تغییر اقلیم، تاب آوری و توسعه پایدار علیرضا دائمی – ادامه روند فعلی تأمین و مصرف آب، غذا و انرژی در کشور به‌ویژه اختصاص یارانه به مصرف بیش‌تر این مؤلفه‌ها به‌طور بدیهی نمی‌تواند راه‌حل قابل قبولی برای پایداری اقتصاد کشور و تاب‌آوری منابع و مصارف در سطح ملی باشد. از ابتدای پاییز امسال تا پایان […]
تغییر اقلیم، تاب آوری و توسعه پایدار
علیرضا دائمی – ادامه روند فعلی تأمین و مصرف آب، غذا و انرژی در کشور به‌ویژه اختصاص یارانه به مصرف بیش‌تر این مؤلفه‌ها به‌طور بدیهی نمی‌تواند راه‌حل قابل قبولی برای پایداری اقتصاد کشور و تاب‌آوری منابع و مصارف در سطح ملی باشد.
از ابتدای پاییز امسال تا پایان روز دهم دی ماه میزان بارندگی کل کشور ۳۰٫۸ میلی‌متر بود که در مقایسه با آمار متوسط ۴۹ ساله که معادل ۷۳٫۶ میلی‌متر است، ۵۸٫۲ درصد کاهش نشان می‌دهد.
آمار ۱۰۰ روزه بارندگی بیانگر ادامه خشکسالی در دهه اخیر و همچنین خشک‌‌ترین پاییز ایران در سال‌های آماربرداری است.
در برخی استان‌ها مانند قم، اصفهان، یزد، خراسان‌جنوبی و سیستان‌وبلوچستان میزان بارندگی نسبت به آمار بلندمدت بیش از ۹۰ درصد کاهش را نشان می‌دهد و در عمل در ۱۰۰ روز اخیر بارندگی پاییزه این استان‌ها کم‌تر از ۵ میلی‌متر بوده است؛ در صورتی که میزان بارندگی انتظاری در این استان‌ها با توجه به آمار درازمدت باید بیش از ۵۰ میلی‌متر می‌بود.
این وضعیت خشکی در پاییز و ادامه آن براساس اطلاعات منتشر شده از سوی مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، از شرایط کم آبی شدید در تابستان سال آتی نشان دارد و امروز توجه ویژه به برنامه‌ریزی تأمین آب در فصل تابستان و در صورت ادامه آن برای سال‌های آینده نیز ضروری است.
کاهش بارندگی، افزایش درجه حرارت و در نتیجه افزایش تبخیر و تعریق و کاهش میزان آب تجدیدشونده از ۱۳۰ میلیارد مترمکعب به ۷۰ میلیارد مترمکعب در سال‌های آتی و استفاده روزافزون از منابع آبی برای مصارف مختلف به‌ویژه کشاورزی ضرورت توجه به تغییر نحوه مصرف آب خانگی، الگوی کشت و روش آبیاری را انکارناپذیر می‌نماید.
در این زمینه نه فقط وزارت نیرو بلکه همه آحاد جامعه از مصرف‌کنندگان و کنشگران تا دستگاه‌های دولتی متولی مصارف آب باید روش‌های جدیدی را برای سازگاری با تغییر اقلیمی و افزایش تاب‌آوری برای توسعه پایدار ایجاد کنند.
مدیریت تأمین و مصرف آب، غذا و انرژی در آینده‌ای نه چندان دور در منطقه و به‌ویژه در کشور از مباحث مهمی خواهد بود که توجه به آن و تعیین مسیر راه برای رفع مشکلات ناشی از کمبود‌ها ضروری خواهد بود.
ادامه روند فعلی تأمین و مصرف آب، غذا و انرژی در کشور به‌ویژه اختصاص یارانه به مصرف بیش‌تر این مؤلفه‌ها به‌طور بدیهی نمی‌تواند راه‌حل قابل قبولی برای پایداری اقتصاد کشور و تاب آوری منابع و مصارف در سطح ملی باشد. لذا تغییر الگوهای تولید، توزیع و مصرف منابع ۳ گانه آب، غذا و انرژی چالش مهم دهه پیش رو خواهد بود و در این میان مدیریت آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در مصرف انرژی، براساس آمار انتشار یافته توسط مراجع بین‌المللی، کشور ایران بالا‌ترین نسبت شدت انرژی معادل در جهان را دارد و در مقایسه با سایر کشورهای جهان نسبت مصرف انرژی به تولید ناخالص ملی کشورمان چند برابر است. در انتشار گازهای گلخانه‌ای کشورمان به دلیل استفاده بیش از حد از سوخت‌های فسیلی جزو ۱۰ کشور نخست جهان محسوب می‌شود و این روند به صورت فزاینده ادامه دارد.
در مصارف کشاورزی نیز بیش‌ترین میزان آب بدون توجه به کمبود‌ها و رعایت الگوی مصرف بهینه و الگوی کشت مناسب در ایران استفاده می‌شود.
براساس آمار سازمان جهانی غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد بهره‌وری مصرف یک مترمکعب آب به ازای یک مترمکعب محصولات کشاورزی در ایران نسبت به متوسط جهانی دو برابر است.
حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب آب ناشی از ضایعات کشاورزی در مرحله برداشت تا قبل از مصرف محصولات کشاورزی به دلیل شیوه بسته بندی و ارایه به بازار هدر می‌رود.
همه آمار و اطلاعات و شواهد انتشار یافته توسط مراجع ملی و بین‌المللی حاکی از مصرف‌گرایی و توجه کم به پایداری و تاب آوری اقتصاد آب و انرژی است.
سهم یارانه غیرنقدی اختصاص یافته به آب و انرژی براساس گزارش سازمان برنامه و بودجه در سال بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان است و این در شرایطی است که کشور برای طی مراحل توسعه و ارتقای سطح زندگی مردم، ایجاد سالیانه حدود یک میلیون شغل جدید، به این سرمایه نیاز دارد. بنابراین حل مشکلات آب، انرژی و تأمین غذا، از محورهای مهم برنامه دولت برای آینده پیش رو خواهد بود.
منبع: ایرنا
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.