملی «دیپلماسی آب و فرصت‌های هیدروپلیتیک غرب آسیا»

پاپلی یزدی اعلام کرد همایش ملی «دیپلماسی آب و فرصت‌های هیدروپلیتیک غرب آسیا» اسفندماه امسال با هدف کمک به تدوین دیپلماسی آب برگزار می‌شود.

به گفته وی، هدف این همایش پیشنهاد چارچوب‌های دیپلماسی آب، ارایه راهکارهایی برای دفاع از حقوقمان در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی، مدیریت بحران آب آینده در منطقه و کشور و… است.

 

علاقه‌مندان برای آگاهی از محورهای همایش و زمان‌بندی ارسال چکیده و اصل مقالات و ارسال آن می‌توانند به تارنمای همایش به نشانی www.wdconf.ir مراجعه کرده یا با تلفن ۰۲۱۸۸۳۲۳۵۲۷ تماس بگیرند.