نظریه‌های متعدد در دو دهه گذشته از خشک شدن دریاچه ارومیه و از بین رفتن این زیست بوم حکایت داشت اما تمام معادلات به هم خورد تا امید برباد رفته برای احیای دریاچه بازگردد. به گزارش مهر، فلامینگو‌ها برگشتند، قایق‌‌ها دوباره راهی دریاچه شدند و نمودارهایی که سرشان پایین و پایین‌تر می‌آمد حالا سرافراز […]
نظریه‌های متعدد در دو دهه گذشته از خشک شدن دریاچه ارومیه و از بین رفتن این زیست بوم حکایت داشت اما تمام معادلات به هم خورد تا امید برباد رفته برای احیای دریاچه بازگردد.
به گزارش مهر، فلامینگو‌ها برگشتند، قایق‌‌ها دوباره راهی دریاچه شدند و نمودارهایی که سرشان پایین و پایین‌تر می‌آمد حالا سرافراز شده‌اند، این حال خوش این روزهای دریاچه ارومیه است که خیلی‌‌ها دوست دارند خوشحالی این دریاچه استمرار داشته باشد.
اما برای حال خوش این روزهای ارومیه حرف‌وحدیث هم زیاد است، ماجرای «کی بود، کی بود» حالا کلی مدعی دارد که می‌گویند «ما بودیم»؛ برخی مسؤولان از عملکردشان در ستاد احیای دریاچه می‌گویند و «باران» هم این وسط شده همه‌کاره و هیچ‌کاره.
خط بطلانی بر اظهارنظرها
تا پاییز ۹۴ بیش از ۹۰ درصد مساحت دریاچه ارومیه از بین رفته و تنها ۱۰ درصد آن باقی مانده بود اما بارش‌های ۶ تا ۷ماه اخیر به یک باره موجب افزایش ۸۲ سانتی‌متری آب دریاچه ارومیه شد تا همگان به این باور برسند که احیای دریاچه ارومیه امکان‌پذیر است.
تراز آب دریاچه در ۳ اردیبهشت ۱۳۹۵ برابر با ۱۲۷۱٫۰۳ بالاتر از سطح آزاد دریا بوده، که نسبت به تاریخ مشابه در سال گذشته ۳۳ سانتی‌متر افزایش داشته است. همچنین تراز دریاچه در تاریخ مذکور نسبت به ابتدای سال آبی (اول مهر ۱۳۹۴) ۹۵ سانتی‌متر بیش‌تر شده است.
نظر مسؤولان در خصوص وضعیت فعلی دریاچه ارومیه
نماینده مجری طرح احیای دریاچه ارومیه در این زمینه از ورود حجم بالای ۱٫۵ میلیارد مترمکعب آب به دریاچه ارومیه خبر داد و افزود: ورود این میزان آب باعث افزایش پهنه آبی این دریاچه به بیش از دوهزار کیلومتر مربع شده و این در حالی است که در اواخر شهریور ماه سال گذشته پهنه آبی دریاچه ارومیه در حدود ۵۰۰ کیلومتر مربع بود.
هادی بهادری در خصوص بارش‌‌ها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه گفت: از ابتدای سال آبی جاری تاکنون ۲۸۱ میلیمتر بارش در حوضه آبریز دریاچه ارومیه شاهد بودیم که نسبت به مدت مشابه سال آبی قبل که ۳۰۹٫۸ میلیمتر بود، ۹٫۳ درصد کاهش را نشان می‌دهد.
بهادری تأکید کرد: به راحتی می‌توان پی برد که با وجود کاهش بارندگی سال آبی جاری نسبت به زمان مشابه سال آبی گذشته، علت اصلی افزایش تراز دریاچه ارومیه نسبت به مدت زمان مشابه در سال قبل و افزایش سطح پهنه آبی این دریاچه، اجرای پروژه‌های احیا به خصوص لایروبی رودخانه‌های اصلی در سال گذشته، اتصال دو رودخانه زرینه‌رود و سیمینه‌رود به عنوان منبع اصلی تأمین آب دریاچه و جلوگیری از پخش‌شدگی آب در مسیر رودخانه است.
وی با اشاره به تغییر رژیم بارندگی در سال آبی جاری از باران به برف گفت: انتظار می‌رود رودخانه‌های اصلی بتوانند تا اواخر اردیبهشت ماه سال جاری به تأمین آب دریاچه ارومیه کمک کرده و پهنه آبی دریاچه ارومیه نیز افزایش یابد.
افزایش ۸۲ سانتی‌متری آب دریاچه ارومیه
مدیر مطالعات پایه منابع آبی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی با اشاره به افزایش سطح تراز آبی دریاچه ارومیه طی سال‌جاری گفت: افزایش ورودی آب به دریاچه ارومیه از طریق بارش‌های خوب پاییزی، زمستانی و بهاری و اجرای طرح‌های احیای دریاچه ارومیه همچنین وارد شدن میزان آب مناسب از رودخانه‌ها و رهاسازی آب سدها به همراه پایین بودن دما و کم بودن تبخیرآب از جمله عوامل افزایش تراز آبی دریاچه ارومیه به شمار می‌رود.
مهرنگ دوستی رضایی ادامه داد: با اشاره به وضعیت مناسب بارش‌‌ها در فروردین‌ماه امسال نسبت به سال‌های گذشته گفت: در سال آبی جاری نیز رژیم خوب بارشی را شاهد بودیم و علاوه بر بارش برف مناسب به ویژه در مناطق کوهستانی، دمای هوا نیز کم بود و این امر بر کاهش تبخیر تأثیر گذاشت تا امسال وضعیت دریاچه بهتر از هر سال باشد.
مدیر مطالعات پایه منابع آبی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی تأکید کرد: در صورت تداوم بارش‌‌ها و با ذوب شدن برف در ارتفاعات و روان شدن آب بیش‌تر در رودخانه‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه تا اواخر اردیبهشت‌ماه، انتظار می‌رود که سطح تراز آبی این دریاچه بیش‌تر افزایش یابد.
بر اساس اعلام دوستی رضایی حجم آب ورودی به دریاچه از ۹ رودخانه اصلی در بخش غربی تا پایان اسفند ماه و ۱۵ روزه فروردین ماه نسبت به دوره‌های مشابه به قرار زیر است.
وی در خصوص ادامه وضعیت دریاچه ارومیه عنوان کرد: روند تغییرات سال آبی ۹۴-۹۳ تراز سطح آب دریاچه حاکی از آن است که سطح آب تا اواخر فروردین‌ماه روند افزایشی و تا آخر شهریور ماه در تراز سطح آب ۱۲۷۰٫۰۸ کاهش تقریبی ۶۴ سانتی‌متر داشته که اگر روند تغییرات مشابه سال گذشته در نظر گرفته شود در آخر شهریور ماه سال ۱۳۹۵ با کاهش تقریبی ۵۰ سانتی‌متری، سطح آب دریاچه در تراز ۱۲۷۰٫۴۰ قرار خواهد داشت.
روند افزایش تراز آبی دریاچه ارومیه از ۱۲ سال گذشته بی‌سابقه است
مدیرعامل سازمان آب منطقه‌ای آذربایجان غربی نیز در خصوص آخرین وضعیت دریاچه ارومیه با بیان این‌که افزایش دو رقمی تراز آبی دریاچه ارومیه طی سال‌جاری در ۱۲ سال گذشته بی‌سابقه بوده و رضایت بخش است گفت: سطح آب دریاچه ارومیه در ۶ ماه و ۲۰ روز گذشته نزدیک به ۸۰ سانتی‌متر افزایش داشته که امیدواری‌ها را برای بهبود وضع دریاچه بیش‌تر کرده است.
کیومرث دانشجو با اشاره به تراز ۱۲۷۰٫۸۰ متری دریاچه ارومیه در ابتدای سال آبی جاری اظهارداشت: در زمان مشابه سال گذشته افزایش تراز نسبت به ابتدای سال آبی، ۵۴ سانتی‌متر بود.
وی افزود: اجرای طرح‌های احیایی و تثبیتی از جمله رهاسازی آب سدها، اجرای طرح اتصال رودخانه زرینه‌رود به سیمینه‌رود و رساندن آب این رودخانه‌ها به بستر آبی دریاچه در سال جاری یکی از عوامل مهم افزایش تراز آبی دریاچه ارومیه بوده است.
دانشجو با اشاره به این‌که در راستای طرح‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه، سر دهنه انهار منشعب از رودخانه نازلو چای در ارومیه مسدود شدند، افزود: در پی بارندگی‌های اخیر و بالا آمدن آب رودخانه نازلوچای، به منظور هدایت آب رودخانه به سمت دریاچه و جلوگیری از استفاده‌های بی‌رویه در منطقه، برای هفتمین بار طی ماه‌های گذشته اقدام به انسداد سر دهنه انهار و کانال‌های منشعب از این رودخانه کرد.
وی ادامه داد: در جریان هفتمین عملیات انسداد انهار که از تاریخ هفدهم فروردین‌ماه آغاز شد، انهار انگنه، دستجرد، کوسی، گزنق، خالد آباد، قلیجلو، چناقلو، سپرغان، کارخانه قند، اوصالو و کانال مرنگلو مسدود شد و این عملیات همچنان ادامه دارد.
دانشجو با اشاره به روند رهاسازی آب سد مهاباد از هجدهم اسفند ماه سال گذشته برای کمک به احیای دریاچه ارومیه، گفت: سهمیه امسال رهاسازی آب سد مهاباد برای کمک به احیای دریاچه ارومیه ۴۰ میلیون مترمکعب بود اما به علت افزایش میزان آب ورودی و سرریز شدن سد، این میزان به بیش از ۷۵ میلیون مترمکعب افزایش پیدا کرد و این روند همچنان با ظرفیت ۴۰ متر مکعب بر ثانیه ادامه دارد.
عرصه آبی دریاچه ارومیه به ۲۵۰۰ کیلومتر مربع رسید
معاون فنی اداره کل محیط‌زیست آذربایجان غربی از افزایش عرصه آبی دریاچه ارومیه به ۲۵۰۰ کیلومتر مربع خبر داد و گفت: در پی افزایش میزان بارندگی و نیز اقدامات اجرایی ستاد احیای دریاچه ارومیه عرصه آبی این تالاب افزایش پیدا کرده است.
حجت جباری نیز با بیان این‌که اگر چه روند افزایش آب در دریاچه در طی فصول پاییز تا اواسط بهار یک روند طبیعی بوده و به دلیل بارندگی‌های برف و باران، میزان آب وارده به دریاچه افرایش پیدا می‌کند، افزود: طی یکسال گذشته به واسطه اقدامات اجرایی در احیای دریاچه ارومیه از جمله لایروبی رودخانه‌های منتهی به دریاچه و اتصال رودخانه زرینه‌رود به سیمینه‌رود باعث شده جریان آب وارده به عرصه اصلی آبی دریاچه نیز تسهیل و آب روان تر به بخش‌های عمیق‌تر دریاچه که دارای آب هستند، انتقال یابد.
وی ادامه داد: پیش‌بینی می‌شود با گرم شدن هوا که منجر به ذوب برف موجود در ارتفاعات خواهد شد و همین‌طور بارندگی‌های بهاره، جریان آب ورودی به دریاچه ارومیه افزایش داشته و موجب افزایش ارتفاع آب دریاچه شود
جباری افزود: طی ماه‌های گذشته به واسطه بارندگی‌های بسیار خوبی که در حوزه اتفاق افتاده و همچنین اقداماتی که در خصوص احیای دریاچه ارومیه انجام گرفت، ورودی آب چه به‌صورت بارش مستقیم بر سطح دریاچه ارومیه و همچنین ورودی از طریق رودخانه‌های دائمی و فصلی افزایش یافته است.
معاون فنی اداره کل محیط‌زیست آذربایجان غربی گفت: این در حالی است که تا سال‌های گذشته آب وارده به دریاچه در اراضی ساحلی این زیست بوم که سطح وسیعی را در بر می‌گرفت پخش می‌شد و سطح آبی دریاچه ارومیه که عمق کمی داشته افزایش پیدا می‌کرد، این وضعیت موجب می‌شد در ماه‌های گرم سال سطح تبخیر افزایش و در نتیجه دریاچه سریع‌تر آب خود را از دست می‌داد.
دریاچه ارومیه در حال تبدیل شدن به کانون ریزگرد در خاورمیانه است
جباری در خصوص تهدیدات و عواقب ناشی از بحران خشک شدن دریاچه گفت: متأسفانه چندین کانون ریزگرد مهم در خاورمیانه وجود دارد که دریاچه ارومیه نیز در حال تبدیل شدن به یکی از این کانون‌های ریزگرد است.
جباری با اشاره به این‌که ۵ نقطه در داخل دریاچه ارومیه شناسایی شده که جزو کانون‌های ریزگرد‌ها محسوب می‌شوند، عنوان کرد: اطراف جزایر و شرق دریاچه ارومیه، منطقه جبل و بخشی از شهرک صنعتی تا پشت مجتمع باری شامل این کانون‌های ریزگرد است که در طول ۱۹ کیلومتر گسترده شده است.
وی با تأکید بر این‌که در شعاع ۱۰ کیلومتری منطقه جبل ۳۶ هزار نفر و در ۳۰ کیلومتری آن افزون بر ۷۴۷ هزار نفر زندگی می‌کنند، اظهارداشت: با توجه به اهمیت موضوع بازدید انجام شده توسط ستاد احیای دریاچه ارومیه طرح تثبیت شن‌های روان در این منطقه صورت می‌گیرد.
جباری اضافه کرد: در راستای جلوگیری از پیشروی کانون‌های ریزگرد در داخل دریاچه ارومیه اداره کل محیط‌زیست آذربایجان غربی و اطراف دریاچه توسط اداره کل منابع طبیعی آذربایجان غربی اقداماتی برای تثبیت شن‌های روان در دست اجراست.
وی با اشاره به این‌که هم‌اکنون عملیاتی در ۴۰۰ هکتار از دریاچه ارومیه در این منطقه آغاز شده که در ۴۰ هکتار آن درختچه‌های گز و قره داغ کاشت می‌شود، گفت: اگرچه مساحت کانون ریزگرد در این منطقه بیش از ۲۰۰۰ هکتار است اما در فاز اول یک محدوده ۴۰۰ هکتاری در ابعاد ۸ کیلومتر طول (به موازات مرز دریاچه ارومیه) و به عمق ۵۰۰ متر شروع شده که از این عرصه ۳۵۰ هکتار به کاشت نهال گز و ۵۰ هکتار به کاشت نهال قره داغ اختصاص یافته است.
تبعات خشک‌شدن دریاچه ارومیه ۵ میلیون نفر را تهدید می‌کند
جباری با اشاره به این‌که خشک‌شدن دریاچه ارومیه زندگی مردم آذربایجان غربی، تهران و سایر استان‌ها را نیز تهدید می‌کند، گفت: اگردریاچه ارومیه احیا نشود باید ۵ میلیون نفر از جمعیت کشور جا به جا شوند
کشور و به تبع آن آذربایجان غربی در وضعیت بحرانی قرار دارد و حتی از تهدید و بحران نیز عبور کرده است، مهم‌ترین تبعات این وضعیت بحرانی خشک‌شدن دومین دریاچه شور دنیاست، اگردریاچه ارومیه احیا نشود باید ۵ میلیون نفر از جمعیت کشور جا به جا شود.
معاون فنی اداره کل محیط‌زیست آذربایجان غربی گفت: درحال حاضر تغییرات اقلیمی و تبعات زیست‌محیطی خشک شدن دریاچه ارومیه در استان‌های آذربایجان غربی و شرقی بیش از سایر نقاط کشور احساس می‌شود. پس باید مردم و مسؤولان این استان‌ها بیش از پیش در احیای بزرگ‌‌ترین دریاچه داخلی ایران تلاش کنند چراکه اگر دریاچه ارومیه خشک شود زندگی در آذربایجان از بین خواهد رفت.
افزایش ابتلا به سرطان ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه بررسی علمی می‌شود
رییس دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی در خصوص تبعات منفی ناشی از بحران خشک‌شدن دریاچه ارومیه به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر حرف و حدیث‌های زیادی پیرامون افزایش ابتلا به سرطان یا افزایش فشار خون و بعضاً شیوع بیماری‌های تنفسی به دلیل تبعات ناشی از خشک‌شدن دریاچه ارومیه مطرح شده است.
وی با بیان این‌که این شایعات و حرف و حدیث‌‌ها از منظر پزشکی و درمانی قابل قبول یا رد کردن نیست و نیازمند تحقیقات و مراقبت‌های مستمر و گسترده است، عنوان کرد: اجرای طرح‌های تحقیقاتی و یا کنترل و مراقبت در میان حاشیه‌نشینان دریاچه ارومیه اعتبار کلانی را طلب می‌کند که به این سادگی‌‌ها قابل تأمین و اجرا نیست.
آقازاده اظهارداشت: تاکنون مطالعه جامع و کاملی انجام نشده تا نشان دهد که در حاشیه دریاچه ارومیه بعد از خشک‌شدن آن بیماری‌های مختلف افزایش یافته است اما نیاز به این مطالعه و تحقیق کاملاً احساس می‌شود.
وی افزود: به همین منظور جمعیتی حدود ۱۰ هزار نفر از حاشیه‌نشینان دریاچه ارومیه برای یک مدت زمانی مشخصی تحت مراقبت‌های مخصوص پزشکی و درمانی قرار می‌گیرد تا تبعات ناشی از خشک شدن دریاچه مورد واکاوی، تحقیق و مطالعه قرار گیرد.
با وجود این اظهارنظرها تابستان در راه است و همه ساله با گرم شدن هوا آب دریاچه نیز به سرعت تبخیر می‌شود، باید منتظر ماند و دید چه سرنوشتی دریاچه ارومیه، اهالی منطقه و حیات وحش ساکن در این دریاچه را به انتظار نشسته است.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.