علم داخلی همچنان مهجور است؛ حذف بودجه ماهواره‌های بومی!

بررسی اعتبارات فضا در لایحه بودجه ۹۷ علم داخلی همچنان مهجور است؛ حذف بودجه ماهواره‌های بومی! لایحه بودجه سال ۹۷ در حوزه هوافضا، بخشی از اعتبارات برنامه‌ای دستگاه‌های فضایی کشور که در بودجه سال ۹۶ وجود داشت را حذف کرد و به توسعه اکتشافات فضایی و ماهواره‌های بومی اعتبار تعلق نگرفت. به گزارش مهر، لایحه […]

بررسی اعتبارات فضا در لایحه بودجه ۹۷

علم داخلی همچنان مهجور است؛ حذف بودجه ماهواره‌های بومی!

لایحه بودجه سال ۹۷ در حوزه هوافضا، بخشی از اعتبارات برنامه‌ای دستگاه‌های فضایی کشور که در بودجه سال ۹۶ وجود داشت را حذف کرد و به توسعه اکتشافات فضایی و ماهواره‌های بومی اعتبار تعلق نگرفت.

به گزارش مهر، لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ در بخش هوافضا، حوزه‌های هوایی و فضایی را تفکیک کرده که این تقسیم‌بندی با توجه به ماهیت فراسازمانی دستگاه و سازمان‌های هوافضایی کشور صورت گرفته است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که در جدول ۱۱ این لایحه که مربوط به اعتبارات برنامه‌ای دستگاه‌های بخش فضایی کشور است در مقایسه با قانون بودجه سال ۹۶، بخشی از اعتبارات حذف شده است.

در این لایحه ردیف برنامه «توسعه زیرساخت‌های ارتباطی» موجود در قانون بودجه سال ۹۶ در ذیل وزارت ارتباطات، حذف و برنامه «توسعه فناوری‌های بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات» در لایحه بودجه ۹۷ اضافه شده است. به این ترتیب به موضوعات «راهبری استفاده از ماهواره‌های سنجشی و مخابراتی» و نیز «تدوین برنامه تأمین ماهواره ملی و ساخت ماهواره‌های بومی» اعتبار تعلق نگرفت.

در همین حال ردیف برنامه «توسعه فناوری‌های بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات» موجود در لایحه بودجه سال ۹۷ ذیل پژوهشگاه فضایی ایران، با ردیف فعالیت‌های متفاوت، جایگزین برنامه «توسعه فناوری و کاربردهای فضایی» در قانون بودجه سال ۹۶ شده است. در این بخش از اعتبارات، موضوعاتی چون توسعه سامانه‌های بلوک انتقال مداری، سامانه‌های کاربردی فضایی، توسعه فناوری‌های مورد نیاز سامانه‌های انتقال مداری و پیشرانش فضایی و نیز توسعه فناوری‌های مورد نیاز سامانه‌های ماهواره‌ای حذف شد.

از سوی دیگر ردیف «توسعه کاربرد‌ها و خدمات بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات» ذیل سازمان فضایی ایران در لایحه بودجه ۹۷ اضافه شده است. ردیف متفرقه «هزینه فعالیت‌های فضایی» نیز در این برنامه ادغام شده است.

همچنین ردیف‌های هزینه‌ای برنامه‌های «توسعه فناوری و فعالیت‌های فضایی» و «توسعه کاربردهای فضایی و حفظ نقاط مداری» ذیل سازمان فضایی ایران در لایحه بودجه ۹۷ حذف شده است. در این راستا اعتبارات مربوط به توسعه و اکتشافات فضایی و فناوری ماهواره‌های بومی مخابراتی و سنجشی حذف شده است. همچنین به برنامه‌ریزی برای حفظ و بهره‌برداری از نقاط مداری، برنامه‌ریزی فنی برای تأمین ماهواره‌های مخابراتی و سنجشی و نیز فروش پهنای باند ماهواره‌های مخابراتی و تصاویر ماهواره‌های سنجشی، اعتبار تعلق نگرفت.

اما در مجموع اعتبارات برنامه‌های فضایی وزارت ارتباطات در لایحه بودجه سال ۹۷ حدود ۲۴۴ میلیارد پیش‌بینی شده که این رقم نسبت به قانون بودجه سال ۹۶ حدود ۷۴۳ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

در این زمینه مرکز پژوهش‌های مجلس نیز با بررسی اعتبارات بخش فضایی کشور در لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ اعلام کرد: با توجه به حذف ردیف‌های هزینه‌ای برنامه‌های «توسعه فناوری‌ها و فعالیت‌های فضایی» و «توسعه کاربردهای فضایی و حفظ نقاط مداری» ذیل سازمان فضایی ایران و همچنین پایان مهلت اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) به ایران تا سال ۱۳۹۷ مبنی بر عملیاتی شدن نقطه مداری «ماهواره زهره ۲ » و اهمیت فوق‌العاده این موضوع، ردیف اعتباری یاد شده بسیار ناچیز است و به نظر می‌رسد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات خرید ماهواره خارجی را با توجه به تعریف ردیف برنامه‌ای «توسعه کاربرد‌ها و خدمات بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات» و توسعه خدمات فضایی در اولویت قرارداده است.

 

مطابق با بررسی مرکز پژوهش‌های مجلس، در لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ ردیف متفرقه برنامه «توسعه زیرساخت‌ها و خدمات کاربردی ارتباطی و پایه فضایی» با مجموع اعتبار هزینه‌ای ۵۷۰۰۰۰۰ میلیون ریال که در قانون بودجه سال ۱۳۹۶ تحت عنوان برنامه «توازن منطقه‌ای و کاهش شکاف اطلاعاتی و دیجیتالی بین مناطق و استان‌های کشور و زیرساخت‌های ماهواره‌ای» ذیل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار داشت، به دلیل عدم شفافیت صرف اعتبار این برنامه در حوزه‌های فضایی و غیرفضایی و همچنین ایجاد بی‌نظمی در محاسبات بودجه‌ای لحاظ نشده است.