تشکیل کنسرسیوم‌های معدنی راه درمان معادن کوچک و متوسط

تشکیل کنسرسیوم‌های معدنی راه درمان معادن کوچک و متوسط واگذاری معادن بزرگ به بخش خصوصی با برگزاری مناقصه با تشکیل کنسرسیوم‌های معدنی، منافع وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین منافع فعالان بخش خصوصی معادن تأمین می‌شود. به گزارش باشگاه خبرنگاران، کاهش نرخ موادمعدنی در سال‌های گذشته توانست برخی معادن کوچک و متوسط را با […]

تشکیل کنسرسیوم‌های معدنی راه درمان معادن کوچک و متوسط

واگذاری معادن بزرگ به بخش خصوصی با برگزاری مناقصه

با تشکیل کنسرسیوم‌های معدنی، منافع وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین منافع فعالان بخش خصوصی معادن تأمین می‌شود.

به گزارش باشگاه خبرنگاران، کاهش نرخ موادمعدنی در سال‌های گذشته توانست برخی معادن کوچک و متوسط را با مشکل روبه‌رو کند. به‌طوریکه با نگاهی به آمارهای بیکاری خواهیم دید بیش‌ترین افراد بیکار شده به دلیل بحران نرخ موادمعدنی از معادن کوچک و متوسط‌ مقیاس بوده‌اند. در نتیجه، فعالیت این معادن تحت تأثیر نوسان بازارهای داخلی و خارجی و به‌طورکلی فضای کسب‌وکار است.

اما شاید تشکیل کنسرسیوم‌های معدنی و تجمیع معادن کوچک بتواند راهکاری برای حل مشکلات این معادن باشد. از سویی دیگر با تشکیل کنسرسیوم‌های معدنی، ایجاد واحدهای فرآوری در کنار این معادن توجیه اقتصادی پیدا خواهد کرد و در نهایت با حفظ اشتغال و افزایش سود بیش‌تر صاحبان معادن، به جلوگیری از خام‌فروشی و تکمیل زنجیره ارزش در بخش معدن کمک خواهد کرد. در واقع با تشکیل کنسرسیوم‌های معدنی، هم منافع وزارت صنعت، معدن و تجارت و هم منافع فعالان بخش خصوصی معادن دیده می‌شود.

تجمیع برای توجیه اقتصادی بیش‌تر، بخش معدن در ایران متشکل از معادن بزرگ و کوچکی است که تولید و بهره‌برداری از موادمعدنی را برعهده دارند. میزان ذخیره معادن، کوچکی و بزرگی معادن را مشخص می‌کند. هرچند میزان ذخیره موجود در معادن کوچک کم است، اما در اشتغال‌زایی نقش مهمی ایفا می‌کند.

این معادن می‌توانند نسبت به معادن بزرگ آسیب‌پذیرتر باشند. از سویی دیگر با توجه به پایین بودن میزان ذخیره این معادن، شاید ایجاد واحدهای فرآوری در کنار آنها توجیه اقتصادی چندانی نداشته باشد. در واقع این آسیب‌پذیری می‌تواند در پی تغییرات قیمت‌های جهانی یا حتی بازاریابی ایجاد شود.

با کاهش نرخ موادمعدنی در بازارهای جهانی در سال‌های گذشته، معادن بسیاری به ویژه معادن کوچک و متوسط با مشکلات روبه‌رو شدند. شاید نخستین معادنی که نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند، معادن کوچک و متوسط بودند.

با توجه به هزینه‌های معدن‌کاری و همچنین هزینه‌های حمل‌ونقل موادمعدنی در کشور، شاید در زمانیکه قیمت‌ها در پایین‌‌ترین حد خود قرار دارند، این کار چندان به صرفه نباشد. این موضوع را معادن کوچک سنگ‌آهن در سال‌هایی که این ماده معدنی روند نزولی نرخ را در پیش گرفته بود، به خوبی احساس کردند.

در روزهایی که نرخ جهانی سنگ‌آهن به کم‌تر از ۴۰ دلار رسیده بود، دیگر تولید در معادن کوچکی که فاصله زیادی هم با پایانه‌های صادراتی داشتند سود چندانی را روانه جیب معدن‌کار نمی‌کرد و حتی در مواردی نیز به ضرر اقتصاد منتهی می‌شد.

اما نکته دیگر در این میان، نقش معادن کوچک در اشتغال‌زایی است. این معادن می‌توانند برای مناطق محروم اشتغال‌زایی داشته باشند اما نوسان قیمتی می‌تواند این موضوع را نیز به خطر اندازد.

حال چه راهکاری می‌تواند فعالیت معادن کوچک و متوسط را با حفظ اشتغال و فروش محصول در دوران رکود بازارهای معدنی؛ اقتصادی کند؟

پیشنهادی که در این میان مطرح می‌شود تشکیل کنسرسیوم‌های معدنی است. وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز معتقد است؛ فعالیت معادن کوچک و متوسط چندان توجیه بالایی ندارد در نتیجه بهتر است این معادن با یکدیگر تجمیع شده و کنسرسیوم تشکیل دهند.

با تشکیل کنسرسیوم می‌توان شاهد ایجاد واحدهای فرآوری در کنار معادن بود. این همان موضوعی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت بار‌ها بر آن تأکید کرده است. ایجاد واحدهای فرآوری برای ایجاد ارزش افزوده بیش‌تر و به دنبال آن کاهش خام‌فروشی در بخش معدن. البته یکی از مشکلاتی که در این باره وجود دارد پراکندگی معادن است. گاهی توزیع جغرافیایی معادن به شکلی است که ممکن است برخی معادن کوچک، فاصله زیادی با یکدیگر داشته باشند به همین دلیل تجمیع در این زمینه کمی با سختی انجام می‌شود.

بیش‌تر معادن کوچک و متوسط متعلق به بخش خصوصی است در نتیجه تشکیل کنسرسیوم‌های معدنی می‌تواند سود را در این معادن افزایش دهد. بی‌تردید بخش خصوصی نیز در فعالیت‌های خود به دنبال کسب سود بیش‌تر است و این موضوع می‌تواند کمک بزرگی به فعالان بخش معدن کند. در واقع بخش خصوصی باید علاقه‌مند به اجرای این موضوع باشد تا بتواند درآمد خود را از فعالیت‌های معدنی افزایش دهد.

تشکیل کنسرسیوم‌های معدنی هرچند اتفاقی مثبت در بخش معدن به شمار می‌رود اما فعالان بخش خصوصی معتقدند این اقدام باید با حمایت دولت به مرحله اجرا برسد. تا امروز بار‌ها صحبت‌هایی مبنی بر ایجاد کنسرسیوم‌های معدنی به ویژه در حوزه‌هایی همچون سنگ‌آهن، سنگ تزیینی مطرح شده اما متأسفانه تعداد محدودی از این موضوع استقبال کرده‌اند.

گسترش معادن کشور، نیازمند سرمایه خارجی است

حسین‌گروسی کارشناس صنعت اظهارکرد: بیش از ۲۷ پهنه جدید توسط ایمیدرو کشف شده و اکنون در حال واگذاری به بخش خصوصی است.

وی در ادامه افزود: تأمین هزینه‌های لازم برای خرید و گسترش معدن، کار دشواری بوده و پرداخت این هزینه‌ها برای بخش خصوصی بدون حمایت‌های لازم، امکان‌پذیر نخواهد بود.

گروسی تصریح‌کرد: باید توجه داشته باشیم که تجمیع معادن به راحتی صورت نگرفته و کار بسیار بزرگی است که بدون شک بدون حمایت سازمان ایمیدرو در کشور قابل اجرا نخواهد بود.

عضو کمیسیون صنایع و معادن دوره نهم مجلس تأکیدکرد: بهترین راهکار برای گسترش معادن کشور، پیدا کردن یک شریک خارجی برای تولید مشترک است تا به جای این‌که محصولات معدنی را به صورت خام صادر کنیم، آنها را به فرآورده‌هایی با ارزش افزوده بالا تبدیل کرده و سپس در بازارهای خارجی به فروش برسانیم.

تجمیع معادن با قانون معدنی برنامه ششم توسعه در تضاد است

عبدا…رضیان، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهارکرد: با توجه به اجرایی شدن قانون معدنی برنامه ششم توسعه اداره معادن به جز معادن مادر به استان‌ها و تصمیم‌گیری در رابطه با معادن به شورای سیاست‌گذاری استان واگذار شده است.

وی با رد مطرح شدن بحث تجمیع معادن در کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: با توجه به این قانون، دیگر جایی برای بحث در مورد تجمیع معادن باقی نمی‌ماند و ساماندهی و استحصال هر معدن توسط استاندار انجام خواهد شد.

تغییر فعالیت‌های معدنی کشور با مدیریت صحیح

علی‌اصغرزاده مدیریت اکتشاف سازمان نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران اظهارکرد: در دنیا، معادن به دو بخش معادن بزرگ و معادن کوچک تقسیم می‌شود که هر کدام از آنها، مزایا و معایب خود را دارند.

اصغرزاده با بیان این‌که بیش‌تر فعالیت ایمیدرو با معادن بزرگ کشور مرتبط است، افزود: این شرکت در مقیاس کوچک فعالیتی نداشته و درصورت کشف معدن، در این وسعت با برگزاری مناقصه ادامه امور به شرکت خصوصی واگذار می‌شود.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا با نظر برخی از نمایندگان مجلس در رابطه با تجمیع معادن کوچک کشور موافق هستید یا خیر، تصریح‌کرد: این کار نیاز به تفکر بیش‌تری دارد و یک حرکت محوری است که می‌تواند سمت و سوی فعالیت‌های معدنی کشور را تغییر دهد.

اصغرزاده در پایان با تأکید بر این موضوع که در کشور بیش‌تر معادن به صورت کوچک و مجزا از هم اداره می‌شوند، گفت: امیدواریم قبل از آن‌که اتفاقی در زمینه تجمیع معادن کشور بیفتد، مطالعه و بررسی‌های لازم صورت گیرد.

جذب سرمایه برای فعال‌کردن معادن به سختی صورت می‌گیرد

علی‌اسدی‌کرم در واکنش به این‌که وام ۴ درصدی به معادن کوچک اختصاص داده می‌شود، اظهارکرد: از آنجایی که معادن بزرگ در تأمین سرمایه مشکلات متعددی دارند، در نظر گرفتن تسهیلات بانکی برای معادن کوچک تأثیر بیش‌تری بر این بخش از تولید و اشتغال کشور می‌گذارد.

عضو کمیسیون صنایع و معادن در مجلس‌شورای‌اسلامی با بیان این‌که معادن بزرگ به سرمایه‌ای بالغ بر هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان نیاز دارد، ادامه‌داد: معدن کوچک با سرمایه‌ای بالغ بر ۶ تا ۱۰ میلیارد تومان راه‌اندازی می‌شود، با این حساب می‌تواند معادن با پهنای کوچک را فعال کرد.

نماینده مردم شهر بابک در مجلس همچنین در خصوص ایده تجمیع معادن متروکه گفت: اگر معادن با پهنای کوچک تجمیع شود، در زمینه اکتشاف می‌توان به موفقیت‌هایی دست پیدا کرد اما هر چه پهنای معادن گسترده شود، سرمایه برای استخراج و اکتشاف نیز افزایش پیدا می‌کند.

اسدی‌کرم با تأکید بر این‌که جذب سرمایه برای فعال کردن معادن بزرگ و کوچک به سختی صورت می‌گیرد، تصریح‌کرد: با سرمایه‌های داخلی از عهده فعال کردن معادن کوچک بر می‌آییم اما موضوع این است که معادن بزرگ به سرمایه‌های بزرگ نیاز دارد که باید از خارج از کشور تأمین شود.

این نماینده مجلس تأکیدکرد: تاکنون در زمینه جذب سرمایه‌های خارجی در بخش معدن صحبت‌هایی شده اما نتیجه‌ای از آن دیده نشده است.

وی بیان‌کرد: با فعالیت بخش معدن در کشور بیش از صنعت نفت اشتغال‌زایی می‌شود، بنابراین باید به سمتی برویم که معادن داخل کشور به سمت ارزش افزوده بروند تا بیکاری در مناطق معدنی مرتفع شود.

 

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با انتقاد از رویه در پیش گرفته شده در زمینه معدن، یادآورشد: متأسفانه دولت نگاه توسعه‌ای و اکتشافی به معادن ندارد و اگر سیاست خود را تغییر ندهد، معادن فعال نخواهند شد.