قلمروی بحث : موضوع بحث ما پیرامون قراردادهایی است که، قیمت‌گذاری آنها، مبتنی بر قیمت واحد[۳] فعالیّت‌ها و متعاقباً، ابزار پرداخت عِوض از سوی کارفرما به پیمانکار نیز، فهرست‌بهاء می‌باشد. در اینگونه از قراردادها، هر جزء از عِوض (ما به ازاء خدمت/کار)، روبروی یک جزء از معوّض (خدمت/کار) می‌ایستد. اصطلاحاً هر جزء از کار، مقصود بالاصاله […]
قلمروی بحث : موضوع بحث ما پیرامون قراردادهایی است که، قیمت‌گذاری آنها، مبتنی بر قیمت واحد[۳] فعالیّت‌ها و متعاقباً، ابزار پرداخت عِوض از سوی کارفرما به پیمانکار نیز، فهرست‌بهاء می‌باشد. در اینگونه از قراردادها، هر جزء از عِوض (ما به ازاء خدمت/کار)، روبروی یک جزء از معوّض (خدمت/کار) می‌ایستد. اصطلاحاً هر جزء از کار، مقصود بالاصاله است. در واقع، با تکمیل هر بخش از کار به میزان مندرج در «فهرست مقادیر»[۴]، پیمانکار هم، استحقاق دریافت مبلغ متناظر با آن کار را مطابق «فهرست‌بهاء»[۵] خواهد داشت.
مقدمه
پیش از اجرای هر طرح و یا پروژه، بایستی تخمینی از هزینۀ تمام شدۀ آن داشته باشیم. از این رو، اصطلاحاً پیشبینی مقادیر کمّیت‌های طرح مورد نظر که معمولاً برای هزینه‌های یک طرح، منابع آن و زمان اجرای طرح کاربرد دارد را، برآورد[۶] می‌نامند. برآورد هزینۀ اجرای کار نیز، مبلغی است که به عنوان هزینۀ اجرای موضوع پیمان به وسیله کارفرما ]مناقصه‌گزار[ محاسبه و اعلام شده است.[۷] در حین اجرای پروژه هم، بایستی با ساز و کار مشخصی قابلیت پرداخت کارهای انجام شده و منعکس در صورت‌وضعیت پیمانکار فراهم گردد. [۸]
همانطور که در نگارۀ شمارۀ یک، مشاهده می‌شود، امر برآورد قیمت پروژه‌ها، به منظور ارجاع کار موضوع «عقد مناقصه»، با فرآیند‌های پیش‌بینی‌شده در «ماده ۹» قانون برگزاری مناقصات[۹] و نیز، پرداخت عِوض موضوع «عقد پیمان»، با ضوابط پیش‌بینی‌شده در نظام فنّی و اجرایی کشور[۱۰]، مستلزم شناخت انواع قیمت در قراردادهای موصوف است.[۱۱] از این‌رو، شناخت و تبیین دقیق انواع قیمت که، بر مدل قیمت‌پذیری و پرداخت مابه‌ازاء کار، موثّر است از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. مقالۀ حاضر با هدف یکسان‌سازی رویه برخورد عوامل اجرای پروژه با هر یک از قیمت‌های مورد بررسی (ناظر به محیط و ماهیّت آنها) نگارش یافته است.
بنابراین، با در نظر گرفتن محیط قراردادی ناظر به عقد مناقصه و عقد پیمان، ابتدا به ساکن، دو تقسیم‌بندی کلّی را پیش‌رو خواهیم داشت. الف. مرحلۀ مناقصه (پیش از ارجاع کار)؛ ب. مرحلۀ پیمان (پس از ارجاع کار) یا مرحلۀ اجراء.
الف. مرحله مناقصه
قیمت‌های این مرحله، بر اساس ماهیّت ناظر به اقلام پایه و غیرپایه، در دو دستۀ مجزّا تعریف، تبیین و تشریح گردیده است.
طبق «بند ۲-۱» دستورالعمل کاربرد فهارس‌بهای ابلاغی[۱۲]، اقلام پایه، اقلام عمومی‌کارهای هر رشته از فهرست‌بها است که دارای شرح ردیف (معوّض) و بهای واحد (عِوض) می‌باشد. همچنین براساس «بند ۳» کلیات فهارس‌بها، قیمت‌هاي فهارس‌بها، متوسط هزینه اجراي کارهاي مربوط به هر رشته بوده و شامل هزینه‌هاي تأمین و به کارگیري نیروي انسانی، ماشین‌آلات و ابزار و همچنین تأمین مصالح مورد نیاز، شامل، تهیه، بارگیري، حمل و باراندازي مصالح، جابه‌جایی مصالح درکارگاه، اتلاف مصالح و به طور کلی اجراي کامل کار است. هزینه آزمایش و راه اندازي (بر حسب مورد) در بهاي واحد ردیف‌هاي فهرست‌بها پیشبینی شده است. طبق «بند ۵» هم، قیمت‌هاي فهرست‌بها، قیمت‌هاي کاملی براي انجام کار، طبق نقشه و مشخصات فنی تعریف شده است. ضمناً به حکم «بند ۲۰» کلیات فهارس‌بها، فهارس‌بهای ابلاغی هر رشته بر مبناي قیمت‌هاي سه ماهه چهارم سال پیش از ابلاغ محاسبه شده است. قیمت متناظر با اقلام پایۀ فهرست‌بها را، قیمت پایه می‌نامند.
قبل از تعریف و دسته بندی اقلام غیرپایه، بایستی متذکِّر شد که، این اقلام ناظر به مرحلۀ پیش از اجرای پیمان می‌باشند و در هنگام تهیه برآورد اجرای کار، به‌منظور تدوین اسناد مناقصه کاربرد دارند. «بند ۲-۱-۴» بخشنامۀ شمارۀ ۱۷۳۰۷۳/۱۰۱ مورخ ۱۵/۰۹/۱۳۸۲، با موضوع دستورالعمل نحوه تعدیل آحادبهای پیمان‌ها که، در مقامِ تعریفِ اقلام ستاره‌دار بیان می‌دارد «ردیف‌های غیرپایه (اقلام ستاره‌دار) که، برای آنها قیمت پایه تهیه نشده است و هنگام تهیه برآورد، قیمت آنها، مطابق دستورالعمل مربوط تعیین و تصویب میگردد»، نظر نگارندگان را، تائید می‌نماید.
شایان ذکر است، «بند ۲-۶» دستورالعمل کاربرد فهرست‌بهای ابنیه سال ۱۳۹۶، برای این دسته از اقلام، محدودیتی قائل شده است؛ چنانکه بیان می‌دارد «در کارهایی که از طریق مناقصه عمومی واگذار می‌شود، چنانچه جمع مبلغ برآورد ردیف‌هاي ستاره‌دار، نسبت به جمع مبلغ برآورد ردیف‌هاي فهرست‌بها (پایه و غیرپایه) بدون اعمال هزینۀ تجهیز و برچیدن کارگاه، در این رشته، بیشتر از سی (۳۰) درصد باشد، لازم است دستگاه اجرایی قبل از انجام مناقصه، شرح و بهاي واحد تمامی ردیف‌هاي ستاره‌دار در آن رشته را، پس از تصویب، همراه با تجزیه قیمت مربوط، به دبیرخانه شوراي عالی فنی، در سازمان برنامه و بودجه کشور ارسال دارد تا پس از رسیدگی و تصویب توسط شوراي عالی فنی (بر اساس دستورالعمل نحوه تهیه و تصویب ردیف‌هاي ستاره‌دار)، ملاك عمل قرار گیرد. در کارهایی که از طریق مناقصه محدود یا ترك تشریفات مناقصه واگذار میشوند، سقف یاد شده به ترتیب پانزده (۱۵) و ده (۱۰) درصد خواهد بود.»؛ با اوصاف مذکور، اقلام غیرپایه، به دو دستۀ زیر، تقسیم می‌گردند:
ردیف‌هایی که شرح ردیف و بهای واحد آنها، در فهارس‌بها وجود ندارد و به منظور برآورد صحیح از نحوه اجرای کار به برآورد پیمان اضافه می‌گردند. براساس «بند ۲-۱» دستورالعمل کاربرد فهارس‌بهای ابلاغی «در مواردی که مشخصات فنی و اجرایی ویژه‌اي مورد نیاز کار باشد، که اقلام آن با شرح ردیف‌هاي این فهرست‌بها تطبیق نکند، شرح ردیف مناسب براي آن اقلام، تهیه و در انتهاي گروه مربوط، با شماره ردیف جدید درج می‌شود. این ردیف‌ها، با علامت ستاره مشخص و به عنوان ردیف‌هاي ستاره‌دار نامیده میشوند. بهاي واحد ردیف‌هاي ستاره‌دار، با روش تجزیه قیمت و بر اساس قیمت‌هاي دوره مبناي هر فهرست‌بها، محاسبه و در برابر ردیف مورد نظر درج می‌شود. هرگاه دستورالعملی براي پرداخت ردیف‌هاي ستاره‌دار مورد نیاز باشد، متن لازم تهیه و به انتهاي مقدمه فصل مربوط با شماره جدید اضافه می‌شود.»
باتوجه به اینکه فهارس‌بها قیمت کارهای متداول و متعارف را معین می‌نماید، ردیف‌هایی وجود دارد که شرح ردیف آنها (شرح آیتم)، در فهارس‌بها موجود بوده، لیکن به دلیل عدم امکان قیمت‌گذاری صحیح فاقد بهای واحد می‌باشند. «بند ۲-۴» دستورالعمل کاربرد فهارس‌بها، در این خصوص تصریح دارد «بهای واحد ردیف‌هائی که، شرح آنها در این فهرست‌بها موجود است، اما بدون بهای واحد هستند، … و این اقلام نیز، ردیف‌های ستاره‌دار محسوب میشوند.»؛ بنابراین، اقلام دارای شرح ردیف در فهرست‌بها، که فاقد قیمت واحد هستند، در حکم اقلام ستاره‌دار می‌باشند. بنابراین، قیمت‌های متناظر با اقلام غیرپایه و یا اقلام پایۀ فاقد قیمت در فهرست‌بها را، قیمت‌های ستاره‌دار می‌نامند.
قبل از تعریف و دسته بندی کارهای جدید (اضافی[۱۳])، بایستی متذکِّر گردید که، این موارد، ناظر به مرحلۀ اجرای پیمان می‌باشند و پس از اتمام فرآیند ارجاع کار و با شروع عملیات اجرایی انجام این فعالیت‌ها لازم دانسته و به پیمانکار منتخب، ابلاغ شده است. در واقع کارهای جدید در معنای عام خود، شامل کارهای اضافی، با نرخ (قیمت) پیمان و کارهای اضافی با قیمت‌جدید میگردد که، به شرح ذیل دسته‌بندی و تعریف میشوند:
همانطور که در ابتدای بحث مطرح شد، قراردادهایی که هر جزء از عِوض آنها (ما به ازاء خدمت/کار)، روبروی یک جزء از معوّض (خدمت/کار) می‌ایستد، ریسک افزایش قیمت کار ناشی از تغییر در مقادیر را، به کارفرما تخصیص داده و وی را، به پرداخت مبالغ متناظر با تغییرات فهرست مقادیر، موظّف نموده است. بدین جهت، اقلامی که در هنگام اجرای پیمان، علاوه بر احجام اولیه کارهای قرارداد و در چارچوب موضوع پیمان و در قالب فهرست‌بهای واحد پایه منضم به پیمان[۱۴]، از سوی کارفرما (به‌وسیله مهندس مشاور) و با رعایت مفاد شرایط عمومی پیمان، در خصوص تغییر مقادیر کار به پیمانکار ابلاغ می‌گردند و صرفاً مقادیر کار را افزایش می‌دهند، کارهای اضافی نامیده می‌شود. این گونه کارها که شرح و قیمت واحد موجود داشته و در اثنای اجرای کار، صرفاً مقادیر آنها افزایش یافته است، از حیث ماهیت امر، تفاوتی با کارهای مندرج در پیمان ندارند؛ چنانکه «بند الف» از «ماده ۲۹» شرایط عمومی‌پیمان (بخشنامه شماره ۸۴۲/۵۴-۱۰۸۸/۱۰۲ مورِّخ ۰۳/۰۳/۱۳۷۸) اشعار می‌دارد «در ضمن اجرای کار، ممکن است مقادیر درج شده در فهرست‌بها و مقادیر منضم به پیمان، تغییر کند. تغییر مقادیر به‌وسیله مهندس مشاور محاسبه می‌شود و پس از تصویب کارفرما به پیمانکار ابلاغ میگردد.» و بند یک از همان فراز تصریح دارد که «افزایش مقادیر باید در چارچوب موضوع پیمان به پیمانکار ابلاغ شود» که به حکم قسمت پایانی از «بند الف» همان ماده، «پیمانکار با دریافت ابلاغ تغییر مقادیر کار، موظف به انجام کار با نرخ پیمان است.»
لذا در تعامل بخشنامه اخیر، با «بند ۲-۱-۵-۱» بخشنامۀ شمارۀ ۱۷۳۰۷۳/۱۰۱ مورِّخ ۱۵/۰۹/۱۳۸۲، با موضوع دستورالعمل نحوه تعدیل آحاد بهای پیمان‌ها که، اشاره دارد «قیمت کارهای جدیدی که از فهرست‌بهای واحد پایه منضم به پیمان، یا فهرست‌بها واحد پایه‌ای که قیمت پیمان از آن انتخاب می‌شود، …»، بایستی بیان داشت، منظور مقرّره‌گذار از کارهای جدید در این فقره، کارهای اضافی با قیمت پایۀ پیمان می‌باشد.
شایان ذکر است، ردیف نخست «بند الف» از «ماده ۲۹» شرایط عمومی پیمان در بیان محدودیتهای مبالغ ناظر به افزایش مقادیر، متذکر میگردد «افزايش مقادير بايد در چهارچوب موضوع پيمان به پيمانكار ابلاغ شود. جمع مبلغ مربوط به افزايش مقادير و مبلغ كارهاي باقيمت جديد (موضوع بند ج) نبايد از ۲۵ درصد مبلغ اوليه پيمان بيشتر شود.»؛ بنابراین، قیمت متناظر با کارهای اضافی دارای قیمت واحد پایه در پیمان را، کار اضافی با نرخ پیمان می‌نامند.
ب-۲-۱٫ بخشنامه‌ای
به کارهایی که در برآورد اولیه قرارداد پیشبینی نشده‌اند، لیکن بنا به نیاز و ضمن اجرای پیمان، در چارچوب موضوع پیمان و خارج از قالب فهرست‌بهای واحد پایه منضم به پیمان، از سوی کارفرما (به‌وسیله مهندس مشاور) و با رعایت مفاد شرایط عمومی‌پیمان به پیمانکار ابلاغ می‌گردند، کارهای اضافی خارج از فهرست‌بها یا کارهای اضافی با قیمت جدید اطلاق میگردد. این اقلام علاوه بر تغییر مقادیر کار، تغییر در جنس و وصف را هم شامل میشوند و مستلزم تعریف قیمت جدید متناسب با آن می‌گردند. این گونه کارها، از حیث ماهیت امر، با کارهای مندرج در پیمان تفاوت دارند. چنانکه «بند ج» از «ماده ۲۹» شرایط عمومی‌پیمان (بخشنامه شماره ۸۴۲/۵۴-۱۰۸۸/۱۰۲ مورِّخ ۰۳/۰۳/۱۳۷۸) بیان می‌دارد «اگر در چارچوب موضوع پیمان، کارهایی به پیمانکار ابلاغ شود که برای آنها قیمت و مقدار در فهرست‌بها و مقادیر منضم به پیمان پیشبینی نشده است، …؛ قیمتی که با توافق پیمانکار و مهندس مشاور تعیین شود و به تصویب کارفرما برسد، ملاک پرداخت است.» و با درج عبارت «قیمت‌های جدیدی که به این صورت تعیین می‌شود …» در ادامۀ متن، با عنوان قیمت جدید از آنها نام می‌برد.
لذا در تعامل بخشنامه اخیر، با «بند ۲-۱-۵-۲» بخشنامه شماره ۱۷۳۰۷۳/۱۰۱ مورِّخ ۱۵/۰۹/۱۳۸۲، با موضوع دستورالعمل نحوه تعدیل آحاد بهای پیمان‌ها که، اشاره می‌دارد «قیمت کارهای جدید در پیمان‌های منعقده بر اساس قیمت‌های واحد پایه که، برای آنها قیمت در فهرست‌بهای منضم به پیمان یا فهرست‌بهای واحد پایه‌ای که، قیمت پیمان از آن گرفته شده، …” بایستی بیان داشت، منظور از کارهای جدید، کارهای اضافی با قیمت جدید می‌باشد.
شایان ذکر است، به حکم «بند د» از «ماده ۲۹» شرایط عمومی پیمان، «جمع بهاي قيمت‌هاي جديد، علاوه برآنكه تابع سقف تعيين شده در بند الف است، نبايد از ۱۰ درصد مبلغ اوليه پيمان بيشتر شود.»
بنابراین، قیمت متناظر با کارهای اضافی فاقد شرح و قیمت واحد پایه در پیمان را، کار اضافی با قیمت جدید می‌نامند. از طرفی، چون قیمت مذکور با ارائه طریق بخشنامۀ سازمان برنامه و بودجه، محاسبه و ملاک عمل قرار می‌گیرد، عنوان قیمت بخشنامه‌ای نیز به آن اطلاق میگردد.
ب-۲-۲٫ اقلام فاکتوری
درخصوص اقلام فاکتوری، تعریف مشخصی در فهرست‌بها و بخشنامه‌های سازمان برنامه و بودجه دیده نمی‌شود؛ با این حال از مصادیق به کار رفته در این نشریات، اینگونه به ذهن متبادر میگردد که، پرداخت هزینه مربوط به اقلام فاکتوری ناظر به مرحله‌ی اجرای پیمان می‌باشد و اگرچه می‌توان برخی از هزینه‌های این اقلام را در زمان تهیه برآورد اجرای کار و به‌منظور تدوین و درج در اسناد مناقصه پیشبینی نمود، لیکن به دلیل خصوصیت ويژه آنها، در عین حالی که، خارج از قالب فهرست‌بهای واحد پایه منضم به پیمان یا فهرست‌بهای واحد پایه‌ای که قیمت پیمان مأخوذ از آن است، قرار می‌گیرند، مقرره‌گذار به صورت استثنائی آنها را در دسته‌های پیش‌گفته طبقه بندی ننموده و لفظ «فاکتوری» را برای آنها اختیار نموده است. پس همین استثنائی بودن امر، نیازمند تصریح و تبیین مصادیق اقلام فاکتوری از سوی وی و تفسیر مضیق پیرامون ماهیت آنهاست. به طور نمونه «بند ۱۰» کلیات فهرست‌بهای واحد پایه رشته ابنیه (سال ۱۳۹۶) بیان می‌دارد «در فصل‌های کارهای فولادی سبک، کارهای آلومینیومی‌و کارهای چوبی، تهیه یراق آلات به عهده پیمانکار است؛ هزینه تهیه و حمل یراق آلات بر اساس فاکتور فروش مورد تأئید کارفرما با اعمال ضریب بالاسري به پیمانکار پرداخت می‌شود.»
از این رو اقلام فاکتوری، ناظر به کالا بدون عملیات اجرایی و یا با عملیات اجرایی محدود به نصب و راه‌اندازی است به نحوی که نسبت هزینه نصب به هزینه خرید بسیار پایین باشد و یا نصب و راه اندازی جزئی ناچیز (از حیث وزن ریالی) از فرآیند خرید محسوب گردد. قیمت متناظر با اقلام فوق را قیمت فاکتوری می‌نامند.
ب-۲-۳٫ کارهای دستمزدی
در هنگام اجرای کار و بنا به نیاز، فعالیت‌هایی توسط کارفرما (مهندس مشاور) به پیمانکار ابلاغ میگردد که صرفاً شامل انجام عملیات اجرایی بوده و خرید و تهیه مصالح و تجهیزات را شامل نمیگردد، اینگونه فعالیت‌ها را کارهای دستمزدی میگویند و هزینه آنها با توافق ارکان پروژه و با اِعمال ضریب بالاسری به صورتحسابهای تائید شدۀ پیمانکار، پرداخت میشوند. چنانکه مقدمه «فصل ۲۹» فهرست‌بهای ابنیه، بیان می‌دارد کارهاي دستمزدي، براي کارهایی پیشبینی شده است که «مصالح آنها توسط و به هزینه کارفرما تهیه می‌شود. هنگام تهیه برآورد، شرح ردیف و بهاي واحد کارهاي دستمزدي مورد نظر، شامل بارگیري، حمل و باراندازي در کارگاه، جابجایی‌هاي لازم، نصب و راه اندازي، به صورت ستاره‌دار مطابق مفاد دستورالعمل کاربرد فهرست‌بها، تهیه و درج می‌شود.»
لفظ ستاره‌دار، در تعریف اقلام دستمزدی، به علاقۀ مشابهت و به قرینۀ حالیه، در معنای مجاز به کار رفته است و بایستی حمل بر معنای کار اضافی گردد. چه اینکه، اقلام ستاره‌دار در معنای حقیقی کلمه، ناظر به مرحلۀ پیش از ارجاع کار هستند، در حالی که اقلام دستمزدی مرتبط با کارهای حین اجرای پیمان می‌باشند.
نتیجه‌گیری
با توضیحات پیش‌گفته، مشخص شد که، قیمت در دو دسته‌بندی کلّی ناظر به پیش از ارجاع کار (مرحلۀ مناقصه) و پس از ارجاع کار (مرحلۀ پیمان) است. قیمت‌های پیش از ارجاع کار، بابت اقلام پایه را، قیمت پایه و بابت اقلام غیر پایه را، قیمت ستاره‌دار (و یا در حکم ستاره‌دار) می‌نامند. پس از ارجاع کار هم، با عنوان کار جدید و در دو قالب فهرست‌بها و خارج از فهرست‌بها تقسیم‌بندی گردید. در مورد نخست، به جهت عدم تغییر در ماهیت کار، کار اضافی با قیمت پیمان و در مورد اخیر، به جهت تغییر در ماهیت کار، کار اضافی با قیمت جدید (بخشنامه‌ای، فاکتوری و دستمزدی) تعریف میگردد.
محققان و نگارندگان مقاله :
حمید حسین‌زاده[۱]
مشاور حقوقی و معاون طرح و توسعۀ موسّسۀ حقوقی تریپل اِچ اینترنشنال
hosseinzadeh.h@tripleh-int.com
دانیال شهری[۲]
کارشناس پیمان در مدیریت طرح شرکت ملّی صنایع پتروشیمی
Daniele.Shahri@Gmail.com
[۱]. نگارندۀ نخست مقاله، دارای تحصیلات آکادمیک، در حوزه‌های مهندسی عمران، حقوق، MBA (بازاریابی)، مدیریت بازرگانی بین‌الملل و آمار می‌باشد. وی، عضو بنیاد بین‌المللی حلّ و فصل اختلافات (DRBF) و دارای صلاحیت پایه دو طراحی، نظارت و اجراء سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان و معدن، کارشناس نقشه‌های تفکیکی ثبت و عضو فعلی انجمن بین‌المللی مدیریت پروژه (IPMA) و انجمن مدیریت ایران، راه و ساختمان، بازرگانی، مهندسی ارزش، مهندسی عمران، بتن و …، همچنین عضو کارگروه علمي توسعه مشاركت عمومي خصوصي، هیأت اجرایی کارگروه مناقصه-مزایده ایران و نیز، کمیتۀ تدوین شرایط عمومی پیمان‌های شهری در کارگروه ذیل شورای عالی فنّی شهرداری تهران می‌باشد و عضویت در هیأت رئیسۀ کمیته‌های پیمانکاران و مهندسی بازرگانی سندیکای صنعت برق ایران، کارگروه تدوین آئین‌نامه‌ها و ضوابط طرح‌های عمرانی در شورای هماهنگی تشکل‌های احداث کشور را، در کارنامۀ فعّالیّت حرفه‌ای خود دارد.
[۲]. نگارندۀ دوّم مقاله، دارای تحصیلات آکادمیک، در حوزه‌های مهندسی عمران (ساختمان) و سازه‌های دریایی است. وی عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران، انجمن‌های دریا و سازه‌های دریایی ایران و انجمن بتن می‌باشد. فعالیّت در حوزۀ مدیریت فنی پروژه، سرپرستی دفتر فنی و کنترل پروژه و متره برآورد، کنترل، اجرای پروژه‌های عمرانی و صنعتی در شرکت‌های پیمانکاری، مشاوره و کارفرمایی، از سوابق حرفه‌ای ایشان است.
[۳]. Unit Price
[۴]. Bill of Quantity
[۵]. Schedule of Price
[۶]. فرهنگ واژگان نظام فنی و اجرایی کشور، انتشارات سازمان برنامه و بودجۀ کشور، تابستان ۱۳۸۳، شمارۀ ۴۸۰۱۰۱، ص.۱۸۰
[۷]. فرهنگ واژگان نظام فنی و اجرایی کشور، انتشارات سازمان برنامه و بودجۀ کشور، تابستان ۱۳۸۳، شمارۀ ۴۸۰۹۰۱، ص.۱۸۱
[۸]. برآورد محاسباتی است که قبل از اجرای کار، جهت شرکت در مناقصه و صورت‌وضعیت، محاسباتی است که در حین اجرای کار انجام می‌شود. برآورد توسط دستگاه مناقصه‌گزار در واحد فنی کارفرما یا مشاور و صورت‌وضعیت توسط پیمانکار تهیه و ارائه میگردد. (امیری، مهندس امید؛ «تفسیر فهرست‌بهای واحد پایۀ رشتۀ ابنیه رشتۀ ساختمان»، انتشارات فدک ایستاتیس،چاپ ششم، ۱۳۹۳، ص.۱۴)
[۹]. «ماده ۹» از فصل سوم قانون برگزاری مناقصات: فرایند برگزاری مناقصات. فرایند برگزاری مناقصات به ترتیب شامل مراحل زیر است: الف ـ تأمین منابع مالی؛ ب ـ تعیین نوع مناقصه در معاملات بزرگ (یک مرحله‌ای یا دو مرحله‌ای، عمومی یا محدود)؛ ج ـ تهیه اسناد مناقصه؛ د ـ ارزیابی کیفی مناقصه‌گران در صورت لزوم؛ هـ ـ فراخوان پیشنهادها؛ و ـ ارزیابی پیشنهادها؛ ز ـ تعیین برنده مناقصه و انعقاد قرارداد.
[۱۰][۱۰]. مصوبۀ شمارۀ ۴۲۳۳۹/ت۳۳۴۹۷ه، مورّخ ۲۰/۰۴/۱۳۸۵
[۱۱]. تجلّی موضوعات پیش‌گفته، در قالب اسناد مناقصه و اسناد پیمان خواهد بود. پیرامون وجه تمایز اسناد موصوف، رجوع کنید به: حداد، دکتر جواد و حسین‌زاده، مهندس حمید؛ «قراردادهای همسان پیمانکاری، مشاوره، سرمایه‌گذاری»، انتشارات دادگستر، چاپ اول، زمستان ۱۳۹۵، صص. ۲۰۵ تا ۲۰۷
[۱۲]. فهرست بهاي واحد پایه رشته ابنیه سال۱۳۹۶، ابلاغیۀ شمارۀ ۱۰۹۵۴۰۰/۹۵
[۱۳]. مقصود از کاربرد واژۀ «اضافی»، در تعریف کارهای جدید، اضافه شدن اقلام فوق به اقلام پایه و غیرپایه برآورد اجرای کار در زمان مناقصه (ارجاع کار) می‌باشد. در واقع، منظور آن است که این کارها در زمان انعقاد پیمان (پیش از اجرای کار) وجود نداشته است و در زمان اجرای پیمان، بنا به مقتضیات خاص، به اقلام پیمان اضافه می‌گردند.
[۱۴]. در مفهوم فهرست‌بهای منضم به پیمان، اختلاف وجود دارد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.