طالقان، بهشت طبیعت در نزدیکی تهران

  ناصر بهزادفر- در این شماره، با ما به یکی از زیبا‌‌‌ترین نقاط کوهستانی سرزمین عزیزمان سفر کنید. طالقان، نام پر آوازه تاریخ و طبیعت ایران به انتظارمهمانان خویش نشسته است.میزبانی با گذشته‌ای دور در اعماق تاریخ وبا مجموعه‌ای از جاذبه‌های بسیار زیبای طبیعی و مردمانی مهربان و مهمان نواز. به گزارش مناقصه و مزایده، […]

 

ناصر بهزادفر- در این شماره، با ما به یکی از زیبا‌‌‌ترین نقاط کوهستانی سرزمین عزیزمان سفر کنید. طالقان، نام پر آوازه تاریخ و طبیعت ایران به انتظارمهمانان خویش نشسته است.میزبانی با گذشته‌ای دور در اعماق تاریخ وبا مجموعه‌ای از جاذبه‌های بسیار زیبای طبیعی و مردمانی مهربان و مهمان نواز.

به گزارش مناقصه و مزایده، منطقه کوهستانی طالقان، به فاصله ۱۲۰ کیلومتری از شمال غربی شهر تهران، دره کوهستانی و بزرگی بین دو رشته کوه واقع در طرفین آن (رشته‌کوه طالقان در جنوب و رشته کوه البرز مرکزی در شمال) و از غرب ارتفاعات کندوان جاده کرج به چالوس تا ۴۰ کیلومتری شرق قزوین گسترده است

رودخانه شاهرود قلب تپنده و مهم‌ترین جریان آبی طالقان، از جمع شدن ده‌ها نهر کوچک و بزرگ کوهپایه‌های دره طالقان تشکیل شده و از شمال شرقی به جنوب غربی در حال جریان است. در مرکز و پایین طالقان، دریاچه و سد طالقان، مهم‌ترین ویژگی منطقه می‌باشد.

گردنه «عسلک» در شرقی‌‌‌‌ترین قسمت طالقان منتهی به جاده چالوس و گردنه «انگه» در غربی‌‌‌‌ترین نقطه طالقان، تقریباً ۸۰ کیلومتر فاصله دارند و عرض طالقان از گردنه دوزخ دره واقع در خط‌الرأس کوهای طالقان جنوبی تا خط‌الرأس کوهای البرز مرکزی واقع در شمال طالقان حدود ۲۰ کیلومتر می‌باشد. قله ی زیبای شاه البرز به ارتفاع ۴۲۵۰ متر در وسط و دو قله کوه خاس (خسی‌چال) با ارتفاع بیش از ۴ هزار متر، در سمت چپ رشته کوه البرز مرکزی طالقان واقع شده است. کوه کل‌سنگ (با تلفظ کله‌سنگ) ما بین قله‌های خاس و شمال سد طالقان – بالای روستای سوهان- بسان دژی استوار، در قلب طالقان، قرار دارد

تقریباً تمامی ۸۵ روستای منطقه در دامنه‌های جنوبی و شمالی دره طالقان، در ارتفاع ۱۶۰۰ تا ۲۲۰۰ متری از سطح دریا و در امتداد رودخانه شاهرود و چشمه‌سار‌‌‌ها و رودهای تشکیل‌دهنده آن، و هم چنین در کنار دریاچه سد طالقان، پراکنده شده‌اند، که به دلیل هوای معتدل و خنک، در طول فصول بهار و تابستان، میزبان هزاران نفر مهمان و توریست و ییلاق‌نشینان استان‌های همجوار هستند.

حرفه ی بیش‌تر مردم این بخش از استان البرز در گذشته، باغداری، دامداری و کشاورزی (زراعت و زنبورداری) بوده و امروزه مشاغل مرتبط با امور گردشگری و مشاغل جدید و سبک صنعتی، متداول می‌باشد

از نظر ریشه زبان‌شناسی، زبان مردم طالقان زیرشاخه زبان تاتی از زبان فارسی می‌باشد و تحت‌تأثیر گویش مازنی و گیلکی می‌باشد. در خود طالقان، به سوی دامنه‌های بالاتر، گویش مردم به مازندرانی و گیلانی نزدیک تر می‌شود

منطقه طالقان از دیر باز، به دلیل پذیرش زود هنگام مذاهب شیعی و حضور امامزادگان متعدد و گرایش مردم به اهل بیت عصمت و طهارت، آمادگی جان‌فشانی آن‌ها در این زمینه که احادیث موثقی از ناحیه معصومین(ع ) از اهالی طالقان به‌عنوان یاران امام زمان (عج)، نقل حدیث شده است، و مدت‌‌‌ها حکومت‌های محلی شیعی و احداث برخی قلاع اسماعیلیه و سرانجام به دلیل اقامت و تربیت دوره نوجوانی شاه اسماعیل نزد آل‌کیا در طالقان و اهمیت طالقان در حکومت صفویه و نقش مؤثر در دوران قاجار، که حتی منافع برخی مزارع طالقان، وقف مسجدشاه تهران شده بود و حضور مؤثر طالقانی‌‌‌ها در دوران معاصر، این دیار همواره مهد دانشمندان و بزرگان در حوزه‌های مختلف علمی و ادبی و سیاسی بوده است

بزرگانی نظیر صاحب بن عباد طالقانی، وزیر قدرتمند حکومت آل‌بویه به‌عنوان اولین حکومت شیعه مرکزی در ایران، درویش عبدالمجید طالقانی، ملانظر علی سوهانی طالقانی، آیت‌ا… طالقانی، دکتر حشمت، جلال آل‌احمد، تیمسار فلاحی و صد‌‌‌ها چهره دیگر، تنها بخشی از علما و بزرگان طالقان می‌باشد

جاذبه‌های گردشگری طالقان

اماکن زیارتی

– مزار شیخ (پیر) حسین الهی در روستای دیزان

این مزار در مرکز روستای دیزان و در ضلع جنوبی مسجدِ روستا قرار دارد.

– امامزاده حمزه و عبدا…‏ در روستای کجیران

بقعه این امامزادگان در ۱۳۰۰ متری ضلع غربی روستای کجیران، در سینه‏کش ضلع شرقی پیله دره (دره بزرگ)، بالای صخره سنگی واقع شده و به امامزاده «حمزه و عبدا… مشهور» می‏باشد.

گفته می‌شود که این دو بزرگوار، از فرزندان امام موسی کاظم می‌باشند..

– امامزاده ابراهیم – کش‏رود طالقان

بقعه این امامزاده در شرق مسجدِ روستای کش‏رود و در ۲۰ کیلومتری شهرک طالقان واقع شده و به شاه ابراهیم مشهور است.

امامزاده ابراهیم ابن موسی‌الکاظم  یکی از فرزندان ارشد حضرت موسی‌بن‌جعفر است.

– امامزاده ابراهیم – تکیه ناوه طالقان

بقعه این امامزاده در روستای تکیه ناوه در ضلع جنوبی رودخانه شاهرود، جاده شرقی – غربی طالقان و در دامنه شمالی ارتفاعات جنوبی منطقه طالقان واقع شده است

– امامزاده یوسف- روبه‌روی روستای «وشته»

جاذبه‌های طبیعی طالقان

قلل منطقه طالقان

راه رفتن بر البرز بارز‌‌‌ترین ویژگی طبیعت طالقان، وجود ارتفاعات و قلل متعدد و زیباست. رشته‌کوه فرعی طالقان، بخشی از رشته‌کوه اصلی البرز است که طول آن حدود۹۰کیلومتر و عرض آن از۵ تا ۲۵کیلومتر است.

معروف‌‌‌‌ترین قله رشته طالقان، شاه‌البرز (البرز بزرگ) با بلندای ۴۲۰۰متر از سطح دریاست که در شمال آن، ۸ یخچال کوچک، دیدنی و زیبا وجود دارد که جمع مساحت آن‌‌‌ها حدود ۲۶۰٫۰۰۰ مترمربع است. پوشش گیاهی غنی و چشمه‌ساران زلال و قله‌ای که در عین حال سفره پرباری برای دامداران و مأمنی گشاده‌دست برای حیات وحش منطقه است. چهره زیبا و نعمات فراوان شاه‌البرز، این قله را در دیده دلبستگان آن، به هیأت زیبا‌‌‌ترین چکاد جهانشان جلوه‌گر ساخته است. شاه‌البرز ۵ قله فرعی دارد که بین گردنه مالخانی و تنورکان واقع شده است. شاه‌البرز، نمونه‌ای است از ده‌ها قله دیگر طالقان که از جمله مهم‌ترین آن‌‌‌ها عبارتند از:

قله «صاد» با ارتفاع حدود ۴۰۰۰ متر از سطح دریا در شرق دره جزینان، قلل «کلوان۱» و «کلوان۲»، «میش‌چال۲، ۱و۳» با ارتفاع ۴۱۵۰ تا ۴۲۰۰ متر، قلل «لشکرک کوچک» و «لشکرک بزرگ»، «زرین کوه» یا «ماسه‌چال»، «کاهار بزرگ و کوچک» و قله علم کوه.

غارهای طالقان

غار بزج: این غار در روستای بزج طالقان واقع شده و در گذشته، از آن به عنوان پناهگاه استفاده می‌شده است.

 غار کله‌سنگ: در کوهی به همین نام در نزدیکی قریه سوهان و قریه آرتون واقع شده است.

غار مرغ‌بند: در شمال روستای «ناریان» قرار دارد.

غار معروف سوهان: در شمال روستای سوهان.

دریاچه سد طالقان

این دریاچه که در پشت سدی به نام طالقان (از کرج تا شهرک طالقان۸۲کیلومتر) قراردارد به طول تقریبی ۱۵ کیلومتر در حد فاصل آبادی‌های گلینک، میراش، آردکان و آرموت از شمال و زیدشت و سنگ بن از جنوب، دارای محیطی بسیار جذاب و دلنشین است. کرانه‌های اطراف این دریاچه به صورت خلیج‌های کوچکی به داخل مصب رودخانه‌های دائمی و فصلی که از قدیم الایام به طالقان رود سرازیر می‌شده‌اند پیشروی کرده است و باعث به وجود آمدن مناظر بسیار بدیعی ازپیشروی آب به خشکی شده‌اند. جاده آسفالته‌ای در شمال دریاچه از زیدشت به گلینک و با دور زدن دریاچه از زاویه شمالی به آرموت تنها آبادی همجوار دریاچه طالقان و از آن‌جا تاسوهان امتداد دارد که راه دسترسی مناسبی برای استفاده از محیط‌های پیرامون این دریاچه به شمار می‌رود. آب این دریاچه سبز رنگ بوده و دارای چندین نوع ماهی است که کولی نام یکی از انواع آن می‌باشد. طالقان رود پس از اتصال تمامی آب هوای جاری کوهستان هوای شمال و جنوب این دره به آن، وارد این دریاچه می‌گردد. از جمله ساحل‌های دیدنی آن باید از محوطه مسطح لات‌فشندک و حوالی زیدشت و به خصوص آرموت‌بوه عنوان یکی از نقاط دسترسی به کناره این دریاچه نام برد.

چشمه‌های طالقان

کوه‌های بلند رشته کوه البرز مملو از چشمه‌های آب گرم است و طبیعتاً منطقه طالقان هم که در کنار این رشته کوه‌ها واقع شده، از این قاعده مستثنی نیست. مشهور‌‌‌ترین این چشمه‌ها عبارتند از:

– چشمه آب گرم در شمال روستای گراب در بالا طالقان

– چشمه آب گرم «گنداب» در شمال روستای دهدر در بالا طالقان

– چشمه آب گرم در شمال روستای هرنج

– چشمه آبگرم خچیره درروستای خچیره در بخش بالا طالقان شهرستان طالقان

آبشارهای طالقان

آبشارهای متعدد فصلی و دائمی در انحنا و سینه کوه‌ها و دامنه ارتفاعات، چشم‌‌‌‌ها را می‌نوازد. مشهور‌‌‌ترین این آبشار‌‌‌ها عبارتند از: آبشار «شلبن» در جنوب روستای بزج، آبشار «ترنو» در جزینان دربند و آبشار «آسکان» در روستایی به همین نام، آبشار کرکبود در حاشبه شمالی روستای کرکبود، آبشار «سفیدآب» در جوار مزرعه و کوهی به همین نام که در غرب قله شاه‌البرز واقع است.

آبشار حیاط

این آبشار در ارتفاعات روستای سوهان طالقان قرار دارد. آبشار فصلی حیاط، در فاصله حدود ۶ کیلومتری، شمال تا شمال شرقی روستای سوهان و در جنوب شرقی کوه بزرگ کله سنگ، قرار دارد. روستای سوهان در ۲۵ کیلومتری غرب شهرک طالقان واقع است. غار معروف سوهان نیز در شمال این روستا پذیرای علاقه‌مندان خویش است

آبشار خشکه چال

این آبشار در ارتفاعات روستای سوهان طالقان قرار دارد. آبشار فصلی خشکه چال، بر روی سنگ‌های سیاه رنگ، که به آن سیاه‌چره گفته می‌شود، در فاصله تقریبی ۷ کیلومتری شمال، روستای سوهان قرار دارد. روستای سوهان در ۲۵ کیلومتری غرب شهرک طالقان واقع است.

آبشار دربند گته‌ده

این آبشار در دو کیلومتری جنوب روستای گته‌ده، در دره‌ای سرسبز و در میان تخته سنگ‌های عظیم قرار گرفته است. روستای گته‌ده با ارتفاع ۲۳۴۰ متر از سطح دریا از روستاهای بخش بالا طالقان از شهر طالقان بوده و از سمت شمال با روستاهای آسکان و دهدر از سمت شرق با روستای دراپی از سمت جنوب با کوه‌کهار و از سمت غرب با روستا ی جوستان همجوار می‌باشد.

آبشار کرکبود

آبشار کرکبود که با نام آبشار کر نیز خوانده می‌شود در شمال شرقی روستای کرکبود در شهرستان طالقان قرار دارد (فاصله روستا تا آبشار در حدود ۳۰ دقیقه است). این آبشار ارتفاع زیادی ندارد اما قدرت و حجم آب عبوری از آن که از دهانه‌ای باریک می‌گذرد، بسیار باشکوه جلوه می‌کند.

آبشار کلارود

آبشار کلارود در استان البرز قرار دارد. این آبشار در ارتفاعات روستای کلارود طالقان قرار دارد. کلارود، روستایی از توابع بخش طالقان شهرستان ساوجبلاغ در استان البرز است. این روستا در ۳۰ کیلومتری غرب شهرک طالقان و ۳ کیلومتری شمال راه مالروی قزوین به طالقان قرار گرفته است.

آبشار وری ید

آبشار وری ید یا به گویش محلی، وریدی چره، در فاصله حدود ۵٫۴کیلومتری، شمال روستای سوهان، قراردارد.

آبشار شلبن

آبشار شلبن(شله بن) در غرب روستای بزج در ۱۰ کیلومتری شمال شهرک طالقان واقع شده است و مناظر طبیعی اطراف آن بسیار زیباست. این آبشار از ۳ طبقه تشکیل شده و در مسیر دسترسی به آن می‌توان از کوچه باغ‌های قدیمی روستای خسبان و بزج نیز دیدن کرد.

آبشار سیاه‌بند

آبشار سیاه‌بند طالقان در استان البرز واقع است. آبشار سیاه بند یا به گویش محلی، سیاه‌بندی چره، در فاصله حدود دو کیلومتری، شمال روستای سوهان واقع شده است.

آبشار اوچان

آبشار اوچان یکی از آبشارهای روستای اوچان از توابع دهستان پایین طالقان شهرستان طالقان استان البرز می‌باشد.

منابع:

seeiran.ir

www.zeinali.ir/taleghan.htm

www.zeinali.ir/taleghan.htm

پورتال شهرداری طالقان

پورتال فرمانداری طالقانی

وبلاگ مزارات ایران و جهان اسلام

 

سایت بیابان‌‌‌ها و کویر‌های ایران