کبد چرب رهاورد جامعه مصرفی

کبد چرب رهاورد جامعه مصرفی

این روز‌‌ها که سبد غذای ایرانیان از فست‌فود و نوشابه‌های گازدار رنگارنگ است و بی‌تحرکی گویی به تنها محرک زندگی شهری بدل گشته، بیماری کبد چرب رهاوردی از دل مصرف‌گرایی برای ایرانیان است و چاق‌‌ها را نشانه گرفته است.

به گزارش ایرنا، گزارش‌های رسمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نشان می‌دهد از حدود ۸۰ میلیون جمعیت ایران، ۳۰ میلیون نفر وزن غیرطبیعی دارند و بیش از ۳۰ درصد کل جمعیت بالغ جامعه به بیماری کبد چرب مبتلا هستند و نظر به این که ۷۰ درصد مبتلایان به کبد چرب چاق هستند، این بیماری تهدیدی جدی برای امروز و آینده کشور است.

کبد چرب، بیماری شایع در جوامع صنعتی و در حال توسعه است که با توجه به بهبود نسبی وضعیت اقتصادی و افزایش کالری مصرفی، چربی در کبد انباشته‌ شده و موجب رسوب چربی در کبد و به هم خوردن تعادل سوخت و ساز چربی و قند در سلول‌های کبدی می‌شود و فرد به کبد چرب مبتلا خواهد شد.

مرتضی خطیبیان، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به این‌که مهم‌ترین علل مشکل کبد چرب در ایران تغییر سبک زندگی است، گفت: ۲۰ سال قبل هر فرد روزانه حدود ۲۰۰۰ کالری استفاده می‌کرد و در کنار آن فعالیت‌های فیزیکی نیز داشت که اجازه ذخیره چربی در بدن را نمی‌داد ولی امروزه میزان کالری مصرفی به ۳۰۰۰ کالری در روز افزایش پیدا کرده و ضمن این‌که فعالیت‌های فیزیکی مشاغل نیز کم‌تر و به ذخیره چربی در بدن منجر شده است.

فوق تخصص گوارش و کبد افزود: ذائقه طبیعی مردم هم اکنون با فست‌فودها، کنسروها، شیرینی‌جات، انواع افزودنی، نوشابه‌ها و فرآورده‌های پرچرب منحرف شده است و سبک زندگی مردم تحت تأثیر نوع زیستی که در فضای شهری دارند، فرصت ورزش و فعالیت فیزیکی را از آنها گرفته است که اگر نسبت به تغییر و اصلاح این سبک زندگی اقدامی صورت نگیرد شاهد افزایش بیماری کبد چرب و بحران در سالیان نه چندان دور خواهیم بود.

**کبد چرب فقط کبد را درگیر نمی‌کند

خطیبیان با تأکید بر این که چاقی مهم‌ترین عامل کبد چرب است و کبد چرب هم فقط کبد را درگیر نمی‌کند، افزود: چاقی سبب می‌شود رسوب چربی در قلب و رگ‌های مغزی ایجاد شود و احتمال سکته‌های قلبی و مغزی را چندین برابر افزایش می‌دهد، هر چند در ۵ درصد افراد لاغر هم که تحرک کافی در طول روز ندارند، شاهد کبد چرب هستیم.

محمد امانی عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران هم با اشاره به تهدید بیماری کبد چرب در امروز و آینده کشور گفت: ۵۰ درصد افراد در کشور اضافه وزن دارند و اکثر این افراد دچار چاقی شکمی هستند که ارتباط مستقیم با کبد چرب دارد؛ در حالی که افراد می‌توانند با ۳۰ دقیقه ورزش در طول روز خطر بیماری کبد چرب را از خود دور کنند.

فوق تخصص گوارش و کبد افزود: بیماری کبد چرب علایم خاصی ندارد و معمولاً با خستگی و تمایل به شیرینی‌جات در افراد همراه است اما می‌توان با یک آزمایش ساده سونوگرافی از سلامت اطمینان حاصل پیدا کرد و اگر افراد به این بیماری کم‌توجهی کنند موجب التهاب کبد شده و فرد به نارسایی کبد مبتلا خواهد شد.

امانی، زندگی شهری و تمایل به مصرف گرایی را از مهم‌ترین عامل چاقی و کبد چرب دانست و گفت: بدون شک وجود کبد چرب نشانه‌ای از سهل‌انگاری در بهداشت فردی است؛ افراد باید با رژیم غذایی مناسب نسبت به کاهش کالری مصرفی و خوردن سبزیجات، مواد غذایی طبیعی و حاوی فیبر بالا اقدام کنند و با مصرف خوراکی‌های حاوی کربوهیدرات‌‌‌ها می‌توانند به احساس سیری و تأمین انرژی خود کمک کنند.

در این میان، با توجه به هشدارهای متخصصان و کارشناسان مبنی بر کاهش کالری مصرفی و پرهیز از مصرف غذاهای آماده و پر چرب در طول روز، به نظر می‌رسد که لازم است اصلاحاتی در خط‌مشی تبلیغاتی رسانه‌ها در راستای کاهش مصرف اینگونه مواد غذایی صورت بگیرد.

وظیفه کبد بررسی هر غذایی که می‌خوریم و هر نوشیدنی که می‌نوشیم برای تصفیه مواد خطرناک است، اگر میزان زیادی چربی در کبد وجود داشته باشد، این فرایند دچار مشکل می‌شود.

کبد چرب (Fatty liver) یا استئاتوز واژه کلی برای اشاره به جمع شدن چربی در کبد است.

هر چند وجود چربی در کبد، طبیعی است اما اگر این میزان از چربی بیش‌تر از ۵ تا ۱۰ درصد وزن کل کبد شود، فرد به بیماری کبد چرب دچار شده است.

کبد چرب یک بیماری درمان پذیر است ولی بعضی اوقات می‌تواند باعث اثرات و عوارض خطرناکی شود.

در بعضی از مواقع کبد چرب باعث التهاب و یا زخم‌های کبدی شده و در شدید‌‌ترین حالت، فرد به نارسایی کبدی دچار می‌شود.

کبد چرب به ۳ دسته کلی کبد چرب غیرالکلی، کبد چرب الکلی و کبد چرب حاد بارداری تقسیم می‌شود.

 

این بیماری خاموش، در مراحل اولیه نشانه‌ای ندارد اما زمانی که پیشرفت کند، می‌تواند علایمی همچون خستگی، کاهش وزن یا کاهش اشتها، ضعف، حالت تهوع، گیجی، مشکل در تصمیم‌گیری و یا تمرکز به همراه داشته باشد و یا نشانه‌هایی مانند احساس درد در مرکز و یا سمت راست قسمت بالایی شکم یا بزرگ شدن کبد را در فرد مبتلا ایجاد کند.