نقش شبکه ملی اطلاعات در مناقصات تأمین و توزیع پهنای باند

از کنترل تا گشایشگری

نقش شبکه ملی اطلاعات در مناقصات تأمین و توزیع پهنای باند

شبکه ملی اطلاعات علاوه بر تضمین کنترل بیش‌تر بر ارتباطات اینترنتی در داخل کشور همچنین می‌تواند پیامدهایی اقتصادی نیز برای کشور داشته باشد که یکی از آنها کم‌تر شدن هزینه استفاده از شبکه پهن باند اینترنت است.

به گزارش ایسنا، ایجاد و توسعه شبکه ملی اطلاعات یکی از الزامات برنامه پنجم در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات است که در برگیرنده اهداف راهبردی از جمله فراگیری خدمات الکترونیک و افزایش بهره‌وری، کاهش وابستگی به شبکه اینترنت و توانایی اعمال مدیریت حداکثری بر دسترسی به آن، گسترش محتوای ایرانی اسلامی و بالا بردن سواد دیجیتال، افزایش کسب و کار دیجیتال و توسعه سهم ICTدر اقتصاد کشور، افزایش امنیت و قابلیت اطمینان فضای دیجیتال است.

همچنین اجرا و پیاده‌سازی این شبکه دارای اثرات مثبت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی بسیاری برای کشور است. تجربیات جهانی حاکی از آن است که شدت اثرپذیری شاخص‌های کلان اقتصادی از توسعه باندپهن، نسبت به دیگر شاخص‌های توسعه ICT بیش‌تر است. یکی از نتایج ایجاد و توسعه شبکه ملی اطلاعات، افزایش ضریب نفوذ باندپهن کشور است که نتایج تجربی حاکی از تأثیرات مستقیم افزایش ضریب نفوذ باندپهن بر اقتصاد کشورهاست.

شبکه ملی اطلاعات و ایجاد فرصت شغلی

ایجاد شبکه ملی اطلاعات طبق گزارش مرکز ملی فضای مجازی، علاوه بر افزایش تولید بر ایجاد اشتغال نیز اثرگذار است، به‌طوری‌که حجم عظیم فعالیت‌های مورد نیاز برای ایجاد این شبکه نیازمند تعداد نیروی انسانی قابل توجهی است. به عنوان نمونه در استرالیا با در نظر گرفتن بازه زمانی ۱۰ ساله برای بهره‌برداری نهایی شبکه ملی این کشور، پیش‌بینی شده بود که در سال بیش از ۲۵ هزار شغل مستقیم ایجاد شود.

همچنین، استفاده از تکنولوژی‌های هوشمند در صنایع الکترونیک، کشاورزی، سلامت، حمل و نقل و باندپهن بیش از ۷۰ هزار شغل غیرمستقیم مانند تجارت الکترونیک، سلامت الکترونیک و دیگر خدمات الکترونیکی تا پایان سال ۲۰۱۴ ایجاد خواهد کرد.

گفتنی است اشتغال غیرمستقیم و متحول شده ناشی از توسعه شبکه ملی اطلاعات بیش‌تر از اشتغال مستقیم آن بوده که اثرات آن در مدت زمان طولانی‌تری مشخص خواهد شد. عرضه خدمات اینترنت از دو قسمت بستر انتقال یا خطوط مخابراتی و پهنای‌باند تشکیل شده است. پهنای‌باند اصلی‌‌ترین موضوع اینترنت در کشور است. آنچه اقتصاد اینترنت بر پایه آن بنا شده و مهم‌ترین کالای وارداتی سایبری است.

دسترسی مطمئن، ارزان و با کیفیت به اینترنت و خدمات ارتباطی از عوامل اصلی در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات کشورهاست و به همین منظور نهادهای بین‌المللی سرعت، کیفیت و قیمت پهنای باند اینترنت را شاخص‌هایی برای مقایسه وضعیت توسعه این بخش می‌دانند. همچنین امروزه با گسترش ارایه خدمات الکترونیکی در جهان و افزایش مصرف پهنای باند؛‌ سرمایه‌گذاری‌های زیادی در این بخش انجام شده است.

شبکه ملی اطلاعات تأمین‌کننده پهنای باند ارزان

کشور آمریکا به عنوان هاب (Hub) اصلی اینترنت در دنیا شناخته می‌شود که عمده ترافیک بین‌المللی به این کشور ختم می‌شود. در سال ۲۰۱۸ بیش‌ترین ظرفیت ایجاد شده بین آمریکا و اروپا بوده است که همین ظرفیت ایجاد شده باعث شده تا بیش‌ترین کاهش قیمت در عرضه پهنای باند در سطح بین‌المللی در این منطقه روی دهد. هرچند سهم آمریکا از ترافیک بین‌الملل طی سال‌های گذشته رو به کاهش بوده است و با شتابی قابل توجه کشورهای آسیایی در حال ایجاد ترافیک داخلی هستند.

هر لینک پرظرفیت انتقال داده‌ها که معادل ۱۵۵ مگابیت بر ثانیه را حمل می‌کند، یک STM۱ خوانده می‌شود. از کنار هم چیدن آنها با ضریب ۴، سطوح ظرفیتی بالاتر ساخته می‌شود. با توجه به روند افزایش ظرفیت پهنای باند بین‌المللی، قیمت آن طی سال‌های گذشته روند نزولی طی کرده است. براساس اطلاعات Telegeography قیمت عمده فروشی خدمات انتقال ترافیک IP در اغلب مناطق روند کاهشی داشته است.

بازار عرضه و تقاضای پهنای باند اینترنت در کشور از پر رونق‌‌ترین بخش‌های اقتصاد خدمات ارتباطاتی محسوب می‌شود. تأمین و عرضه پهنای باند کشور دارای ساختار خاصی است که در ۴ سطح تأمین‌کننده اصلی پهنای باند بین‌المللی از منابع خارج از کشور، تأمین‌کننده پهنای باند بین‌المللی و اینترنت داخل کشور و بعضی از کشورهای همسایه، توزیع‌کنندگان داخلی پهنای باند و مصرف‌کنندگان پهنای باند قابل بررسی است.

در سطح یک تأمین و عرضه پهنای باند، ‌شرکت فراهم‌آور و واردکننده پهنای باند بین‌المللی، هر STM۱ را به قیمتی کم‌تر از ۳ هزار دلار آمریکا تحویل می‌گیرد و آن را با احتساب حاشیه سود به قیمتی حدود ۳ هزار دلار آمریکا در اختیار شرکت ارتباطات زیر ساخت می‌گذارد.

شرکت ارتباطات زیرساخت هم یک STM۱ را براساس مصوبه ۱۸۱ سال ۱۳۹۲ کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به قیمتی حدود ۲٫۶ برابر قیمت اولیه به توزیع‌کنندگان داخلی پهنای باند (مانند شرکت‌های PAP، شرکت مخابرات ایران، اپراتورهای وایمکس و دیگر اپراتورها) در قالب مناقصات پیش‌بینی شده در برنامه وزارت ارتباطات عرضه می‌کند. یعنی یک STM۱ که به قیمت حدود ۹ میلیون تومان وارد کشور می‌شود پس از افزایش قیمت توسط واسطه‌های مختلف در نهایت ۲۵ برابر قیمت اولیه آن یعنی به قیمت ۲۳۲ میلیون تومان به دست کاربر نهایی می‌رسد.

هزینه ۲۵ برابری نسبت به قیمت اولیه اینترنت بین‌الملل

به گفته مسؤولان شرکت ارتباطات زیرساخت، در حال حاضر نزدیک به ۳۰ درصد ترافیک مورد استفاده کاربران، داخلی است که در شرایط فعلی این میزان ترافیک از طریق شبکه جهانی اینترنت مبادله می‌شود. با توجه به آنچه بیان شد، زنجیره ارایه خدمات اینترنتی در کشور موجب می‌شود قیمت عرضه اینترنت به‌کاربر ۲۵ برابر قیمت اولیه در مرز کشور شود که نتیجه آن هزینه بالای اینترنت است.

براساس عرضه ۲۰۰ گیگابیت اینترنت در کشور و نیز قیمت نهایی ماهیانه ۲۳۲ میلیون تومانی هر STM۱ ۱برای ۸ مشترک و نیز در نظر گرفتن ۳۰ درصد ترافیک داخلی کشور؛ بهره‌برداری از شبکه ملی اطلاعات موجب صرفه‌جویی سالانه حدود ۱٫۱۶۹میلیارد تومان هزینه ارایه خدمات اینترنتی می‌شود که تنها یکی از جریان‌های مثبت اقتصادی پیاده‌سازی شبکه ملی اطلاعات در کشور است. از سوی دیگر کاهش این حجم از ترافیک، افزایش سرعت و کیفیت اینترنت کشور را نیز به دنبال خواهد شد.

طبق تعریف مرکز ملی فضای مجازی شبکه ملی اطلاعات بستری است امن، پیشرفته و متکی به جدید‌ترین فناوری‌های نوین و بومی برای تحقق فضای مجازی براساس ارزش‌های والای اسلامی – ایرانی جهت رسیدن به اهداف چشم‌انداز ایران ۱۴۰۴ است.

براساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی در این خصوص، شبکه ملی اطلاعات به عنوان زیرساخت ارتباطی فضای مجازی کشور، شبکه‌ای مبتنی بر قرارداد اینترنت به همراه سوییچ‌ها و مسیریاب‌ها و مراکز داده‌ای است به صورتی که درخواست‌های دسترسی داخلی برای اخذ اطلاعاتی که در مراکز داده داخلی نگهداری می‌شود به هیچ وجه از طریق خارج کشور مسیریابی نشود و امکان ایجاد شبکه‌های اینترانت و خصوصی و امن داخلی در آن فراهم شود.

 

—————