مالیات‌های سبز نجات بخش محیط‌زیست

مالیات‌های سبز نجات بخش محیط‌زیست امروزه اغلب شهر‌‌ها به ویژه شهرهای بزرگ، در حوزه مؤلفه‌های زیستی با آلودگیهای متعددی روبه‌رو هستند تا جایی که کنترل این آلودگی‌‌‌ها یکی از اولویت‌های مهم در برنامه‌ریزی شهری مطرح شده است. به گزارش مهر امروزه اغلب شهر‌‌ها به ویژه شهرهای بزرگ، در حوزه مؤلفه‌های زیستی با مسایل متعددی نظیر […]

مالیات‌های سبز نجات بخش محیط‌زیست

امروزه اغلب شهر‌‌ها به ویژه شهرهای بزرگ، در حوزه مؤلفه‌های زیستی با آلودگیهای متعددی روبه‌رو هستند تا جایی که کنترل این آلودگی‌‌‌ها یکی از اولویت‌های مهم در برنامه‌ریزی شهری مطرح شده است.

به گزارش مهر امروزه اغلب شهر‌‌ها به ویژه شهرهای بزرگ، در حوزه مؤلفه‌های زیستی با مسایل متعددی نظیر آلودگی‌های هوا، آب، خاک و صوت رو به رو هستند، تا جایی که کنترل این آلودگی‌ها، به عنوان یکی از اولویت‌های مهم در برنامه‌ریزی شهری، به ویژه در کشورهای توسعه یافته مطرح شده است. این کشورها، ابزارهایی را برای دستیابی به هدف فوق به‌کاربرده‌اند که در میان آن‌ها، مالیات‌های سبز در سطح وسیع و با هدف کاهش آلودگی و حفاظت منابع طبیعی و در کنار آن به عنوان یک منبع درآمدی پایدار، مورد استفاده قرارگرفته است. مالیات‌های محیط‌زیستی، بر این نظر استوارند، که هر کس به نسبت سهمی که در آلوده‌سازی محیط دارد، باید مالیات پرداخت کند، یعنی هزینه صرف شده، در کاهش خسارات ناشی از آلودگی را متحمل شود.

ایده مالیات سبز اولین بار توسط یک اقتصاددان انگلیسی، به نام پیگو در سال ۱۹۲۰ مطرح شد و این گونه جریمه‌ها را به نام مالیات‌های پیگو می‌شناسند. هدف استفاده از این مالیات‌ها، کاهش استفاده از منابع فسیلی ناپایدار و روی آوردن به استفاده از منابع تجدیدپذیر انرژی و انرژی‌های پاک است. از دیگر اهداف این مالیات‌ها می‌توان به کاهش تولید مواد آلاینده طبیعت همچون زباله‌ها و پساب‌‌‌ها اشاره کرد. این مالیات‌ها به‌طور گسترده در اروپا و جاهای دیگر در طی بیش از ۲۰ سال گذشته معرفی شده است. نوعی از مالیات که در صورت اجرا در کشور ما می‌تواند نجات بخش محیط‌زیست باشد، اما این مالیات‌ها چه مزیت‌هایی می‌توانند داشته باشند؟

مزیت‌های اجرای مالیات‌های سبز

۱- کاهش هزینه‌های خارجی

مفهوم «هزینه خارجی» در اقتصاد، هزینه‌هایی هستند که در نتیجه انجام یک فعالیت و یا استفاده از محصولی خاص به دوش جامعه تحمیل می‌شوند، بدون این‌که عامل ایجادکننده هزینه، ملزم به پرداخت آن باشد. به عنوان مثال، آلودگی هوای محیط، به میزانی که منجر به وقوع برخی بیماری‌های تنفسی شود، یک هزینه جانبی را به دوش افراد جامعه تحمیل می‌نماید، بدون این‌که شخص و یا اشخاص آلوده‌کننده مسؤولیتی در برابر پرداخت آن داشته باشد. آلوده کننده، به شکل ارادی محیط را آلوده می‌کند، در حالی که افراد جامعه به شکل غیرارادی، مجبور به تحمل شرایط و پرداخت هزینه‌ خسارت‌های ناشی از آلودگی هستند..

۲- کنترل عوامل گرمایش جهانی و تغییر اقلیم

امروزه گرم شدن زمین، تغییر اقلیم و پیامدهای ناشی از آن به‌طور گسترده در سطح جهانی مورد توجه قرار گرفته است. یکی از نگرانی‌های عمده محیط‌زیستی به ویژه در دستیابی به توسعه پایدار، انتشار گازهای گلخانه‌ای در بیوسفر هستند، که به عنوان عامل اصلی تغییر اقلیم محسوب می‌شود. تغییرات اقلیم اثراتی همچون زیر آب شدن یخ‌های قطبی، بالا آمدن سطح آب دریا‌‌ها و ازبین رفتن تالاب‌ها، شدت یافتن فصل‌ها، سردتر شدن زمستان‌ها و گرم‌ و خشک‌تر شدن تابستان‌ها، تغییر میزان و زمان وقوع بارش در مناطق مختلف و در نتیجه تأثیر بر فرسایش و رطوبت خاک را به همراه دارد

۳- اثر درآمدی

در بین انواع منابع درآمدی، مالیات همواره به عنوان منبعی دائمی و قابل پیش‌بینی، مورد توجه دولتمردان بوده است. مالیات سبز هم از این جهت حایز اهمیت است.

مالیات سبز در کشورهای مختلف

 

مالیات سبز در کشورهای مختلف به صورت‌های متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در کشورهای توسعه یافته مالیات‌ها را در سه دسته طبقه‌بندی می‌کنند: مالیات بر برق و انرژی، مالیات بر دفع زباله و مالیات بر حمل و نقل.