جیغ بنفش شهر‌‌ها بر سر انسان

نگاهی به معضل آلودگی صوتی در جهان

جیغ بنفش شهر‌‌ها بر سر انسان

در دنیای مدرن آلودگی‌های محیط‌زیستی می‌توانند سلامت و آسایش انسان را به خطر بیندازند. آلودگی هوا به‌ویژه در کلان‌شهر‌ها معضلی جهانی به حساب می‌آید، اما به مدد گسترش شهرنشینی گویا باید نگران آلودگی صوتی و عوارض ناشی از آن نیز باشیم.

به گزارش سیناپرس، اگرچه تأثیرات مستقیم گوش دادن به صداهای بلند، به‌ویژه در یک دوره طولانی می‌تواند سبب کاهش شنوایی افراد شوند، سروصداهای مزاحم یا همان آلودگی صوتی محیطی حتی با صدای کوتاه نیز می‌توانند در درازمدت و به‌طور غیرمستقیم بر جسم و روان افراد اثرات منفی داشته باشند. بنابراین آلودگی صوتی می‌تواند خطری برای سلامت عمومی بدن در نظر گرفته شود.

 آلودگی صوتی چه بلایی بر سر انسان می‌آورد؟

مطالعات محققان نشان می‌دهد افرادی که بیش‌تر در معرض آلودگی صوتی قرار دارند، بیش‌تر به کمبود و اختلال خواب دچارند. این افراد همچنین در مجموع از سلامت عمومی کم‌تری برخوردار هستند، تمرکز کم‌تری در انجام امور روزمره دارند و بروز رفتارهای تهاجمی و خشن در آنها عمومیت دارد. اختلال شنوایی، مشکلات مغزی، بروز ناهنجاری‌های جنینی، نازایی، تولد زودهنگام نوزادان، افزایش فشار خون، بروز مشکلات قلبی، زخم معده و تضعیف سیستم ایمنی بدن از دیگر عوارض ناشی از قرار گرفتن در معرض آلودگی‌های صوتی هستند. آلودگی صوتی همچنین می‌تواند سبب به تأخیر افتادن رشد زبانی و شناختی کودکان شود. تحقیقات ثابت کرده‌اند کودکانی که مدارس آنها نزدیک مکان‌های شلوغ و پر سر و صدا مانند راه‌آهن، فرودگاه و یا اتوبان‌‌‌ها قرار دارد، از نمرات درسی پایین‌تری برخوردارند.

 سیستم شنوایی بدن در برابر آلودگی ۳ سطح دارد

کارشناسان برای مفهوم آلودگی صوتی و درک آن توسط سیستم شنوایی بدن ۳ سطح قائل هستند:

آستانه شنوایی، آستانه بحرانی و آستانه دردناکی.

آستانه شنوایی که در انسان صفر دسی‌بل است با افزایش سن کمی بالا می‌رود.

آستانه بحرانی، یعنی آستان‌های که هرگاه بار صوتی محیط از آن فراتر رود، انسان را به تدریج دچار عوارضی ناشی از تأثیر آلودگی صوتی می‌کند که در منابع مختلف از ۸۰ تا ۸۵ دسی‌بل متفاوت است.

آستانه دردناکی نیز آستان‌های است که هرگاه بار صوتی محیط از آن فراتر رود موجب ایجاد درد و در مواردی آسیب جدی به دستگاه شنوایی می‌شود. این آستانه در منابعی بین ۱۲۰ تا ۱۴۰ دسی‌بل و بالاتر ذکر شده است.

آلودگی صوتی محل زندگی خود را بشناسیم

الهام کریمی، کارشناس صوت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در گفت‌و‌گو با ایسنا با اشاره به این که آلودگی صوتی علاوه بر آثار جسمی، عوارض روانی نیز دارد، گفت: «آلودگی صوتی در برخی مناطق پایتخت فراتر از حد استاندارد است.»

به گفته این کارشناس، چنانچه شاخص صوت در منطقه‌ای از شهر بین ۵۵ تا ۶۰ دسی‌بل باشد، آلودگی صوتی در حد استاندارد و سالم است که با رنگ سبز روی نقشه ایستگاه‌های سنجش صوت تهران نشان داده می‌شوند. اگر این شاخص در منطقه‌ای بین ۶۰ تا ۶۵ دسی‌بل باشد، آلودگی صوتی در آن منطقه نامناسب برای کودکان و بیماران است که با رنگ زرد روی نقشه نمایش داده می‌شود.

شاخص صوت بین ۶۵ تا ۷۰ دسی‌بل بیانگر شرایط آزاردهنده برای همه افراد شهر است و با رنگ نارنجی نشان داده می‌شود. شاخص بالای ۷۰ دسی‌بل نیز بیانگر خطرناکی میزان آلودگی صوتی در مناطق و رنگ آن نیز قرمز است.»

 به گفته کریمی، حدود ۸۰ درصد بزرگراه‌های شهر تهران کنار مناطق مسکونی قرار دارند، بنابراین می‌توان گفت که در بزرگراه‌های تهران آلودگی صوتی بین ۱۵ تا ۲۰ دسی‌بل بالاتر از حد استاندارد است.

 آلودگی صوتی، معضلی جهانی است

بسیاری از شهرهای پرجمعیت جهان با این پدیده نوظهور دست به گریبان هستند. محققان اخیراً با کمک اطلاعات سازمان بهداشت جهانی و یک مؤسسه تحقیقاتی نروژی به نام Sintef، به بررسی میزان آلودگی صوتی ۵۰ شهر جهان پرداخت‌هاند.

بر اساس این مطالعه، شهر «گوانگژو» در چین دارای بیش‌ترین آلودگی صوتی در جهان عنوان شده است. این در حالی است که شهر «زوریخ» سوئیس ساکت‌‌‌ترین شهر جهان است.

دهلی، قاهره، بمبئی، استانبول و پکن به ترتیب بعد از گوانگژو دارای بیش‌ترین آلودگی صوتی در جهان هستند و وین، اسلو، مونیخ و استکهلم به ترتیب پشت سر زوریخ از لحاظ آرامش قرار می‌گیرند.

سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که ۳۶۰میلیون نفر در سراسر جهان در حال از دست دادن شنوایی خود هستند. براساس این آمار ۳۲ میلیون نفر از این افراد را کودکان تشکیل می‌دهند. به گفته این سازمان، قرار گرفتن در معرض سر و صدای بیش از حد یکی از دلایل اصلی بروز این اتفاق است.

 چگونه آلودگی صوتی را کاهش دهیم؟

کارشناسان برای کاهش آلودگی صوتی در کلان‌شهر‌ها توصیه‌هایی دارند که برخی از آنها به دلیل هزینه بالایی که به خود اختصاص می‌دهند، کم‌تر مورد توجه قرار می‌گیرند.

الزام استفاده از پنجره‌های دوجداره در ساختمان‌ها، نصب دیوارهای صوتی در شهر، رعایت حریم صوتی(رعایت فاصله مجاز ساخت‌وساز‌‌ها با منابع آلاینده مانند فرودگاه‌ها، پایانه‌ها، بزرگراه‌ها و…)، گسترش فضای سبز شهری، فرهنگ‌سازی برای استفاده بیش‌تر از وسایل حمل‌ونقل عمومی به جای وسایل نقلیه شخصی و… در سطح مدیریت شهری و کلان می‌تواند در حل این معضل راه‌گشا باشد.

همچنین افراد می‌توانند با رعایت نکاتی آرامش خود و دیگران را بیش‌تر حفظ کنند. استفاده کم‌تر از موتورسیکلت‌‌‌ها و وسایل نقلیه شخصی، عدم استفاده از بوق در رانندگی به جز موارد لازم و واجب، خاموش کردن تلویزیون در منزل جز در مواقع استفاده از آن، استفاده درست و به‌جا از وسایل صوتی، استفاده از دستگاه‌های حفاظتی مانند محافظ گوش درهدفون‌ها، کاشت درخت و… مواردی از این دست است.

 

آرامش صوتی از حقوق اولیه شهروندان هر جامعه است که در دنیای پر سروصدای امروزی به فراموشی سپرده شده است. اما باید دانست که آلودگی صوتی خطری نامریی است و دست کمی از آلودگی هوا ندارد.