استان کرمان همواره در تهدید زلزله

استان کرمان همواره در تهدید زلزله استان کرمان بیش‌ترین تلفات انسانی زمین‌لرزه‌های ۱۰۰ سال گذشته ایران را به خود اختصاص داده است، آماری که ناشی از وجود ۱۸ گسل بزرگ در پهناور‌ترین استان کشور است. به گزارش مهر، این روز‌ها تب زلزله در کشور داغ است، در میان سروصدای زمین‌لرزه‌های بزرگ در غرب کشور که […]

استان کرمان همواره در تهدید زلزله

استان کرمان بیش‌ترین تلفات انسانی زمین‌لرزه‌های ۱۰۰ سال گذشته ایران را به خود اختصاص داده است، آماری که ناشی از وجود ۱۸ گسل بزرگ در پهناور‌ترین استان کشور است.

به گزارش مهر، این روز‌ها تب زلزله در کشور داغ است، در میان سروصدای زمین‌لرزه‌های بزرگ در غرب کشور که خاطرات زمین‌لرزه بم را برای مردم استان کرمان زنده کرده است، گسل‌های کرمان هم استان را می‌لرزاند.

البته مردم کرمان عادت دارند که زمین زیر پایشان گاهی بلرزد اما این لرزش‌های به عادت تبدیل‌شده این نگرانی را ایجاد می‌کند که خاطرات زلزله بم از یاد برود و مردم پیشگیری از صدمات زمین‌لرزه را فراموش کنند.

گسل‌‌ها را فراموش نکنیم

اما نکته‌ای که بیش‌ازپیش این روز‌ها باید نظر مسؤولان را به خود جلب کند، وجود گسل‌های نزدیک شهر کرمان است و از سوی دیگر افزایش سطح آب‌های زیرزمینی ناشی از فاضلاب شهری که موجب سست شدن سطوح زیرین زمین در شهر کرمان شده است.

 

اجرای پروژه خروج آب‌های زیرزمینی ناشی از فاضلاب شهری و پمپاژ این آب‌‌ها نیز به یکی از چالش‌های عمده تبدیل‌شده است که می‌تواند به حادثه‌ای مانند رانش زمین و یا تشدید زمین‌لرزه‌ها در این شهر منجر شود، امری که کم‌تر موردتوجه مسؤولان قرارگرفته است و می‌تواند در صورت بروز زمین‌لرزه برای شهر کرمان فاجعه‌آفرین باشد.

نگاهی به گسل‌های کرمان

– گسل گلباف دارای ۱۳ زلزله تاریخی

گسل گلباف یا گوک با طول حدود ۱۰۰ کیلومتر و روند شمال‌غربی-جنوب‌شرقی؛ از جنوب‌غرب دشت بم تا غرب شهداد ادامه می‌یابد و در این محل به گسل لکوکوه می‌پیوندد.

– گسل نایبند

دومین گسل فعال استان کرمان، گسل نایبند با طول بیش از ۴۰۰ کیلومتر و با امتداد تقریبی شمالی، جنوبی است که در برخی از نقاط جابه‌جایی قائمی در حد ۲۰ متر را نشان می‌دهد و وقوع زلزله در بخش جنوبی این گسل، نشان از فعال بودن آن است.

– گسل لکرکوه

لکرکوه با روند شمال-شمال‌شرقی، جنوب-جنوب‌غربی تقریباً به ‌موازات گسل نایبند و به طول ۱۳۰ کیلومتر در غرب آن قرار دارد. وقوع زمین‌لرزه ویرانگر سال ۱۲۹۰ هجری راور که منجر به کشته شدن ۷۰۰ نفر شد، به این گسل نسبت داده می‌شود.

– گسل کوهبنان

چهارمین گسل فعال استان، گسل کوهبنان است که با امتداد شمال‌غربی- جنوب‌شرقی از غرب شهر کرمان تا شمال‌غرب بهاباد به طول حدود ۳۰۰ کیلومتر شناسایی شده است. این گسل یکی از لرزه‌خیز‌ترین روندهای ساختاری در استان کرمان است که زمین‌لرزه‌های سال ۱۲۴۲ هجری چترود، ۱۲۵۰ چترود، ۱۳۶۵ گسیک زرند و ۱۳۸۳ حتکن به این گسل نسبت داده شده است.

– گسل داوران

این گسل در کوهستان‌های شمال دشت رفسنجان واقع شده است که قسمت عمده آن در جهت شمال‌غرب-جنوب‌شرق قرار دارد.

– گسل رفسنجان

گسل رفسنجان با طول بیش از ۱۴۰ کیلومتر در جنوب شهرستان رفسنجان واقع ‌شده است، باید مدنظر داشت که زمین‌لرزه سال ۱۳۰۲ را به این گسل نسبت داده‌اند که ۲۶۰۰ نفر کشته برجای گذاشت.

– گسل انار

گسل انار با طول حدود ۱۰۰ کیلومتر از نزدیکی شهر انار عبور می‌کند که می‌توان آن را ادامه گسل رفسنجان در نظر گرفت.

– گسل ده شیر

گسل ده شیر با طول ۳۵۰ کیلومتر از جنوب نایین شروع ‌شده و به چاه گو واقع در منطقه سیرجان ختم می‌شود. در رابطه با این گسل تاکنون هیچ زمین‌لرزه بزرگی ثبت نشده است اما این دلیل بر غیرفعال بودن آن نیست.

– گسل شهر بابک

گسل شهربابک، نهمین گسل فعال، با طول حداقل ۲۷۰ کیلومتر و قسمتی از یک گسل اصلی و مهم ایران است که در برخی از منابع علمی به نام گسل ده‌شیر-بافت نامیده شده است. در سال‌های اخیر زلزله‌ای در آن به وقوع نپیوسته است.

– گسل بلورد

گسل بلورد با طول حدود ۷۰ کیلومتر در حدفاصل جنوب بلورد شهرستان سیرجان تا جنوب شهرستان سیرجان است.

 – گسل بافت

گسل بافت با طول تقریبی ۹۶ کیلومتر که از شهرستان بافت عبور می‌کند و توانایی ایجاد زلزله با بزرگی ۷ ریشتر را دارد.

– گسل لاله‌زار

گسل لاله‌زار با طول ۵۰ کیلومتر، دوازدهمین گسل فعال استان کرمان است که مرکز چندین زلزله مهم و تاریخی ازجمله؛ زمین‌لرزه ۱۸ بهمن سال ۱۹۶۳ بوده است.

– گسل ساردوییه

طول گسل ساردوییه (سربیژن) حدود ۱۰۰ کیلومتر بوده و در مناطق کوهستانی جنوب کرمان قرار گرفته است.

– گسل جیرفت

 همچنین گسل جیرفت(سبزواران) چهاردهمین گسل فعال استان کرمان است و دارای روند تقریباً شمالی-جنوبی بوده و با توجه به فعال بودن این گسل و عدم تخلیه انرژی در قرن اخیر باید توجه و مراقبت خاص از مناطق اطراف این گسل به عمل آید.

– گسل‌های جنوب جازموریان

گسل‌های جنوب جازموریان از دیگر گسل‌های فعال استان است. به‌طوری‌که در منطقه مکران تعداد زیادی گسل با جهت‌گیری شرقی-غربی وجود دارد که یکی از مهم‌ترین آنها گسل‌های جنوب جازموریان است.

– گسل راین

این گسل نیز در طول تاریخ کرمان بار‌ها به خود لرزیده و شهر پرجمعیت و تاریخی راین در شهرستان کرمان را در برگرفته است.

– گسل بم

گسل بم با طول حدود ۶۵ کیلومتر از حوالی شهر بم می‌گذرد. به‌طوری‌که در قرن اخیر شاهد وقوع چندین زمین‌لرزه ناشی از این گسل بوده‌ایم.

– گسل ماهان

هجدهمین گسل فعال استان کرمان، گسل ماهان است که از شرق ماهان عبور کرده و به‌عنوان یکی از گسل‌های فعال استان شناخته می‌شود.

 

اما نکته‌ای که به آن اشاره نشده این است که هر یک از این گسل‌های اصلی خود به صد‌ها گسل کوچک تبدیل می‌شوند که در اطراف این گسل‌‌ها شکل‌گرفته‌اند. البته وجود این گسل‌‌ها اگر ساختمان‌ها مقاوم‌سازی شده باشند، جای نگرانی ندارد.