درباره کشک بیش‌تر بدانیم

درباره کشک بیش‌تر بدانیم شاید بسیاری از شما ندانید که کشک یکی از مواد لبنی است که تنها در ایران یافت می‌شود. در واقع می‌توان گفت که مانند دوغ تهیه شده از ماست، این فرآورده محصولی کاملاً ایرانی است. وجود ضرب‌ المثل‌های فراوان در مورد کشک در زبان فارسی نشان‌دهنده قدمت تولید و استفاده ازاین […]

درباره کشک بیش‌تر بدانیم

شاید بسیاری از شما ندانید که کشک یکی از مواد لبنی است که تنها در ایران یافت می‌شود. در واقع می‌توان گفت که مانند دوغ تهیه شده از ماست، این فرآورده محصولی کاملاً ایرانی است. وجود ضرب‌ المثل‌های فراوان در مورد کشک در زبان فارسی نشان‌دهنده قدمت تولید و استفاده ازاین ماده غذایی مفید است.

کشک یکی از فرآورده‌های فرعی شیر است که به روش سنتی از جوشاندن، تغلیظ و یا خشک کردن دوغی که پس از کره‌‌گیری باقی می‌‌ماند و یا از ماست بدون چربی تهیه می‌شود. ماده‌ اولیه کشک عبارت است از شیر میش، بز، گاو و یا مخلوطی از آنها. در صنایع غذایی تولید کشک با فرایند‌های صنعتی و به صورت کشک مایع مستقیماً از شیر صورت می‌گیرد. کشک‌‌های سنتی مایع از ساییدن و رقیق کردن کشک خشک که معمولاً به صورت غیرپاستوریزه تهیه می‌گردد‌، تولید می‌شوند.

در مناطق مختلف کشور به علت دامداری ایلی و عدم دسترسی اغلب گله‌‌داران دهات ایران به‌کارخانه شیر پاستوریزه، مازاد شیر تولید شده را به کشک تبدیل می‌کنند و به این وسیله قابلیت نگهداری آن را بالا می‌‌برند.

ارزش غذایی کشک

کشک با حجم کم خود، یک ماده غذایی معجزه‌آساست که در‌بردارنده تمامی خواص شیر و حاوی کلسیم، چربی، نمک، پروتیین و نیاسین (ویتامین B3) است. میزان انرژی تولید شده با ۱۰۰ گرم کشک حدود ۱۰۵ تا ۱۲۰ کیلوکالری است که می‌تواند به عنوان یکی از تأمین‌کننده‌های انرژی مورد نیاز بدن در رژیم غذایی روزانه گنجانده شود. میزان مواد مغذی در کشک‌‌های مختلف به نوع فرآوری و همچنین شیر یا ماده اولیه آن بستگی دارد. جالب است بدانید در کشور‌های خاورمیانه و برخی از کشور‌های آفریقایی، غذایی به صورت تخمیری تهیه می‌شود که کشک جزیی از آن است، اما در دنیا این غذا را به نام کشک یا کیشک می‌شناسند. مشابه این غذا ترخینه است که به خصوص در مناطق غربی کشور تهیه می‌شود. برای تهیه این غذا بلغور گندم، سبزی‌‌های محلی و دوغ یا کشک را با هم مخلوط کرده و با تخمیر دوغ آن را به صورت گلوله‌های کوچک در آورده، آن را خشک و برای مصرف در فصول سرد نگهداری می‌کنند.

مهم‌ترین استفاده درمانی از کشک، پیشگیری از بروز یا پیشرفت بیماری پوکی استخوان است. میزان مناسب کلسیم و فسفر و نسبت این دو ماده مغذی در ترکیب کشک شرایط ایده‌آلی را برای استفاده بهینه از کشک مصرفی در پیشگیری از پوکی استخوان به وجود آورده است.

به‌طور سنتی در برخی از مناطق کشور خوردن روزانه کشک به مادران باردار توصیه می‌شود که در صورتی که موارد بهداشتی مربوط به آن رعایت شود، پیشنهاد و توصیه‌‌ای علمی به شمار می‌آید.

 

منبع سایت کتاب کاله