مناقصه لازمه خرید کالا در قراردادهای نفتی است

دفاع تمام قد زنگنه از ممنوعیت ترک تشریفات در خرید کالاهای نفتی

مناقصه لازمه خرید کالا در قراردادهای نفتی است

بی پول شده ایم!

سمیه مهدوی-  برگزاری مناقصات در فرآیند مبادلات  اقتصادی بویژه دربازار پرتب و تاب نفت، با داشتن یک نقش اهرمی بعنوان یکی  از ملزومات قانونی برای اشخاص حقیقی و حقوقی درحال عرض اندام است. در این بازار وانفسا که هریک از بخش های خصوصی و شبه دولتی عنان مالی خود را در جهت مخالف قطب نمای اقتصاد کشور می کشند، مناقصه با داشتن یک سیکل منظم و مشخص در پی شفاف سازی تعاملات تجاری است تا هریک از مهره های مناقصه گزار و مناقصه گر در فضایی تلطیف شده بدون وجود حلقه هایی  چون رانت خواری، رشوه گیری و دلالی  گری که با زنجیر شدن در یک دیگر قصد خاک کردن اقتصاد دولتی را دارند، بتوانند بده بستان های بازرگانی خود را انجام دهند. در پی این حرکت نیز با شفاف سازی های مالی و ایجاد یک فضای رقابتی سالم می توان امیدوار بود تا  این کشتی تلاطم زده در امواج سهمگین رکود و تورم در ساحل امنی پهلو گیرد.

به گزارش مناقصه مزایده، ماجرای قرارداد ساخت لوله‌های سی.آر.ای( CRA) به ارزش تقریبی ۵۵۰ میلیون دلار به عنوان مهمترین قرارداد خارجی شرکت ملی نفت ایران در دوره پسابرجام، که  در خردادماه سال جاری  میان شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیوم اسپانیایی-ایرانی امضا شد، از جمله عواملی بود که پای زنگنه را به صحن مجلس کشاند. چرایی برگزاری مناقصه برای خرید این کالا و تامین آن کالا از کشورهای خارجی یکی از پرسش هایی بود که زنگنه می بایست به آن پاسخ می داد.

باتوجه به موارد مذکور وزیر نفت برای ابهام زدایی از معامله ای که در راستای خرید تعدادی لوله تحت عنوان سی.آر.ای صورت گرفته بود روز گذشته به مجلس احضار شد تا  پاسخگوی سوالات نمایندگان باشد.

بیژن زنگنه با تاکید براینکه مناقصه لازمه خرید کالا در قراردادهای نفتی است گفت:   نمی توان از طریق ترک تشریفات کالا را از شرکت خاصی تهیه کرد.

اما در بخش دیگری از سخنان زنگنه نکته مهمی خودنمایی می کرد و آن هم دورماندن برندگان مناقصات نفت از اجرای پروژه هایی است که به آن ها واگذار می شود. شرکت هایی که علی رغم برنده شدن در مناقصات و مالِ خود کردن پروژه ها به خاطر اینکه بضاعت مالی لازم برای اجرای طرح ها و عملیاتی کردنشان را ندارند، کنار گذاشته می شوند.  این امر می تواند به معنای بی پول شدن صنعت نفت ایران باشد همانگونه که خود زنگنه نیز به آن اذعان می کند؛ «ما بی پول شده ایم»!

اما هادی قوامی نماینده مردم اسفراین   در جلسه روز گذشته مجلس  یکی از سوال کنندگانی بود که خواستار پاسخ دهی وزیر نفت به مناقصه خرید لوله های سی آر ای بود. وی در سوال خود مطرح کرد: با وجودی که خط تولید شرکت لوله گستر اسفراین با صرف میلیون ها دلار از بلژیک خریداری شد و کیفیت لوله های بدون درز نفت و گاز با این فناوری تولید می شود اما شرکت ملی نفت مناقصاتش را به این شرکت نمی دهد.

زنگنه نیز در پاسخ با اشاره به  علت خرید لوله های بدون درز برای شرکت های نفت از خارج از کشور، بیان داشت: این بحث، درباره لوله های عادی نیست، بلکه مربوط به لوله های بدون درز است که با فشار بسیار بالا در درون چاه و برای انتقال نفت از چاه تا واحد بهره برداری مورد استفاده قرار می گیرد.

وزیر نفت افزود: ما در سال های اخیر به جز در مورد غرب کارون و پارس جنوبی، تقریبا در سایر سرمایه گذاری های دیگر در بخش بالادستی و پالایش، نزدیک به توقف هستیم.

ایرنا در این خصوص نوشت؛ زنگنه با بیان این که در واقع کمبود منابع یکی از مشکلات ما برای امضای قراردادهای نفتی است، گفت: حتی اجرای یک قرارداد ۲۵۰ میلیون دلاری که به امضا رسیده، به دلیل کمبود منابع و مشکلات دیگر متوقف شده است.

وزیر نفت یادآور شد: این بزرگترین قرارداد تولید داخل است که پس از ساخت توربین کمپرسور نفت، به امضا رسیده است.

زنگنه اضافه کرد: برای تامین لوله های پیچیده سی.آر.ای به ویژه تحریم دچار مشکلاتی بودیم.

وی با بیان این که لوله سازی اسفراین دچار مشکلاتی است، افزود: این کارخانه در حال واگذاری است و نمی تواند سرمایه گذاری کند.

وزیر نفت به مشکلات مالی اشاره کرد و ادامه داد: گفته شد که در سال ۸۹ کارخانه لوله سازی اسفراین ۴۸ هزار تن قرارداد با نفت امضا کرده بود.

زنگنه اضافه کرد: در سال های ۹۰ و ۹۱ در مجموع به میزان ۴۰ میلیارد دلار در نفت سرمایه گذاری شد، اما میزان سرمایه گذاری امسال تاکنون ۱٫۵ میلیارد دلار هم نرسیده است.

وزیر نفت با بیان این که ما بی پول شده ایم، یادآور شد: حتی اگر سفارش ساخت هم بدهیم، نمی توانیم پول آن را بدهیم.

زنگنه یادآور شد: چندی پیش مناقصه ای برای ساخت لوله های بدون درز برگزار شد که شرکت لوله سازی اسفراین به دلیل نداشتن شرایط، کنار گذاشته شده و شرکت دیگری برنده شد، اما با وجود این که این طرح ۲۰۰ میلیون دلار ارزش داشت به دلیل نداشتن پول نتوانستیم عملیاتی کنیم.

وزیر نفت با تاکید بر این که برای خرید و سفارش باید مناقصه برگزار شود، گفت: خود مجلس تصویب کرده است که برای خرید باید مناقصه برگزار شود و نمی توان از طریق ترک تشریفات کالا را تهیه کرد.

زنگنه خاطر نشان کرد: حتی اگر یک شرکت توانمند ایرانی قادر به تولید کالایی باشد، ما نمی توانیم بدون مناقصه از آن کالا خریداری کنیم.

وی با بیان این که ۱۰ گروه کالایی را برای داخلی سازی تعیین کرده ایم که تاکنون برای بسیاری از آنها قرارداد امضا شده است، گفت: لوله های سی.آر.ای، ساخت کمپرسور و توربین از جمله کالاهایی هستند که بومی سازی می شود.

وزیر نفت با خاطر نشان کردن این که شرکت لوله سازی اسفراین نیز تقاضاهایی دارد که منطقی است، گفت: به عنوان نمونه این شرکت اعلام کرده است که لوله های آسیب دیده را برای تعمیر به آنها بدهیم که ما از آن استقبال می کنیم.

زنگنه ادامه داد: همچنین درخواست کرده است که در مقابل مطالباتش، لوله های فرسوده را تحویل بگیرد که دستور آن را نیز صادر کرده ام.

وزیر نفت با بیان اینکه سابقه من نشان داده که تا چه میزان به دنبال ساخت داخل بوده ام، افزود: من همه گونه کمک می توانم به لوله سازی اسفراین ارایه دهم اما برای خرید محدودیت داریم و باید مناقصه برگزار شود.

در این جلسه سرانجام وزیر نفت با تاکید بر ضرورت توسعه تکنولوژی و توجه به محصولات تولید داخلی در عین حال گفت که این وزارتخانه به موجب مصوبه مجلس برای خرید محصولات داخلی باید مناقصه برگزار کند؛ که در نتیجه توضیحات وزیر نفت نمایندگان مجلس قانع شدند.

 

 

اما زنگنه در پاسخ به سوالات دیگر نتوانست رضایت نمایندگان مجلس را جلب کند و درنتیجه به وزیر نفت کارت زرد دادند.  در این جلسه حسینعلی حاجی دلیگانی در جریان طرح سوال خود از وزیر نفت گفت که اجرای طرح برندینگ موجب می‌شود که شبکه واسطه‌گری ایجاد شود و فقط یک دلال به زنجیره تولید تا فروش اضافه می‌کند که نمایندگان پس از استماع اظهارات نماینده سوال‌کننده و توضیحات وزیر نفت اعلام کردند که از این توضیحات قانع نشدند.