بازاري جديد در جاده ابريشم

  نويسنده: حمدي باغچي حمدي باغچي، مدير اجرايي ارشد بورس ابزارهاي مشتقه تركيه (تركدكس) مي‌گويد: اين بورس كه از جوان‌ترين بورس‌هاي مشتقه جهان است قراردادهاي آتي مالي و كالا را به مشتريان خود ارايه مي‌دهد. ظرف دوره كوتاهي، بورس معاملات مشتقه تر كيه به لطف ساختار مستحكم خود كه توان مقاومت در برابر نوسان شديد […]

 

نويسنده: حمدي باغچي

حمدي باغچي، مدير اجرايي ارشد بورس ابزارهاي مشتقه تركيه (تركدكس) مي‌گويد: اين بورس كه از جوان‌ترين بورس‌هاي مشتقه جهان است قراردادهاي آتي مالي و كالا را به مشتريان خود ارايه مي‌دهد. ظرف دوره كوتاهي، بورس معاملات مشتقه تر كيه به لطف ساختار مستحكم خود كه توان مقاومت در برابر نوسان شديد بازار را داشت، از نظر حجم معاملات و تعداد حساب‌ها با رشد قابل توجهي مواجه شد.

سرعت اقتصاد تركيه در طول ۳ سال گذشته بسيار چشمگير بوده است. دوران تورم شديد به سر آمده و توليد ناخالص داخلي بيش از ۲۵ درصد افزايش يافته است. فرايند پذيرش در اتحاديه اروپا، اصلاحات اقتصادي و حقوقي را تسريع نموده و نياز به برخورداري از يك بورس مشتقه سازمان‌يافته در تركيه نمايان‌تر شده است. پس از تحقق كليه الزامات، بورس مشتقه تركيه كه يك شركت سهامي عام مستقل است، راه‌اندازي گرديد و از سوي هيأت نظارت بر بازارهاي سرمايه تركيه مجوز نخستين و تنها بورس ابزارهاي مشتقه كشور را كسب نمود. و سرانجام در چهارم فوريه سال ۲۰۰۵، زنگ‌هاي افتتاح اين بورس به صدا درآمد. مقر اين بورس در ازمير، سومين شهر بزرگ تركيه است.

وضعيت و فضاي نظارت

معاملات قراردادهاي مشتقه در تركيه از مقررات نظارتي بسيار مطلوبي برخوردار است. به موجب مقررات هيأت نظارت بر بازارهاي سرمايه تركيه، درهاي بورس مشتقه تركيه بر روي سرمايه‌گذاران خارجي باز است و هيچ محدوديتي در برابر خروج يا انتقال سرمايه وجود ندارد. سياست‌هاي مالياتي معاملات ابزارهاي مالي مشتقه در مقايسه با ساير ابزارهاي مالي نسبتاً شفاف است. علاوه بر اين، بخش عمده‌اي از سود معاملات سرمايه‌گذاران خارجي (افراد و نهادهاي سرمايه‌گذار) در بورس مشتقه تركيه معاف از ماليات است. به لطف اين شرايط مقرراتي مناسب، مشاركت خارجي در اين بورس رشد چشمگيري دارد و سهم قابل ملاحظه‌اي از حجم معاملات را به خود اختصاص داده است.

محصولات

در حال حاضر بورس معاملات مشتقه تركيه قراردادهاي ديون كوتاه‌مدت، شاخص سهام، ارز خارجي و قراردادهاي آتي كالا را ارايه مي‌نمايد و قصد دارد در آينده نزديك، معاملات اختيار اين قراداد‌ها را نيز راه‌اندازي كند. كليه محصولاتي كه در بورس مشتقه تركيه معامله مي‌شوند پس از تحليل و تعيين نيازهاي بازار با دقت فراوان طراحي شده‌اند. در نتيجه، اين بورس قراردادهاي كوچك خود را به بازار ارايه نمود كه براي افراد و نهادهاي سرمايه‌گذار مناسب است.

معاملات

بورس ابزارهاي مشتقه تركيه از سامانه تجارت الكترونيكي استفاده مي‌كند و بدين‌ترتيب، مشتريان خود را از دفاتر كار بي‌نياز كرده و هزينه‌هاي معاملات را كاهش داده است. برخي از اعضاي اين بورس پذيرش سفارشات اينترنتي را آغاز كرده‌اند كه امكان دسترسي سرمايه‌گذاران به بورس را از هر نقطه جهان فراهم مي‌آورد. ساعات انجام معامله در بورس مشتقه تركيه از ۹:۱۵ صبح تا ۱۶:۴۰ عصر به وقت محلي است و با زمان‌هاي معاملات بازارهاي نقدي همخواني دارد.

اعضا و اتاق پاياپاي

بورس مشتقه تركيه در حال حاضر داراي ۶۰ عضو است كه بزرگ‌ترين معامله گران اوراق بهادار و بانك‌هاي تركيه را شامل مي‌شود. علاوه بر اين، كليه اعضاي معامله‌گر عضو اتاق پاياپاي نيز هستند. مجري عمليات تسويه و تحويل در بورس معاملات مشتقه تركيه ، تاكاس بانك است كه علاوه بر سهام داري اين بورس، به عنوان يك سپرده‌پذير و بانك، مورد تأييد SFA بريتانيا نيز مي‌باشد. تاكاس بانك با تعريف كميسيون بورس و اوراق بهادار از امانتدار خارجي تأييد شده، همخواني دارد. اين بانك اتاق پاياپاي مركزي تركيه است و تسويه و پاياپاي معاملات در بورس سهام استانبول را نيز بر عهده دارد. بورس ابزارهاي مالي مشتقه تركيه به منظور حمايت در برابر عدم اجراي تعهدات اعضا – ناشي از معاملات قراردادهاي بورس- در برابر اتاق پاياپاي، داراي يك صندوق ضمانت نيز مي‌باشد.

خلاصه معاملات

ارزش معاملات بورس ابزارهاي مالي مشتقه تركيه از زمان راه‌اندازي در چهارم فوريه سال ۲۰۰۵ ، بيش از ۱۰ ميليارد لير تركيه )تقريباً معادل ۶,۷ ميليارد دلار امريكا( بوده است و در يك دوره ۱۷ ماهه، تقريباً ۵ ميليون قرارداد معامله كرده است. حجم معاملات اين بورس با آشنايي سرمايه‌گذاران بيش‌تر با محصولات آن به سرعت در حال افزايش است.

فرصت‌هاي جديد

 

با راه‌اندازي بورس ابزارهاي مالي مشتقه تركيه، فعالان بازار در تركيه از ابزارهاي مناسبي براي مديريت ريسك در نوسانات ارزهاي خارجي، نرخ‌هاي بهره، سهام و كالا‌ها برخوردار شده‌اند. در آينده نزديك اين بورس قراردادهاي آتي تك سهمي كه در رده‌هاي بالاي بازار جاي دارند را ارايه مي‌كند و بدين‌ترتيب، راه مناسبي را براي سرمايه‌گذاري اعضاي خود در حوزه سهام فراهم مي‌نمايد.