قطع رابطه معماری ایران با اقلیم کشور

وزیر راه و شهرسازی مطرح کرد قطع رابطه معماری ایران با اقلیم کشور وزیر راه و شهرسازی در دوازدهمین جلسه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در سال ۹۶، از تدوین برنامه عملیاتی کاهش مصرف انرژی و آب در حوزه شهرسازی و ساختمان توسط دبیرخانه شورای‌عالی شهرسازی در مدت ۴ ماه آتی خبر داد و […]

وزیر راه و شهرسازی مطرح کرد

قطع رابطه معماری ایران با اقلیم کشور

وزیر راه و شهرسازی در دوازدهمین جلسه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در سال ۹۶، از تدوین برنامه عملیاتی کاهش مصرف انرژی و آب در حوزه شهرسازی و ساختمان توسط دبیرخانه شورای‌عالی شهرسازی در مدت ۴ ماه آتی خبر داد و گفت: شورای‌عالی از بارگذاری‌های بیش از توان طبیعی مناطق و همچنین طرح‌های انتقال‌ آبی که هزینه‌بر هستند، ممانعت به عمل می‌آورد.

به گزارش صما، وزیر راه و شهرسازی در دوازدهمین جلسه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در سال ۹۶، از تدوین برنامه عملیاتی کاهش مصرف انرژی و آب در حوزه شهرسازی و ساختمان توسط دبیرخانه شورای‌عالی شهرسازی در مدت ۴ ماه آتی خبر داد و گفت: شورای‌عالی از بارگذاری‌های بیش از توان طبیعی مناطق و همچنین طرح‌های انتقال‌ آبی که هزینه‌بر هستند، ممانعت به عمل می‌آورد.

عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در دوازدهمین جلسه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران در سال جاری (۹۶) و در دستور نخست جلسه شورا که به بررسی تغییرات اقلیمی و تأثیر آن بر توسعه اختصاص داشت و در این رابطه نیز گزارشی مفصل از سوی رییس سازمان هواشناسی ارایه شد به ارایه نکاتی پیرامون تغییرات اقلیمی پرداخت.

وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر این مطلب که از منظر آمایش سرزمین و طرح‌های‌کالبدی موضوع «تغییرات اقلیمی و تأثیری آن بر توسعه» در دست بررسی شورای عالی شهرسازی و معماری ایران است گفت: نامه‌ای در رابطه با بحث تغییرات اقلیمی و تأثیری آن بر توسعه از سوی وزارت راه و شهرسازی به روسای قوای سه‌گانه ارایه شده و در آن نامه موضوع از منظر آمایش سرزمین و طرح‌های کالبدی و نیز صرفه‌جویی در مصرف انرژی، تغییرات اقلیمی و تأثیر آن بر توسعه موردتوجه قرار گرفته است.

آخوندی در ادامه تأکید کرد: در بحث صرفه‌جویی انرژی نباید از مباحث خرد شروع کرد بلکه باید موضوع صرفه‌جویی در مصرف انرژی را به صورت کلان مورد توجه قرارداده و در نحوه طراحی‌شهری و مباحث ساختمان و شهر آنها را عملیاتی و اجرایی کرد.

در ادامه عضو کابینه دولت دوازدهم گفت: در نامه به رؤسای ۳ قوه کشور، دو پیشنهاد را مورد توجه قرار داده‌ایم. اولین پیشنهاد آن است که در تهیه طرح‌های توسعه، ظرفیت و توان‌ تاب‌آوری مناطق را مورد توجه قرار دهیم و از بارگذاری‌های تولیدی، جمعیتی و خدماتی بیش از توان طبیعی مناطق آسیب‌پذیر جلوگیری کنیم و در زمان تهیه طرح‌های توسعه‌ای که مستلزم انتقال وسیع آب از یک حوزه آبریز به حوزه آبریز دیگر است باید کلیه جوانب موردتوجه قرار گیرد و تا حد مطلوب از این‌گونه اقدامات که می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیر زیست‌محیطی را به دنبال داشته باشد ممانعت به عمل آید.

صرفه‌جویی انرژی از منظر معماری و شهرسازی مورد توجه قرار گیرد

همچنین وزیر راه و شهرسازی خطاب به نماینده وزارت نیرو اعلام کرد: وزارت راه و شهرسازی و مشخصا شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران با تمامی طرح‌های انتقال آب که هزینه‌بر است و آنهایی که واقعاً از جهت آمایش سرزمین تأثیرات گسترده‌ای در جابه‌جایی جمعیت دارد و خلاف ظرفیت‌های طبیعی مناطق مختلف کشور بوده، مخالفت خواهد کرد.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: وزارت نیرو می‌تواند تمامی طرح‌هایی را که در رابطه با توسعه شهری را در شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران مطرح کند.

آخوندی همچنین گفت: دبیرخانه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران مکلف است نسبت به تدوین برنامه‌های عملیاتی کاهش مصرف آب و انرژی در حوزه‌های شهرسازی و ساختمان ظرف مدت ۴ ماه اقدام کرده و نتیجه را جهت تصویب به شورای‌عالی و نهایی تصویب در هیأت وزیران ارایه کند.

در ادامه وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: وزارت نیرو موظف است طرح‌های در دست بررسی و اقدام را ظرف ۳ ماه آینده در شورای‌عالی طرح کند.

آخوندی در بحث ساختمان نیز گفت: ساختمان اساساً از بعد از آن‌که امکان تأمین سرمایش و گرمایش توسط برق به ایران آورده شد متأسفانه معماری ایران رابطه‌‌اش را با اقلیم قطع کرد. بدین معنا اساساً اقلیم در معماری ایران محلی از اعراب ندارد.

وی در ادامه افزود: زمانی که به شهرهای کویری و همچنین تمامی مناطق کشور می‌رویم شاهد تغییر الگوهای معماری منطبق با اقلیم هستیم. به عنوان نمونه در گذشته در کرمان، تمامی خانه‌ها به گونه‌ای ساخته می‌شد که داشتن زیرزمین یکی از موارد مهم آن بود و حالا شاهد آن هستیم که اساساً ساخت زیرزمین از معماری ایرانی به کل حذف شده است. ساختمان‌ها همه چهارطرف بود تا از تابش خورشید در گرما حداکثر استفاده را کند و در برابر گرما نیز محافظ باشد.

آخوندی همچنین گفت: چندی پیش به کرمان رفتم و شاهد آن بودم که سقف برخی از ساختمان‌ها را شیروانی فلزی کرده‌ و بدین جهت در فضای خانه، گرما بیش از اندازه تولید می‌شود و توجیه شان نیز این است که ساختمان را با اسپیلت خنک می‌کنیم. لذا هم اکنون شاهد از بین رفتن رابطه معماری کویری شهرهایی همچون کرمان، یزد و اصفهان با اقلیم هستیم زیرا این فکر ایجاد شده که همه جا را می‌توان با خنک‌کننده‌ها خنک شود.

وزیر راه و شهرسازی با ابراز تأسف از بین رفتن الگوهای معماری منطبق با اقلیم افزود: در جنوب کشور نیز شاهد همین وضعیت هستیم. به عنوان نمونه در مسکن مهر بندرعباس اساساً رابطه بین واحدهای مسکن مهر با اقلیم چیست؟ در واقع رابطه تمامی واحدهای مسکونی مهر بندرعباس با اقلیم صفر است و ما این مسأله را در بوشهر و سایر نقاط نیز داریم.

آخوندی در ادامه تصریح کرد: حذف رابطه معماری با اقلیم منجر به مشکلاتی غیرقابل جبران خواهد شد. با قطع برق در بوشهر و بندرعباس به دلیل گرمای بیش از اندازه عملاً امکان زندگی در این شهر‌‌ها نخواهد بود یا بسیار دشوار و طاقت‌فرساست و متأسفانه معماری جدید رابطه‌ای با اقلیم ندارد.

همچنین وزیر راه و شهرسازی گفت: ما باید از منظر معماری و شهرسازی موضوع صرفه‌جویی در مصرف انرژی را موردتوجه قرار دهیم.

 

در پایان وزیر راه و شهرسازی با انتقاد از این‌که ظرفیت جمعیت‌پذیری شهر‌‌ها بدون توجه به ظرفیت‌های طبیعی افزایش یافته است گفت: متأسفانه با فرض انتقال آب و برق ظرفیت طبیعی در آمایش سرزمین در ایران مفهوم خود را از دست داده است. در حال حاضر وقتی بررسی می‌کنیم می‌بینیم که طرح‌های بزرگ انتقال آب عموماً هزینه‌بر و ناکارآمد است و باید برای آن راهکاری اندیشید.