رشد قطره چکانی بودجه علم، فناوری و آموزش عالی در دولت روحانی

رشد قطره چکانی بودجه علم، فناوری و آموزش عالی در دولت روحانی

با دانشگاه مهجور تا ۱۴۰۰؟!

بررسی لایحه بودجه در سال‌های ۹۲ تا ۹۷ نشان می‌دهد که برآورد بودجه در سال‌های دولت روحانی در زمینه دانشگاه‌ها، به صورت بسیار تدریجی و قطره‌چکانی بوده است.

به گزارش مهر؛ در سال‌های اخیر، دانشگاه‌های کشور به‌طور دائمی از وضعیت بودجه خود ناراضی بوده‌اند و این نارضایتی را در زمان‌های مختلف و به ویژه فصل بودجه ریزی اعلام کرده‌اند.

با وجود این‌که توسعه علم و فناوری مورد تأکید دولت‌های مختلف بوده است اما در عمل و در زمان اختصاص بودجه به فصل علم و فناوری، آنچه انتظار دانشگاه‌ها بوده، برآورده نشده است.

در این میان دانشگاه‌ها در زمان‌های متعدد اعلام می‌کنند که بخش عمده بودجه آنها صرف حقوق و دستمزد و در نهایت نگهداری از تجهیزات و ساختمان‌ها می‌شود و عدم رشد مقرر در بودجه، موجب می‌شود که بسیاری از طرح‌های تحقیقاتی نتوانند به ثمر برسند و در نهایت پروژه با تأخیرهای متعددی روبرو می‌شود.

در عین حال، وضعیت امروز علم و دانش در دنیا اقتضا می‌کند که دانشگاه‌ها به سمت دانشگاه‌های نسل سوم حرکت کنند و علم را به ثروت بدل کنند. این امر با بودجه‌های ناچیز و رشد محدود در این حوزه به سختی ممکن می‌شود.

بررسی وضعیت لایحه بودجه در سال‌های ۹۲ تا ۹۷ نشان می‌دهد که بودجه پیشنهادی دولت یازدهم و دوازدهم در این سال‌ها در حوزه ۱۳ دانشگاه برتر وابسته به وزارت علوم و ۵ دانشگاه برتر وابسته به وزارت بهداشت، به صورت تدریجی رشدی ناچیز بوده است.

این رشد تدریجی در برخی از دانشگاه‌ها بسیار پایین تر از حد انتظار بوده است.

در مقایسه پیش رو تنها لایحه بودجه سال‌های ۹۲ تا ۹۷ ملاک قرار گرفته است و بسیاری از این ارقام در زمان تصویب در مجلس شورای اسلامی نیز دستخوش تغییر شدند و در نهایت آنچه که بر روی کاغذ عنوان شد فرسنگ‌ها با آنچه تخصیص یافته است متفاوت است.

ضمن آن‌که در این بررسی لایحه رقم نهایی در جداول بودجه ذکر شده و تنها دانشگاه‌های برتر ملاک قرار گرفته‌اند.

وضعیت بودجه ۱۳ دانشگاه برتر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در لوایح بودجه (ارقام به میلیون ریال است)

 

بودجه دانشگاه‌ها در سال ۹۳ نسبت به بودجه سال ۹۲ کاهش نشان می‌دهد اما در سال‌های بعدی با یک روند تدریجی کل بودجه دانشگاه‌ها با افزایش مواجه شده است. در این میان از سال ۹۶ تا سال ۹۷ یک رشد قابل‌توجهی را نشان می‌دهد که بنا به گفته معاون اداری مالی وزارت علوم در مجموع حدود ۱۲ تا ۱۳ درصد رشد بودجه آموزش عالی است.

در این میان دانشگاه تهران همواره در تمام این ۶ سال بیش‌ترین بودجه را به خود اختصاص داده است. روند افزایشی بودجه دانشگاه تهران در سال ۹۲ به سال ۹۳ دو برابری بوده است اما در سال‌های ۹۴ تا ۹۷ روند آهسته تری را تجربه کرده است.

پس از دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی در مجموع ۶ لایحه بیش‌ترین افزایش بودجه را تجربه کرده است.

در لایحه بودجه سال ۹۲، دانشگاه امیرکبیر و در لوایح بودجه سال‌های ۹۳ تا ۹۷ دانشگاه شهیدبهشتی پس از دانشگاه تهران بیش‌ترین بودجه را به خود اختصاص داده‌اند.

کم‌ترین میزان بودجه در میان ۱۳ دانشگاه برتر کشور به دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی اختصاص دارد. میزان بودجه این دانشگاه نیز روندی آهسته و تدریجی داشته است که با وجود افزایش بازهم کم‌ترین بودجه را در میان این دانشگاه‌ها دارد.

وضعیت بودجه ۵ دانشگاه برتر وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در لوایح بودجه (ارقام به میلیون ریال است)

 

نکته مورد ذکر درمورد بودجه دانشگاه‌های علوم پزشکی این است که بودجه این دانشگاه‌ها شامل برنامه‌های آموزشی، خدمات بهداشتی و درمانی، بودجه بیمارستان‌ها و مراکز تحقیقاتی است. به عنوان نمونه دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال ۹۵ با کاهش بودجه نسبت به سال ۹۴ مواجه شده است ولی در سال ۹۶ این بودجه افزایش یافته است.

در میان دانشگاه‌های علوم پزشکی، بیش‌ترین بودجه به دانشگاه علوم پزشکی تهران و کم‌ترین میزان بودجه در میان ۵ دانشگاه برتر به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اختصاص داشته است. این دانشگاه به همراه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال‌های ۹۴ و ۹۵ کم‌ترین میزان رشد در بودجه را تجربه کرده است.

 

با توجه به این‌که ارقام لوایح بودجه همواره در زمان تصویب در مجلس شورای اسلامی با تغییراتی مواجه می‌شود باید منتظر ماند که این بار، نمایندگان به موضوع آموزش عالی و علم و فناوری روی خوش نشان می‌دهند یا دانشگاه‌ها قصه پر غصه بودجه را ادامه می‌دهند.